Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.

 Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.

 Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.

 Notitia Ex Schoennemanno

 Notitia Ex Schoennemanno

 I. Opera Sincera.—1. Scripta propria.

 II. Supposititia et Aliena.

 III. Dubia.

 IV. Deperdita.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 I. Eusebii Historia eccl. a Rufino conversa et duobus libris aucta.

 II. Rufini Historia eremitica, seu de Vitis Patrum liber.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 Saec. XVII.

 III. Basilii Magni Regula seu Instituta monachorum.

 IV. Basilii Magni homiliae septem a Rufino conversae.

 VI. Origenis libri quatuor de Principiis et Homiliae.

 VII. Gregorii Nazianzeni opuscula decem a Rufino Latinitate donata.

 VIII. Sixti Sententiae.

 IX. Evagrii opuscula.

 XI. Anatolii Alexandrini, Laodicensis episc. Canon paschalis.

 Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.

 Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.

 Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.

 Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.

 Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.

 Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.

 Liber Primus.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Liber Secundus. De Scriptis A Rufino Romae Editis

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 I.

 II.

 Caput. V.

 I. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Rufini.

 II. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Hieronymi.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 I. Paulinus Nolanus Epistola XLVI. olim XLVII.

 I. Clemens libro IX. Recognitionum cap. XXVII.

 II. Bardesanes in Dialogo de Fato apud Eusebium lib. VI. Praeparationis Evangelicae cap. X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 I.

 I. Symbolum Apostolicum vetus.

 II. Symbolum Aquilejense.

 Classis I. Libri Canonici.

 I. Veteris Testamenti.

 II. Novi Testamenti.

 Classis II. Libri Ecclesiastici.

 I. Veteris Testamenti.

 II. Novi Testamenti.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.

 Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.

 I. Sincera.

 I. Scripta propria.

 II. Supposititia Et Aliena.

 III. Dubia.

 IV. Deperdita.

 Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri

 Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri

 Rufino Fratri Paulinus Salutem.

 In Librum De Benedictionibus Judae Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad

 Liber Primus. Benedictio Judae.

 Paulinus Fratri Rufino Salutem.

 Paulinus Fratri Rufino Salutem.

 In Librum II. De Benedictionibus Patriarcharum Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad Paulinum Presbyterum Praefatio. Rufinus Fratri Paulino Homini Dei Sal

 Liber Secundus. De Benedictionibus Reliquorum Undecim Patriarcharum.

 Benedictio Ruben.

 Benedictio Simeon Et Levi.

 Benedictio Zabulon.

 Benedictio Isachar.

 Benedictio Dan.

 Benedictio Gad.

 Benedictio Aser.

 Benedictio Nephthalim.

 Benedictio Joseph.

 Benedictio Benjamin.

 Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio

 Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio

 Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.

 Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.

 Historia Monachorum.

 Caput Primum. De Sancto Joanne.

 Caput II. De Hor.

 Caput III. De Ammone.

 Caput IV. De Palladio cap. 44. dicitur Nullam hujus memoriam invenio in Ecclesiasticis tabulis. De eo Sozomenus lib. VI, cap. hic paucula superioribus

 Caput V. De Oxyryncho Civitate. (Deest hoc caput in Palladio).

 Caput VI. De De hoc Sozomenus l. VI. c. 28. Cassiodor. lib. VIII. c. 1. Niceph. lib. XI. c.

 Caput VII. De Apollonio.

 157 Caput VIII. De Ammone.

 Caput IX. De Coprete Presbytero Et Patermutio.

 167 Caput X. De Syro Abbate, Isaia, Paulo, Et Anuph.

 Caput XI. De Heleno.

 Caput XII. De De hoc Sozomenus libro VI. cap. 28. Nicephorus lib. II. cap. 34. Cassiodorus Hist. Trip. lib. VIII, cap.

 Caput XIII. De Pithyrione.

 Caput XIV. De Patre De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. II. cap. 34. Cassiodorus lib. VIII. Trip. Hist. cap.

 Caput XV. De De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. XI. cap.

 176 Caput XVI. De De hoc Maurolycus in Martyrologio suo, nomine, 29. Novembris: Florarium Sanctorum manuscriptum 8. Martii: Habes haec posteriora de t

 181 Caput XVII. De Monasterio Abbatis Isidori.

 182 Caput XVIII. De Serapione Presbytero. (Deest hic Palladio.)

 Caput XIX. De Apollonio Monacho Et Martyre.

 185 Caput XX. De Dioscoro Presbytero.

 Caput XXI. De Monachis In Nitria Commorantibus.

 Caput XXII. De Loco Qui Dicitur Eadem habes apud Palladium cap. 69. Ex quo sua desumpsit, ut credo, Sozomenus lib. VI. cap. 31. qui poene verbo tenus

 Caput XXIII. De Sozomenus libro VI, cap. 30. Nicephorus lib. XI, cap. 37. Cassiodorus lib. X: Histor. Tripart. cap. 7. Hos Origenis fulmine infectos f

 Caput XXIV. De Didymo. (Deest hic Palladio de Didymo caeco.)

 191 Caput XXV. De Cronio. (Pallad. cap. 25 et 89 de Croniis qui noti fuere Antonio.)

 Caput XXVI. De Origene.

 Caput XXVII. De Qui res Evagrii parum perspectas habuere, ipsum quandoque laudant, ut Socrates Novatianus, lib. IV. Histor. Eccles. cap. 18, et Sozome

 Caput XXVIII. De Duobus Macariis, Et Primo, De

 Caput XXIX. De Martyrologium Romanum 2. Januarii: Menologium de utroque Macario 19. Januarii: Palladius cap. 19. dicit hunc aliquanto funiorem Aegypti

 Caput XXX. De Ammone, Primo Nitriae Monacho.

 Caput XXXI. De Hujus Memoria 7 Martii in Martyrolog. Romano: Menologium Graecorum: Menaea eodem die fuse satis ejus Vitam referunt. In Triodio pag. vo

 Caput XXXII. De Piammone Presbytero. (Pallad., cap. 72 de Ammona presbytero qui hic Piammon.)

 Caput XXXIII. De Joanne.

 Epilogus. De periculis itineris ad eremos.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae

 Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.

 Elenchus Capitum Primi Libri.

 Liber Primus.

 Caput Primum. De Arii haeresi.

 Caput II. De Concilio apud Nicaeam congregato.

 Caput III. De conversione Philosophi Dialectici.

 Caput IV. De Paphnutio Confessore.

 Caput V. De Spiridione Episcopo, et mirabilibus ejus.

