Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum. Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Anno Domini Cccc. Sanctus Phoebadius, Aginnensis Episcopus.

 Anno Domini Cccc. Sanctus Phoebadius, Aginnensis Episcopus.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Sancti Phoebadii Aginnensis Episcopi Opuscula Adversus Arianos.

 Sancti Phoebadii Aginnensis Episcopi Opuscula Adversus Arianos.

 I. Liber Contra Arianos.

 I. Liber Contra Arianos.

 Caput I. Disputationis occasio et argumentum.

 Caput II. Arianorum fallaciae.

 Caput III. Venenum melle litum.

 Caput IV. Deus unus, aut nullus. Caeci haeretici.

 Caput V. Arianorum blasphemiae. Epistola Potamii.

 Caput VI. Nicaena synodus. Veritas incorrupta.

 Caput VII. Substantiae vox explicatur.

 Caput VIII. Haereticorum objectiones solvuntur.

 Caput IX. Ignota Christi nativitas. Christus ex Deo, in Deo, cum Deo.

 Caput X. Doctrina hujusmodi exponitur. Verbis, non sensu, haeretici nobis conveniunt.

 Caput XI. Per Spiritum Dei secreta cognoscimus.

 Caput XII. Mali doctores quid sentiant, quomodo pugnent.

 Caput XIII. Christus, speculum Dei majestatis, plenam Patris imaginem reddit. Sabellii haeresis.

 Caput XIV. Ex sacris litteris doctrina catholica confirmata.

 Caput XV. Ambigue loquuntur haeretici. Unus Deus. In Patre Deo Filius Deus.

 Caput XVI. Filius, imago ingeniti Dei, non potest coepisse post Deum. Pater non est sine Filio.

 Caput XVII. Haeretici quidquid de Patre negant, de Filio confitentur. Quomodo visibilis Deus Filius.

 Caput XVIII. Filius Dei unitatis vinculum servans cum Patre, in terris hominem gestabat, neque a coelis aberat.

 Caput XIX. Ariomanitae aliud ore, aliud corde sentiunt.

 Caput XX. Alius a Patre Filius, distinctione, non divisione personarum. Sermo Dei, non sonus vocis, sed res substantiva.

 Caput XXI. Locus Rom. XI, 36 expositus.

 Caput XXII. Quid Patropassiani? quid Ariani? Fidei regula quae?

 Caput XXIII. De Hosio episcopo Cordubensi judicium auctoris.

 II. De Fide Orthodoxa, Contra Arianos, Alias De Filii Divinitate Et Consubstantialitate, Tractatus.

 II. De Fide Orthodoxa, Contra Arianos, Alias De Filii Divinitate Et Consubstantialitate, Tractatus.

 Prologus.

 Caput I. Nihil periculosius iis haereticis, quibus multa nobiscum paria sunt. Hi cum integre per omnia decurrere videantur, uno tantum verbo simplicem

 Caput II. De Arianorum haereseos confutatione per firmissimas rationes, et evidentia sacrae Scripturae testimonia. Ita Deum Filium de Deo ponunt, ut e

 Caput III. Solvuntur argumenta quibus Ariani haeresim suam astruunt, dicentes potissimum propterea ὁμοούσιον admitti non oportere, quod in Scripturis

 Caput IV. Quo argumento Ariani Deum non esse substantium probare contendant. Ejusdem argumenti dissolutio.

 Caput V. Cum unitas substantiae in Patre et Filio, non solum prophetica, sed et evangelica auctoritate comprobetur, dici non potest in sacris litteris

 Caput VI. Quid sit Deus. Utrum ei aliquid possit comparari. Ratio quaedam est, quae apud Graecos Λόγος nominatur, quae inter Patrem et Filium personas

 Caput VII. De remotione occasionis erroris quam haereticus homo ex hoc capere posset, quod duo nomina vel duae personae, id est, Patris et Filii, stat

 Caput VIII. Haereseos Arianae mysterium detegitur. Cur Filium de substantia Patris credi nolint. Arianis argumentis respondetur. Multum interest inter

 III. Libellus Fidei.

 III. Libellus Fidei.

 Anno Domini Cccci. S. Anastasius I Papa.

 Anno Domini Cccci. S. Anastasius I Papa.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Vita S. Anastasii I Papae.

 I. (Ex libro pontificali.)

 II. (Ex Coust. Epist. Rom. Pontif.)

 III. (Ex Galland. Bibl. Vet. Patr. tom. VIII.)

 IV. (Ex Schoenem. Biblioth. tom. I.)

 Notitia Epist. Non Exstantium, Quae Ad Anastasium Papam Attinent.

 I. (Ex Coustant. Epist. Rom. Pont.)

 II.

 III.

 IV.

 VI.

 VII.

 VIII.

 IX.

 XI.

 XII.

 XIII.

 S. Anastasii I Papae Epistolae Et Decreta.

 S. Anastasii I Papae Epistolae Et Decreta.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola I. Anastasii I Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum, Super Nomine Rufini. A Joanne consultus Anastasius, utrum Rufinus o

 Epistola II. Ad Simplicianum. Studium Theophili ac vigilantiam laudat, cujus litteris conventus, Simpliciano Mediolanensi episcopo denuntiat a se quo

 Appendix. Epistolae Duae S. Anastasio Perperam Attributae. (Ex Labb. Conc. tom. II.)

 Appendix. Epistolae Duae S. Anastasio Perperam Attributae. (Ex Labb. Conc. tom. II.)

 Epistola Prima. Ad Omnes Germaniae Ac Burgundiae Episcopos. Ut sanctum Evangelium universi, non sedentes, sed stantes audiant. Transmarini quomodo ad

 Epistola II. Ad Nerianum. Nerianum religiosum virum ob parentum amissionem solatur.

 Anno Domini Cccci. Faustus Manichaeus. Liber Contra Fidem Catholicam.

 Anno Domini Cccci. Faustus Manichaeus. Liber Contra Fidem Catholicam.

 Anno Domini Cccciii. Sulpicius Severus.

 Anno Domini Cccciii. Sulpicius Severus.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Veterum Testimonia De Sulpicio Severo.

 Veterum Testimonia De Sulpicio Severo.

 I. S. Paulinus Nolanus, epist. 5, alias 1, scripta anno 395, num. 5 et 6, ita ad eum scribit:

 Idem epist. 11, alias 5, scripta anno 397, ad eumdem, num. 4.

 Idem epist. 23, alias 3 et 4, scripta anno 401 ad eumdem, num. 3, de Victore loquens:

 Idem. epist. 24, alias 2, scripta et missa cum superiore, num. 1:

 Idem. epist. 27, alias 14, scripta itidem anno 401, ad eumdem, num 3:

 Idem epist. 28, alias 9, scripta anno 402, num. 5:

 Idem epist. 29, alias 10, scripta eodem quo superior tempore ad eumdem, num 6:

 Idem epist. 32, alias 12, scripta anno 403 ad eumdem. Inter versiculos, quos mittit ipsi aliquibus in locis basilicae ab eo aedificatae et depictae pa

 II. Paulinus S. Ambrosii Mediolanensis episcopi notarius, initio ejus Vitae quam scripsisse autumant anno 412 aut 413 aut saltem 422 ad beatum Augusti

 III. S. Hieronymus scribens, circa annum 415, in Ezechielis cap. XXXVI:

 IV. Uranius presbyter in epistola ad Pacatum De Obitu S. Paulini, scripta anno 441 aut paulo post:

 VI. Paulini Petrocoricensis, qui Vitam beati Martini versu expressit circa annum 460, lib. V, vers. 193 et seqq.:

 VII. Gennadius in Catalogo de Viris illustribus, quem scribebat circa annum sub numero

 VIII. Gelasius in concilio LXX episcoporum, Decreto de Apocryphis Scripturis edito anno

 IX. Vigilius Tapsensis, qui floruit sub finem saeculi V non interpres sed auctor disputationis Athanasii contra Arium, in Prooemio:

 XI. Venantius Fortunatus, qui postea fuit Pictavensis episcopus, in Vita Martini scripta ante annum 570, lib. II, vers. 467 et seqq.:

 XII. Gregorius Turonensis Hist. Franc. lib. I, cap.

 Idem lib. II Hist. Franc., in Proaemio:

 Idem Hist. Franc. lib. X, cap.

 Idem lib. I Mirac. S. Martini:

 Idem in epistola praemissa quatuor libris de Miraculis S. Martini episcopi:

 Idem lib. I de Mirac. S. Martini cap. 4, in fine:

 Idem lib. II de Mirac. S. Mart. cap.

 Idem ibidem, cap. 49:

 XIII. Jonas monachus Bobiensis, fere aequalis S. Columbano abbati, qui obiit anno 615, cujusque vitam scripsit, quae habetur saeculo II Benedict. apud

 XIV. In Prologo Vitae S. Projecti episcopi et martyris, cujus mortem Sigebertus anno 670 consignat, auctore coaetaneo anonymo.

 XV. Ex Epitome Canonum, quam Adrianus summus Pontifex Carolo magno Romae obtulit anno circiter 774

 XVI. Ex Collectione historica chronographica ex Idatio, collectore quodam Gallo, Carolo magno compari:

 XVII. Martyrologium Rhabani, ex tom. part. Thes. Monum. Eccl. Henrici Canisii, ad annum

 XVIII. Ado Viennensis in Chronico, quod perduxit ad annum 874.

 XIX. S. Odo Abbas Cluniacensis, qui obiit anno 842, Serm. 4 de combustione Basilicae beati Martini, qui habetur tom. XVII Bibl. Pp. pag.

 XX. Hugo archidiaconus Turonensis in Dialogo de quodam miraculo quod contigit in translatione S. Martini, quem Dialogum scriptum vult Mabillonius post

 XXI. Hermanus Contractus in Chronico juxta editionem Canisii Antiqu. Lection. tom. III, part. quod perduxit ad annum 1054, haec habet ad annum

 XXII. Petrus Damiani, qui floruit circa annum 1070, in sermone de S. Martino:

 XXIII. Sigebertus Gemblacensis monachus in Chronico, quod ad annum usque 1112 perduxit, haec habet ad annum 399:

 XXIV. S. Uldaricus in collectione Antiquiorum consuetudinum Cluniacensis Monasterii concinnata anno 1110, haec habet cap. 43, quod est etc.:

 XXV. Honorius Augustodunensis, qui floruit circa annum 1130, lib. II de Scriptoribus Ecclesiasticis cap.

 XXVI. S. Bernardus Claraevallensis Abbas, qui obiit anno 1153, Sermonem quem habuit in festo S. Martini, Severi verba usurpat saepius, et ipsius nomen

 XXVII. Chronographus Saxo a Leibnitzio editus, quique ad annum 1188 annales suos protulit, proindeque illo ipso tempore vixisse credi potest, pag. 84:

 XXVIII. Guibertus Martinus abbas Gemblacensis, qui anno 1208 obiisse dicitur, in elogio seu apologia Severi, quae habetur apud Boll. 29 Januar. pag. 9

 XXIX. Ex Chronico Turonensi, quod in annum 1222 desinit, apud Martene tom. V Veterum Scriptorum, etc. pag.

 XXX. Anonymus in Prologo S. Paulini, ex codice Cluniacensi apud P. Le Brunium in Testimoniis:

 XXXI. Historia Septem Dormientium apud Gregorium Turonensem col. 1726 novissimae editionis:

 Sulpicii Severi Chronicorum, Quae Vulgo Inscribuntur Historia Sacra, Libri Duo.

 Sulpicii Severi Chronicorum, Quae Vulgo Inscribuntur Historia Sacra, Libri Duo.

 Prologus.

 Liber Primus.

 Liber Secundus.

 Sulpicii Severi De Vita Beati Martini Liber Unus.

 Sulpicii Severi De Vita Beati Martini Liber Unus.

 Auctoris Ad Desiderium Epistola De Libro Vitae B. Martini.

 Incipit Liber.

 Sulpicii Severi Epistolae Tres.

 Sulpicii Severi Epistolae Tres.

 Epistola I. Ad Eusebium Presbyterum. Contra aemulos virtutum beati Martini.

 Epistola II. Ad Aurelium Diaconum. De obitu et apparitione beati Martini.

 Epistola III. Ad Bassulam Socrum Suam. Quomodo beatus Martinus ex hac vita ad immortalem transierit.

 Sulpicii Severi Dialogi.

 Sulpicii Severi Dialogi.

 Dialogus I.

 Dialogus II. Sed potius Dialogi I pars altera.

 Dialogus III. Qui tamen dicendus esset Secundus.

 Appendix Ad Sulpicii Severi Operum Editionem Veronensem, Qua Continentur Epistolae VII Antea Evulgatae.

 Appendix Ad Sulpicii Severi Operum Editionem Veronensem, Qua Continentur Epistolae VII Antea Evulgatae.

 Epistola Prima. Ad Claudiam Sororem Suam. De ultimo judicio.

 Epistola II. Ad Eamdem. De Virginitate.

 Epistola III. Ad Sanctum Paulinum Episcopum. Severus coquum mittit ad praeparandos monachorum cibos aptum.

 Epistola IV.

 Epistola V. Ad Salvium. Conqueritur rusticos exagitari, juraque et possessiones aliorum usurpari.

 Epistola VI.

 Epistola VII. Cirtensis Plebis Ad S. Augustinum, sub falso Sulpicii Severi nomine vulgata. Laudatur Augustinus ob sapientiam et mansuetudinem, queis u

 S. Augustini Epistola CXLIV. Augustinus Cirtensibus a factione Donatistarum conversis ad Ecclesiae catholicae societatem gratulatur admonens ut hoc di

 S. Augustini Epistola CXLIV. Augustinus Cirtensibus a factione Donatistarum conversis ad Ecclesiae catholicae societatem gratulatur admonens ut hoc di

 Anno Domini Ccccv. Secundinus Manichaeus, Epistola Ad Augustinum.

 Anno Domini Ccccv. Secundinus Manichaeus, Epistola Ad Augustinum.

 Anno Domini Ccccvii. Sanctus Chromatius, Episcopus Aquileiensis.

 Anno Domini Ccccvii. Sanctus Chromatius, Episcopus Aquileiensis.

 Praefatio Editoris.

 Praefatio Editoris.

 De S. Chromatio Veterum Testimonia Selecta.

 De S. Chromatio Veterum Testimonia Selecta.

 ((LXXXI)) Lectiones Propriae, pro secundo Nocturno, ad Officium Sancti Chromatii episcopi Aquileiensis: Ex Libello, Cui Titulus: Officia Propria Sanct

 ((LXXXI)) Lectiones Propriae, pro secundo Nocturno, ad Officium Sancti Chromatii episcopi Aquileiensis: Ex Libello, Cui Titulus: Officia Propria Sanct

 Die II Decembris. In Festo Sancti Chromatii episcopi Aquileiensis.

 Lectio V.

 Lectio VI.

 Anno Scriptorum Cum gratia et privilegio.

 Anno Scriptorum Cum gratia et privilegio.

 ((LXXXV)) De S. Chromatio Andreas Gallandius In Prolegomenis Bibliothecae Veterum Patrum Antiquorumque Scriptorum Ecclesiasticorum,

 ((LXXXV)) De S. Chromatio Andreas Gallandius In Prolegomenis Bibliothecae Veterum Patrum Antiquorumque Scriptorum Ecclesiasticorum,

 Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus Singularis Seu Sermo, De Octo Beatitudinibus.

 Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus Singularis Seu Sermo, De Octo Beatitudinibus.

 Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus, Qui Supersunt, In Evangelium S. Matthaei.

 Sancti Chromatii Aquileiensis Episcopi Tractatus, Qui Supersunt, In Evangelium S. Matthaei.

 13 Tractatus I , In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus II . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus III . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus IV . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus V . In caput V Evangelii S. Matthaei.

 43 Tractatus VI . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus VII . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus VIII . In caput Evangelii S. Matthaei.

 54 Tractatus IX . In caput Evangelii S. Matthaei.

 58 Tractatus X . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus XII . In caput et Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus XIII . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus XIV . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus XV . In caput Evangelii S. Matthaei.

 87 Tractatus XVI . In caput Evangelii S. Matthaei.

 Tractatus XVII. In caput Evangelii S. Matthaei.

 Dicta A Sancto Chromatio, Dum Presbyter esset Aquileiensis Ecclesiae, In Concilio Aquileiae habito, anno 381, sub sancto Valeriano episcopo Aquileiens

 Dicta A Sancto Chromatio, Dum Presbyter esset Aquileiensis Ecclesiae, In Concilio Aquileiae habito, anno 381, sub sancto Valeriano episcopo Aquileiens

 Appendix. Scripta Deperdita Sancti Chromatii. 97

 Appendix. Scripta Deperdita Sancti Chromatii. 97

 Scripta S. Chromatio Falso Attributa. 99

 Scripta S. Chromatio Falso Attributa. 99

 Monitum De Sequentibus Epistolis, Ex Bibliotheca Sancta Sixti Senensis libro pag. 138 tomi editionis Neapolitanae Fr. Pii-Thomae Milante

 Epistola I. Sub sanctorum Chromatii et Heliodori nomine, ad sanctum Hieronymum, de duobus apocryphis libris videlicet, cui accedit Pseudo-Hieronymi g

 Epistola II. Hieronymi, Chromatio Et Heliodoro Episcopis.

 Epistola III. Ejusdem Pseudo-Hieronymi Ad Eosdem. In alia epistola, versioni libri de Nativitate Mariae praemissa.

 Monitum De Sequentibus Epistolis, Ex Tractatione De Martyrologio Romano,

 Epistola IV. Itidem sub sanctorum Chromatii et Heliodori nomine, ad eumdem sanctum Hieronymum, de Natalitiis sanctorum, seu de opere Martyrologii coll

 Epistola V. Chromatii et Heliodori Episcoporum Ad Beatum Hieronymum, De opere Martyrologii colligendo.

 106 Epistola VI. Beati Hieronymi Ad Eosdem, Super eo ipso Responsio.

 Ex Historia Litteraria Aquileiensi Justi Fontanini Archiepiscopi Ancyrani, Romae edita, an. 1742

 Ex Historia Litteraria Aquileiensi Justi Fontanini Archiepiscopi Ancyrani, Romae edita, an. 1742

 109 Libri III Caput III.

 121 Libri III Caput IV.

 Ex Monumentis Ecclesiae Aquileiensis Commentario Illustratis a Fr. Bernardo Maria de Rubeis Ordinis Praedicatorum. Argentinae (seu Venetiis) 1740. 139

 Ex Monumentis Ecclesiae Aquileiensis Commentario Illustratis a Fr. Bernardo Maria de Rubeis Ordinis Praedicatorum. Argentinae (seu Venetiis) 1740. 139

 Caput X.

 145 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Ex Dissertationibus Variae Eruditionis Fr. Bernardi Mariae De Rubeis Ordinis Praedicatorum. Venetiis 1762.

 Ex Dissertationibus Variae Eruditionis Fr. Bernardi Mariae De Rubeis Ordinis Praedicatorum. Venetiis 1762.

 161 Capitis XVIII. Num. V Et VI.

 Anno Domini Ccccviii. Sanctus Victricius Episcopus Rhothomagensis

 Anno Domini Ccccviii. Sanctus Victricius Episcopus Rhothomagensis

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Praefatio Joannis Lebeuf Ad Subsequentem Librum De Laude Sanctorum.

 Praefatio Joannis Lebeuf Ad Subsequentem Librum De Laude Sanctorum.

 Sancti Victricii Rothomagensis Episcopi Liber De Laude Sanctorum. Ex ms. Codice S. Galli annorum plus mille.

 Sancti Victricii Rothomagensis Episcopi Liber De Laude Sanctorum. Ex ms. Codice S. Galli annorum plus mille.

 Anno Domini Ccccxvii. Pammachius Et Oceanus. Aliquot Epistolae.

 Anno Domini Ccccxvii. Pammachius Et Oceanus. Aliquot Epistolae.

 Anno Domini Ccccxvii. Innocentius I Papa.

 Anno Domini Ccccxvii. Innocentius I Papa.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Notitiae Biographicae. I.

 Notae Severini Binii.

 II. (Ex Coustant. Epist. Rom. Pont. tom. I.)

 III. (Ex Galland. Biblioth. Vet. Patr. tom. VIII.)

 S. Innocentii I Papae Epistolae Et Decreta.

 S. Innocentii I Papae Epistolae Et Decreta.

 Epistola I, Innocentii Papae I Ad Anysium Thessalonicensem Episcopum. Anysio Innocentius eam in Illyrici Ecclesias potestatem confirmat, quam Anastasi

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola II. E veteri exemplari Colbertino, not. 932.

 Innocentius Victricio episcopo Rotomagensi, salutem.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X et XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 Cap. XIV.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola III. De dissensione corruptaque disciplina Ecclesiarum Hispaniae.

 Innocentius universis episcopis in Toletana synodo constitutis, dilectissimis fratribus, in Domino salutem.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Epistola Eadem.

 Innocentius universis episcopis in Toletana ( plures mss. Tolosana) synodo constitutis dilectissimis fratribus in Domino salutem.

 Epistola IV . Joannis Constantinopolitanae Urbis Episcopi Ad Innocentium Papam.

 Epistola V . Innocentii I Papae Ad Theophilum Alexandrinae Ecclesiae Episcopum. Se a Joannis communione discedere non posse, nisi legitimo judicio dam

 Epistola VI .

 Innocentius Exsuperio episcopo Tolosano salutem.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Epistola VII . Ad Clerum Et Populum Constantinopolitanum. Eos ex ipsorummel sententia consolatus Innocentius, iniquam alterius episcopi in locum Joann

 Epistola VIII. Seu Exemplum Sacrae Honorii Augusti Missae Ad Principem Orientis Arcadium. Dolet Honorius de iis, quae in die Paschae Constantinopoli p

 Epistola IX.

 Honorii Imperatoris Ad Arcadium Augustum.

 Epistola X. Innocentii I Papae Ad Aurelium Garthaginiensium Et Augustinum Hipponensium Episcopos, Salutatoria et plena charitate.

 Epistola XI. Joannis Chrysostomi Episcopi Ad Innocentium Papam. Illius erga se paternum affectum et summam in rebus afflictis vigilantiam laudat, et u

 Epistola XII . Innocentii Papae Ad Joannem Chrysostomum Constantinopolitanum Episcopum. Joannem ob oculos posita patientiae commendatione consolatur.

 Epistola XIII. Rufo Thessalonicensi Episcopo. Variarum ei committitur cura provinciarum, in quibus vicarius Innocentii et inter primates primus consti

 Epistola XIV. De ratione Paschali anni

 Innocentius Aurelio.

 Epistola XV. Innocentii Papae, Ad Julianam Nobilem Exhortatoria.

 Epistola XVI. De suscipiendis clericis, quos Bonosus, antequam damnaretur, ordinasse cognoscitur.

 Innocentius Marciano Episcopo Naissitano.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XVII. Ex Dionysio Exiguo.

 Innocentius Rufo, Eusebio, Eustathio, Claudio, Maximiano, Eugenio, Gerontio, Joanni Polychronio, Sophronio, Flaviano, Hilario, Macedonio, Calicratio,

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Epistola XVIII . De Bubalio et Tauriano damnatis a provincialibus episcopis, quorum sententiam sedes apostolica retractare curavit.

 Monitum In Epistolas Sequentes.

 Epistola XIX . Innocentii Papae I Ad Alexandrum Antiochenum Episcopum. De Pace. Quae Antiochiae propter pacem sunt gesta recolens, summa votorum potit

 Epistola XX Innocentii Papae I Ad Alexandrum Antiochiae Episcopum. De Pace. Innocentius legationem ab Alexandro Antiocheno episcopo ad se destinatam s

 Innocentius Alexandro Episcopo.

