Psalmus XXX.

0749D 2. In te, Domine, speravi, non confundar in aeternum. Videtis quia timet, sed pavor iste non est sine spe. Si est aliqua in humano corde conturbatio, non recedit divina consolatio. Non negat, quin patiatur inimicorum insultationem, sed talis confusio non durat in aeternum. Illa confusio perhorrenda est, quae aeterna est. Nam est quaedam (Ex August., Enarr. 2.) confusio temporalis, utilis: perturbatio animi respicientis peccata sua, respectione horrentis, horrore erubescendo corrigentis. Unde dicit et Apostolus, Quam enim gloriam habuistis in his, in quibus nunc erubescitis (Rom. 6.) ? Hanc confusionem non formidat Christianus, imo si hanc non habebit, aeternam habebit. Quae est illa? Ite maledicti in ignem aeternum (Matth. 25.) . Et ideo secutus adjunxit: In justitia tua libera me. Nam si attendas ad justitiam meam damnas me. Fit autem justitia Dei et nostra, 0750A cum nobis donatur: quae ideo Dei justitia dicitur, ne homo se putet a seipso habere justitiam, et sic in seipso inaniter glorietur. Et quia vox mea non posset ascendere ad te,

3. Inclina ad me aurem tuam, accelera, ut eruas me. Fecit hoc Deus, quando ipsum Christum ad nos misit. Auris inclinatio est assumtio humanitatis. Inclinat aurem suam ad nos Deus, misericordiam deponens super nos. Quae major misericordia, quam ut unicum suum daret nobis (1. Joan. 4.) , non vivere nobiscum, sed mori pro nobis? Sed ut inclinata misericordia cito resurgat petit, cum subjungit: Accelera ut eruas me. Ac si dicat, Cito, fac me resurgere. Si enim usque in communem resurrectionem distulisset, 131 tota spes credentium decidisset. Vel ad hoc (Ex August. Enarr. 2.) positum est Accelera, ut hoc totum, quod nobis diu videtur, quandiu volvitur saeculum, punctum esse intelligamus. Non est enim diu, quod habet extremum. Transvolant tempora, et quod tibi tardum est, in oculis Dei breve est. Esto 0750B mihi in Deum protectorem, ne vulnerer telis inimicorum. Et in domum refugii, ut salvum me facias. Id est, in domum securitatis, in qua requiescam finitis laboribus istis, atque in aeternum salvus permaneam. Si vis evadere jacula tentationum, aestus vitiorum, furorem persequentium: invoca protectorem Dominum. Si ipse te protegit, non est, qui feriat. Si vis esse salvus et securus, fac de ipso refugium tuum. Nullum enim tam tutum potest tibi esse refugium, quam Deus tuus: de quo subditur,

4. Quoniam fortitudo mea et refugium meum es tu. Fortitudo, qua ego possim et mihi contra impugnantes resistere. Refugium in quo securus valeam permanere. Fortitudo in bello, refugium post triumphum. Fortitudo, qua vincimus, refugium in quo quiescam. Et propter nomen tuum, dilatandum et glorificandum, deduces me, ne aberrem: et enutries me, ne in via deficiam. Vel deducitur Christus, cum per Apostolos ubique nunciatur. Enutritur autem, cum parvuli 0750C lacte fidei et miraculorum gaudio refoventur. Domine Deus noster, dux nobis es, quo spiritualiter proficiscimur: et verus cibus, quo spiritualiter enutrimur. Ducit nos praeceptis, nutrit sacramentis. De quo adhuc subditur:

5. Educes me de laqueo hoc, quem absconderunt mihi. Per laqueum, deceptionem vult intelligi, quam Christo absconderunt Judaei. Hinc est, quod ei dixerunt, Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces. Dic ergo nobis si licet censum dari Caesari an non (Matth. 22.) ? Ecce laqueus, quem absconderunt. Si dixisset, Licet: cecidisset in laqueum. Opposuissent enim illi, Contra legem agis, quae dicit, Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies (Deut. 26.) . Si dixisset, Non licet: in alium laqueum cecidisset. Dixissent enim Herodiani, Contra regem agis: reus es mortis (Matth. 26.) . Vel educes me de laqueo, id est, de morte, quae ideo dicitur laqueus: quia per mortem putaverunt impedire nomen ejus: quem absconderunt, id est, latenter 0750D paraverunt, mihi, quem nullum latet secretum. Suos similiter eripit Deus de laqueis diaboli (Hebr. 4.) , id est de tentationibus. Ideo scio, quod educes me. Quoniam tu es protector meus. Et non potest illaqueari, qui talem habet protectorem. Et ideo sequitur:

6. In manus tuas commendo spiritum meum. Hoc completum fuit, quando in cruce positus dixit, Pater in manus tuas commendo spiritum meum (Luc. 23.) . Ecce quomodo Prophetia et Evangelium in eodem sermone concordant. Intellige ergo, quia idem Christus, qui loquitur in Evangelio, locutus est etiam in psalmo. Qui protinus adjungit, dicens: Redemisti me Domine Deus veritatis. Redemta est anima Christi et aliorum per suam perfectam obedientiam (Philip. 2.) . Et bene ait, Domine Deus veritatis; non enim fefellit in promissione, sed implevit fideliter, quod promisit. 132 Et ideo, quia tu es Deus veritatis,

0751A 7. Odisti observantes vanitates supervacue. Illi supervacue custodiunt vanitates, qui sic terrenis inhaerent, ut caelestium obliviscantur. Tales odit Deus, qui sperant falsam beatitudinem seculi istius. Ego autem non quomodo illi, qui sperant in vano, et qui observant vanitatem: sed in Domino speravi, qui non est vanitas. Ideo exultabo corpore, et laetabor spiritu in misericordia tua, quae donavit mihi, ut sperarem in te. Et merito exultabo:

8. Quoniam respexisti humilitatem meam. Id est, misertus es meae fragilitatis et meae afflictionis, ne a persequentibus superarer. Respiciendo autem humilitatem, Salvasti de necessitatibus animam meam. Id est, de corporalibus miseriis, quas in hac vita patitur anima propter culpam. Nisi prius te humiliares, non te exaudiret, qui te a necessitatibus liberaret. Humiliatus est, qui dixit, Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujus? Sed audi continuam salvationem: Gratia (inquit) Dei per Jesum Christum (Rom. 7.) : unde sequitur:

0751B 9. Nec conclusisti me in manibus inimici. Quia neque ab his, qui sepulchrum custodiebant (Matth. 28.) , neque a malignis spiritibus in inferno detentus est: sed potius, Statuisti in loco spatioso pedes meos. Quia non solum in Judaea, sed per omnia regna mundi Apostoli praedicabant (Rom. 10.) : quibus in sola Judaea prius praedicare praeceptum fuerat (Matth. 10.) . Vel statuisti pedes meos, id est, firmiter posuisti afflictiones meas in loco spatioso caritatis. Hic incipit enumerare miserias humanae fragilitatis, dicens,

10. Miserere mei, Deus, quoniam tribulor. Et ipsam tribulationem describit, cum subjungit, Conturbatus est in ira oculus meus, anima mea et venter meus. Id est, intellectus meus, voluntas mea, memoria mea. Quamvis certus esset de promissione Dei, qui dixerat, Clarificabo (Joan. 12.) : non ita dicimus intellectum Dei Christi, vel voluntatem, sive memoriam esse turbatam, ut aliquo modo deficeret: sed spontanee perturbari voluit, ut aliis exemplum relinqueret (1. 0751C Pet. 2.) , ne si turbarentur, ideo desperarent.

11. Quoniam defecit in dolore vita mea. Post expertam iram Dei, qua dictum est primo homini, Morte morieris (Genes. 2.) : multos defectus doloris habuit vita ista mortalis. Et quia vita ejus posset acta esse in dolore per unum diem, vel duos dies, quod non videretur magnum: ideo addidit, Et anni mei in gemitibus. Totum enim spatium praesentis vitae, sanctis labor et gemitus est (Job. 7.) . Unde et subditur, Infirmata est in paupertate virtus mea. Id est, in consideratione meae paupertatis: quia nihil ex me habeo. Et ossa mea, id est, firmitas mea, vel robora corporis mei, Conturbata sunt. Cum Christus dicit se esse infirmum, et in corpore et in anima (Matth. 25.) : ostendit a se remotam omnem superbiam, et quod aliquis non debet de se praesumere. Ponit item alias miserias dicens:

12. Super omnes inimicos meos factus sum opprobrium vicinis meis valde, et timor notis meis. Quid per notos nisi Apostoli? quid per vicinos valde, nisi illi, 0751D qui jam fidei ejus appropinquabant, designantur? Illis opprobrium et timoris caussa efficitur, cum a Judaeis in cruce suspenditur. 133 Recte super omnes inimicos suos se in opprobrium factum dicit, quia plus despectus apparuit ipse, qui sine culpa occidebatur, quam ipsi etiam iniqui, qui pro suis sceleribus damnabantur: unde et subdit: Qui videbant me, foras fugerunt a me. Videbant enim Apostoli Judaeos capere Christum, et relicto eo, omnes fugerunt (Matth. 26.) .

13. Oblivioni datus sum tanquam mortuus a corde. Obliti sunt me, tanquam mortuus sim a corde ipsorum. Factus sum tanquam vas perditum: quoniam audivi vituperationem multorum commorantium in circuitu. Vas perditum et confractum, nulli utilitati est idoneum. Quasi vasa perdita erant latrones, cum tanquam inutiles ad perditionem traderentur. Sic et Christus tanquam vas perditum factus est, quia etiam cum impiis deputatus est. Quantas autem a circumstantibus 0752A audierit vituperationes, ipsi qui passionem ejus legunt, agnoscunt. In eo dum convenirent simul adversum me, accipere animam meam consiliati sunt. Dum simul (inquit) adversum me iniqui Judaei convenirent, in eo conventu nihil aliud consiliati sunt, nisi ut animam meam perderent. Quid haec verba nos docent, nisi contemtum mundi et mortis, nisi humilitatem et patientiam, et ut spem nostram habeamus in Deo? Unde et subditur,

15. Ego autem in te speravi, Domine; dixi, Deus meus es tu, in manibus tuis sortes meae. Recta est spes, quae in Deo est. In quocumque alio speraverit homo, frustrabitur spes ejus (Malach. 3.) . Qui autem in Deo sperat, sicut Deus immutabilis est, ita spes ejus mutari non poterit. Dixi Domino, proposui, vovi, fixi in animo, Deus meus es tu. Tu enim non deficis. Tu non fallis. Et ideo in te speravi, quem Deum meum elegi. In manibus tuis, idest, in potestate tua, sortes meae sunt. Sors (Ex Augustino, Enarr. 3.) non aliquid mali est, sed res in dubitatione humana divinam indicans 0752B voluntatem. Nam et sortes miserunt Apostoli (Act. 1.) . De duobus discipulis consultus est Deus, quemnam illorum esse vellet Apostolum. Et cecidit sors super Mathiam (Ibid.) . Sortis nomine in hoc loco gratia Dei designatur: quia in sorte non est electio, sed voluntas Dei. Nam ubi dicitur: Iste facit, iste non facit, merita considerantur. Et ubi merita considerantur, electio est, et non sors. Quando autem Deus nulla merita nostra invenit, sorte voluntatis suae nos salvos fecit, quia voluit, non quia digni fuimus. Haec est sors. Gratia salvi facti estis per fidem (ait Apostolus) et hoc non ex vobis (Ephes. 2.) . Hinc est quod Petrus Simoni dicit (Act. 8.) , Quia existimasti donum Dei pecunia comparare, non est tibi pars neque sors in hac fide, idest, non pertines ad istam gratiam quam gratis omnes accepimus. Bene autem non sortem, sed sortes dicit: quia multae sunt divisiones gratiarum (1. Cor. 12.) , quas credentibus Dominus distribuit. In manibus tuis sortes meae. Ac si aperte 0752C dicat: In potestate tua sunt omnes electi mei. Et ideo:

16. Eripe me de manu inimicorum meorum, et a persequentibus me. Idest, de illorum potestate, qui me oderunt, et eorum qui mihi mala inferunt. Dicat hoc unusquisque de inimicis suis. Bonum est enim, et orare debemus, ut Deus nos eruat de manibus inimicorum nostrorum visibilium et invisibilium.

