180

χάριν λαμβανόντων. εστι δὲ ἡ ἀντίληψις τοῦ ἁγίου ̓Ισραὴλ βασιλέως ἡμῶν. ὁ γὰρ βασιλεὺς τοῦ ἀληθινοῦ ̓Ισραὴλ τοῦ θεὸν ὁρῶντος αγιός ἐστιν, ὁ αὐτὸς ων τῷ κυρίῳ ου ἐστιν ἡ ἀντίληψις. ∆ύναται ἡ αὐτὴ ἀντίληψις τοῦ κυρίου ειναι ὡς ἐνεργουμένη ὑπ' αὐτοῦ καὶ τοῦ ἁγίου ̓Ισραὴλ ὡς ὑπομένοντος αὐτήν. αγιον δὲ ̓Ισραὴλ ἐν τούτοις ἐρεῖς τὸν ἁγιαζόμενον ἐν τῷ νῷ καθορᾶν αὐτόν. τὸ δὲ Βασιλεὺς ἡμῶν ἀνακτέον ἐπὶ τὸν κύριον τοῦ ὑπερβατοῦ ουτως ἀποκαθισταμένου, οτι τοῦ κυρίου βασιλέως ἡμῶν ἡ ἀντίληψις καὶ τοῦ ἁγίου ̓Ισραήλ. 889 Ps 88,20-23 ̔Ο ἀντιλαμβανόμενος προφορικοῦ λόγου εἰ μὲν αὐτὸ μόνον αισθοιτο αὐτοῦ η ἀκουστὸς ειη, ἐν ἀκοῇ λέγοντα εχει τὸν λαλοῦντα, εἰ δὲ νοοίη τὰ ἀπαγγελλόμενα, οὐκ ἀκοῇ ἀλλ' ὁράσει νοῦ ἀντιλαμβάνεται τῆς λαλίας τοῦ προσφέροντος αὐτήν. ἐπεὶ ουν θεὸς ἐδείκνυε τὰ πράγματα ετι μᾶλλον η ἀπαγγέλλων αὐτά, λαλεῖ τοῖς διὰ προκοπὴν καὶ τελειότητα χρηματίσασιν αὐτοῦ υἱοῖς οὐκ ἐν ἀκοῇ ἀλλ' ἐν ὁράσει. ουτω γοῦν καὶ περὶ τοῦ ̓Ισραὴλ ἀναγέγραπται Καὶ ὁ λαὸς ἑώρα τὴν φωνὴν κυρίου. δέον εἰπεῖν Ηκουσε τῆς φωνῆς κυρίου, ειρηται δὲ ἀντὶ τούτου τὸ ̔Εώρα τὴν φωνήν, τουτέστιν ἐνόει ταύτην. ὁράσεις ἑώρων οἱ προφῆται· οὐ γὰρ αἰσθητῶν τινων καὶ οψει καταληπτῶν ἀντιλαμβανόμενοι ὁρᾶν ἐλέγοντο, ἀλλὰ νῷ προσβάλλοντες κάλλει πραγμάτων νοητῶν. ̓Ελάλησας ἐν ὁράσει τοῖς υἱοῖς σου ̓Εθέμην βοήθειαν ἐπὶ δυνατόν, δυνατὸν λέγων τὸν ἐκ τῆς ῥίζης ̓Ιεσσαὶ γεγενημένον σωτῆρα. ἀληθῶς γὰρ ἐν τούτῳ βοήθειαν εθετο τὴν βοηθῆσαι τῇ κτίσει πάσῃ δυναμένην. εστι δὲ ὁ δυνατὸς ἐφ' ον εθετο βοήθειαν ἐκλεκτὸς ἐκ τοῦ λαοῦ, ὑψωθεὶς οὐ κατὰ τὴν θεότητα ἀλλὰ κατὰ τὴν σάρκα. περὶ αὐτοῦ γάρ ἐστι καὶ τὸ ̓Ισραὴλ ὁ ἐκλεκτός μου, προσεδέξατο αὐτὸν ἡ ψυχή μου. εστι γὰρ ̓Εκλελοχισμένος ἀπὸ μυριάδων, ὡς ἐν τῷ Αισματι τῶν ᾀσμάτων. καὶ κατὰ τοῦτο υψωσεν αὐτὸν ὁ πατήρ, χαρισάμενος αὐτῷ ονομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ονομα. Ευρον ∆αυὶδ τὸν δοῦλόν μου· καὶ ἐπεὶ ἐκ σπέρματος ∆αυὶδ τυγχάνει τὸ κατὰ σάρκα, δυνατὸν καὶ ἱκανὸν χειρὶ τυγχάνοντα ἐπὶ τῷ πᾶσαν τὴν λογικὴν κτίσιν εἰς τὸ ουτως δουλεύειν μοι διδάξαι· οθεν καὶ ἐν ἐλαίῳ ἁγίῳ εχρισα αὐτόν, ἀρχιερέα καὶ βασιλέα αμα κατὰ πάντα ἀποδείξας ( ̓Εν ἐλαίῳ ἁγίῳ, τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ δηλονότι κεχρισμένος, περὶ ου ειρηται Εχρισέ σε ὁ θεὸς ὁ θεός σου ελαιον ἀγαλλιάσεως παρὰ τοὺς μετόχους σου), ἐπείπερ ἡ χείρ μου συναντιλήψεται αὐτῷ κατισχύοντος αὐτὸν τοῦ βραχίονός μου. βραχίων δὲ καὶ χεὶρ θεοῦ τοῦ μονογενοῦς ἡ θεότης· συναντιλαμβάνεται δὲ αὐτῷ, εργα παράδοξα καὶ μεγάλα δι' αὐτοῦ ἐπιτελοῦσα. Οὐκ ὠφελήσει ἐχθρὸς ἐν αὐτῷ· ἀντὶ τοῦ ὁ διάβολος (Οὐκ εγνω γὰρ ἁμαρτίαν οὐδ' εσχε δόλον ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ), δοκῶν ὠφελεῖν ἐν οις αν ἀπάτην καὶ αλλην κακίαν ἐμποιεῖν δύνηται. ἀλλ' οὐδὲ υἱὸς ἀνομίας τις διὰ τοῦ ἀνομεῖν γεγονὼς δυνήσεται κακῶσαι αὐτὸν τῷ εἰς ἁμαρτίαν περιβαλεῖν. κυρίως δὲ τὸ ὠφελῆσαι ἐπὶ τοῦ ἐχθροῦ κεῖται ἀντὶ τοῦ ἀνύσαι. καὶ ἐν Εὐαγγελίῳ γοῦν οἱ βουλευόμενοι ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαῖοι κατὰ τοῦ ̓Ιησοῦ, μὴ ἀνύοντες ἐν τῷ συσκευάζεσθαι αὐτόν, πρὸς ἀλλήλους εφασκον Θεωρεῖτε οτι οὐκ ὠφελεῖτε οὐδέν· ιδε ὁ κόσμος ολος ὀπίσω αὐτοῦ ἀπῆλθεν- ισον τῷ μηδὲν ἀνύειν. Ταῦτα μὲν ὁ ∆ίδυμος, προφανῶς διαιρῶν τὸν ενα Χριστόν, εἰ καὶ ποσῶς τὰς προφανεῖς αὐτοῦ δυσφημίας ἐξέκλινα. δύο γὰρ πρόσωπα φανερῶς ὑφίστησι καὶ υἱοὺς δύο, καὶ εἰς τὸ τῆσδε προβιοτῆς ἀπάγει δόγμα· οθεν δοκεῖ μοι ἡ τῶν πρὸ αὐτοῦ ἑρμηνεία μᾶλλον αἱρετωτέρα ειναι τοῖς εὐσεβῶς νοεῖν βουλομένοις. καὶ Εὐσέβιος δὲ διὰ τῶν ὁμοίων ∆ιδύμῳ σχεδὸν πρόεισιν ἐνθυμημάτων οις ἐπιλέγει· ̔Ο μὲν τῶν προφητῶν κτλ. 890a Ps 88,21-23 Τὸν οντα ∆αυίδ φησιν, ἐπεὶ ἐκ σπέρματος ∆αυὶδ τὸ κατὰ σάρκα τυγχάνει, δυνατὸν καὶ ἱκανὸν χειρὶ τυγχάνοντα· εἰς τοῦτο γὰρ μεταλαμβάνεται ἡ ∆αυὶδ φωνή. ευρον καὶ ἁγίῳ ἐλαίῳ εχρισα αὐτόν, ἐπείπερ ἡ χείρ μου συναντιλήψεται αὐτῷ, κατισχύοντος αὐτὸν τοῦ βραχίονός μου. βραχίων δὲ καὶ χεὶρ θεοῦ ὁ θεοῦ υἱὸς ειρηται. ουτος γὰρ