 Epistola XXI Innocentii Papae I Ad Acacium Beroeae Episcopum. Qua conditione Acacio Innocentius communionem concedat.

 Epistola XXII . De Attico Constantinopolitano Episcopo. Communionem ei non reddendam esse, nisi prius eam legatione solemni rogaverit, et quae Antioch

 Innocentius Maximiano Episcopo.

 Epistola XXIII. De pace Antiochenae ecclesiae impertita.

 Innocentius Bonifacio Presbytero.

 Epistola XXIV , Ad Alexandrum Episcopum Antiochenum.

 Innocentius Alexandro Episcopo.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Epistola XXV . Ex Dionysio Exiguo.

 Innocentius Decentio episcopo Eugubino salutem.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Monitum In Epistolas Subsequentes.

 Epistola XXVI. Carthaginensis Concilii Ad Innocentium. Ut sententiae suae, qua Pelagii Coelestiique impietates damnarunt, apostolicae sedis accedat au

 Epistola XXVII. Milevitani Concilii Ad Innocentium Papam.

 Epistola XXVIII . Episcoporum Quinque Ad Innocentium Papam. Pelagii retegunt ac refutant haeresim, qua ad cupiditates domandas, tentationesque vincend

 Epistola XXIX. Innocentius episcopis Carthaginensis concilii rescribens eorum adversus Pelagianos haereticos doctrinam atque sententiam laudet et conf

 Innocentius Aurelio, Numidio, Rusticiano, Fidentiano, Evagrio, Antonio, Palatino, Adeodato, Vincentio, Publiano, Theasio, Tuto, Pannonio, Victori, Res

 Epistola XXX. Innocentii Papae Ad Concilium Milevitanum. Patres concilii Milevitani laudat, tum quod haereticos pertinaces segregandos, et correctos c

 Innocentius Silvano seni, Valentino, et caeteris qui in Milevitana synodo interfuerunt, dilectissimis fratribus in Domino salutem.

 Epistola XXXI. Rescribit Innocentius quinque episcopis, quid de eorum sententia, quid de Pelagii perfidia sentiret, se jam satis notum fecisse: haeret

 Innocentius , Aurelio, Alypio, Augustino, Evodio, Possidio episcopis salutem.

 Epistola XXXII. Aurelium Innocentius familiaritae resalutat.

 Innocentius Aurelio episcopo Carthaginensi.

 Monitum In Epistolas Tres Sequentes.

 Epistola XXXIII. Litteras Aurelio mittit Innocentius Hieronymo reddendas.

 Epistola XXXIV. Innocentius Hieronymum, ob ea quae passus est consolatur, et quid pro tempore faciendum duxerit, ac jam fecerit, declarat.

 Epistola XXXV. Joannem Hieronymum Hierosolymitanum prospicere debuisse, ne tot ac tantis malis, quibus afflictae sunt Paula et Eustochium, opprimerent

 Epistola XXXVI. Si maritus cujus uxor in captivitatem fuerat abducta, alteram acceperit, revertente prima, secunda mulier debet excludi.

 Innocentius Probo.

 Epistola XXXVII. 1. Si quis volens partem sibi corporis amputavit, clericus esse non potest nolens autem potest. Quod digami admitti ad clerum non po

 Innocentius Felici episcopo Nucerino.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Epistola XXXVIII. Ut ii, qui in presbyterio filios genuerunt, removeri ab officio debeant.

 Innocentius Maximo et Severo episcopis per Brittios.

 Epistola XXXIX. Quod post poenitentiam nullus ad clerum possit admitti.

 Innocentius Agapito, Macedonio et Mariano epicopis Apulis.

 Epistola XL. In paroeciam alienam invadere, aut quidquam in ea, inconsulto ipsius episcopo, agere non licere.

 Innocentius Florentino episcopo Tiburtinensi.

 Epistola XLI. Ut Laurentius haereticos Photini venena sectantes curet expelli.

 Epistola XLII. Seu Litterarum Pelagii Ad Papam Innocentium, Post Mortem Ejus, Sed Cum Eum Defunctum Nesciret, Scriptarum Fragmenta.

 Monitum In Fragmentum Sequens. (Spicileg. Maii, tom. III.)

 Epistola XLIII. Seu Fragmentum Epistolae Quam Ad Severianum Episcopum Scripsit Innocentius Unus Ex Primis Romae Episcopis.

 Appendix Ad Epistolas S. Innocentii I Papae. Notitia Epistolarum Non Exstantium, Quae Ad Innocentium Attinent. (D. Coust. Epist. Rom. Pontif. tom. I.)

 Appendix Ad Epistolas S. Innocentii I Papae. Notitia Epistolarum Non Exstantium, Quae Ad Innocentium Attinent. (D. Coust. Epist. Rom. Pontif. tom. I.)

 Decreta Ex Epistolis S. Innocentii I Excerpta. (Coll. Concil. Mansi tom. III.)

 Decreta Ex Epistolis S. Innocentii I Excerpta. (Coll. Concil. Mansi tom. III.)

 De Epistola Innocentii Papae I Ex Concilio Nicaeno.

 Dissertatio In sequentem Epitomen epistolae Innocentii.

 I. Ex Epistola Innocentii Ad Exsuperium.

 II. Ex Epistola Innocentii Ad Universos Episcopos In Tolosa.

 III. Innocentii Ad Victorium Episcopum.

 IV. Innocentii Ad Episcopum ( sic ).

 VI. Innocentii Ad Aurelium Episcopum.

 Observatio Phillippi Labbei S. J.

 Epistolae S. Innocentio I Attributae. (D. Constant. Append. ad tom. I.)

 Epistolae S. Innocentio I Attributae. (D. Constant. Append. ad tom. I.)

 Monitum In Quatuor Epistolas Subsequentes.

 Epistola I. Adversus Arcadium, Eudoxiam, Arsacium ac Theophilum sententia profertur.

 Inocentii Archiepiscopi Romani Ad Arcadium Imperatorem.

 Epistola II.

 Arcadii Imperatoris Ad Innocentium Papam.

 Epistola III. Arcadii Imperatoris Ad Innocentium Papam. Se insontem esse eorum quae in legatos ipsius aut in Joannem admissa sunt, eorum auctores a se

 Epistola IV.

 Innocentii Papae Ad Arcadium Imperatorem.

 Jac. Sirmondi Notae Posthumae.

 Jac. Sirmondi Notae Posthumae.

 In Epist. II, Ad Vitricium.

 In Epist. VI, Ad Exuperium.

 In Epist. III. Ad Synodum Tolosanam.

 Anno Domini CDXVII. Zosimus Papa.

 Anno Domini CDXVII. Zosimus Papa.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Notitiae Biographicae. I.

 Notae Severini Binii

 II. (Ex Collecl. Epist. Rom. Pont. Constantii tom. I.)

 Zosimi Papae Epistolae Et Decreta. (Ex Editione P. Constantii Epist. Rom. Pontif. tom. I.)

 Zosimi Papae Epistolae Et Decreta. (Ex Editione P. Constantii Epist. Rom. Pontif. tom. I.)

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola I. Ad Episcopos Galliae. De privilegiis ecclesiae Arelatensis.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Monitum. In Duas Epistolas Subsequentes.

 Epistola II . De causa Coelestii. Quid instaurato Romae Coelestii judicio gestum sit. Eum, nisi intra duos menses veniant qui praesentem redarguant, e

 Zosimus Aurelio et universis episcopis per Africam constitutis dilectissimis fratribus in Domino salutem.

 Epistola III. Pelagium missis litteris ac libello fidei, rursumque Coelestium sese purgasse, neque accusatoribus eorum tam sublestae fidei viris facil

 Zosimus episcopus Aurelio et universis episcopis per Africam constitutis, dilectissimis fratribus in Domino salutem.

 Epistola IV. De Urso et Tuentio episcopis illicite ordinatis, ut nusquam in Ecclesiae communione suscipiantur.

 Zosimus Aurelio et universis episcopis per Africam constitutis, universis episcopis per Gallias et septem provincias constitutis, universis episcopis

 Epistola V . Ut metropolitanus Arelatensis in provincia Viennensi et in utraque Narbonensi ordinandorum episcoporum habeat potestatem

 Zosimus episcopis provinciae Viennensis et Narbonensis secundae, a pari.

 Epistola VI . Hilarium nullo niti jure ad ordinandos in prima Narbonensi episcopos, ac ne quid inde sibi usurpet.

 Zosimus Hilario episcopo Narbonensis primae provinciae.

 Epistola VII. Metropolitani dignitas a Proculo usurpata, Patroclo asseritur. Ipsius est cuivis de Galliae clero formatas dare. Ordinationes praecipite

 Zosimus Patroclo episcopo Arelatensi.

 Epistola VIII. Seu Libellus Paulini Diaconi Adversus Coelestium Zosimo Episcopo Datus. Quod Zosimus Coelestii haeresim condemnarit, ejusdemque adversu

 Epistola IX . I. Quod monachi vel laici nisi per gradus ecclesiasticos non debeant ad summum sacerdotium pervenire. Quod si quis interdicta despexerit

 Zosimus Hesychio episcopo Salonitano.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Epistola X . Adversus Proculi ausus et illicitas ordinationes.

 Zosimus Patroclo episcopo Arelatensi.

 Epistola XI . Patroclo commissum esse, ut Proculi loco alium episcopum accipiant.

 Epistola XII . Zosimus auctoritate sedis suae pluribus explicata, certiores Afros facit, se non omnem, ut ipsis visum est, Coelestii verbis fidem comm

 Zosimus Aurelio ac caeteris, qui in concilio Carthaginensi adfuerunt, dilectissimis fratribus in Domino salutem.

 Epistola XIII. Seu Honorii Constitutio Ad Agricolam Praefectum. Ut septem provinciarum concilium singulis annis Arelate habeatur.

 Epistola XIV. Seu Commonitorium Zosimi Papae Presbyteris Et Diaconibus Suis Ravennae Constitutis. De presbyteris quibusdam rebellibus, et iis qui se e

 Epistola XV. Seu Commonitorium Zosimi Papae Ad Legatos Suos.

 Epistola XVI. De spretis judiciorum regulis, adeo ut sacerdotes praesentibus laicis judicentur, et accusato imponatur necessitas adversarium suum quae

 Zosimus episcopis per Byzacium constitutis dilectissimis fratribus in Domino salutem.

 Appendix Ad Opera S. Zosimi Papae. Notitia Scriptorum Non Exstantium, Quae Ad Zosimum Papam Attinent. (D. Coustant. Epist. Rom. Pont. tom. I.)

 Appendix Ad Opera S. Zosimi Papae. Notitia Scriptorum Non Exstantium, Quae Ad Zosimum Papam Attinent. (D. Coustant. Epist. Rom. Pont. tom. I.)

 I.

 II.

 III.

 IV.

 VI.

 VII.

 Fragmentum I Tractoriae Zosimi.

 Fragmentum II.

 Fragmentum III.

 IX.

 XI.

 XII.

 XIII.

 XIV.

 XV.

 XVI.

 Decreta Ex Epistolis S. Zosimi Excerpta. (Ex Coll. Concil. Mansi tom. IV.)

 Decreta Ex Epistolis S. Zosimi Excerpta. (Ex Coll. Concil. Mansi tom. IV.)

 Ex Epistola Ad Hesychium Episcopum. (Mansi tom. IV.)

 I.

 II.

 III.

 IV.

 VI.

 Epistola S. Zosimo Papae Attributa. (D. Coust. Append. ad tom. I Epist. Rom. Pontif.)

 Epistola S. Zosimo Papae Attributa. (D. Coust. Append. ad tom. I Epist. Rom. Pontif.)

 Censura Epistolae.

 Ad Simplicium Viennensem Episcopum Ut viciniores intra provinciam civitates, donec res plenius excutiatur, sibi vindicet. Lazarum damnatum esse.