 Caput VI. Exemplum fidei Nicaenae

 Caput VII. De Helena Constantini matre.

 Caput VIII. De Cruce Salvatoris in Jerosolymis ab Helena reperta.

 Caput IX. De captivitate Frumentii et Edesii, et de conversione Indorum per ipsos gesta.

 Caput X. De conversione gentis Iberorum per captivam facta.

 Caput XI. De Constantia sorore Constantini, et Presbytero per eam fratri insinuato.

 Caput XII. De Alexandri, et Eusebii, atque Arii, conflictu.

 Caput XIII. De probroso Arii interitu.

 Caput XIV. De Athanasii Episcopi principiis.

 Caput XV. De Constantini Imperatoris errore.

 Caput XVI. De concilio haereticorum apud Tyrum contra Athanasium congregato.

 Caput XVII. De exciso brachio Arsenii, caeterisque dolis haereticorum in concilio retectis.

 Caput XVIII. De fuga et latebris Athanasii.

 Caput XIX. Ut Constans Imperator, pro Athanasio, fratri Constantio scripserit, eumque Ecclesiae suae reddi jusserit.

 Caput XX. De Concilio apud Mediolanum habito, et exiliis Eusebii, Luciferi, caeterorumque Episcoporum catholicorum.

 Caput XXI. De Ariminensi concilio.

 Caput XXII. De Liberio Episcopo urbis Romae.

 Caput XXIII. De Jerosolymorum et Alexandriae Episcopis.

 Caput XXIV. De permixtione Episcoporum apud Antiochiam.

 Caput XXV. De schismate Arianorum, quod in tres partes divisum est: et quidam eorum Eunomiani, alii Macedoniani, alii vero permanserunt Ariani.

 Caput XXVI. De fine Constantii Imperatoris, et ortu Juliani.

 Caput XXVII. De Episcopis ab exilio relaxatis.

 Caput XXVIII. De Concilio apud Alexandriam sanctorum Episcoporum, et Luciferi ab his dissidio.

 Caput XXIX. De his quae in eodem Concilio statuta sunt.

 Caput XXX. De Eusebio et Hilario, atque Ecclesiarum per eos restitutione.

 Caput XXXI. De scriptis Hilarii.

 Caput XXXII. De persecutionibus Juliani blandis et callidis.

 Caput XXXIII. De saevitia ejus erga Athanasium.

 Caput XXXIV. De fuga rursum et latebris Athanasii.

 Caput XXXV. De sepulcro martyris Babylae.

 Caput XXXVI. De Theodoro Confessore apud Antiochiam.

 Caput XXXVII. De Judaeorum conatibus, qui a Juliano decepti, templum in Jerosolymis reaedificant.

 Caput XXXVIII. Ut terraemotu inibi, et igni divinitus accenso, Judaei ab illicitis disturbabantur inceptis.

 Caput XXXIX. De signis et virtutibus terrificis, quae in exitium conversa sunt Judaeorum.

 Liber Secundus.

 Caput I. De ortu et religiosa mente Principis Joviniani. et de fine ejus.

 Caput II. De ortu Valentiniani et Valentis.

 Caput III. De dormitione Athanasii, et persecutionibus Lucii haeretici.

 Caput IV. De virtutibus et mirabilibus sanctorum qui fuerunt in Aegypto.

 Caput V. De persecutione quae fuit apud Edessam.

 Caput VI. De Moyse, quem Regina Sarracenorum gentis suae poposcit Episcopum.

 Caput VII. De Didymo Alexandrino vidente.

 Caput VIII. Quot ex discipulis Antonii etiam tunc in eremo habitantibus, virtutes et signa fecerint.

 Caput IX. De Gregorio et Basilio Cappadociae Episcopis.

 Caput X. De Damaso Episcopo, et Ursini subreptione.

 Caput XI. De Ambrosio Episcopo.

 Caput XII. De Valentiniani fine.

 Caput XIII. De Gothorum per Thracias irruptione, et Valentis nece.

 Caput XIV. Ut Gratianus Imperator Theodosium regni participem adsciverit, et post multa religiose et fortiter gesta Maximi tyranni insidiis succubueri

 Caput XV. De Valentiniano puero. Utque mater ejus Justina Arianam haeresim defendens, Ecclesias perturbare conata sit.

 Caput XVI. De Benevoli Magistri memoriae fideli constantia.

 Caput XVII. Ut Theodosius necem Gratiani ultus, de Maximo triumphaverit.

 Caput XVIII. De Theodosii commisso in Thessalonicenses, et poenitentia ejus publice apud sacerdotes gesta.

 Caput XIX. De restitutione Ecclesiarum, quae per ipsum jam catholicum in Oriente restitutae sunt.

 Caput XX. De Apollinare, et haeresi ejus.

 Caput XXI. De Episcoporum successionibus per Orientem.

 Caput XXII. De seditione Paganorum contra Fideles.

 Caput XXIII. De situ templi Serapis, et subversione ejus.

 Caput XXIV. De fraudibus, quae in templis Paganorum detectae sunt.

 Caput XXV. De Saturni sacerdote Tyranno, totius pene Alexandriae adultero.

 Caput XXVI. De Canopi initio et interitu.

 Caput XXVII. De Ecclesiis et Martyriis quae in idolorum locis constructa sunt.

 Caput XXVIII. De Joannis sepulcro violato et reliquiis apud Alexandriam conservatis.

 Caput XXIX. De Thoracibus Serapis apud Alexandriam abrasis, et signo Christi in loco eorum reddito.

 Caput XXX. Ut mensura aquae Nili fluminis, quam πῆχυν vocant, ad Ecclesiam deferatur.

 Caput XXXI. De Valentiniani junioris interitu, et ortu Eugenii.

 Caput XXXII. De responsis Joannis monachi.

 Caput XXXIII. De apparatu belli adversus Eugenium Theodosii, et de victoria ejus orationibus magis, quam virtute peracta.

 Caput XXXIV. De fine Theodosii post victoriam, et Arcadio atque Honorio liberis ejus et haeredibus regni.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.

 Liber Primus.

 Liber Secundus

 Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.

 Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.

 Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini

 Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Monitum Ad Lectorem.

 Monitum Ad Lectorem.

 Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae

 Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae

 Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.

 Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.

 In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.

 In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.

 Titulorum Omnium Qui Psalmis Praefiguntur Argumentum.

 Commentarius In LXXV Psalmos.

 Commentarius In LXXV Psalmos.

 Psalmus Primus.

 Titulus Psalmi II.