134 17. Inter hos gemens iste ait: Illustra faciem tuam super servum tuum. Confusio enim (Ex Aug., Enarr. 4.) quaedam putatur, cum omnes Christiani dicuntur: et qui male vivunt, et qui bene vivunt. Omnes uno charactere signantur. Omnes ad unum altare accedunt (Ephes. 4.) . Eodem baptismate abluuntur: eamdem Dominicam orationem proferunt: iisdem mysteriis celebrandis intersunt. Quando discernentur? Quando illustrabit faciem suam Dominus super servos suos? in judicio. Tunc separabuntur boni a malis (Matth. 25.) . Unde scriptum est, Tollatur impius, ne videat gloriam Dei (Isai. 26.) . Et ideo subdit: Salvum 0752D me fac in misericordia tua: non in justitia mea.

18. Domine, non confundar, quoniam invocavi te. Quisquis modo Dominum invocat, idest, inter se vocat, corde puro, corde integro, devote orando, recte vivendo, voce, corde, operibus consonando: non confundetur in judicio. Confundentur autem illi, de quibus subditur: Erubescant impii, et deducantur in infernum. Judaei scilicet qui Dominum suum crucifixerunt: vel gentiles qui idola coluerunt: vel falsi Christiani, qui Dominum colere neglexerunt. Tunc utique erubescent, quando a Domino audient, Amen dico vobis, Nescio vos. Et rursus, Ite, maledicti, in ignem aeternum (Matth. 25.) . Tunc fiet quod subditur:

19. Muta fiant labia dolosa, quae loquuntur adversus justum iniquitatem in superbia et in abusione. Superbe enim et abusive, idest, contra servorum usum, loquebantur Judaei adversus Dominum, dum, Reus est mortis, et Crucifige, clamabant (Matth. 26. Luc. 0753A 23. Isai. 52.) . Quotidie modo clamant mali contra bonos, superbi contra humiles. Quotidie blasphemant, latrant, detrahunt, garriunt linguis malignis et dolosis: sed tunc efficientur labia eorum muta, quando sanctorum apparebit gloria, et sibi videbunt imminere tormenta. Strepitus verborum vertetur in luctum. Ibi enim fletus et stridor dentium (Matth. 8. et 13.) . Quo contra sanctorum foelicitatem intuens, suavitatem regni caelestis admirando laudavit, dicens:

20. Quam magna multitudo dulcedinis tuae, Domine, quam abscondisti timentibus te! Admirabilis est, delectabilis est. Verbis explicari non potest. Nam quod oculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis ascendit, praeparasti Deus diligentibus te (Isai. 64. 1. Cor. 2.) . Abscondisti autem timentibus te. Quid est (Ex Aug. ibid.) , abscondisti illis? servasti ut soli ad eam perveniant. Quandiu enim adhuc timent, nondum et ipsi pervenerunt: sed credunt se perventuros, et a timore incipiunt. Nihil enim dulcius est immortalitate sapientiae: sed initium sapientiae timor Domini 0753B (Psal. 110. Prov. 1.) , quam abscondisti timentibus te: sed Perfecisti eis qui sperant in te, in conspectu filiorum hominum. Idest, eis perfecisti dulcedinem tuam, qui in conspectu filiorum hominum sperant in te. Quomodo dicit Dominus, Qui me negaverit coram hominibus, negabo et ego illum coram Patre meo (Matth. 10.) . Ergo si speras in Domino, coram hominibus spera: ne forte abscondas ipsam spem tuam in corde tuo, et timeas confiteri, cum tibi pro crimine objiciatur, quia Christianus es. Si vis ambulare viam Dei, etiam in conspectu hominum spera in Dominum, idest, noli erubescere de spe tua. Quo modo vivit in corde tuo, sic habitet in ore tuo: quia non sine caussa signum suum Christus in fronte 135 nobis figi voluit, tanquam in sede pudoris: ne Christi opprobrio Christianus erubescat. Hoc ergo in conspectu hominum si feceris, si inde coram hominibus non erubueris, si in conspectu filiorum hominum, nec ore, nec factis Christum negaveris: spera tibi perfici dulcedinem 0753C Dei. Hanc autem dulcedinem incipit Deus dare fidelibus in hac vita, sed perficit in alia. De quibus adhuc subditur: Abscondes eos in abscondito faciei tuae. Idest, in secreto contemplationis divinae. A conturbatione hominum. Ut nullus eos jam valeat conturbare. Sed iterum cum peregrinantur in hoc saeculo (2. Cor. 5.) , quia multas patiuntur linguas contradicentes, quid eis facis? sequitur et dicit,

