Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.

 Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.

 Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.

 Notitia Ex Schoennemanno

 Notitia Ex Schoennemanno

 I. Opera Sincera.—1. Scripta propria.

 II. Supposititia et Aliena.

 III. Dubia.

 IV. Deperdita.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 I. Eusebii Historia eccl. a Rufino conversa et duobus libris aucta.

 II. Rufini Historia eremitica, seu de Vitis Patrum liber.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 Saec. XVII.

 III. Basilii Magni Regula seu Instituta monachorum.

 IV. Basilii Magni homiliae septem a Rufino conversae.

 VI. Origenis libri quatuor de Principiis et Homiliae.

 VII. Gregorii Nazianzeni opuscula decem a Rufino Latinitate donata.

 VIII. Sixti Sententiae.

 IX. Evagrii opuscula.

 XI. Anatolii Alexandrini, Laodicensis episc. Canon paschalis.

 Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.

 Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.

 Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.

 Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.

 Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.

 Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.

 Liber Primus.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Liber Secundus. De Scriptis A Rufino Romae Editis

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 I.

 II.

 Caput. V.

 I. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Rufini.

 II. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Hieronymi.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 I. Paulinus Nolanus Epistola XLVI. olim XLVII.

 I. Clemens libro IX. Recognitionum cap. XXVII.

 II. Bardesanes in Dialogo de Fato apud Eusebium lib. VI. Praeparationis Evangelicae cap. X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 I.

 I. Symbolum Apostolicum vetus.

 II. Symbolum Aquilejense.

 Classis I. Libri Canonici.

 I. Veteris Testamenti.

 II. Novi Testamenti.

 Classis II. Libri Ecclesiastici.

 I. Veteris Testamenti.

 II. Novi Testamenti.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.

 Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.

 I. Sincera.

 I. Scripta propria.

 II. Supposititia Et Aliena.

 III. Dubia.

 IV. Deperdita.

 Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri

 Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri

 Rufino Fratri Paulinus Salutem.

 In Librum De Benedictionibus Judae Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad

 Liber Primus. Benedictio Judae.

 Paulinus Fratri Rufino Salutem.

 Paulinus Fratri Rufino Salutem.

 In Librum II. De Benedictionibus Patriarcharum Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad Paulinum Presbyterum Praefatio. Rufinus Fratri Paulino Homini Dei Sal

 Liber Secundus. De Benedictionibus Reliquorum Undecim Patriarcharum.

 Benedictio Ruben.

 Benedictio Simeon Et Levi.

 Benedictio Zabulon.

 Benedictio Isachar.

 Benedictio Dan.

 Benedictio Gad.

 Benedictio Aser.

 Benedictio Nephthalim.

 Benedictio Joseph.

 Benedictio Benjamin.

 Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio

 Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio

 Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.

 Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.

 Historia Monachorum.

 Caput Primum. De Sancto Joanne.

 Caput II. De Hor.

 Caput III. De Ammone.

 Caput IV. De Palladio cap. 44. dicitur Nullam hujus memoriam invenio in Ecclesiasticis tabulis. De eo Sozomenus lib. VI, cap. hic paucula superioribus

 Caput V. De Oxyryncho Civitate. (Deest hoc caput in Palladio).

 Caput VI. De De hoc Sozomenus l. VI. c. 28. Cassiodor. lib. VIII. c. 1. Niceph. lib. XI. c.

 Caput VII. De Apollonio.

 157 Caput VIII. De Ammone.

 Caput IX. De Coprete Presbytero Et Patermutio.

 167 Caput X. De Syro Abbate, Isaia, Paulo, Et Anuph.

 Caput XI. De Heleno.

 Caput XII. De De hoc Sozomenus libro VI. cap. 28. Nicephorus lib. II. cap. 34. Cassiodorus Hist. Trip. lib. VIII, cap.

 Caput XIII. De Pithyrione.

 Caput XIV. De Patre De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. II. cap. 34. Cassiodorus lib. VIII. Trip. Hist. cap.

 Caput XV. De De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. XI. cap.

 176 Caput XVI. De De hoc Maurolycus in Martyrologio suo, nomine, 29. Novembris: Florarium Sanctorum manuscriptum 8. Martii: Habes haec posteriora de t

 181 Caput XVII. De Monasterio Abbatis Isidori.

 182 Caput XVIII. De Serapione Presbytero. (Deest hic Palladio.)

 Caput XIX. De Apollonio Monacho Et Martyre.

 185 Caput XX. De Dioscoro Presbytero.

 Caput XXI. De Monachis In Nitria Commorantibus.

 Caput XXII. De Loco Qui Dicitur Eadem habes apud Palladium cap. 69. Ex quo sua desumpsit, ut credo, Sozomenus lib. VI. cap. 31. qui poene verbo tenus

 Caput XXIII. De Sozomenus libro VI, cap. 30. Nicephorus lib. XI, cap. 37. Cassiodorus lib. X: Histor. Tripart. cap. 7. Hos Origenis fulmine infectos f

 Caput XXIV. De Didymo. (Deest hic Palladio de Didymo caeco.)

 191 Caput XXV. De Cronio. (Pallad. cap. 25 et 89 de Croniis qui noti fuere Antonio.)

 Caput XXVI. De Origene.

 Caput XXVII. De Qui res Evagrii parum perspectas habuere, ipsum quandoque laudant, ut Socrates Novatianus, lib. IV. Histor. Eccles. cap. 18, et Sozome

 Caput XXVIII. De Duobus Macariis, Et Primo, De

 Caput XXIX. De Martyrologium Romanum 2. Januarii: Menologium de utroque Macario 19. Januarii: Palladius cap. 19. dicit hunc aliquanto funiorem Aegypti

 Caput XXX. De Ammone, Primo Nitriae Monacho.

 Caput XXXI. De Hujus Memoria 7 Martii in Martyrolog. Romano: Menologium Graecorum: Menaea eodem die fuse satis ejus Vitam referunt. In Triodio pag. vo

 Caput XXXII. De Piammone Presbytero. (Pallad., cap. 72 de Ammona presbytero qui hic Piammon.)