 Psalmus II.

 15 Titulus Psalmi III.

 Psalmus III.

 Titulus Psalmi IV.

 19 Psalmus IV.

 Titulus Psalmi V.

 Psalmus V.

 27 Titulus Psalmi VI.

 Psalmus VI.

 Titulus Psalmi VII.

 Psalmus VII.

 Titulus Psalmi VIII.

 Psalmus VIII.

 Titulus Psalmi IX.

 Psalmus IX.

 Titulus Psalmi X.

 Psalmus X.

 Titulus Psalmi XI.

 Psalmus XI.

 Titulus Psalmi XII.

 Psalmus XII.

 Titulus Psalmi XIII.

 Psalmus XIII.

 Titulus Psalmi XIV.

 Psalmus XIV.

 Titulus Psalmi XV.

 66 Psalmus XV.

 Titulus Psalmi XVI.

 Psalmus XVI.

 Titulus Psalmi XVII.

 Psalmus XVII.

 Titulus Psalmi XVIII.

 Psalmus XVIII.

 Titulus Psalmi XIX

 Psalmus XIX.

 91 Titulus Psalmi XX.

 Psalmus XX.

 Titulus Psalmi XXI.

 Psalmus XXI.

 Titulus Psalmi XXII.

 Psalmus XXII.

 Titulus Psalmi XXIII.

 Psalmus XXIII.

 Titulus Psalmi XXIV.

 Psalmus XXIV.

 Titulus Psalmi XXV.

 Psalmus XXV.

 Titulus Psalmi XXVI.

 Psalmus XXVI.

 Titulus Psalmi XXVII.

 Psalmus XXVII.

 Titulus Psalmi XXVIII.

 Psalmus XXVIII.

 Titulus Psalmi XXIX.

 Psalmus XXIX.

 Titulus Psalmi XXX.

 Psalmus XXX.

 Titulus Psalmi XXXI.

 Psalmus XXXI.

 Titulus Psalmi XXXII.

 Psalmus XXXII.

 Titulus Psalmi XXXIII.

 Psalmus XXXIII.

 Titulus Psalmi XXXIV.

 Psalmus XXXIV.

 159 Titulus Psalmi XXXV.

 Psalmus XXXV.

 Titulus Psalmi XXXVI.

 Psalmus XXXVI.

 Titulus Psalmi XXXVII.

 Psalmus XXXVII.

 Titulus Psalmi XXXVIII.

 Psalmus XXXVIII.

 Titulus Psalmi XXXIX.

 Psalmus XXXIX.

 Titulus Psalmi XL.

 Psalmus XL.

 Titulus Psalmi XLI.

 Psalmus XLI.

 Titulus Psalmi XLII.

 Psalmus XLII.

 208 Titulus Psalmi XLIII.

 Psalmus XLIII.

 Titulus Psalmi XLIV.

 Psalmus XLIV.

 Titulus Psalmi XLV.

 Psalmus XLV.

 232 Titulus Psalmi XLVI.

 Psalmus XLVI.

 Titulus Psalmi XLVII.

 Psalmus XLVII.

 Titulus Psalmi XLVIII.

 Psalmus XLVIII.

 Titulus Psalmi XLIX.

 Psalmus XLIX.

 Titulus Psalmi L.

 Psalmus L.

 Titulus Psalmi LI.

 Psalmus LI.

 Titulus Psalmi LII.

 Psalmus LII.

 Titulus Psalmi LIII.

 Psalmus LIII.

 Titulus Psalmi LIV.

 Psalmus LIV.

 Titulus Psalmi LV.

 Psalmus LV.

 278 Titulus Psalmi LVI.

 Psalmus LVI.

 Titulus Psalmi LVII.

 Psalmus LVII.

 Titulus Psalmi LVIII.

 Psalmus LVIII.

 Titulus Psalmi LIX.

 Psalmus LIX.

 Titulus Psalmi LX.

 Psalmus LX.

 Titulus Psalmi LXI.

 Psalmus LXI.

 Titulus Psalmi LXII.

 Psalmus LXII.

 Titulus Psalmi LXIII.

 Psalmus LXIII.

 Titulus Psalmi LXIV.

 Psalmus LXIV.

 Titulus Psalmi LXV.

 Psalmus LXV.

 326 Titulus Psalmi LXVI.

 Psalmus LXVI.

 Titulus Psalmi LXVII.

 Psalmus LXVII.

 Titulus Psalmi LXVIII.

 Psalmus LXVIII.

 Titulus Psalmi LXIX.

 Psalmus LXIX.

 Titulus Psalmi LXX.

 Psalmus LXX.

 Titulus Psalmi LXXI.

 Psalmus LXXI.

 Titulus Psalmi LXXII.

 Psalmus LXXII.

 Titulus Psalmi LXXIII.

 Psalmus LXXIII.

 Titulus Psalmi LXXIV.

 Psalmus LXXIV.

 Titulus Psalmi LXXV.

 Psalmus LXXV.

 Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.

 Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.

 Praefatio.

 Praefatio.

 Commentarius In Oseam.

 Commentarius In Oseam.

 Liber Primus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Liber Secundus.

 Caput IV ( sequitur ).

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Liber Tertius.

 Caput X ( sequitur ).

 Caput XI

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Commentarius In Joel Prophetam .

 Commentarius In Joel Prophetam .

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Commentarius In Amos Prophetam.

 Commentarius In Amos Prophetam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Liber Secundus

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Monitum Ad Lectorem.

 Monitum Ad Lectorem.

 Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore

 Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore

 Caput Primum. Eugeniae parentes. Philippus Magos Aegypto pellit.

 Caput II. Docetur Eugenia philosophiam. Respuit Aquilii consulis filii conjugium. Maritus moribus, non majoribus eligendus.

 Caput III. Christiani Alexandria jussi discedere. Philosophorum sectas aversatur. Monasterium S. Heleni. Theodorus praefectus monasterii S. Heleni. Cu

 Caput IV. S. Helenus Heliopolis episcopus.

 Caput V, S. Helenus ardentes prunas illaesa veste defert. Sancti Heleni cum Zarea mago congressus. Signo crucis munitus S. Helenus, in igne illaesus p

 Caput VI. Eugeniae postulatio.

 Caput VII. Matutinae laudes. Sexta mysteria celebrantur. Nona refectio. Visio S. Heleni. Eugenia, etiam mutato habitu, divinitus a S. Heleno agnoscitu

 Caput VIII. Plangunt Alexandrini Eugeniam quasi perditam. Fit Eugeniae simulacrum tamquam deae.