21. Proteges eos in tabernaculo tuo. Scilicet in praesenti Ecclesia, in qua militamus, A contradictione linguarum. Ne linguae haereticorum contradicentes veritati valeant eos incorporare sibi. Deinde pro tantis beneficiis ad laudandum et benedicendum Deum erumpit, dicens,

22. Benedictus Dominus, quoniam mirificavit misericordiam suam mihi in civitate munita. Inde est benedicendus et glorificandus Dominus, quoniam mirabilem ostendit misericordiam suam mihi, idest, ad utilitatem mei et meorum, in civitate munita, idest, in sanctis, qui dicuntur civitas: quia multi sub una divina 0753D Lege conjunguntur, et munita propter multas virtutes, et diversa dona sancti Spiritus, quibus muniuntur. Dominus sic mirificavit: ego autem habui miserias. Unde et subdit,

23. Ego autem dixi in excessu mentis meae, Projectus sum a faeie oculorum tuorum. Excessus dicitur, sive quando homo rapitur ad contemplationem divinorum (ut Paulus dicit, sive mente excedimus, Deo ((2. Cor. 5.)) ), sive quando aliquis prae tristitia seipsum excedit, nec remanet apud se. Sic et iste vidit se paventem nescio qua tribulatione magna, sicut non desunt. Attende cor suum pavidum et trepidum: et ait, Projectus sum a facie oculorum tuorum. Si in facie tua essem, non sic timerem. Si me attenderes, non sic trepidarem. Et quia confessus sum, et quia humilis fui, quia cor meum accusavi; quia trepidans clamavi: Ideo exaudisti 0754A vocem orationis meae. Et meritum quoddam exauditionis supponit, cum dicit, Dum clamarem ad te. Idest, quia clamavi. Clamor ad Dominum non est voce, sed corde. Multi silentes labiis, corde clamaverunt. Multi ore strepentes, corde averso nihil impetrare potuerunt. Si ergo clamas, clama intus, ubi audit Deus. Sed jam quid nos hortatur, audiamus:

24. Diligite Dominum omnes sancti ejus. Tanquam diceret (Ex Augustino, Enarr. 4.) , Credite mihi. Ego sum expertus, habui tribulationes: invocavi, et non sum deceptus. Speravi in Deum, et non sum confusus. Cogitationes meas illuminavit, trepidationem meam firmavit. Diligite Dominum, qui non diligitis mundum, hoc est, omnes sancti ejus. Quoniam veritatem requiret Dominus. Licet permittat eam modo conculcari, tamen ipse requiret eam in suo tempore. A quibus requiret? Ab his qui eam contra falsitatem tenuerunt. Requiret autem ab illis, ut remuneret. Requiret etiam ab his qui eam superbe neglexerunt. De quibus subditur: Et retribuet 136 non modice, sed abundanter 0754B facientibus superbiam. Qui sunt qui superbiam faciunt, nisi hi qui veritatem Dei contemnunt? Ne ergo cum eis condemnemur, audiamus, et faciamus quod subinfertur:

25. Viriliter agite. Nolite laesas manus in tribulationibus dimittere. Et si in corpore est infirmitas vel lassitudo, sit in corde ad toleranda mala mundi patientiae fortitudo. Et hoc est quod subjungit: Et confortetur cor vestrum. Sed quibus hoc dicit? Numquid (Ex Augustino, ibid.) amatoribus mundi? Non. Sed audi quibus. Omnes qui speratis in Domino. Verba quae audistis in psalmo, fratres, in corde describite: in vobis transformate: in his Dominum laudate. Et si orat psalmus, orate, et si gemit, gemite: et si gratulatur, gaudete: et si sperat, sperate: et si timet, timete. Omnia quae hic scripta sunt, speculum nostrum sunt.