 Caput XXXIII. De Joanne.

 Epilogus. De periculis itineris ad eremos.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae

 Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.

 Elenchus Capitum Primi Libri.

 Liber Primus.

 Caput Primum. De Arii haeresi.

 Caput II. De Concilio apud Nicaeam congregato.

 Caput III. De conversione Philosophi Dialectici.

 Caput IV. De Paphnutio Confessore.

 Caput V. De Spiridione Episcopo, et mirabilibus ejus.

 Caput VI. Exemplum fidei Nicaenae

 Caput VII. De Helena Constantini matre.

 Caput VIII. De Cruce Salvatoris in Jerosolymis ab Helena reperta.

 Caput IX. De captivitate Frumentii et Edesii, et de conversione Indorum per ipsos gesta.

 Caput X. De conversione gentis Iberorum per captivam facta.

 Caput XI. De Constantia sorore Constantini, et Presbytero per eam fratri insinuato.

 Caput XII. De Alexandri, et Eusebii, atque Arii, conflictu.

 Caput XIII. De probroso Arii interitu.

 Caput XIV. De Athanasii Episcopi principiis.

 Caput XV. De Constantini Imperatoris errore.

 Caput XVI. De concilio haereticorum apud Tyrum contra Athanasium congregato.

 Caput XVII. De exciso brachio Arsenii, caeterisque dolis haereticorum in concilio retectis.

 Caput XVIII. De fuga et latebris Athanasii.

 Caput XIX. Ut Constans Imperator, pro Athanasio, fratri Constantio scripserit, eumque Ecclesiae suae reddi jusserit.

 Caput XX. De Concilio apud Mediolanum habito, et exiliis Eusebii, Luciferi, caeterorumque Episcoporum catholicorum.

 Caput XXI. De Ariminensi concilio.

 Caput XXII. De Liberio Episcopo urbis Romae.

 Caput XXIII. De Jerosolymorum et Alexandriae Episcopis.

 Caput XXIV. De permixtione Episcoporum apud Antiochiam.

 Caput XXV. De schismate Arianorum, quod in tres partes divisum est: et quidam eorum Eunomiani, alii Macedoniani, alii vero permanserunt Ariani.

 Caput XXVI. De fine Constantii Imperatoris, et ortu Juliani.

 Caput XXVII. De Episcopis ab exilio relaxatis.

 Caput XXVIII. De Concilio apud Alexandriam sanctorum Episcoporum, et Luciferi ab his dissidio.

 Caput XXIX. De his quae in eodem Concilio statuta sunt.

 Caput XXX. De Eusebio et Hilario, atque Ecclesiarum per eos restitutione.

 Caput XXXI. De scriptis Hilarii.

 Caput XXXII. De persecutionibus Juliani blandis et callidis.

 Caput XXXIII. De saevitia ejus erga Athanasium.

 Caput XXXIV. De fuga rursum et latebris Athanasii.

 Caput XXXV. De sepulcro martyris Babylae.

 Caput XXXVI. De Theodoro Confessore apud Antiochiam.

 Caput XXXVII. De Judaeorum conatibus, qui a Juliano decepti, templum in Jerosolymis reaedificant.

 Caput XXXVIII. Ut terraemotu inibi, et igni divinitus accenso, Judaei ab illicitis disturbabantur inceptis.

 Caput XXXIX. De signis et virtutibus terrificis, quae in exitium conversa sunt Judaeorum.

 Liber Secundus.

 Caput I. De ortu et religiosa mente Principis Joviniani. et de fine ejus.

 Caput II. De ortu Valentiniani et Valentis.

 Caput III. De dormitione Athanasii, et persecutionibus Lucii haeretici.

 Caput IV. De virtutibus et mirabilibus sanctorum qui fuerunt in Aegypto.

 Caput V. De persecutione quae fuit apud Edessam.

 Caput VI. De Moyse, quem Regina Sarracenorum gentis suae poposcit Episcopum.

 Caput VII. De Didymo Alexandrino vidente.

 Caput VIII. Quot ex discipulis Antonii etiam tunc in eremo habitantibus, virtutes et signa fecerint.

 Caput IX. De Gregorio et Basilio Cappadociae Episcopis.

 Caput X. De Damaso Episcopo, et Ursini subreptione.

 Caput XI. De Ambrosio Episcopo.

 Caput XII. De Valentiniani fine.

 Caput XIII. De Gothorum per Thracias irruptione, et Valentis nece.

 Caput XIV. Ut Gratianus Imperator Theodosium regni participem adsciverit, et post multa religiose et fortiter gesta Maximi tyranni insidiis succubueri

 Caput XV. De Valentiniano puero. Utque mater ejus Justina Arianam haeresim defendens, Ecclesias perturbare conata sit.

 Caput XVI. De Benevoli Magistri memoriae fideli constantia.

 Caput XVII. Ut Theodosius necem Gratiani ultus, de Maximo triumphaverit.

 Caput XVIII. De Theodosii commisso in Thessalonicenses, et poenitentia ejus publice apud sacerdotes gesta.

 Caput XIX. De restitutione Ecclesiarum, quae per ipsum jam catholicum in Oriente restitutae sunt.

 Caput XX. De Apollinare, et haeresi ejus.

 Caput XXI. De Episcoporum successionibus per Orientem.

 Caput XXII. De seditione Paganorum contra Fideles.

 Caput XXIII. De situ templi Serapis, et subversione ejus.

 Caput XXIV. De fraudibus, quae in templis Paganorum detectae sunt.

 Caput XXV. De Saturni sacerdote Tyranno, totius pene Alexandriae adultero.

 Caput XXVI. De Canopi initio et interitu.

 Caput XXVII. De Ecclesiis et Martyriis quae in idolorum locis constructa sunt.

 Caput XXVIII. De Joannis sepulcro violato et reliquiis apud Alexandriam conservatis.

 Caput XXIX. De Thoracibus Serapis apud Alexandriam abrasis, et signo Christi in loco eorum reddito.

 Caput XXX. Ut mensura aquae Nili fluminis, quam πῆχυν vocant, ad Ecclesiam deferatur.