 Zosimus episcopus Simplicio Viennensi archiepiscopo salutem.

 Anno Domini Ccccxviii. Paulinus Mediolanensis.

 Anno Domini Ccccxviii. Paulinus Mediolanensis.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Paulini Diaconi Opuscula.

 I. Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi A Paulino Ejus Notario Ad B. Augustinum Conscripta.

 I. Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi A Paulino Ejus Notario Ad B. Augustinum Conscripta.

 II. Libellus Adversus Coelestium, Zosimo Papae Oblatus.

 II. Libellus Adversus Coelestium, Zosimo Papae Oblatus.

 III. De Benedictionibus Patriarcharum Libellus.

 III. De Benedictionibus Patriarcharum Libellus.

 Praefatio.

 Caput Primum. Benedictio Ruben.

 Caput II. Benedictio Simeon et Levi.

 Caput III. Benedictio Judae.

 Caput IV. Benedictio Zabulon.

 Caput V. Benedictio Issachar.

 Caput VI. Benedictio Dan.

 Caput VII. Benedictio Gad.

 Caput VIII. Benedictio Aser.

 Caput IX. Benedictio Nephthali.

 Caput X. Benedictio Joseph.

 Caput XI. Benedictio Benjamin.

 Anno Domini Ccccxviii. Severus Majoricensis. Nullam in variis Patrum Bibliothecis de hoc Severo mentionem expiscari licuit neque aliud de Vita ejus m

 Anno Domini Ccccxviii. Severus Majoricensis. Nullam in variis Patrum Bibliothecis de hoc Severo mentionem expiscari licuit neque aliud de Vita ejus m

 Anno Domini Ccccxix. S. Bonifacius I, Papa.

 Anno Domini Ccccxix. S. Bonifacius I, Papa.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 S. Bonifacii I, Papae, Epistolae Et Decreta.

 S. Bonifacii I, Papae, Epistolae Et Decreta.

 Monitum In Tres Subsequentes Epistolas

 Epistola I Romanorum Presbyterorum Ad Honorium Imperatorem, Seu Exemplum Precum Presbyterorum Pro Bonifacio. Bonifacii legitimam, Eulalii vero illegit

 Epistola II . Ab Omni Concilio Africano Ad Bonifacium Urbis Romae Episcopum, De clericorum causis et de appellationibus episcoporum, id, quod Zosimi c

 Epistola III . De Maximo Valentinae civitatis episcopo diversis criminibus accusato, ut in synodo provinciae illius causa discutiatur.

 Monitum In Duas Epistolas Subsequentes.

 Epistola IV. Ut Corinthii Perigenem quem expetunt episcopum accipiant.

 Epistola V . Rufi in implendo vicarii apostolicae sedis officio vigilantia laudatur. Idem explicatur officium. Memorat Bonifacius plures episcopos, su

 Epistola VI Augustini Hipponensis Episcopi Ad Bonifacium Papam.

 Epistola VII , Seu supplicatio ut constituatur a principe, quatenus in urbe Roma per ambitum numquam pontifex ordinetur.

 Epistola VIII . Seu Rescriptum Honorii Augusti Ad Bonifacium Papam. In quo statuit Imperator, ut si denuo Romae duo episcopi ordinati fuerint, ambo de

 Epistola IX . Qua ecclesiae Constantinop. jura in Illyricum propagantur.

 Epistola X . Seu Exemplar Epistolae Piissimi Imperatoris Honorii Ad Theodosium Augustum. Ut superiorem constitutionem abroget.

 Epistola XI. Seu Rescriptum Theodosii Augusti Ad Honorium Augustum. Se praecepisse ut remotis quae sibi subrepta fuerant, illaesa servarentur Romani a

 Epistola XII . Bonifacii I, Papae, Ad Hilarium Narbonensem Episcopum. Ut in unaquaque provincia nemo, contempto metropolitano, episcopus ordinetur.

 Epistola XIII . Rufum de concessa sibi vicarii B. Petri dignitate ac munere Bonifacius admonet, communicatque cum eo, et quid circa varia, quae illis

 Epistola XIV . Concessa Rufo potestas, quam nonnulli contemnebant, asserta primum apostolicae sedis auctoritate, confirmatur.

 Epistola XV.

 Appendix Ad Epistolas S. Bonifacii I Papae. Notitia Scriptorum Non Exstantium Quae Ad Bonifacium I Papam Attinent.

 Appendix Ad Epistolas S. Bonifacii I Papae. Notitia Scriptorum Non Exstantium Quae Ad Bonifacium I Papam Attinent.

 I.

 II.

 III.

 IV.

 V.

 VI.

 VII.

 VIII.

 IX.

 XI.

 Decreta Ex Epistolis S. Bonifacii I Papae. Sunt autem desumpta ex decretis Gratiani, et ex vetustis codicibus aliis.

 Decreta Ex Epistolis S. Bonifacii I Papae. Sunt autem desumpta ex decretis Gratiani, et ex vetustis codicibus aliis.

 I. Ante annos triginta presbyter non ordinetur.

 II. Primati deferuntur negotia quae metropolitanus explicare non valet.

 III. Quidquid Domino consecratur, ad jus pertinet sacerdotis.

 IV.

 V. De episcopis qui fratribus nocere desiderant.

 VI. Si episcopus expulsus ausus fuerit ingredi civitatem.

 VII. Ad Eleutherium comitem.

 Epistolae S. Bonifacio I Attributae, Et Numquam Ante Mansi Editae.

 Epistolae S. Bonifacio I Attributae, Et Numquam Ante Mansi Editae.

 Epistola I. Ad Justum Dorobernensem Episcopum, Cui pallium transmittit.

 Epistola II. Ad Episcopum Et Presbyteros Vicarios A Papa Zosimo Ad Africanam Synodum Directos.

 Joannis Dominici Mansi In superiorem Epistolam Adnotatio.

 Anno Domini Ccccxx. Sanctus Gaudentius, Brixiae Episcopus.

 Anno Domini Ccccxx. Sanctus Gaudentius, Brixiae Episcopus.

 Prolegomena. (Biblioth. Schoenn. tom. I.)

 Prolegomena. (Biblioth. Schoenn. tom. I.)

 Saeculo XVI.

 Saeculo XVII.

 Saeculo XVIII.

 Praefatio P. Galeardi In Editione Operum S. Gaudentii.

 Praefatio P. Galeardi In Editione Operum S. Gaudentii.

 Testimonia De Gaudentio.

 Testimonia De Gaudentio.

 Sancti Gaudentii Brixiae Episcopi Tractatus Vel Sermones Qui Exstant.

 Sancti Gaudentii Brixiae Episcopi Tractatus Vel Sermones Qui Exstant.

 Praefatio. Servo Christi Benivolo Gaudentius .

 Incipiunt Tractatus Vel Sermones.

 Sermo I. De Exodi Lectione Primus. Nocte vigiliarum de Paschae observatione.

 Sermo II. De Exodi Lectione Secundus. Egressis a fonte neophtyis. De ratione Sacramentorum quae catechumenos audire non congruit, licet eadem scripta

 Sermo III. De Exodi Lectione Terti Prima dominica Paschae.

 Sermo IV. De Exodi Lectione Quartus.

 Sermo V. De Exodi Lectione Quintus.

 Sermo VI, De Exodi Lectione Sextus

 Sermo VII, De Exodi Lectione Septimus.

 Sermo VIII, De Evangelii Lectione Primus.

 Sermo IX, De Evangelii Lectione Secundus.

 Sermo X. In Exodi Lectione Octavus.

 Sermo XI. De Diversis Capitulis Primus. De Paralytico.

 Sermo XII. De Diversis Capitulis Secundus. De eo quod ait Dominus Jesus: Nunc judicium est hujus mundi.

 Sermo XIII. De Diversis Capitulis Tertius. Die natali Domini. Contra avaritiam Judae et pro pauperibus.

 Sermo XIV. De Diversis Capitulis Quartus. De promissione adventus Paracleti.

 Sermo XV. De Diversis Capitulis Quintus. Die natali Machabaeorum . De his beatis Martyribus.

 Sermo XVII. De Diversis Capitulis Septimus. Die dedicationis basilicae

 Sermo XVIII. De Diversis Capitulis Octavus. Seu responsio S. Episcopi ad Serminium de villico iniquitatis.

 Sermo XIX. De Diversis Capitulis Nonus. Seu responsio ejusdem S. Episcopi ad Paulum diaconum, De eo quod Dominus Jesus Apostolis: Quia Pater major me

 Sermo XX. De Diversis Capitulis Decimus. De Petro et Paulo.

 Sermo XXI. De Diversis Capitulis Undecimus. Seu Oratio B. Gaudentii episcopi de vita et obitu B. Philastrii episcopi praedecessoris sui.

 Admonitio In Sequentem Rhythmum.

 Admonitio In Sequentem Rhythmum.

 Ad Laudem Beati Filastrii Episcopi Carmen Saphicum Pentametrum.

 Ad Laudem Beati Filastrii Episcopi Carmen Saphicum Pentametrum.

 Anno Domini Ccccxx. Sanctus Aurelius Episcopus Carthaginensis.

 Anno Domini Ccccxx. Sanctus Aurelius Episcopus Carthaginensis.

 Prolegomena. (Biblioth. Vet. Patr. Galland. tom. VIII.)

 Prolegomena. (Biblioth. Vet. Patr. Galland. tom. VIII.)

 Sancti Aurelii Carthaginensis Episcopi Epistola Ad Omnes Episcopos Per Byzacenam Et Arzugytanam Provinciam Constitutos. (Indidem pag. 129)

 Sancti Aurelii Carthaginensis Episcopi Epistola Ad Omnes Episcopos Per Byzacenam Et Arzugytanam Provinciam Constitutos. (Indidem pag. 129)

 Synodica Aurelii Carthaginensis Episcopi. Ex libello synodico, apud Labb. Concil. tom. II, col. 1184.

 Synodica Aurelii Carthaginensis Episcopi. Ex libello synodico, apud Labb. Concil. tom. II, col. 1184.

 Appendix.

 Appendix.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola Aurelii Damaso Papae.

 Epistola Aurelii Damaso Papae.

 Anno Domini Ccccxx. Bachiarius Monachus.

 Anno Domini Ccccxx. Bachiarius Monachus.

 Prolegomena.

 Prolegomena.

 Bachiarii Fides.

 Bachiarii Fides.

 Bachiarii Ad Januarium Liber De Reparatione Lapsi

 Bachiarii Ad Januarium Liber De Reparatione Lapsi

 Anno Domini Ccccxx. Zacchaeus Christianus Et Evagrius Monachus.

 Anno Domini Ccccxx. Zacchaeus Christianus Et Evagrius Monachus.

 Prolegomena .

 Prolegomena .

 Consultationum Zacchaei Christiani Et Apollonii Philosophi Libri Tres.

 Consultationum Zacchaei Christiani Et Apollonii Philosophi Libri Tres.

 Liber Primus.

 Praefatio.

 Caput I. Si Christus Deus et homo esse possit.

 Caput II. Quomodo idem Christus sit Dei Filius.

 Caput III. Ne sine causa sit haec colluctatio.

 Caput IV. Si de Christo aliquid poetae dicant.

 Caput V. Non solum de dictis poeticis, sed de praesentibus miraculis.

 Caput VI. Ut quid ad rationem dandam de daemoniis dicatur.

 Caput VII. Quae necessitas Deo fuit descendendi ad terras.

 Caput VIII. Quare incorruptibilem hominem Deus suscepit.

 Caput IX. Quare Deus ex femina nascatur.

 Caput X Quomodo fragilitatem humanam evasit ex Virgine natus.

 Caput XI. Quomodo per aetates diversas Deus creverit.

 Caput XII. De virtutibus Christi.

 Caput XIII. Si Christus alios suscitavit, quomodo morte non caruit.

 Caput XIV. Qui sit diabolus, vel quod peccatum hominis.

 Caput XV. Si Deus impassibilis est, quare irascitur et vindicat.