 Caput IX. Catalogus virtutum S. Eugeniae.

 Caput X. Cogitur praeesse monasterio. Vilissima quaeque munia obit. Precum horariarum studiosissima.

 Caput XI. Melanthiam a quartana oleo sacro curat.

 Caput XII. Melanthia incesto Eugeniae ardet amore. Fortiter resistit Eugenia.

 Caput XIII. Falso accusatur attentati stupri. Praefectus Alexandrinus Eugeniam comprehendi jubet. Catenis vincta sistitur praefecto.

 Caput XIV. Praefectus Eugeniae pater agit in filiam incognitam. Eugeniae prudentissima responsio.

 Caput XV. Ancillae falsum testimonium contra Eugeniam.

 Caput XVI Egregie se purgat Eugenia. Sexu suo omnes criminatores confundit.

 Caput XVI. Agnoscitur a parentibus. Baptizatur tota familia. Pax datur Christianis.

 Caput XVII. Excitatur persecutio. Imperatorum literae ad Philippum.

 Caput XVIII Philippus bona sua ecclesiis et pauperibus erogat. Dignus habetur episcopatus honore.

 Caput XIX. Perennius praefectus Alexandriae. Philippus gladio percutitur. Eugenia monasterium virginum struxit. Claudia xenodochium erigit super sepul

 Caput XX. Basilla Eugeniae societatem expetit. Cornelius Papa baptizat Basillam.

 Caput XXI. Claudia viduas, Eugenia virgines congregat. Nocte Dominica hymni et sacra mysteria.

 Caput XXII. Persecutio Christianorum. Revelat Dominus Eugeniae et Basillae coronas proximas. Oratio Eugeniae ad Christum.

 Caput XXIII. Eugeniae adhortatio ad virginitatem et martyrium. Mundi blandimenta fallacia.

 Caput XXIV. Basilla ab ancilla proditur. Helenus patruelis Basillae. Basilla pedes Proti et Hyacinthi osculatur.

 Caput XXV. Basilla aversatur colloquium sponsi Pompeii. Calumnia Pompeii in Christianos.

 Caput XXVI. Sententia Gallieni Imp. contra Basillam. Basilla ob amorem castitatis gladio transfoditur. Protus et Hyacinthus decollantur.

 Caput XXVII. Praeclarum Eugeniae de castitate Ecclesiae testimonium.

 Caput XXVIII. Ducitur ad templum Dianae Eugenia. Eugeniae oratio. Ad preces Eugeniae templum Dianae corruit. Sententia Imp. contra Eugeniam. Eugenia i

 Caput XXIX. Illaesa manet ab igne thermarum. A Christo in carcere pascitur. Gladio percutitur.

 Caput XXX. Matri apparet, et mortem praedicit.

 Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.

 Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.

 Incipit Propter Fidem.

 Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.

 Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.

 Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.

 Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.

 De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore

 De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore

 Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 I. Quae etiamnunc supersunt integra Pelagii scripta.

 II. Deperdita, quorum fragmenta exstant.

 III. Plane deperdita.

 I. Expositionum in Epistolas Pauli libri XIV.

 II. Epistola ad Demetriadem virginem.

 III. Libellus fidei ad Innocentium.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 Saec. XVII.

 Saec. XXIII.

 Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.

 Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.

 Libellus Fidei Ad Innocentium 1.

 Libellus Fidei Ad Innocentium 1.

 Epistola Ad Demetriadem.

 Epistola Ad Demetriadem.

 Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.

 Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.

 Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.

 Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.

 Liber De Natura.

 Liber De Natura.

 Liber De Viduam.

 Liber De Viduam.

 Epistola Ad Amicum.

 Epistola Ad Amicum.

 Epistola Ad Innocentium I.

 Epistola Ad Innocentium I.

 Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.

 Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.

 Liber De Libero Arbitrio.

 Liber De Libero Arbitrio.

 Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.

 Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.

 Epistola Ad Paulinum.

 Epistola Ad Paulinum.

 Epistola Ad Constantium Episcopum.

 Epistola Ad Constantium Episcopum.

 Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.

 Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.

 Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.

 Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.

 De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.

 Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.

 Epistola Ad Zosimum.

 Epistola Ad Zosimum.

 Epistola Ad Rufum.

 Epistola Ad Rufum.

 Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.

 Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.

 Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.

 Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.

 Liber De Amore.

 Liber De Amore.

 Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.

 Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.

 Rufiniani Libelli Interpretatio.

 Rufiniani Libelli Interpretatio.

 Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.

 Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.

 De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.

 De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Libellus Fidei Zosimo Oblatus.

 Libellus Fidei Zosimo Oblatus.

 Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.

 Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.

 Liber Adversus Peccatum Originale.

 Liber Adversus Peccatum Originale.

 Sententiae Coelestii.

 Sententiae Coelestii.

 Definitiones De Impeccantia.

 Definitiones De Impeccantia.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.

 Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.

 Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.

 Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.

 Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.

 Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.

 Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.

 Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.

 Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .

 Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .

 Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi

 Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi

 Genesis.

 Exodus.

 Deuteronomium.

 Esaias.

 Jeremias.

 Ezechiel

 Osee.

 Amos.

 Zacharias.

 Malachias.

 Psalterium

 Job.

 Canticum Canticorum.

 Daniel.

 Baruch.

 Matthaeus.

 Marcus.

 Lucas.

 Joannes.

 Acta.

 Ad Romanos.

 Corinthios.

 Galatas.

 Ephesios.

 Philippenses.

 Colossenses.

 Thessalonicenses.

 Timotheum II.

 Hebraeos.

 I. Petri.

 II. Petri.

 Apoc.

 Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte

 Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte

 Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri

 Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Finis Tomi XXI.

Psalmus VII.

2. Domine, Deus meus in te speravi: salvum me 0669A fac ex omnibus persequentibus me, et libera me. Ex his verbis fides et spes hujus perfectae animae nobis commendatur: tanquam diceret, Credo te verum Deum et Dominnm esse, scilicet creatorem et rectorem omnium. Et ideo te feci specialiter meum, non 33 jam praesumendo de me, sed sperando in te: nam Beatus homo qui sperat in te (Psal. 33.) . Meum est sperare in te, tuum est salvare et liberare me. Ergo, tanquam ei non resistat jam perfecto nisi immundus spiritus, superato omni bello atque adversitate vitiorum, dicit: Salvum me fac ex omnibus persequentibus me, et libera me. Ab his me salva, qui persequuntur a tergo: et ab his, qui occurrunt in facie, libera. Non enim mihi sufficit, ut te defendente, sim salvus: nisi et te liberante, sim securus.