 Caput XXXI. De Valentiniani junioris interitu, et ortu Eugenii.

 Caput XXXII. De responsis Joannis monachi.

 Caput XXXIII. De apparatu belli adversus Eugenium Theodosii, et de victoria ejus orationibus magis, quam virtute peracta.

 Caput XXXIV. De fine Theodosii post victoriam, et Arcadio atque Honorio liberis ejus et haeredibus regni.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.

 Liber Primus.

 Liber Secundus

 Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.

 Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.

 Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini

 Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Monitum Ad Lectorem.

 Monitum Ad Lectorem.

 Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae

 Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae

 Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.

 Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.

 In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.

 In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.

 Titulorum Omnium Qui Psalmis Praefiguntur Argumentum.

 Commentarius In LXXV Psalmos.

 Commentarius In LXXV Psalmos.

 Psalmus Primus.

 Titulus Psalmi II.

 Psalmus II.

 15 Titulus Psalmi III.

 Psalmus III.

 Titulus Psalmi IV.

 19 Psalmus IV.

 Titulus Psalmi V.

 Psalmus V.

 27 Titulus Psalmi VI.

 Psalmus VI.

 Titulus Psalmi VII.

 Psalmus VII.

 Titulus Psalmi VIII.

 Psalmus VIII.

 Titulus Psalmi IX.

 Psalmus IX.

 Titulus Psalmi X.

 Psalmus X.

 Titulus Psalmi XI.

 Psalmus XI.

 Titulus Psalmi XII.

 Psalmus XII.

 Titulus Psalmi XIII.

 Psalmus XIII.

 Titulus Psalmi XIV.

 Psalmus XIV.

 Titulus Psalmi XV.

 66 Psalmus XV.

 Titulus Psalmi XVI.

 Psalmus XVI.

 Titulus Psalmi XVII.

 Psalmus XVII.

 Titulus Psalmi XVIII.

 Psalmus XVIII.

 Titulus Psalmi XIX

 Psalmus XIX.

 91 Titulus Psalmi XX.

 Psalmus XX.

 Titulus Psalmi XXI.

 Psalmus XXI.

 Titulus Psalmi XXII.

 Psalmus XXII.

 Titulus Psalmi XXIII.

 Psalmus XXIII.

 Titulus Psalmi XXIV.

 Psalmus XXIV.

 Titulus Psalmi XXV.

 Psalmus XXV.

 Titulus Psalmi XXVI.

 Psalmus XXVI.

 Titulus Psalmi XXVII.

 Psalmus XXVII.

 Titulus Psalmi XXVIII.

 Psalmus XXVIII.

 Titulus Psalmi XXIX.

 Psalmus XXIX.

 Titulus Psalmi XXX.

 Psalmus XXX.

 Titulus Psalmi XXXI.

 Psalmus XXXI.

 Titulus Psalmi XXXII.

 Psalmus XXXII.

 Titulus Psalmi XXXIII.

 Psalmus XXXIII.

 Titulus Psalmi XXXIV.

 Psalmus XXXIV.

 159 Titulus Psalmi XXXV.

 Psalmus XXXV.

 Titulus Psalmi XXXVI.

 Psalmus XXXVI.

 Titulus Psalmi XXXVII.

 Psalmus XXXVII.

 Titulus Psalmi XXXVIII.

 Psalmus XXXVIII.

 Titulus Psalmi XXXIX.

 Psalmus XXXIX.

 Titulus Psalmi XL.

 Psalmus XL.

 Titulus Psalmi XLI.

 Psalmus XLI.

 Titulus Psalmi XLII.

 Psalmus XLII.

 208 Titulus Psalmi XLIII.

 Psalmus XLIII.

 Titulus Psalmi XLIV.

 Psalmus XLIV.

 Titulus Psalmi XLV.

 Psalmus XLV.

 232 Titulus Psalmi XLVI.

 Psalmus XLVI.

 Titulus Psalmi XLVII.

 Psalmus XLVII.

 Titulus Psalmi XLVIII.

 Psalmus XLVIII.

 Titulus Psalmi XLIX.

 Psalmus XLIX.

 Titulus Psalmi L.

 Psalmus L.

 Titulus Psalmi LI.

 Psalmus LI.

 Titulus Psalmi LII.

 Psalmus LII.

 Titulus Psalmi LIII.

 Psalmus LIII.

 Titulus Psalmi LIV.

 Psalmus LIV.

 Titulus Psalmi LV.

 Psalmus LV.

 278 Titulus Psalmi LVI.

 Psalmus LVI.

 Titulus Psalmi LVII.

 Psalmus LVII.

 Titulus Psalmi LVIII.

 Psalmus LVIII.

 Titulus Psalmi LIX.

 Psalmus LIX.

 Titulus Psalmi LX.

 Psalmus LX.

 Titulus Psalmi LXI.

 Psalmus LXI.

 Titulus Psalmi LXII.

 Psalmus LXII.

 Titulus Psalmi LXIII.

 Psalmus LXIII.

 Titulus Psalmi LXIV.

 Psalmus LXIV.

 Titulus Psalmi LXV.

 Psalmus LXV.

 326 Titulus Psalmi LXVI.

 Psalmus LXVI.

 Titulus Psalmi LXVII.

 Psalmus LXVII.

 Titulus Psalmi LXVIII.

 Psalmus LXVIII.

 Titulus Psalmi LXIX.

 Psalmus LXIX.

 Titulus Psalmi LXX.

 Psalmus LXX.

 Titulus Psalmi LXXI.

 Psalmus LXXI.

 Titulus Psalmi LXXII.

 Psalmus LXXII.

 Titulus Psalmi LXXIII.

 Psalmus LXXIII.

 Titulus Psalmi LXXIV.

 Psalmus LXXIV.

 Titulus Psalmi LXXV.

 Psalmus LXXV.

 Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.

 Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.

 Praefatio.

 Praefatio.

 Commentarius In Oseam.

 Commentarius In Oseam.

 Liber Primus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Liber Secundus.

 Caput IV ( sequitur ).

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Liber Tertius.

 Caput X ( sequitur ).