 Caput XVI. Quomodo post diluvium homines sint creati.

 Caput XVII. Unde origo Judaeorum.

 Caput XVIII. Quare post egressionem Aegypti in eremo ducti sunt, vel cur Lex data sit.

 Caput XIX. Si Lex plus attulit hominibus quam natura.

 Caput XX. Quare salus hominum tam tarde advenerit.

 Caput XXI. Si praefinita consummatio sit, an ordo exhibeat finem.

 Caput XXII. Si corpora reformentur in resurrectionem.

 Caput XXIII. De neglectis et a bestiis devoratis.

 Caput XXIV. Quomodo moles coeli aut facta sit aut fine praetereat.

 Caput XXV. Si mundus reparetur in melius.

 Caput XXVI. Cur frustra adorentur idola, si in templis donant responsa.

 Caput XXVII. Si Deus solus debetur honorari, quare et homines honorantur, et imagines sculpuntur in vasis Dei.

 Caput XXVIII. Quare Christiani fatum non credunt.

 Caput XXIX. Quare Christiani fatum non credunt.

 Caput XXX. Si diabolus in occultis nocet, quomodo potest in cursibus lunae vel siderum cum sint in praesenti nocere.

 Caput XXXI. Qui sint daemones, et a quo diabolus.

 Caput XXXII. Cur praescius futurorum Deus fecerit diabolum, qui futurus esset hominibus inimicus.

 Caput XXXIII. Si peccavit diabolus cum sociis, quare non statim interfectus est.

 Caput XXXIV. Quare Deus non angelum misit, qui aut hominem restitueret aut diabolum perderet.

 Caput XXXV. Cur iniqui florent et recti premuntur.

 Caput XXXVI. Si justus est Deus, quare infantes, malorum nescii, diversis malis afficiuntur.

 Caput XXXVII. Quae sit plenitudo legis, confessio credulitatis ad Deum.

 Caput XXXVIII.

 Liber Secundus.

 Praefatio.

 Caput I. Si sit tertia in religionis honore persona.

 Caput II. Si Spiritus sanctus Deus sit.

 Caput III. Si Scripturis sanctis possit firmari haec elocutio.

 Caput IV. Quid Judaeis respondendum sit.

 Caput V. Si et in aliis seducantur Judaei, praeter id quod Dei Filium non credunt.

 Caput VI. Si Dominicae passionis sacramenta prophetarum oraculis sunt praedicta.

 Caput VII. Cur antiquae legis portio sit recisa, vel quae volumina observantiam justitiae tradiderint

 Caput VIII. Quae sit Judaeis in circumcisione justitia.

 Caput IX. Cur patriarchis licuit habere in conjugio plures.

 Caput X. Quae gentium offensae cur Judaeis, quibus prius Lex data est, abjectis, gentes quotidie amplectitur Deus, edocet.

 Caput XI. Quae haereticorum genera vel errores.

 Caput XII. Contra Manichaeos, qui duos dicunt esse Dei filios.

 Caput XIII. Contra Marcionitas et Photinianos, quorum unus Dei Filium fuisse corporalem refutat, alius pro tempore fuisse corporeum, perpetuum esse no

 Caput XIV. Contra Sabellianos, qui Spiritum sanctum negant Deum, credendum donum potius quam donatorem.

 Caput XV. Contra Patripassianos, qui Patrem passum esse existimant.

 Caput XVI. Contra Arianos, qui Filium et Sanctum Spiritum esse minores Patre dicunt.

 Caput XVII. Contra Novatianos, qui unitatem dissentiunt, et semel lapsum restaurari posse non credunt.

 Caput XVIII. Quae Novatianis respondenda sint.

 Caput XIX. Quae sit mysteriorum divinorum integra plenitudo.

 Caput XX. Confessio ad Deum.

 Liber Tertius.

 Praefatio.

 Caput I. Quae opportuna vivendi forma.

 Caput II. Quae sit sublimioris vitae regula conservanda.

 Caput III. Quae instituta monachorum vel quare a multis odio habeantur.

 Caput IV. Si fideles monachi a Dei praecepto haec gerant.

 Caput V. Ex quibus Scripturis continentia vel virginitas praedicentur vel si praeceptum est ut conjugia pro Dei amore separentur.

 Caput VI. Quae consuetudo psallendi orandique sit, vel unde monachis haec praecepta venerunt.

 Caput VII. Si Antichristus veniet, aut quo mundus fine claudatur.

 Caput VIII. Quando veniet, vel quae longinquitas regni ejus.

 Caput IX. Quibus Scripturis sit resurrectio repromissa.

 Caput X. Oratio ad Deum

 Altercatio Inter Theophilum Christianum Et Simonem Judaeum, Evagrio Auctore. (Ex. ms. codice Vindocinensi, Biblioth. Galland. tom. IX.)

 Altercatio Inter Theophilum Christianum Et Simonem Judaeum, Evagrio Auctore. (Ex. ms. codice Vindocinensi, Biblioth. Galland. tom. IX.)

 Evagrii Monachi Sententiae. (Cod. Regular. Luc. Holsten. tom. VI.)

 Evagrii Monachi Sententiae. (Cod. Regular. Luc. Holsten. tom. VI.)

 I. Ad Eos Qui In Coenobiis Et Xenodochiis Habitant Fratres.

 II. Ad Virgines.

 Index Rerum Quae Continentur In Operibus S. Chromatii, Simul Ac In Prolegomenis Et Commentariis Ad Haec Opera Pertinentibus, a col. hujus tomi 247 usq

 Index Rerum Quae Continentur In Operibus S. Chromatii, Simul Ac In Prolegomenis Et Commentariis Ad Haec Opera Pertinentibus, a col. hujus tomi 247 usq

 Index Rerum Et Verborum Quae In Operibus S. Gaudentii Continentur, A col. hujus tomi 791 usque ad 1006.

 Index Rerum Et Verborum Quae In Operibus S. Gaudentii Continentur, A col. hujus tomi 791 usque ad 1006.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 S. Phoebadius

 S. Anastasius I Papa.

 Faustus Manichaeus.

 Sulpicius Severus.

 Secundinus Manichaeus.

 S. Chromatius.

 Appendix Ad S. Chromatium.

 S. Victricius Rothomagensis.

 Pammachius Et Oceanus

 S. Innocentius I Papa.

 S. Zosimus Papa.

 Paulinus Mediolanensis.

 Severus Majoricensis.

 S. Bonifacius I Papa.

 S. Gaudentius.

 S. Aurelius Carthaginensis.

 Bachiarius Monachus.

 Zacchaeus Christianus Et Evagrius Monachus.

Sancti Victricii Rothomagensis Episcopi Liber De Laude Sanctorum.
Ex ms. Codice S. Galli annorum plus mille.

0443A I. Pertinere nos, dilectissimi fratres, ad misericordiam Dei et omnipotentiam Salvatoris etiam praesentibus spiritualium bonorum cumulis admonemur. Nullum vidimus percussorem, gladium vacuum vagina nescimus, et altaria divinarum adimus potestatum, nullus est hodie cruentus inimicus, et Sanctorum passione ditamur, nullus nunc tortor incumbit, et Martyrum tropaea portamus: nullus effusus sanguinis ad praesens, nec persecutor insequitur, et replemur gaudio triumphorum. Immergendum est igitur lacrymis, et grandia sunt in uberem fletum gaudia resolvenda. Ecce maxima pars coelestis militiae nostram dignatur visere civitatem, ut jam nobis habitandum sit inter turbas Sanctorum, et inclytas coelestium potestates. Haud mediocre 0443B levamen est delictorum tecum habere quos instruis, tecum habere quos mitiges. Equidem ex gaudio praesenti metior quantum huc usque perdiderim. Rogo, date veniam impatientiae: immodica laetitia verba pensare non novit. Doleo et quodam modo humana ratione contristor quod tam sero venerunt habitatores pectoris nostri: minus delictorum repererant si ante venissent. Unde, charissimi, haec nostra sit apud sanctos prima petitio, ut peccata nostra pia miseratione advocationis excusent, non animo judicantis inquirant. Et meae quidem, sancti venerandique Martyres, quantum reor, apud vos veniabilis excusatio tarditatis est. Nam quod ad Britannias profectus sum, quod ibi moratus sum, vestrorum fecit exsecutio praeceptorum. Pacis me faciendae consacerdotes mei salutares 0443C antistites evocarunt. Hoc negare non poteram qui vobis militabam. Non est deesse obsequiis obedire praeceptis. Merito virtutis ubique vos esse novi: nullo enim terrarum spatio coelestis claritudo fraudatur. Ignoscere ergo debetis, quod in quadragesimo tantum lapide pene tardus occurri. Vobis intra 0444A Britannias obsequebar, et oceani circumfluo separatus vestro tamen detinebar officio. Dilatio ista desiderium meum laesit, non praetermisit obsequium. Ego tamen totum vestrae tribuo majestati, quia vos estis corpus Christi, et spiritus divinus est qui habitat in vobis; vestrum est quod abfui, vestrum est quod redivi. Superest ergo ut excusationis meae ratio digeratur. Pacis Domini estis auctores, cujus me sententiae velut interpretem delegistis. Hoc ego Domini Jesu et vestrum salutare praeceptum intra Britannias exercui, si non ut debui, tamen ut potui. Sapientibus amorem pacis infudi docilibus legi, nescientibus inculcavi, ingessi nolentibus, secundum Apostolum, instans opportune, importune; atque in eorum animas doctrina et palpatione perveni. Ubi 0444B me tamen locus et fragilitas humana tentavit, vestri spiritus praesidium flagitavi. Feci quod in maxima vi tempestatis faciunt illi qui navigant: Non gubernatoris peritiam, sed misericordiam supernae majestatis implorant. Fluctus enim consternere et ventis modum adhibere, Jesus qui in vobis est valet, ars terrena non novit. Nec sane mihi jam circa eos laborandum est qui absolute disciplinae copula exciderunt. Habeo vestrarum praesentiam majestatum: in quibus apparitor religionis excusat, compleat vestrae potestatis auctoritas.

II. Qua te nunc, benedicte Ambrosi, veneratione complexer? qua te, Theodule, deosculer charitate? quibus te interioribus brachiis Eustachi sensui meo glutinem? quo te cultu novae mentis, Cario , qua admiratione 0444C suspiciam? nescio profecto, nescio prae tantis meritis quid rependam. Unum solum est quod potest vestris beneficiis respondere, si a sanctis Apostolis et Martyribus debita nostra poscatis, ut vobis non desint quos nobiscum esse voluistis. Tuae quoque, dilectissime frater Aeliane , consedulitati, 0445A tum etiam exspectationi gratias ago. Sed labori tuo et officio mercedem jam Apostoli ac Martyres exsolverunt, diu tecum fuerunt. Da igitur, da, quid moraris? Sanctorum templa porrigite. Operari libet, non libet loqui. Nam si curavit attacta leviter fimbria Salvatoris, procul dubio curabunt amplexata, domicilia passionum. Huc accedit quod fatigationem labor iste non sentit. Apostolos ac Martyres nostros fide ante portavimus. Bis ad Rothomagensem Sancti veniunt civitatem : dudum nostrum pectus intrarunt; modo celebrant Ecclesiam Civitatis. Ecce omnis aetas in vestrum funditur famulatum, alter alterum vincere studio religionis insistit. Hinc presbyteri et diacones et omnis vobis quotidiano famulatu cognitus minister occurrit. Notorum sunt obsequia 0445B gratiora: non enim amari incipit (( Subaud. notus)), sed amoris acquirit augmentum.