3. Deinde de plurali numero ad singularem redit, cum subjungit, Ne quando rapiat, ut leo animam meam, dum non est qui redimat, neque qui salvum faciat. Maligni quippe spiritus plures sunt in natura, 0669B sed unum in malitia. Plures sunt numero, sed omnibus una nocendi voluntas est. Ipsum autem antiquum hostem propter crudelitatem, nomine leonis designat, concordans cum Apostolo qui ait, Adversarius vester diabolus, tanquam leo rugiens circuit, quaerens quem devoret (1. Petr. 5.) . Sed quomodo huic hosti tam forti et crudeli fragilitas humana resistere poterit, si ille eam non redimat, et salvet, qui creavit? Et ideo ait, Dum non est, qui redimat, neque qui salvum faciat: subaudis, nisi tu redimas et salves. Magna est utilitas servo Dei propriam infirmitatem recognoscere, atque in suis viribus, aut meritis nullam fiduciam habere. Tunc enim incipit adesse virtus divina, quando deficere incipit praesumptio humana. Hinc Paulo voce Dei dicitur: Sufficit tibi gratia mea, nam virtus in infirmitate perficitur (2. Cor. 12.) : hinc Veritas ait, Qui vult post me venire, abneget semetipsum (Luc. 9.) . Talis erat idem Apostolus, cum diceret, Gratia Dei sum, id quod sum (1. Cor. 15.) . 0669C Ergo in Domino Deo suo sperans, et de viribus suis non praesumens, et ideo supernam salvationem implorans, qualis fuerit iste vir sanctus, audiamus. Iterum invocat Dominum Deum suum, tanquam ei gratias agens, atque nomini ipsius bonum, quod ab ipso accepit, ascribens, subjungit:

4. Domine Deus meus si feci istud. Quid? si est iniquitas in manibus meis. Idest, si exhibui membra mea arma iniquitatis ad peccandum (Rom. 6.) : si non fui innocens manibus, et, quod perfectius est,

5. Si reddidi retribuentibus mihi mala. Idest, si adversus malos patiens non fui. Decidam merito ab inimicis meis inanis. Id est, merito negligentiae meae persequentibus inimicis, corruam vacuus a fructu justitiae. Justum est enim, ut ab inimicis victus decidat, quisquis se contra eos armis virtutum et bonorum operum minime roborat. Et bene (Ex Augustino) non ait, si reddidi facientibus mala: sed retribuentibus mihi mala. Qui enim retribuit, jam aliquid accepit. Majoris autem patientiae est, nec ei mala rependere, 0669D qui acceptis beneficiis reddit mala pro bonis, quam si nullo ante accepto beneficio nocere voluisset. Inaniter autem se jactat, qui cum et ipse homo sit, cupit se de homine vindicare, et cum superare hominem palam quaerit, occulte a diabolo superatur. Inanis effectus est, vana et superba laetitia, quod quasi vinci 34 non potuit. Intelligit ergo iste ubi major fiat victoria, et ubi pater reddat, qui videt in occulto (Matth. 6.) Ne itaque reddat retribuentibus mala, iram potius, quam hominem vincit. Melior est enim, qui vincit iram, quam qui capit civitatem (Prov. 6. 32. sec. LXX.) . Jurare autem videtur per exsecrationem, cum ait, Decidam merito ab inimicis 0670A meis inanis. Quod est gravissimum jurisjurandi genus, cum homo dicit: Si illud feci, illud patiar. Sed aliud est juratio in ore jurantis, aliud in significatione prophetizantis. Hic enim dicit, quid jure contingat hominibus, qui reddunt retribuentibus mala: non quod sibi aut alicui quasi jurejurando imprecetur, et ideo subjungit:

6. Persequatur inimicus animam meam, et comprehendat. Iterum inimicum (Ex Augustino) singulari numero nominans, magis magisque manifestat, quod superius, quasi leonem appellavit. Ipse enim animam persequitur (Matth. 10.) . Nam homines usque ad interfectionem corporis saeviunt, animam vero in potestate habere non possunt: diabolus autem, quas animas persecutus fuerit, ut possideat, comprehendit si potest: et cum possidet, conculcat, et ideo subdit, Et conculcet in terra vitam meam. Id est, conculcando terram faciat vitam meam, cibum scilicet suum. Non enim tantum leo, sed etiam serpens appellatus est: cui dictum est, Terram manducabis (Genes. 3.) . Et 0670B peccatori homini dictum est, Terra es, et in terram ibis (Ibidem) . Recte ergo subjungitur. Et gloriam meam in pulverem deducat. Hic est ille pulvis, quem projicit ventus a facie terrae (Psal. 1.) , superborum scilicet vana et inepta jactantia, inflata et non solidata, tanquam vento elatus pulveris globus. Recte itaque posuit hic gloriam, quam non vult in pulverem deduci. Vult enim eam solidam habere in conscientia, ubi coram Domino nulla jactantia est (Isai. 35.) . Qui gloriatur (inquit) in Domino glorietur (2. Cor. 10.) . Ista soliditas in pulverem deducitur, si per superbiam quisque contemnens secreta conscientiae, ubi Deus solus hominem probat, velit apud hominem gloriari. Hinc est, quod alibi dicit, Deus conteret ossa placentium hominibus (Psal. 52.) . Qui autem didicit bene, vel expertus est, vitiorum superandorum gradus, intelligit hoc vitium inanis gloriae, vel solum, vel maxime cavendum esse perfectis. Quo primo enim vitio lapsa est anima, hoc ultimum vincit. 0670C Initium autem omnis peccati superbia (Eccles. 10.) .