 Caput XI

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Commentarius In Joel Prophetam .

 Commentarius In Joel Prophetam .

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Commentarius In Amos Prophetam.

 Commentarius In Amos Prophetam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Liber Secundus

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Monitum Ad Lectorem.

 Monitum Ad Lectorem.

 Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore

 Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore

 Caput Primum. Eugeniae parentes. Philippus Magos Aegypto pellit.

 Caput II. Docetur Eugenia philosophiam. Respuit Aquilii consulis filii conjugium. Maritus moribus, non majoribus eligendus.

 Caput III. Christiani Alexandria jussi discedere. Philosophorum sectas aversatur. Monasterium S. Heleni. Theodorus praefectus monasterii S. Heleni. Cu

 Caput IV. S. Helenus Heliopolis episcopus.

 Caput V, S. Helenus ardentes prunas illaesa veste defert. Sancti Heleni cum Zarea mago congressus. Signo crucis munitus S. Helenus, in igne illaesus p

 Caput VI. Eugeniae postulatio.

 Caput VII. Matutinae laudes. Sexta mysteria celebrantur. Nona refectio. Visio S. Heleni. Eugenia, etiam mutato habitu, divinitus a S. Heleno agnoscitu

 Caput VIII. Plangunt Alexandrini Eugeniam quasi perditam. Fit Eugeniae simulacrum tamquam deae.

 Caput IX. Catalogus virtutum S. Eugeniae.

 Caput X. Cogitur praeesse monasterio. Vilissima quaeque munia obit. Precum horariarum studiosissima.

 Caput XI. Melanthiam a quartana oleo sacro curat.

 Caput XII. Melanthia incesto Eugeniae ardet amore. Fortiter resistit Eugenia.

 Caput XIII. Falso accusatur attentati stupri. Praefectus Alexandrinus Eugeniam comprehendi jubet. Catenis vincta sistitur praefecto.

 Caput XIV. Praefectus Eugeniae pater agit in filiam incognitam. Eugeniae prudentissima responsio.

 Caput XV. Ancillae falsum testimonium contra Eugeniam.

 Caput XVI Egregie se purgat Eugenia. Sexu suo omnes criminatores confundit.

 Caput XVI. Agnoscitur a parentibus. Baptizatur tota familia. Pax datur Christianis.

 Caput XVII. Excitatur persecutio. Imperatorum literae ad Philippum.

 Caput XVIII Philippus bona sua ecclesiis et pauperibus erogat. Dignus habetur episcopatus honore.

 Caput XIX. Perennius praefectus Alexandriae. Philippus gladio percutitur. Eugenia monasterium virginum struxit. Claudia xenodochium erigit super sepul

 Caput XX. Basilla Eugeniae societatem expetit. Cornelius Papa baptizat Basillam.

 Caput XXI. Claudia viduas, Eugenia virgines congregat. Nocte Dominica hymni et sacra mysteria.

 Caput XXII. Persecutio Christianorum. Revelat Dominus Eugeniae et Basillae coronas proximas. Oratio Eugeniae ad Christum.

 Caput XXIII. Eugeniae adhortatio ad virginitatem et martyrium. Mundi blandimenta fallacia.

 Caput XXIV. Basilla ab ancilla proditur. Helenus patruelis Basillae. Basilla pedes Proti et Hyacinthi osculatur.

 Caput XXV. Basilla aversatur colloquium sponsi Pompeii. Calumnia Pompeii in Christianos.

 Caput XXVI. Sententia Gallieni Imp. contra Basillam. Basilla ob amorem castitatis gladio transfoditur. Protus et Hyacinthus decollantur.

 Caput XXVII. Praeclarum Eugeniae de castitate Ecclesiae testimonium.

 Caput XXVIII. Ducitur ad templum Dianae Eugenia. Eugeniae oratio. Ad preces Eugeniae templum Dianae corruit. Sententia Imp. contra Eugeniam. Eugenia i

 Caput XXIX. Illaesa manet ab igne thermarum. A Christo in carcere pascitur. Gladio percutitur.

 Caput XXX. Matri apparet, et mortem praedicit.

 Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.

 Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.

 Incipit Propter Fidem.

 Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.

 Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.

 Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.

 Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.

 De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore

 De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore

 Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 I. Quae etiamnunc supersunt integra Pelagii scripta.

 II. Deperdita, quorum fragmenta exstant.

 III. Plane deperdita.

 I. Expositionum in Epistolas Pauli libri XIV.

 II. Epistola ad Demetriadem virginem.

 III. Libellus fidei ad Innocentium.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 Saec. XVII.

 Saec. XXIII.

 Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.

 Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.

 Libellus Fidei Ad Innocentium 1.

 Libellus Fidei Ad Innocentium 1.

 Epistola Ad Demetriadem.

 Epistola Ad Demetriadem.

 Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.

 Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.

 Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.

 Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.

 Liber De Natura.

 Liber De Natura.

 Liber De Viduam.

 Liber De Viduam.

 Epistola Ad Amicum.

 Epistola Ad Amicum.

 Epistola Ad Innocentium I.

 Epistola Ad Innocentium I.

 Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.

 Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.

 Liber De Libero Arbitrio.

 Liber De Libero Arbitrio.

 Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.

 Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.

 Epistola Ad Paulinum.

 Epistola Ad Paulinum.

 Epistola Ad Constantium Episcopum.

 Epistola Ad Constantium Episcopum.

 Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.

 Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.

 Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.

 Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.

 De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.

 Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.

 Epistola Ad Zosimum.

 Epistola Ad Zosimum.

 Epistola Ad Rufum.

 Epistola Ad Rufum.

 Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.

 Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.

 Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.

 Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.

 Liber De Amore.

 Liber De Amore.

 Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.

 Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.

 Rufiniani Libelli Interpretatio.

 Rufiniani Libelli Interpretatio.

 Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.

 Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.

 De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.

 De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Libellus Fidei Zosimo Oblatus.

 Libellus Fidei Zosimo Oblatus.

 Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.

 Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.

 Liber Adversus Peccatum Originale.

 Liber Adversus Peccatum Originale.

 Sententiae Coelestii.

 Sententiae Coelestii.