III. Huc accedit, quod plus Dominum meretur cognita et inveterata militia. Stipendiorum additamentum timoris est incrementum. Magis enim formidat qui habet quod in offensione deperdat. Talis igitur, talis circa officium vestrum tempore exploratus, vitiis exantlatus, labore et vigiliis approbatus miles occurrit . Talis, inquam, ministrare festinat, qui laborem in desiderium vertit, qui fortunae nomen ignorat, qui hanc vitam non ex praesenti brevitate, sed ex aeternitatis felicitate metitur. Cui denique hic habitus mentis est, ut ingenti se ditatum fenore arbitretur, quoties manus habuerit Sanctorum reliquiis onustatas. Hinc Monachorum 0445C limata jejuniis caterva densatur, hinc innocentium puerorum perstrepit sonora laetitia. Hinc devotarum, inlibatarumque virginum chorus crucis portat insigne . Hinc continentium, et viduarum tali prorsus digna multitudo stipatur officio. Quarum tantum splendidior vita est, quanto durior exstitit humanae sortis conditio. Gravis enim pugna est notae resistere voluptati. Si nescias, ipsa te inscientia natura defendit. Si scias ipsa te scientia cupiditatis oppugnat. Hujus incendium defuncti mariti frigus exstinxit, et omne desiderium monumentum triste complectitur. Hujus amores superstes maritus servat, et aeternitatis promissione palpatus. In disparili sorte parilis palma virtutis est. Haec coitum manente conjugio horrore et pudore damnavit, haec mortuo 0445D commendavit. Nec immerito tantum religionis est studium. Ubi enim nulla est cogitatio voluptatum, ibi est domicilium castitatis. Bona conscientia sanctis libenter obsequitur. Nihil enim differt quod aut rumor laceret, aut tacita cogitationis vexet injuria. Ostentatio pudoris, et abstinentia est assiduitas obsequentis. 0446A Nullius hic indumentum tyrium vomit ardorem, nec crepantis serici undae ambulantis arte crispantur, nulla bacca, nullus auri circulus scitur. Sordent enim humana, ubi divina pensantur. Docente Apostolo: Haec omnia tamquam stercora arbitratus sum, ut Christum lucrifacerem. Incedunt nitidae flagrantes crapulam castitatis. Incedunt divinis ornamentorum redimitae muneribus. Pectora sunt Psalmorum referta divitiis. Nulla nox vigiliarum est, in qua talis gemma non micet. Nullus religionis est locus in quo non splendeat tale segmentum; gaudium sanctorum est turba castorum. Irritatio potestatum est viduarum, et continentium multitudo. Hinc senum lacrymae, et gaudia mixta funduntur, hinc vota matrum, infantum quoque animos gaudia 0446B ista pertentent, hinc denique totius populi circa majestatem vestram unus affectus.

IV. Miseremini igitur, miseremini; habetis, quod ignoscatis, confitemur Deum Patrem; confitemur Deum Filium, confitemur sanctum Spiritum Deum. Confitemur quia tres unum sunt. Unum dixi; quia ex uno sicut Filius de Patre, ita Pater in Filio; sanctus Spiritus vero de Patre et Filio. Ita et Pater et Filius in Spiritu sancto. Una Deitas, una substantia, quia unum principium, et una perpetuitas, sive ante omnia, sive per quem omnia, verus Deus de Deo vero; quia ut alius de alio, ita alius in alio, vivus a vivo, perfectus a perfecto, lumen de lumine, et lumen in lumine. Ita hujus Trinitatis Deitas ex uno et in uno permanens. Pater pater est, Filius filius 0446C est, Spiritus spiritus est. Tres nominibus, tres uno principio, tres una perfectione, tres una Deitate, tres uno lumine, tres una virtute, tres una operatione, tres una substantia, tres una perpetuitate, quia ut tres ex uno, ita unitas in tribus. Sic confitemur quia sic credimus individuam Trinitatem, ante quam nihil potest affingi, nec mente concipi: per quam omnia visibilia, et invisibilia, sive Throni, sive Dominationes, sive principatus, sive potestates. Omnia per ipsum, et sine illo factum est nihil, qui pro salute generis humani de sublimi descendens, de Maria Virgine incarnatus hominem induit, passus est, crucifixus, sepultus, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit in coelum, sedet ad dexteram Dei Patris, inde venturus est judicare vivos 0446D et mortuos. Et in Spiritu sancto, quia hoc sacramentum in Apostolis ipse firmavit dicens: Cum ascendero ad patrem meum, et ad patrem vestrum, rogabo Patrem, et alium advocatum dabit vobis, ut vobiscum sit in aeternum, spiritum veritatis; quem hic mundus non potest accipere, quia non videt eum, nec 0447A cognoscit eum. Vos autem nostis illum, quia apud vos manet, et vobiscum est (Joan. XIV, 16, 17) . Et alibi: Cum vos statuerint ante potestates hujus mundi, nolite solliciti esse quid loquamini, Spiritus Patris vestri loquetur in vobis (Matth. X, 19) . In hac unitate venerabilium passionum vestrarum lumina confitemur. In Evangelio legimus, quia vos estis lumina mundi (Matth. V, 14) . Hoc in periculis, hoc in laetitia praedicamus. Prosit peccatoribus ista confessio, quia hoc obtinuit ille, qui petivit, sicut Dominus in Evangelio loquitur: Nam cum latro in patibulo pendens ab eo peteret ut sui meminisset, ait Salvator: Amen dico tibi, hodie mecum eris in Paradiso. Delicta nemo discutiat, veniam postulamus.

V. Age nunc, fratres dilectissimi, sacrosanctis 0447B reliquiis melle, lacte subacta psalmorum verba libemus. Vigiliis et jejuniis inebriata sobrietas ablutionem postulet peccatorum. Inclinemus ad nos sanctorum favorem, dum calet adventus. Horum quidem domicilia superna sunt, sed nos ut hospites precemur. Prodest nonnumquam dissimulare, quod scias. Secretum suum ipsi noverint. Facilius impetrant qui sacramenta custodiunt, et secreta non quaerunt. Vos quoque, sacrae, inviolataeque virgines, psallite, psallite, et choreis tramites quibus ad coelum ascenditur et pede pulsate . Illos, inquam, qui Paradisi vere gaudent clara luce, nullis nubibus turbidi; illos plantis terite, illos assultibus fatigate.

VI. Ne quis autem de errore queratur; addidit nobis alios duces misericordia Salvatoris. Quid est 0447C enim aliud, charissimi, Martyr, nisi Christi imitator? domitor rabidae voluptatis? calcator ambitionis, et mortis ambitor, contemptor divitiarum, compressor lasciviae, intemperantiae persecutor? Cui numquam sceptrum prudentiae avaritia praeripuit, aut cupiditas vindicari. Per hos virtutum gradus unde descenderat Salvator ascendit, docente Apostolo: Qui descendit, ipse est, qui ascendit super omnes coelos. Per hos denique secum, quos praedestinavit, evexit dicens: Pater, quos mihi dedisti, volo, ut ubi sum ego, et illi sint mecum. Prudentia, justitia, fortitudo, temperantia via coelestis est. Hanc Salvator aperuit dicens: Ego sum via et veritas. Hanc margaritarum coelestium, et aeternitatis mercator attrivit: hanc viatoribus christianis prophetae demonstrant: hanc 0447D Apostoli frequentarunt: hanc numquam aut frigus astringit, aut calor incendit. In psalmis cautum est, per diem sol non uret te nec luna per noctem. Qua de re oremus, charissimi, oremus, ut si ascendere nos cumulus prohibet peccatorum, vel ascendentum vestigia osculis arctioribus vaporemus. Isti sunt venerandi, isti sunt sancti, qui morti mortem intulere. Sicut legimus: Qui credit in me, licet moriatur vivit. O quam pretiosa est in conspectu Domini mors sanctorum ejus quibus minax plus praestitit persecutor; tortor horruit, risit subditus quaestioni, percussor 0448A tremuit, et trementis dexteram moriturus adjuvit; fera noluit, irritavit objectus, non quia poenam corpoream natura perdiderat, sed quia Salvator tanti praesul certaminis, palmam vibrans, immortalitatis victoriam praetendebat. Haec quamquam ita sint, tamen in illa passione membrorum vobiscum certamen corpora pertulerunt. Strati ergo humi, et solum lacrymis irrigantes una voce clamemus, ut qui semper sacratas reliquias possidetis, corpora purgetis. Nec vobis, venerandi, nostra sordebit oblatio. Dignum domicilium est quod tot victoribus habitetur. Hic invenietis Joannem Baptistam, illum, inquam, qui stadio communi cruentus stetit, sed ad coelum coronatus ascendit, quem Dominus ipse inter natos mulierum autumat potiorem. Hic Andream, 0448B hic Thomam, hic Gervasium, hic Protasium, hic Agricolam, hic Eufemiam, quae quondam ustulato animo sub percussore virgo non palluit. Denique tanta hic est coelestium civium multitudo, ut ad adventum vestrae majestatis locus nobis esset alius inquirendus, nisi vos jungeret secretum vestrum, et unitas potestatis.

Vestra sunt haec praecepta, charitatem non aemulari, non quaerere illa, quae sua sunt .Unde non ambigo quod secundum hominem vilioris loci vos tangat injuria. Angusta nimis, homines ista perpendunt. Divinitas gradum respuit, nec loco nec tempore definitur. Unitatis nulla subjectio est. Nec mirum, si nihil est vobis in substantia terrena difficile, quibus totum est in spiritus luce commune. 0448C Major tamen erit vestrarum gloria potestatum, si defendatis laboriosos, si tuemini hostibus subjacentes. Tegant arma, quos volunt, nos vestrae acies, vestra signa custodient. Nullus est hostis, si tribuatis indulgentiam peccatorum. Ex vestris manibus nostrae vitae retinacula detinentur. Remittite delicta, et nulla nos bella turbabunt. Sed quid ego pauper Victricius cultor vester de loci qualitate formido? A vobis ad vos venistis, hic reperietis, quos circa Domini Jesu Christi altaria ministrantes reliquistis, porrectis brachiis vos Baptista Joannes exspectat. Vos Thomas, vos Andreas, Lucas et caetera multitudo coelestis parilii vos desiderio in suum gremium vocat. Nullas vos novus hospes excipiet. Hi sunt cum quibus militatis in coelo. Peculiaris tamen erit 0448D gratulatio, si jungantur reliquiis, qui juncti claritudine spiritali.