7. Deinde adversus diabolum et angelos ejus, quorum possessio peccatores atque impii homines sunt, deprecatur, dicens: Exsurge, Domine in ira tua, et exaltare in finibus inimicorum meorum. Exsurge dicit, id est, appare, humanis videlicet utens verbis, quasi Deus dormiat, cum in secretis suis incognitus latet. Cum autem (Ex Augustino) justificatur impius, ex impio fit justus, et ex possessione diaboli migrat in templum Dei. Et quoniam poena est, ut cuique auferatur possessio, in qua dominari desiderat: hanc poenam dicit iram Dei adversus diabolum, ut desinat possidere, quos possidet. Finem autem dixit ipsam possessionem, ubi vult Deum exaltari potius, id est, honorari et glorificari, quam diabolum: dum impii justificantur et laudant Deum. Quasi in ira sua Dominus 35 exsurgere visus est, quando a mortuis resurgens inferni claustra petiit, ejusque portas confregit, atque eum a justis quos tenebat captos, spoliavit. 0670D In finibus quoque inimicorum exaltatus est, quando ad caelum ascendit, et gloriosum atque laudabile nomen ejus usque ad ultimum terrae praedicatum claruit. Unde et subditur: Et exsurge, Domine Deus meus, in praecepto quod mandasti: et synagoga populorum circumdabit te. Praeceptum mandasti Apostolis tuis. Dixisti, Praedicate Evangelium omni creaturae (Marc. 16.) . Exsurge ergo. In eis, quibus praedicatum est praeceptum tuum. Fac eos exsurgere per temetipsum, ut a suis iniquitatibus resurgentes impleant praeceptum tuum. Vel aliter (Ex Augustino) : Exsurge, Domine Deus meus, in praecepto quod mandasti: humilitatem praecepisti, humilis appare. Et tu 0671A prius imple quod praecepisti, ut exemplo tuo vincentes superbiam non possideantur a diabolo.

8. Et synagoga populorum circumdabit te. Duplex (Ex Augustino) intellectus est. Congregatio enim populorum, sive credentium, sive persequentium, potest accipi: quorum utrumque ea Domini nostri humilitate factum, quam contemnens persequentium multitudo, circumdedit eum; de qua dictum est: Astiterunt reges terrae, et principes convenerunt in unum, adversus Dominum et adversus Christum ejus (Psal. 2.) . Credentium autem per ejus humilitatem multitudo, ita eum circumdedit, ut verissime diceretur: Caecitas ex parte in Israel facta est, donec plenitudo gentium intraret (Rom. 11.) . Et illud, Postula a me et dabo tibi gentes haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae (Psal. 2.) . Et propter hanc in altum regredere. Idest, et propter hanc congregationem regredere in altum: quod resurgendo et in excelsum ascendendo fecisse intelligitur. Ita enim glorificatus dedit Spiritum Sanctum, 0671B qui ante glorificationem ejus dari non posset, sicut in Evangelio positum est: Spiritus autem nondum erat datus, quia Jesus nondum fuerat glorificatus (Act. 2.) . Regressus ergo in altum propter congregationem populorum misit Spiritum Sanctum, quo impleti praedicatores Evangelii orbem terrarum Ecclesiis impleverunt (Act. 1.) .

9. Et quia (Ex Augustino) inde venturus est judicare vivos et mortuos, recte subjungitur: Dominus judicat populos. Quis Dominus, nisi Jesus Christus (Joan. 13.) ? Pater enim non judicat quemquam, sed omne judicium dedit Filio (Joan. 5.) . Haec autem anima quae perfecte orat, vide quemadmodum non timeat judicii diem, et vere securo desiderio dicat in oratione, Adveniat regnum tuum (Matth. 6.) . Judica me (inquit) Domine secundum justitiam meam. In superiore psalmo infirmus deprecabatur, misericordiam potius implorans Dei, quam commemorans ullum meritum suum. Quoniam Filius Dei peccatores venit 0671C vocare in poenitentiam (Luc. 5.) , itaque ibi dixit, Salvum me fac propter misericordiam tuam, idest, non propter meritum meum. Nunc autem quoniam vocatus tenuit, et servavit praecepta quae accepit, audet dicere, Judica me secundum justitiam meam, et secundum innocentiam meam super me. Illa est vera innocentia, quae nec inimico nocet. Itaque se bene judicari postulat secundum innocentiam, qui vere dicere potuit: Si reddidi 36 retribuentibus mihi mala. Quod autem addit, Super me, non ad innocentiam tantum, sed ad justitiam quoque subaudiri potest, ut iste sit sensus: Judica me, Domine, secundum justitiam meam, et secundum innocentiam meam, quae justitia et innocentia super me est. Quo additamento demonstrat idipsum quod anima justa est et innocens, non per se habere, sed per illustrantem et illuminantem Dominum. Hinc Jacobus ait, omne datum optimum, et omne donum perfectum desursum est, descendens a Patre luminum (Jacob. 1.) . Ipse est enim lux vera, quae illuminat omnem hominem 0671D venientem in hunc mundum (Joan. 1.) .

10. Deinde (Ex Augustino) subjungit de peccatoribus, Consummetur nequitia peccatorum. Videtur Consummata Nequitia hominum, qui crucifixerunt Filium Dei (Hebr. 10.) : sed eorum Major est, qui nolunt recte vivere et oderunt praecepta veritatis, pro quibus crucifixus est Filius Dei. Consummetur ergo, inquit, nequitia peccatorum: idest, perveniatur ad summam nequitiam, ut possit jam justum venire judicium. Sed quoniam non solum dictum est, Sordidus sordescat adhuc: sed etiam, Justus justior fiat (Apoc. 22.) : annectit et dicit, Et diriges justum, scrutans corda et renes Deus. Quomodo potest dirigi justus, 0672A nisi in occulto? Quando in initio temporum Christianorum a persecutoribus Sancti premebantur (Act. 15.) , miranda videbantur hominibus, et dirigi videbantur Sancti qui tanta pati poterant pro nomine Jesu Christi. Nunc postquam in tanto culmine nomen cepit esse Christianum, crevit hypocrisis, idest, simulatio, eorum scilicet qui nomine Christiano malunt hominibus placere, quam Deo. Quomodo ergo dirigitur justus in tanta confusione simulationis, nisi cum scrutatur corda et renes Deus: omnium cogitationes, quae nomine cordis significatae sunt, et delectationes quae nomine renum intelliguntur? Recte quippe temporalium et terrenarum rerum delectatio renibus tribuitur, quia et ipsa pars est inferior hominis, et ea regio est, ubi carnalis generationis voluptas habitat, per quam in hanc aerumnosam et fallacis laetitiae vitam per successionem prolis natura humana transfunditur. Scrutans ergo cor nostrum Deus: et prospiciens ibi esse ubi est thesaurus noster (Matth. 6.) , idest, in caelis: Scrutans et renes, 0672B et prospiciens non nos acquiescere carni et sanguini, sed delectari in Domino: dirigit justum in ipsa conscientia coram se, ubi nullus hominum videt, sed solus ille qui prospicit quid quisque cogitet, quid quemque delectet. Finis enim curae delectatio est: quia eo quisque curis et cogitationibus nititur, ut ad suam delectationem perveniat. Videt igitur curas nostras, qui scrutatur cor: videt autem finem (( Al. fines)) curarum, idest, delectationes, qui scrutatur renes: ut cum invenerit non ad concupiscentiam carnis, neque ad concupiscentiam oculorum, neque ad ambitionem saeculi (quae omnia transeunt tanquam umbra) inclinari curas nostras, sed ad gaudia rerum aeternarum sustolli, quae nulla commutatione variantur, dirigat justum scrutans corda et renes Deus. Opera enim nostra quae factis et dictis operamur, possunt esse nota hominibus: sed quo animo fiant, et quo 37 per illa pervenire cupiamus, solus ille novit, qui scrutatur corda et renes Deus.