 Definitiones De Impeccantia.

 Definitiones De Impeccantia.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.

 Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.

 Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.

 Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.

 Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.

 Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.

 Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.

 Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.

 Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .

 Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .

 Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi

 Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi

 Genesis.

 Exodus.

 Deuteronomium.

 Esaias.

 Jeremias.

 Ezechiel

 Osee.

 Amos.

 Zacharias.

 Malachias.

 Psalterium

 Job.

 Canticum Canticorum.

 Daniel.

 Baruch.

 Matthaeus.

 Marcus.

 Lucas.

 Joannes.

 Acta.

 Ad Romanos.

 Corinthios.

 Galatas.

 Ephesios.

 Philippenses.

 Colossenses.

 Thessalonicenses.

 Timotheum II.

 Hebraeos.

 I. Petri.

 II. Petri.

 Apoc.

 Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte

 Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte

 Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri

 Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Finis Tomi XXI.

Caput V.

I. Rufini et Melaniae Nolam adventus. II. Quo tempore acciderit. III. Paulini Nolani epistolarum chronologia restituitur, unde Rufini et Melaniae itus et reditus epochae confirmantur. IV. Palladius cum Paulino in concordiam redactus. V. Paulini Natalium chronologia restituta, et Melaniae Rufinique reditus epocha iterum confirmata. VI. Baronii sententia de Rufino, individuo Melaniae comite, defensa.

0109D I. Dum Palladius Melaniam e Palaestinae portu Caesareensi Romam continuo venisse, testatur, itineris terminum, non cursum prae oculis habuit, quippe Neapolim primum adpulit, unde magno, qui occurrerant, procerum cognatorum agmine stipata, Nolam ad Paulinum divertit, ut ipsemet auctor est in epist. XXIX. alias X. §. 12. ad Sanctum Severum Sulpicium, cui Paulinus prae gaudio exsiliens, tantae feminae laudes mirifica sua eloquentia describit. Sed verba Paulini, quae Melaniae adventum ob oculos ponunt, hoc loco praetereunda non sunt: Reliqua ejus (Melaniae) negotia ac tempora transilibo, et hoc ipsum, quo Remeans Navigavit, ut cursum ipsius aemuler, transfretabo, quo citius sermonem meum, in ejus Adventu exponendo determinem: in quo magnae Dei gratiae spectator fui. Neapolim urbem, brevi spatio a Nolana, qua degimus, civitate, distinctam (sive distantem) advecta est, ubi filiorum nepotumque occursu excepta, 0110A mox Nolam ad humilitatis nostrae hospitium festinavit: quo nobis advenit ambitioso ditissimorum pignorum vallata comitatu. Vidimus gloriam Domini in illo matris filiorumque itinere quidem uno, sed longe dispari cultu. Macro illam et viliore asellis burico (id est breviori equo) sedentem tota hujus saeculi pompa, qua honorati et opulenti poterant, circumflui Senatores prosequebantur, carrucis nutantibus, phaleratis equis, auratis pilentis et carpentis pluribus gemente Appia atque fulgente. Haec Paulinus, qui epistolae §. 5. tunica lanea, quam a Melania acceperat. Severum donatum voluii, et ep. XXXI. alias XI. §. 1. memorat partem particulae de ligno divinae Crucis, Johannis Hierosolymitani munere, sibi tunc ab eadem allatam, cujus segmentum atomum (sive frustulum) tubello aureolo inclusum, ad Severum transmisit, reliquum in aede Sancti Felicis, ab se constructa, deposuit cum epigrammate, quod legitur epist. XXXII. alias XII. §. 11. Melaniae familia, teste Palladio, cap. CXX. habitabat in agris aliquando quidem Siciliae, aliquando 0110B vero Campaniae, ubi Nola, ideoque advenienti Melaniae cognatos protinus occurrisse facile intelligimus; illam enim magnifice a suis Roma eousque profectis, exceptam dicere cum Norisio lib. I. cap. II. Historiae Pelagianae, vetat Melaniae improvisus post brevem XX. dierum navigationem in Neapolitanum portum non praenunciatus adventus. Hujus certum tempus ex collatis inter se Paulini locis patebit.

II. Paulinus in adducta epist. XXIX. alias X. §. 6. ait, Victorem monachum, Sulpicii Severi tabellarium, seu librigerum, ut vocat epistola praecedenti §. 4. Nolam iis diebus advenisse, quibus Melania ex Palaestina etiam advenerat. Atqui in praecedenti eadem epistola scribit, Victorem, decedente jam hieme, nimirum initio veris, ab se Nolae susceptum. Ergo huic tempori, navigationi congruo, Melaniae adventus certo illigatur. Verba Paulini, serum Victoris reditum ad Sulpicium, excusantis, haec sunt in epist. XXVIII. alias IX. §. 3. quod ad te, tardius pacto, rediit 0110C (Victor) ne imputes pedibus ejus, qui non pigritiae vitio, sed obedientiae studio apud nos diutius restiterunt. Reputa tamen tempus, non quo dimissum eum indicasti, sed quo misisti; et videbis de placita inter nos retinendi Victoris necessitudine, stare rationem mihi. Non enim Ad Hiemem, ut scripseras, apud nos Exigendam, Adfuit, sed ut asseruit, de Narbonensi (pago) ubi fratri Posthumiano occurrerat, remissus ad te, tunc a te iterum profectus est, quum ad me directus, pervenire potuisset. Jam igitur Hieme Decedente Susceptum, necesse habui Vernis Mensibus detinere. Et quia breve spatium videbatur, quod illico solemnitas paschal s concluderet, quum et infirmissimus per idem tempus fuissem, ut ad rescribendi negotium non valerem, apposui de diebus aestivis moras ejus, ut compensarem tecum, si tantum in eo tui temporis usurparem, quantum tu in eodem occupaveras de diebus hibernis, unde concedam, ut si autumno pervenerit ad unanimitatem tuam, ut hiemem rursus impendat tibi. Ex his liquet, Paulini epistolarum vulgatum ordinem alicubi 0110D esse praeposterum, atque adeo illam epistolam, quacum Victor in Aquitaniam ad Severum remitti dicitur, in vulgatis editionibus praeponi, quum postponenda illi sit, quae statim subsequitur, ubi Paulinus Severum de Victore, ab se tunc recens suscepto, certiorem facit. Insuper in hac eadem posteriori epistola, Melaniae ex Oriente Nolam adventus describitur, postquam Nola Romam profecta jam fuerat. In priori fit sermo de Rufini discessu, quem Paulinus Melaniae comitem vocat. Quare haec non prior, sed posterior ordine et tempore, illa non posterior, sed prior censenda est.