VII. Siquidem unam corporulentiae massam Scriptura insinuante colligimus. Quotus enim quis aut natura tam brutus, aut rationis expers inveniri queat, qui neget feminam ex viri lateribus sumpsisse principium? Ex quo illud emergit, ut intelligamus primordia carnis ex carne esse suscepta. Ipsamque sibi fuisse naturam, ut si animum naviter quispiam intendat, et velut generis genus inquirat, reperiat Adam ex specie genus effectum. Non enim potest 0449A genus non esse, ex cujus materia figmentoque diffusa per omnes humani corporis fetura succrevit. Ergo, sanctissimi fratres, primum id scire debemus, homines inter se non natura, sed loco et tempore, et opere, et cogitatione distare. Diversitas enim unitati extranea est. Unitas late sine sui diffunditur detrimento. Quod si omnium hominum unum corpus esse rationis oculi perviderunt, sequitur, ut in Christo, et in Ecclesia viventibus pari argumento unam beneficio adoptionis et carnis, et sanguinis, et spiritus credamus esse substantiam. Initium novae legis est praeteritorum ablutio delictorum. Salvator autem, quamvis esset prioris, tamen melioris testamenti sponsor accessit. Necesse est ergo ut sit in his una virtus, in quibus est sacramentorum una 0449B perfectio. Ait enim Apostolus: Vos estis corpus Christi, et membra, et Spiritus Dei habitat in vobis. Cum igitur Scriptura docente firmemur Baptismatis sacramento divino nos spiritui posse conjungi, eademque ratione dicamus etiam corpora nostra cum membris filii glutino perseverantis confessionis astringi, nihilque unitati perire per gratiam, quae dubitatio est, etiam Apostolos Martyresque nostros perfectam absolutamque meruisse concordiam? Cum enim spiritus Dei sit, et Deus filius Christus, qui aequabili potestate opinionem injuriosae subjectionis explodit, qui venerabili triumpho membrorum, morti spatium non reliquit, qui singularitatis abnuit nomen, qui nec finem aut initium ullis sui partibus sentit, Apostoli autem, sanctique et per 0449C spiritalis mysterii sanctionem, et per corporis victimam, et per sanguinis censum ac sacrificium passionis ascendere solium Redemptoris, ipso in Evangelio dicente: Cum sederit filius in throno gloriae suae, sedebitis et vos super duodecim tribunalia judicantes XII tribus filiorum Israel. Et iterum: Cui remiseritis remissa erunt, et quem ligaveritis, ligatus habebitur. Relinquitur ergo, ut toti cum toto sint Salvatore. Nam quibus nihil est in professione dissimile, his totum est in Deitatis veritate commune. Per justitiam etiam fiunt comites Salvatoris, per prudentiam aemuli, per usum artuum concorporei, per sanguinem consanguinei, per hostiae consummationem fiunt crucis aeternitate consortes. Scriptum est enim: Ascendo ad Patrem meum et ad Patrem vestrum. Si 0449D igitur communis pater, communes et filii, si communes filii, communis haereditas, si communis haereditas, communis aeternitas. Sancti autem sunt per victoriam immortalitate donati, superest, ut non divisa, sed una sit auctoritas voluntatum. Ipso hoc apud patrem Domino prosequente: Pater, sanctifica illos in veritate, verbum tuum veritas est. Sicut tu me misisti in saeculo, et ego misi eos in saeculo. Et pro eis sanctifico me, ut sint et ipsi sanctificati in veritate; non solum pro his te rogo, sed etiam pro eis qui credituri sunt in me, per verbum ipsorum. Ut omnes unum 0450A sint, sicut tu Pater in me et ego in te, ut et ipsi sint in nobis, ut hoc saeculum credat, quia tu me misisti, et ego mitto eos. Claritatem quam dedisti mihi, dedi eis, ut sint unum sicut nos unum sumus. Ego in illis, et tu in me, ut sint consummati in unum, ut cognoscat saeculum, quia tu me misisti et dilexisti illos, sicut me dilexisti. Rapitur enim a dignis imperium salutare, quisquis extulerit sacrae confessionis insigne.

VIII. Alia est, dilectissimi, immortalitas, quae sine conceptione fragilitatis, est sempiterna. Alia, quae largitate conceditur. Nos autem Apostolis, et Martyribus donatam immortalitatem negare non possumus. Sed illud assumimus post indeptam divinitatem, nihil esse, quod Trinitatem a sanctorum oblatione secernat; quoniam ipsa eos 0450B veritas edidit Trinitatis. Plenam enim perfectamque esse Dei naturam necesse est confiteri. Alioquin fit injuria, si negemus, dicente Domino: Qui me negaverit, et meos sermones, coram hominibus, et ego eum negabo coram Patre meo et Angelis ejus. Huc accedit, quod ultra nihil recipit plenitudo. Sanguis autem post Martyrium praemio divinitatis ignescit. Facessat ergo distinctionis injuria, cum sit eadem copula claritatis. Vado, ait, ad Patrem meum, et ad Patrem vestrum. Videtis itaque, amantissimi, hoc esse Patris, et Filii per naturae proprietatem, quod est Sanctis per suscepti muneris unitatem. Deus longe lateque diffunditur, et suum lumen sine sui feneratur detrimento. Quacumque in parte totus est, sensus totus, visus totus, animi totus sui. Non potest ergo non 0450C esse perfectus in Apostolis qui est perfectus in toto. Forsitan hoc loco quispiam exclamet, et dicat, Ergo hoc martyr, quod prima virtus, et absoluta, inenarrabilisque substantia Deitatis? dico idem esse per beneficium, non per proprietatem; per adoptionem, non per naturam. Eoque fieri ut cum dies magnus advenerit, nec acquisisse videatur ille qui acceperit imperium, nec minuisse ille, qui dedit. Clementis bonique disceptatoris est, praedicare ante, quid caveas. Ecce nobis velut praelato reliquiarum suarum lumine tramitem veritatis ostendunt. Docent reverentiam, fidem, prudentiam, justitiam, fortitudinem, concordiam, continentiam, castitatem, dum in obsessis corporibus, his quae sunt contraria puniunt, et vitiorum amovent labes. Sed hanc misericordiam, 0450D et hunc docendi affectum, has denique reliquiarum divitias, et hos ignitos luminis radios in se habent; etiam cum nostra coeperint delicta pensare. Boni regis est absque gratia judicare. Ibi mera veritas invenitur, ubi nulla est in unam partem declinatio cognitoris. Nos autem ab ipsis, quibus nunc utimur beneficiis adjuvamur. Ergo in unum velut acervum omnis quae nunc diffusa est Sanctorum bonitas colligetur, ut sine gratia, sine appellationis injuria sceptrum teneant judicantis. Peccata sunt tenebrae, lux innocentia. Necesse est ergo ut carcer appareat 0451A tenebrarum, cum coeperit de se in se redire quod lucis est.

IX. Solis lata sunt beneficia; omnia terrarum spatia, omnium domiciliorum oculos replet, et illuminat, et a se sui copia non recedit. Munus suum effundit et recipit intumque possidet quantum fuerat ante largitus; donat, et donatarum rerum dominus invenitur. Haut aliter, charissimi, ante diem judicii in cunctas Basilicas, in omnes ecclesias, in omnium denique fidelium pectus justorum splendor infunditur, in se scilicet rediturus cum personam sumpserit judicantis. Si cui vilis ista comparatio videbitur, in hoc accipiat majestatis esse, non erroris, quod divinis corruptibilia, quod magnis parva collidimus. Primordia quae generis sunt expertia, nesciunt definiri. 0451B Inclinata substantia Deitatis in se suae similitudinis retinet dignitatem. Nec qualitas, nec quantitas reperitur, cui Trinitas possit aequari. Coelestis ratio docetur, non comparatur; insinuatur, non ornatur. Docuit ergo nos divinitatem solis exemplum. Non tamen se miscuit unitati. Jam illud omnibus liquet, ex nihilo Deum fecisse, quod non erat, unde saepe dialecticorum virus eliditur.

Si enim ex inani rerum auctor Deus vas hoc spiritale, et membra composuit, cur non potuit animatum corpus, et velut sanguinis fermento globatum ad sui luminis transferre substantiam? Sed nos in tanta gratulatione librum tumultu quaestionum refercimus. Nec immerito, indagatio enim veritatis, voluptas est inquirentis. Sic Deus, sic Salvator agnoscitur, sic 0451C triumphus porrectus salutaribus brachiis invenitur, sic corporibus aeternus splendor acquiritur. Angelos ignitae majestatis spiritum continere coelesti oratione percipimus: sic enim legimus: Qui facit angelos suos spiritus, et ministros ignem urentem. Ergo si in corpore cruor est, cruor autem ipse superno miscetur ardori, nihil superest quaestionis, quin unam eamdemque beatorum colligamus esse cum universitate concordiam. Illa nunc est, charissimi, ex animis nostris abstergenda, abolendaque suspicio, ne quis forte vulgari errore deceptus in minutiis justorum, et in hac apostolica consecratione, non putet totius corporeae passionis consistere veritatem. Nos autem id tota fide, et auctoritate clamamus, in reliquiis nihil esse non 0451D plenum. Nam integri artus sunt, ubi est integra medicina. Carnem dicimus glutino sanguinis contineri, spiritum quoque madentem sanguinis rore, flammeum Verbi affirmamus duxisse ardorem. Quod cum ita sit, certissimum est Apostolos, Martyresque nostros integris ad nos venisse virtutibus. Id ita esse, etiam praesentibus beneficiis admonemur. Nam cum jus translationis ipsis volentibus agnoscamus, illud intelligimus, non ipsos sibi inferre propria disseminatione jacturam, sed spargere beneficia 0452A unitate ditatos. Flamma claritudinem suam effundit, et donat, nec tamen patitur dispendium largitatis. Sic Sancti sunt sine damna munifici, sine additamento pleni, sic ad nos sine peregrinationis fastidio pervenerunt. In reliquiis ergo admonitio perfectionis est, non divisionis injuria. Quidquid ex disparili conceptione formatur, et non primi fontis liquore perfunditur, id caducum esse necesse est. Sol et sidera, tellus, et residua nomina vanitatum recipiunt corruptibilitatem, quia non habent exordium spiritale. Sanctorum autem passio, imitatio Christi est, et Christus est Deus. Ergo non est in plenitudine inscrenda divisio, sed in ipsa divisione, quae oculis subjacet, plenitudinis est veritas adoranda.

0452B X. Cur igitur reliquias appellamus? quia rerum imagines, et signa sunt verba, subjicitur oculis cruor et limus. Id nos reliquiarum nomine, quia aliter non possumus, velut vividi sermonis impressione signamus. Sed nos nunc totum in parte dicendo, non corporalium luminum obices, sed cordis oculos aperimus. Non enim res verbis, sed verba serviunt rebus. Unde amotis sermonum insidiis, res cum re, ratio cum ratione confligat. Omnis pars, quae dicitur species, necesse est, ut generis in se vim definitionemque suscipiat. Nam cum animal esse substantiam animatam, substantiamque sensibilem dixero, simul dixi et homines, et boves, et caeterorum animantium definitionem, quomodo est homo qui non percipit quae Dei sunt. Quod si in 0452C generis definitione etiam specierum momenta pensantur, qui fieri potest, ut in reliquiis non sit plenitudo carnalis, cum sit eadem ratio spiritalis? Ostendimus itaque in parte totum esse posse. Unde queri jam de exiguitate non possumus; nam cum dixerimus ad instar generis, nihil sacrosanctis perire corporibus, certe illud assignavimus, non posse minui, quod divinum est, quia totum in toto est. Et ubi est aliquid, ibi totum est. Corpus autem infectione spiritus aeternari, divina colligimus lectione. Concluditur ergo, ut nihil amplius desideretur ubi plenitudo sentitur. Docendi gratia in facili illo, pervulgatoque persistamus exemplo. Ignis jubar dicimus, colorem dicimus, et tamen idem imperante natura nec aliud ab alio, nisi sola nominis distinctione 0452D dividitur. Lux splendorem parturit, nec tamen lucis et splendoris fit ulla discretio. Homo ipse in eo, quod homo est, unum tenet cum omnibus nascendi communione collegium. Aes, aurum, et reliqua genera metallorum, quamvis in diversum hamatis avaritiae unguibus rapiantur, tamen habent individuae substantiae qualitatem. Claret igitur species ad naturam referri. Claret igitur in reliquiis perfectionem membrorum esse, quia inest in spiritali sacratione consortium. Qualis enim coelestis, 0453A tales et coelestes. Si divisas esse reliquias diceremus a spiritu, merito omnis viscerum nexus et soliditas quaereretur. At vero cum unitam advertamus esse substantiam, ab re est, totum in toto perquirere. Injuria unitatis est, majoris inquisitio potestatis. Oculorum est ista deceptio. Clariora sunt lumina rationum. Cernimus parvas reliquias, nonnihil sanguinis. Sed has minutias clariores esse, quam sol est, veritas intuetur, Domino in Evangelio dicente: Sancti mei fulgebunt sicut sol, in regno Patris; et tunc sol amplius quam nunc, clariusque lucebit.