0672C 11. Et quia hanc directionem cordis iste justus habebat per Dominum, recte subjungit: Justum adjutorium meum a Domino, qui salvos facit rectos corde. Duo sunt (Ex Augustino) officia Medicinae: unum quo sanatur infirmitas, alterum quo sanitas custoditur. Juxta illud primum dictum est in superiori psalmo, Miserere mei, Domine, quoniam infirmus sum (Psal. 6.) . Juxta hoc alterum hoc psalmo dicitur, Si est iniquitas in manibus meis, si reddidi retribuentibus mihi mala, decidam ergo ab inimicis meis inanis. Ibi enim infirmus ut liberetur, hic jam sanus ne corrumpatur, orat. Juxta illud ibi dicitur, Salvum me fac, Domine, secundum misericordiam tuam. Juxta istud hic dicitur, Judica me, Domine, secundum justitiam meam. Ibi enim ut a morbo evadat, remedium: hic autem ne in morbum recidat, tuitionem petit. Juxta illud dicitur, Salvum me fac propter misericordiam tuam. Juxta hoc dicitur, Justum adjutorium meum a Domino, qui salvos facit rectos corde. Et illa enim et ista salvos facit. Sed illa 0672D ex aegritudine ad salutem transfert, haec in ipsa salute conservat. Ibi itaque misericors est auxilium, quia nullum habet meritum peccator, qui adhuc justificari desiderat, credens in eum qui justificat impium (Rom. 4.) . Hic autem justum auxilium est, quia jam justo tribuitur. Dicat ergo ibi peccator, qui dixit: Infirmus sum, salvum me fac, Domine, secundum misericordiam tuam: et dicat hic justus, qui dixit, Si reddidi retribuentibus mihi mala: Justum auxilium meum a Domino, qui salvos facit rectos corde. Si enim medicinam exhibet, qua sanemur infirmi, quanto magis nunc eam qua custodiamur sani? Quoniam si, cum peccatores essemus, Christus 0673A pro nobis mortuus est: quanto magis nunc justificati salvi erimus ab ira per ipsum (Rom. 5.) ? Justum auxilium meum a Domino, qui salvos facit rectos corde.

12. Deinde ut studeamus converti ad Dominum, et esse recti corde, commendat nobis suam patientiam, et minatur de judicio, subdens: Deus judex justus, fortis, et patiens, nunquid irascitur per singulos dies? Quis Deus judex (Ex Augustino) , nisi Dominus, qui judicat populos? Iste justus, qui reddet unicuique secundum opera sua (Matth. 16.) . Ipse fortis, qui etiam persecutores impios, cum sit potentissimus, pro nostra salute toleravit. Ipse patiens, qui etiam ipsos qui persecuti sunt, non statim post resurrectionem ad supplicium rapuit, sed sustinuit: ut se aliquando ad salutem ab illa impietate converterent, et adhuc sustinet, servans ultimo judicio ultimam poenam, et nunc usque invitans peccatores ad poenitentiam (Matth. 4. et 11.) , non irascens per singulos dies, nec ad vindictam congregans ministros 0673B suos. Nunc enim patientia Dei ad poenitentiam invitat, ultimo vero tempore cum sibi homines propter duritiam cordis sui, vel mentis suae, et cor impoenitens thesaurizaverint iram in die irae et 38 revelationis justi judicii Dei, iram suam ostendet: unde et subditur:

13. Nisi conversi fueritis, gladium suum vibrabit. Potest (Ex Augustino) ipse homo Dominicus gladius Dei intelligi bis acutus, idest, framea, quam non vibravit primo adventu: sed tanquam in vagina humilitatis abscondit. Vibrabit autem cum secundo adventu veniens judicare vivos et mortuos in manifesto splendore claritatis suae justis suis lumen, et terrores impiis coruscabit (Matth. 24 et Luc. 21.) . Nam in aliis exemplaribus pro eo quod est, gladium suum vibrabit, frameam suam splendificabit, positum est. Quo verbo convenientissime significari arbitror ultimum Dominicae claritatis adventum. Et quia hoc judicium suum in Scripturis suis jam firmavit, bene 0673C subjunctum est, Arcum suum tetendit, et paravit illum. Non passim verborum tempora praetereunda sunt, quod gladium de futuro dixit, vibrabit: arcum de praeterito, tetendit. Deinde praeteriti temporis consequuntur verba:

14. Et in ipso paravit vasa mortis: sagittas suas ardentibus operatus est. Arcum ergo istum (Ex Augustino) Scripturas sanctas libenter acceperim: ubi fortitudine novi Testamenti, quasi nervo quodam duritia flexa Veteris et edomita est. Hinc tanquam sagittae mittuntur Apostoli, vel divina praeconia jaculantur. Quas sagittas ardentibus operatus est, idest, qui percussi divino amore flagrarent. Qua enim alia sagitta percussa est, quae in Canticis ait, Vulnerata caritate ego sum (Cant. 4. 5.) ? Quibus aliis sagittis accenditur, qui redire ad Deum cupiens, et ab ista peregrinatione remeare, adversus dolosas linguas petit auxilium? et ei dicitur, Quid detur tibi, aut quid adjiciatur tibi adversus linguam dolosam (Psal. 0673D 119.) ? Sagittae potentis acutae, cum carbonibus vastatoriis: idest, quibus percussus atque inflammatus tanto amore ardeas regni caelorum, ut omnium resistentium, atque a proposito revocare volentium linguas contemnas, et persecutiones eorum derideas, dicens: Quis me separabit a caritate Christi? tribulatio, an angustia, an persecutio, an fames, an nuditas, an periculum, an gladius? Certus sum enim, inquit, quia neque mors, neque vita, neque angeli, neque principatus, neque praesentia, neque futura, 0674A neque virtus, neque altitudo, neque profundum, neque creatura alia poterit nos separare a caritate Dei, quae est in Christo Jesu Domino nostro (Rom. 8.) . Sic ardentibus sagittas suas operatus est. In Graecis exemplaribus ita invenitur: Sagittas suas ardentibus operatus est: Latina autem pleraque, Ardentes, habent. Sed sive ipsae sagittae ardeant, sive ardere faciant (quod utique non possunt, nisi et ipsae ardeant), integer sensus est. Sed quia non sagittas tantum, sed etiam vasa mortis dicit in arcum Dominum paravisse: quaeri potest, quae sint vasa mortis? An forte haeretici? Nam et ipsi ex eodem arcu, idest, ex eisdem Scripturis in animas non caritate inflammandas, sed veneno 39 perimendas insiliunt. Quod non contingit, nisi pro meritis: propterea divinae providentiae etiam ista dispositio tribuenda est, non quia ipsa peccatores facit, sed quia ipsa ordinat, cum peccaverint. Malo enim voto per peccatum legentes male coguntur intelligere: ut ipsa sit poena peccati: 0674B quorum tamen morte filii catholicae Ecclesiae, tanquam quibusdam spinis a somno excitantur, et ad intelligentiam Scripturarum divinarum proficiunt. Oportet enim (inquit) et haereses esse, ut probati manifesti fiant inter vos, hoc est, inter homines, cum manifesti sunt Deo (1. Cor. 11.) . An forte easdem sagittas et vasa mortis disposuit ad perniciem infidelium, et ardentes, vel ardentibus operatus est, ad exercitationem fidelium? Non enim falsum est, quod Apostolus dixit, Aliis sumus odor vitae in vitam, aliis odor mortis in mortem (2. Cor. 2.) . Non ergo mirum si iidem Apostoli et vasa mortis sunt eis, a quibus persecutionem passi sunt, et igneae sagittae ad inflammanda corda credentium.

15. Post hanc autem dispensationem (Ex Augustino) justum veniet judicium, de quo ita dicit, ut intelligamus unicuique homini supplicium fieri de peccato suo, et ejus iniquitatem in poenam converti: ne putemus illam tranquillitatem et ineffabile lumen Dei de se proferre unde peccata puniantur, sed 0674C ipsa peccata sic ordinari, ut quae fuerint delectamenta homini peccanti, sint instrumenta Deo punienti. Ecce (inquit) parturit injustitiam. Quid enim conceperat, ut injustitiam parturiret? Concepit (inquit) dolorem, et peperit iniquitatem. Non hoc peperit, quod concepit. Non enim hoc nascitur, quod concipitur: sed concipitur semen, nascitur, quod formatur ex semine. Semen, quod concipitur, est voluntas mala: fructus vero, qui nascitur, est actio perversa. Prius quippe mala voluntas, tanquam semen in corde nascitur, sed deinde ex hoc semine operatio injusta, sive quod amplius est, iniqua, tanquam fructus generatur. Injustitia est hoc, quod a justitiae regula discordat. Iniquitas vero, quod ipsius justitiae rectitudinem oppugnat. Injustus est, qui justitiae praecepta non custodit: iniquus est, qui iniquis operibus Dominum offendit. Bene autem non dictum est, perpetravit iniquitatem, sed peperit: quia sicut in partu dolor et labor est anxius, ita 0674D perversi quique laborant, atque anxie anhelant, ut malum, quod in corde conceperint, ad operationis exitum perducere possint. Recte quoque non dicitur, concepit malam voluntatem, sed dolorem: quia mala voluntas ipsa se torquet, ipsa sui supplicium est. Agit enim omnipotens Deus judicio suo recto et miro, ut anima, quae peccaverit, ipsa seipsam puniat de peccato ipso, quod perpetrat. Unde recte subjungitur:

16. Lacum aperuit, et effodit eum, et incidit in 0675A foveam, quam fecit. Lacum aperire (Ex Augustino) , est in terrenis rebus, id est, tanquam in terra, fraudem parare, quo alius cadat, quem vult decipere injustior. Aperitur autem hic lacus, cum consentitur malae suggestioni terrenarum cupiditatum. Effoditur vero, cum post consensionem operationi fraudis instatur. Sed unde fieri potest, ut iniquitas prius laedat hominem justum, 40 in quem procedit, quam cor injustum unde procedit? Itaque fraudator pecuniae (verbi gratia) dum cupit alium damno lacerare, ipse avaritiae vulnere sauciatur. Quis autem, vel demens, non videat quantum inter hos distet, cum ille patiatur damnum pecuniae, ille innocentiae? Incidit ergo in foveam, quam fecit. Quod in alio psalmo dicitur, Cognoscetur Dominus judicia faciens: in operibus manuum suarum comprehensus est peccator (Psal. 9.) .

17. Convertetur dolor ejus in caput ejus, et in verticem ipsius iniquitas ejus descendet. Non enim voluit ipse peccatum evadere, sed factus est sub peccato 0675B tanquam servus: dicente Domino, Omnis, qui facit peccatum, servus est (Joan. 8.) . Erit ergo iniquitas ejus super ipsum, cum ipse iniquitati suae subditur: quia non potuit Domino dicere, quod innocentes et justi dicunt, Gloria mea, et exaltans caput meum (Psal. 3.) . Ita ergo ipse erit inferior, ut iniquitas ejus sit superior, et in illum descendat, quae aggravat illum et onerat, et ad requiem sanctorum revolare non sinit. Hoc fit, cum in homine perverso servit ratio, et libido dominatur.

18. Et quia (Ex Augustino) haec perfectus iste jam evaserat, laudat Deum, et dicit: Confitebor Domino secundum justitiam ejus, et psallam nomini Domini altissimi. Confessio justitiae Dei est, qua ita loquimur, Vere Deus justus es, quando et justos sic protegis, ut per teipsum eos illumines, et peccatores sic ordines, ut non tua, sed sua malitia puniantur. Quia ergo videt merita animarum sic ordinari a Deo, ut dum sua cuique tribuuntur, pulchritudo universitatis 0675C nulla ex parte violetur: in omnibus laudat Deum, et ista est non peccatorum, sed justorum confessio: et ne peccatorum confessionem intelligeremus, subjecit ad ultimum, Et psallam nomini Domini altissimi. Psallere autem ad gaudium pertinet, poenitentia vero peccatorum ad tristitiam. Confiteamur et nos Domino secundum justitiam ejus, laudando et glorificando eum, quia justus est: et psallamus nomini Domini altissimi, recte operando, bene vivendo, spiritualiter gaudendo: ut impleatur in nobis, quod in alio psalmo dicitur, Deo nostro sit jocunda laudatio (Psal. 146.) .