III. Utrique epistolae, ad Severum datae, subnecti debet epist. XLIII. alias XXXV. ad Desiderium presbyterum, ad quem Paulinus scribit, Victorem, ab se cum epist. XXVIII. alias IX. ex praescripto Severi in Gallas antea remissum, ut ad vindemiae dies occurreret, deinde ob subitos rerum obices iterum Nolam 0111A reversum, cum hiems navigationem, et itinera metus clauderent: quibus (Victor) impeditus atque Revocatus necessitati praestitit Longam dilationem, qui procrastinationem, rogatus, negaverat caritati, Quinque mensium spacio ab Junio ad Novembrem A. D. 397. navigationem et itinera metus clausit, ob apparatum belli Gildonici, in Africam transmittendum, ut notat Jacobus Gothofredus in Chronologia Codicis Theodosiani pag. 137. Autumnali et hiberno receptui Victoris, accessit longa aegrotatio, et valetudinis reficiendae necessitas, quae illum etiam anno insequenti 398. Nolae detinuerunt usque ad mensem Junii, quo Paulinus una cum ipso Romam petiit, de more celebraturus festum Apostolorum Petri et Paulli: eoque celebrato, Victor discessit, ut illum (Severus) si non eodem Anno quo speraverat, saltem eodem tempore (vindemiae) quo jusserat, occursum reciperet, inquit Paulinus. Per has moras Victoris, quas in A. D. 397. et 398. cecidisse evidens est, Paulinus plures ad Severum scripsit epistolas Diverso tempore, prout impetus 0111B festinationum habebat, sicut ipsorum varia lectione monstrabitur. Sic ille ad Desiderium. Ex his epistolis duae jam memoratae supersunt, a Victore una cum aliis et hac tertia, in Gallias perlatae. Sed huic tertiae Jo. Baptista Brunus, qui novam operum Paulini editionem accuravit Parisiis A. D. 1685. vim fecit, traxitque invitam ad A. D. 406. quum tamen prodierit A. D. 398. Chiffletius in Melaniae chronologia disponenda, unius anni metachronismo peccans, datam existimavit A. D. 399. in suo Paulino illustrato Parte II. cap. XIX. etenim cap. XI. reliquas duas jam laudatas epistolas copulavit cum A. D. 398. quo Melaniae Nolam adventum reduxit, quia non ineunte A. D. 372. sed insequenti ex Urbe in Aegyptum transvectam putavit. Hinc semel admisso errore chronologico, saepius imposterum labi necesse fuit. Itaque ordo earundem epistolarum nostra sententia sic est digerendus.

1. Epistola XXIX. alias X. ad Severum, data est 0111C ipso vere A. D. 397. postquam Victor Nolam advenerat, et Melania illinc Romam profecta fuerat.

2. Epist. XXVIII alias IX. ad Severum, data est in fine aestatis ejusdem anni 397. Victore ad profectionem parato.

3. Epist. XLIII. alias XXXV. ad Desiderium, data est A. D. 399. post festum Apostolorum, Victore in Gallias profecturo.

Ergo Tillemontius, et ab eo in nova editione Paulini adjutus Jo. Baptista Brunus, duas priores epistolas A. D. 402. ac tertiam A. D. 406. scriptas immerito censuerunt. De prioribus quidem si id verum foret, Melania in Oriente navigasset A. D. 377. post jam exstinctam persecutionem Arianorum: quod stare nullo modo potest; nam Paulinus, qui Melaniam Post Quinque Lustra ad se reversam affirmat, eandem tempore illo Valentis, quando Ecclesiam Dei vivi, furor Arianorum, Rege ipso impietatis satellite, persequebatur, fugatis et apprehensis Catholicis, praesto 0111D fuisse testatur in laudata epistola XXIX. §. 2. cui omnino similiter loquitur Palladius cap. CXVII. Hanc procellam A. D. 372. et 373. saeviisse, extra omnem controversiam est, ut pridem uberrime ostendimus.

IV. Palladius cap. CXVIII. quinque lustra ad viginti septem annos dilatat. Sed ex Melaniae itus et reditus epocha, Hieronymi et Paulini gravissimis testimoniis suffulta, certum est, exsurgere annos tantum XXV. unumque et alterum illum mensem primae navigationi impensum ingruente jam hieme sub finem A. D. 371. quem eundem mensem, unum et alterum, Paulinus, rotundo quinque lustrorum numero usus, neglexit, Palladius pro anno toto accepit, toto etiam A. D. 398. superaddito, quo Melaniam, ipse in Aegypto degens, Romam advenisse intellexerat. Sic Palladius necessario explicatus, nequaquam 0112A a Paulino dissentit, neque ullis Criticorum castigationibus indiget, e quorum numero est Pagius A. D. 397. §. 5. et etiam Baronius anno eodem §. 2. Ad haec Palladius, in serie temporum minus, quam rerum, disponenda, accuratus, annis 27. quos a Melania simul et Rufino Hierosolymae sic, ut dixi, transactos enumerat, etiam totos sex illos immiscet, quos Rufinus, annumque dimidium, quem Melania, in Aegypti mora impenderunt. Nec Palladius a Palladio dissentit, dum in uno eodemque cap. CXVIII. postquam dixisset, Melaniam XXVII annos hospites Hierosolymis excepisse, deinde ait, illam triginta septem annos ibidem hoc pio munere perfunctam. Etenim priori loco tempus peregrinationis ab A. D. 371. ad A. D. 398. respexit, in altero superaddidit moram et domicilium a secunda peregrinatione, sive ab A. D. 410. quo ex Italia Hierosolymam remeavit, ad A. D. 420. quo ibidem, ut hinc videmus, vivere desiit. Tillemontius, vir alias in explanandis antiquae historiae difficultatibus maxime strenuus, quum 0112B Hieronymi, Paulini et Palladii nodos circa Melaniae itum, reditum, moramque exstricare non posset, nulli conveniens, et sibi minime constans, multis se se ambagibus involvit in notis ad ejus vitam tomo X. pag. 821. quae hic repetere non vacat, nec praestat, quum ex hactenus dictis ejus chronologicae hac in re divinationes evanescant, quaeque negocium facessere videbantur, planissima fiant.