XI. Huc accedit quod non minus in partibus, quam in soliditate curatio est. An aliter in Oriente, Constantinopoli, Antiochiae, Thessalonicae, Naiso , Romae, in Italia miseris porrigunt medicinam? An 0453B aliter laborantia corpora defeaeantur? Curat Ephesi Joannes Evangelista, praeterea et in locis plurimis; quem Christi a pectore nec ante consecrationem accepimus recessisse, et apud nos ipsa ejus est medicina. Curat Bononiae Proculus, Agricola, et hic quoque horum cernimus majestatem. Curat Placentiae Antoninus. Curat Saturninus, Trajanus in Macedonia. Curat Nazarius Mediolano: Mutius Alexander, Datysus , Chindeus larga virtute gratiam salutis infundunt. Curat Rogata , Leonida, Anastasia, Anatoclia, ut ait Apostolus Paulus: In virum perfectum, in mensuram aetatis plenitudinis Christi, uno, atque eodem spiritu, qui omnia in omnibus operatur. Rogo, an alia est apud nos, alia apud alios memoratorum medela sanctorum? Quod si quidquid ubique 0453C sanctorum est, parili pietate cultores suos defendunt, purgant, tuentur, adjiciendus cultus est, non discutienda majestas. Quod si in reliquiis non esset plenum pondus virtutis, tamen non erat bonae mentis derogare tali aliquid dignitati. Non enim scire prodest, sed timere. Quia cautum est: Timor Domini expellit peccatum. Nam qui sine timore est, nusquam poterit justificari. Innumerabilia sunt, quae occurrunt, sed nos puri liquoris meatus, et tramites aucupamur. Non me hypothetici et categorici syllogismorum modi intricant, non inania philosophorum sophismata decipiunt: ipsa faciem suam veritas aperit, fides despuit argumenta, crimen latebras, innocentia publicum quaerit. Manu igitur ostendo, quod quaeritur, tango reduvias, affirmo in istis reliquiis perfectam 0453D esse gratiam perfectamque virtutem. Hoc loco si res esset sermonum collisione pandenda, dicerem et genere, et specie, et numero idem esse; de quo ambigit infida calumnia dubitantis, nec dubitantis fortasse, sed non amantis. At vero cum totam fide teneam, supervacaneis supersedendum interim reor, sed videnda, non quaerenda. Ecce incumbit immundi pollutique spiritus tortor, nec venit sub aspectu ille, 0454A qui torquet. Nulla sunt vincula, et ligatur ille qui patitur. Equuleum aeris habet ira coelestis.

Nulla ungala est, et tanta sunt crimina confitentium; nullum vulnus apparet, et dentium stridor auditur, nulla interrogatio disceptantis, et sequitur permissio recedentis.

Nemo profecto, nemo tam inops mentis est ut dicat deesse plenitudini, cum examini nihil deesse videat. Deus enim proculdubio; Deus est, quisquis est invisibilium tortor et judex. Imperfecta natura nescit spiritum vulnerare. Interiora non judicat, nisi qui sanat. Non imperat elementis, nisi qui calcat sceptrum. Non tenet Trinitatem, nisi qui est in partibus integer, et totus in toto; sensus primus nullius adjectionis est indigus. Apostoli autem sanctique 0454B non solum additamenta non quaerunt, sed etiam sanitatis, et salutis beneficia largiuntur.

Ergo unus sensus, unus spiritus, una est his cum veritate permixtio. Qui curat, et vivit; qui vivit in reliquiis est. Apostoli autem Martyresque medentur, et diluunt. In reliquiis igitur sunt totius vinculo aeternitatis astricti. Omnem sectionem nubilum mortis infuscat. Nos satis superque Sanctos declaravimus partis damna non nosse. Residet ergo ut intelligamus, misericordiae esse, non quaestionis, quod se justi omnibus largiuntur; qui amat, credit; qui credit, fidem in disputatore, et sacerdote, non verba rimatur. Unde si nostra cui sordebit oratio, studium certe nentiquam displicebit. Si quidem nos videbit, librum simplici fide exarasse, non verbis; cultu, non 0454C argumentis; veneratione, non curiositate. Amator veritatis est quisquis reverentiam detulerit; osor est, quisquis moverit quaestionem.

XII. Qua de re, Amantissimi, dum recens est turba sanctorum, incumbamus, et ex imis corporum venis suspiria proferamus. Adsunt advocati, delictorum nostrorum gesta oratione pandamus. Favent judices, possunt mitigare sententiam, quibus dictum est: Sedebitis super duodecim tribunalia, judicabitis duodecim Tribus filiorum Israel (Matth. XIX, 28) . Semper judices, quia semper Apostoli. Sed me longius non tam dicendi studium, quam fidei traxit officium; immodica gratulatio tacere non novit. Laetitiae detrimentum est, si desit auditor. Ergo si tacere in tanta exsultantium celebritate potuissem, crimen 0454D moeroris incurreram: Apostoli ac Martyres veniunt, Antistitem tacere non convenit. Eriguntur altaria, de gaudio Sacerdotis populus sumat exordium. Quis rogo, tam brutus? Quis tam profanus? quis tam legis et religionis ignarus, ut gaudia ista non sentiat? Si quis saecularium principum nostram nunc viseret civitatem, protinus sertis spatia omnia redimita riderent, matres tecta complerent, portae undam populi 0455A moverent, omnis aetas in studium divisa, adoreas ((Id est laudes)) , et bellica facta cantaret, paludamenti flammas ac Tyrium muricem miraretur, stuperet, Rubri pretium maris, et gelatas lacrymas belluarum: et quidem miranda si videas, contemnenda si cogites; denique lapides appellantur; haec inquam, hiantem populum detinerent. At vero beatissimi, cum Martyrum triumphus, et pompa virtutum nostra tecta succedunt, cur non solvamur in gaudia? Nec deest quod miremur: pro regali amictu praesto est aeterni luminis indumentum. Hic purpura, hic togae liberae sanctorum sunt, hic diademata variis gemmarum distincta luminibus, sapientiae, intellectus, scientiae, veritatis, consilii, fortitudinis, tolerantiae, temperantiae, justitiae, prudentiae, patientiae, castitatis, 0455B istae in lapidibus singulis sunt expressae, scriptaeque virtutes. Hic spiritalibus gemmis coronas Martyrum artifex Salvator ornavit. Ad has gemmas animarum vela tendamus, nihil in his fragile, nihil quod majus minuat, nihil quod sentiat detrimentum. Magis ac magis in specie florescunt; aeternitatis insignia edita esse, etiam sanguis ostendit, qui ignem Spiritus sancti adhuc signat in ipsis corporibus reliquiisque membrorum. Gratulamur, carissimi, quoties videmus tenebras luce discussas. Cur non effusius in gaudia proruamus, cum cernamus salutarium, aeternorumque luminum jubar allatum? Dies mihi videtur clarioris serenitatis sumpsisse laetitiam. Nec immerito, septuplo enim, ut dixi, Martyres sole sunt clariores. Sed nunc nobis, amantissimi, orandum est, 0455C non perorandum ((Hic deest in ms. orandum)) , inquam, ut a nobis omnis diaboli impetus repellatur, qui clandestino lapsu nostrum pectus ingreditur. Firmate igitur, Sancti, vestros firmate cultores, ac petra angulari nostrum pectus instruite. Periculosus ac fortis est hostis, omnes aditus, omnes explorat ingressus. Sed nihil est verendum, grandis est occurrentium multitudo Sanctorum. Cum igitur nobis e coelitum castris tantus militum et regum numerus advenerit, arripiamus arma justitiae, prudentiae, nos et fidei clypeo protegamus, non loricae squamis, sed temperantiae, et pudicitiae laminis pectora muniamus. Dextris nostris fidei semper ac patientiae tela vibremus. Mox feriamus, si quispiam pulsaverit inimicus. Talia dudum, talia Apostoli arma portarunt. His instructi, 0455D intemperantiae, lasciviae, cupiditatis, ambitionis, irae quoque et superbiae colla fregerunt.

Nihil itaque nobis misericordia Salvatoris, non arma, non praesidia denegavit. Unde etiam atque etiam providendum est ne nos velut oscitantes vitiorum torpor invadat, ne aut incredulitas fidei inimica subripiat, aut ira differat, aut cupiditas vexet, aut luctet ambitio. Libenter nobiscum nostri Martyres versabuntur, si ad eorum famulatum puram conscientiam deferamus. Si cui forte dura et ineluctabilis videtur ista militia, non abjiciat hastam, antequam classicum crepet, nec eum ante pugnam frigus mortis invadat. Nemo signa deserat 0456A Salvatoris. Dedit exemplum, mittit auxilia. Certa victoria est cum talibus commilitonibus, et cum Christo imperatore pugnare; tunc profecto in me splendebit galea Sacerdotis, si me in acie charitas vestra perspexerit; incendium gloriae est, vobis spectantibus, vobis sequentibus dimicare. Tuta statio, et salutis munitissimus portus est fides inconcussa et constantia spiritalis. Bona vita nihil prodest, si nescias cui vivas. In altum rapiet turbo ventorum levem et incredulam mentem. Fides est quae Sanctos vexit ad coelum; fides est quae flammas vertit in rorem, et in incendii globos salutare frigus immisit; fides est quae fluctuantium undarum liquores sub ambulantum vestigiis solidavit; fides est quae Martyres in exemplum mortis exhibet consecratos; fides est 0456B quae Confessorum animas munivit in certamine passionis; fides est quae jejunas, et seras, et aridas escas in humilitate depascit; fides est quae virginitatem, viduitatem, continentiam modesta integritate custodit; fides est quae sustulit concupiscentiam corporalem et amorem imperii coelestis ingessit; fides est quae Domino per mortem crucis immortalitatem conjungit. Haec per odia saeculi exhibet Domino coodibiles; haec in carceribus confovet Confessores, teterrimo tenebrarum horrore conclusos, dumque in squalore sordibusque jactantur, ipsisque terrarum cubilibus transpunguntur, non somno liberi, quietem vel modici temporis capiunt. Dum ita per singulos dies omni tormentorum genere laniuntur; dum denique suppliciis multimodis urgentur, virtus proficit 0456C ad coronam. Fides est quae in his tot conflictationibus caram unitatem exhibet Deo, reddit vicem Christo, moriendo pro ipso. Sicut caput corporis mortuum est pro membris, ita pro capite membra moriuntur, ut sicut caput vivit, ita cum capite vivificentur membra. Haec confirmat beatissimus Paulus: Si commorimur Christo, et convivimus; si toleramus, et conregnamus. Superest, amantissimi, ut et peccatorum nostrorum confessio subsequatur. Non quod divinae potestates secessus animorum, et secreta non norint; sed facile elicit misericordiam judicantis non extorta confessio. Nullus sit, charissimi fratres, dies, quo non his fabulis moremur, ille Martyr sub tortore non impalluit, ille percussoris moras festinatione praecessit, ille flammas avidus bibit; ille sectus 0456D est, sed integer stetit, ille felicem se dixit, cui contigit cruciari; ille inter manus carnificum, ne qua mora fieret properanti jussit redire fluminibus. Illa patris lacrymas doluit, ut filia, contempsit ut Martyr; illa irritatione iram leonis mortis avida concitavit; illa jejunante filio feris ubera plena porrexit: illa virgo monilia aeternitatis ornamenta percussori colla subjecit. Millia sunt, charissimi fratres, exempla virtutum, quae pagina sancta commemorat. Sed nos hortandi magis, quam docendi gratia carpsimus pauca de multis. Fidelibus enim pauca sufficiunt, infidelibus multa non prosunt. Non sunt sanctorum desideria differenda. Cur moramur? Divinis, 0457A pateat aula Martyribus y , jungantur reliquiae; jungantur et gratiae, in unum conveniant, primae resurrectionis exordia. Interea confessio nostra subripiat. Indulgentia criminum est gratulatio potestatum. Haud immerito, charissimi fratres, basilicae spatium cupidus aedificator arripui. Appetentiam meam sanctorum excusat adventus. Ipsi sibi aulam parari occulta desiderii mei ratione jusserunt. Sic est profecto, sic est. Nam fundamenta jecimus, parietes 0458A in longum duximus, et hodie discimus, quibus operis nostri crescebat intentio. Qua de re omnes sunt morae castigatione pulsatae, nihil me pigrum tardumque delectat. Juvat manibus volvere, et grandia humeris saxa portare. Sudorem meum bibat terra; atque utinam sanguinem biberet pro nomine Salvatoris! Sudorem interim bibat terra altaria susceptura. Si nos fideles Apostoli et Martyres nostri perspexerint, alios invitabunt.