V. Haec quae hactenus dicta sunt, fusius persequi oportuit ad firmandum, Rufini et Melaniae reditum nec citius, nec serius contingere potuisse, quam A. D. 397. quo illum magnus historiae ecclesiasticae magister Baronius omnium optime consignavit. Verum haec eadem, ab doctissimis viris minime idoneo tempori consignata, in caussa fuerunt, cur et multa alia id genus peccarint, quae hic raptim ad examen vocabo, ne quempiam fallant, si forte, hoc loco non improbata, silentio praeterirentur. Paulinus in fine epist. XXXIX. alias X. ait, Vitam Sancti Martini, olim ab 0112C Severo conscriptam, se Melaniae, tunc hospiti suae, recitavisse, quemadmodum prius eam recitaverat venerabili episcopo atque doctissimo Nicetae, qui ex Dacia Romanis admirandus Advenerat, nimirum antequam Melania advenisset: quae, si advenit ipso vere anni 397. utique Nicetas hieme praecedenti advenisse dicendus erit. Quare omnino fallitur Pagius, qui A. D. 397. § 6. Nicetam post Melaniam advenisse contendit, idest insequenti A. D. 398. Errorem praebuit vulgata chronotaxis epistolarum Sancti Paulini, in quarum XXVIII. alias IX. quum Pagius nullam de Niceta mentionem factam videret, hoc sibi sufficere putavit, ut scriptam existimaret priusquam idem episcopus ex Dacia Nolam venisset, nimirum ante, non vero post epistolam XXIX. alias X. Rursum idem Paulinus in laudata epist. XXVIII, § 6. testatur, se quotannis canere solitum Natale carmen Sancto Felici, Nolano presbytero, in ejus die festo 14. Januarii: quae quidem carmina edi coepta 0112D A. D. 393. quindenus numerus clausit. Horum Natalium quincto Nicetas primum interfuit A. D. 397. et postmodum nono: quod prodiit A. D. 401. auctore Baronio A. D. 397. § 15. In hoc enim Natali IX. quod est Poema XXIV. sic Paulinus Nicetam, tunc Nolae praesentem, alloquitur v. 330.

. . . . . . Dic quaeso, Redisti?
Teque ipsum teneo, Niceta, in quo hactenus aeger
Noctes atque dies, animo tabente, pependi?
Venisti tandem, Quarto mihi Redditus anno?
Haec merito persuaserunt Annalium parenti, Nicetam et quincto et nono Natali Sancti Felicis, primum A. D. 397. et postmodum quadriennio serius A. D. 401. Nolae visum. Sane quum Paulinus verno tempore A. D. 397. Melaniae secum versanti recitaverit Vitam Sancti Martini: quam Nicetae Episcopo ante recitaverat, planum fit, Nicetam hieme ejusdem anni 0113A 397. die 14. Januarii primum Nolae fuisse. Sed Pagius A. D. 397. § 7. ex Chiffletio Parte II. cap. IX. has Paulini Natalium epochas turbat, utque Natale I, ab A. D. 393. avulsum, insequenti anno defigat, Natale 13. ex A. D. 405. ad A. D. 406. transferre conatur, proptereaquod in eodem Natali 13. memoretur excidium Radagaisi Regis Gothorum, quod quum evenerit A. D. 405. ideo sequenti A. D. 406. carmen illud a Paulino conditum putat, trahitque Natale I. ex A. D. 393. ad A. D. 394. ita ut, Chiffletio et Pagio auctoribus Nicetas non A. D. 397. sed 398. Nolae Natali v. primum interfuerit. Verum hanc sententiam ab alio etiam recoctam amplecti non possumus: quum enim A. D. 405. Gothis Italiam vastantibus, ipsique Romanae urbi incubantibus, Paulino, alias sui gregis curae intentissimo, haudquaquam vacaverit consueta die XIV. Januarii hoc suum pacis et quietis opus peragere; postmodum illud peregit transacta hieme, et vere appetente 0113B ejusdem anni 405. adeoque Italia ab irruptione Gothorum jam liberata. Si bene auguror, disertim hoc exponit Paulinus initio Natalis 13. quod una cum 11, et 12. ex Ambrosianis codicibus prodiit. Etenim Sanctus vates hoc modo Natalis XIII. initium auspicatur pag. 72.

Candida pax, Verni grata vice temporis annum
Post Hiemes Actas, tranquillo lumine ducit,
Signatumque pio Sancti Felicis honore
Securis aperit populis. Gaudere serenis
Mentibus Abstersa diri caligine Belli
Suadet ovans Felix, quia pacis et ipse patronus,
Cum patribus, Paulo atque Petro et cum fratribus almis
Martyribus, Regem Regum exoravit, amico
Numine, Romani producere tempora Regni,
Instantesque Getas ipsis jam faucibus Urbis
Pellere.
Caussa latet, cur is, qui haec in lucem protulit, id sibi licere putaverit, ut contra fidem codicis in primum versum tertiam voculam laetum de suo intruderet, 0113C primigenia explosa, quam ego verni fuisse scio, quamque alias luculenter confirmant verba illa in secundo versu: Post hiemes actas. Eadem primigenia vocula verni, in qua una rei cardo versatur, satis clare in codice Ambrosiano repraesentatur. Sed hoc atque alia id genus quam plurima veterem codicem cum nova editione conferenti facile patebunt. Porro verni grata vice temporis, post hiemes actas exprimit illud Horatii libro I. Carminum, Ode IV. solvitur acris hiems grata vice veris. Haec ostendunt, Paulinum hoc suum natale carmen XIII. non mense Januarii, ut alias consueverat, sed mox subsequenti verno tempore cecinisse, statim post deletum Gothorum exercitum; cujus clades hiemi ejusdem anni 405. propterea copulatur. Nec sane ullo unquam anno Paulinus die 14. Januarii, ideoque media hieme, dixisset post hiemes actas. Sed neque ulla fuit caussa, cur Paulinus ad insequentem A. D. 406. hoc suum Natale 13. transferre debuisset, ipsumque annum 405. ab Anniversario carmine vacuum dimittere, 0113D licet consueta die 13. Januarii illud canere nequaquam potuerit. Paulinus certe initium hujus Natalis auspicatur ab Epinicio ob Gothos, ante initium Veris hoc eodem A. D. 405. prostratos; ideoque apud Dungalum, qui Paulini Natales 15. enumerat in Responsis ad Claudium Taurinensem in Bibliotheca Pp. Lugdunensi tomo XIV. pag. 218. his plane verbis inscribitur: De Gothorum exercitus cum suo Rege, interitu. Ex his patere arbitror, piissimum vatem statim a Gothis devictis transacto die 13. Januarii Natale suum 13. ipso vere anni 405. cecinisse. Quum ergo Natale v. fixum maneat A. D. 397. Natale 9. A. D. 401. hocque Natale 13. A. D. 405. hinc patet Nicetae, Rufini et Melaniae Nolam adventum ex A. D. 397. nullo conatu divelli posse. Cetera optandum, Paulini opera omnia per virum industrium et accuratum rursus editum iri, ad veteres codices diligenter 0114A exacta, presertim vero ad Ambrosianum, et Frisingensem, saeculi X. aevum referentem, quo Pauliniani Natales 12. continentur. Hunc memorat R. P. D. Bernardus Pezius in Dissertatione Isagogica ad tomum I. Thesauri anedoctorum pag. 27.

VI. Ad Rufinum, quem Baronius vocat individuum Melaniae comitem, redeamus. Rosweydus in Historia eremitica pag. 144. § 27. Baronio adversandi potissimam rationem desumit ex silentio Paulini in epist. XXIX. alias X. ad Severum, ubi de Melania copiose loquutus, Rufinum omnino silet. Verum si huic argumento ullum pondus inesset, sequeretur, celeberrimam feminam, solam ad Paulinum ivisse, quam tamen amplissimo comitatu sociatam Paulinus excepit; qui in unius Melaniae laudes effusus, ceteros nominatim recensere neglexit. Cum his Rufinum exstitisse, jure negari non potest. Iterum praestat Paulinum audire § 13. Tugurium vero nostrum, quod a terra suspensum coenaculo, una porticu cellulis hospitalibus interposita, longius tenditur, quasi dilatatum 0114B gratia Domini, non solum Sanctis, qui illam (Melaniam) Plurimi comitabantur, sed etiam divitum illorum catervis, non incapaces angustias praebuit. Inter hos sanctos, idest laudabilis vitae homines, unus, idemque praecipuus erat Rufinus, quem in praecedenti epistola, huic jam adductae, ut ostendimus, postponenda, memoratum videmus; ibi enim Paulinus Sulpicio, veterum Annales ab se postulanti, quibus nimirum in sacra historia texenda uteretur, hoc pacto respondet: Nunc operis tui curam gerens, quo te pro utilitate fidei nostrae inspiciendis et conferendis praeteritorum temporum rationibus occupatum judicasti, quod de me non habui, de Fratris unanimi opulentiore thesauro petivi, et ipsam adnotationem, quam commonitorii vice miseras, literis meis inditam direxi ad Rufinum presbyterum, Sanctae Melaniae spirituali via Comitem, vere Sanctum et pie doctum; et ob hoc intima mihi affectione conjunctum. Si ille has, quae merito te permovent, de annorum sive regnorum, non 0114C congruente calculo hiantis historiae caussas non ediderit, qui et scholasticis et salutaribus literis (saecularibus emendat Baluzius in notis ad praefationem Salviani) Graece et Latine dives est, vereor ne apud alium in his regionibus frustra requiramus. Quod si praesumptioni de se meae satisfecerit, prima occasione, si Dominus faverit, transmittam unanimitati tuae, utcumque mihi super hac ratione rescripserit. Hucusque Paulinus, qui de homine peregrino, nec sibi alias viso, tam singularia prodere non poterat. Sed quia Rufinus, Sanctae Melaniae spiritali via Comes, nempe cum ea redux e sacro itinere Hierosolymitano, pridem Nolae fuerat; ideo Paulinus pietatem et doctrinam ejus coram miratus, Severum nunc primum de tanti viri laudibus edocet. De Melania haudquaquam hoc praestat, quia in anteriori epistola, quae ob librariorum inscitiam nunc est posterior, id fuse praestiterat. Idem Paulinus in epistola XL. alias XXVI. § 6. Rufinum ab se coram de rebus Aegyptiis consultum, non obscure his verbis significat, quibus Psalmi CI. versum 0114D 8. explanat. Accepi a quodam Sancto, doctissimo viro, et carissimo mihi, qui non solum legendo, sed etiam peregrinando multa cognovit, Pellicanum avem esse in Aegypto, vel illis juxta partibus usitatum, proximis Nilo flumini desertis oberrare, serpentibus vesci, in quos dimicando praevaluerit. Ergo pugnat ut vincat, et victa moritur. Victrix vero et evadit mortem, et acquirit alimoniam. Quod autem nycticorax scriptum est, nycticoram esse verius asserebat, idque probabili ratione videbatur ostendere, quum illam avem hoc loco positam diceret, quam appellamus noctuam, quia secreto noctibus cantus exerceat et volatus, et obscuritate tenebrarum, qua fere cuncta caligant animalia, luminetur. Rufinum porro, flagitante Paulino, etiam Benedictiones Patriarcharum exposuisse; iterumque in Palaestinam rediturum, Nolam a Paulino invitatum, postea dicemus.