Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo XXI Continentur. Rufinus.

 Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.

 Anno Domini Ccccx. Rufinus Aquileiensis Presbyter.

 Notitia Ex Schoennemanno

 Notitia Ex Schoennemanno

 I. Opera Sincera.—1. Scripta propria.

 II. Supposititia et Aliena.

 III. Dubia.

 IV. Deperdita.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 I. Eusebii Historia eccl. a Rufino conversa et duobus libris aucta.

 II. Rufini Historia eremitica, seu de Vitis Patrum liber.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 Saec. XVII.

 III. Basilii Magni Regula seu Instituta monachorum.

 IV. Basilii Magni homiliae septem a Rufino conversae.

 VI. Origenis libri quatuor de Principiis et Homiliae.

 VII. Gregorii Nazianzeni opuscula decem a Rufino Latinitate donata.

 VIII. Sixti Sententiae.

 IX. Evagrii opuscula.

 XI. Anatolii Alexandrini, Laodicensis episc. Canon paschalis.

 Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.

 Ad Illustrissimum Ac Reverendissimum Dom. Danielem Delphinum Aquileiae Patriarcham Praefatio.

 Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.

 Vetus praefatio. Ornatissimo Lectissimoque Viro D. Joanni A Sancto Andrea Parisiensis Ecclesiae Canonico Renatus Laurentius De La Barre S.

 Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.

 Tyrannii Rufini, Ortu Concordiensis, Civitate Aquileiensis, Presbyteratu Hierosolymitani, Vita.

 Liber Primus.

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Liber Secundus. De Scriptis A Rufino Romae Editis

 Caput I.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 I.

 II.

 Caput. V.

 I. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Rufini.

 II. Fragmentum epistolae Origenis ex versione Hieronymi.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 I. Paulinus Nolanus Epistola XLVI. olim XLVII.

 I. Clemens libro IX. Recognitionum cap. XXVII.

 II. Bardesanes in Dialogo de Fato apud Eusebium lib. VI. Praeparationis Evangelicae cap. X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 I.

 I. Symbolum Apostolicum vetus.

 II. Symbolum Aquilejense.

 Classis I. Libri Canonici.

 I. Veteris Testamenti.

 II. Novi Testamenti.

 Classis II. Libri Ecclesiastici.

 I. Veteris Testamenti.

 II. Novi Testamenti.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Caput XVII.

 Caput XVIII.

 Caput XIX.

 Caput XX.

 Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.

 Tyrannii Rufini Opera, de quibus supra disseruimus.

 I. Sincera.

 I. Scripta propria.

 II. Supposititia Et Aliena.

 III. Dubia.

 IV. Deperdita.

 Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri

 Tyrannii Rufini Aquileiensis Presbyteri De Benedictionibus Patriarcharum Libri Duo. Adnotationem direxi ad Rufinum Presbyterum, sanctae Melaniae spiri

 Rufino Fratri Paulinus Salutem.

 In Librum De Benedictionibus Judae Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad

 Liber Primus. Benedictio Judae.

 Paulinus Fratri Rufino Salutem.

 Paulinus Fratri Rufino Salutem.

 In Librum II. De Benedictionibus Patriarcharum Rufini Aquileiensis Presbyteri Ad Paulinum Presbyterum Praefatio. Rufinus Fratri Paulino Homini Dei Sal

 Liber Secundus. De Benedictionibus Reliquorum Undecim Patriarcharum.

 Benedictio Ruben.

 Benedictio Simeon Et Levi.

 Benedictio Zabulon.

 Benedictio Isachar.

 Benedictio Dan.

 Benedictio Gad.

 Benedictio Aser.

 Benedictio Nephthalim.

 Benedictio Joseph.

 Benedictio Benjamin.

 Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio

 Commentarius In Symbolum Apostolorum Auctore Tyrannio

 Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.

 Historia Monachorum Seu Liber De Vitis Patrum Auctore Rufino Aquileiensi Presbytero.

 Historia Monachorum.

 Caput Primum. De Sancto Joanne.

 Caput II. De Hor.

 Caput III. De Ammone.

 Caput IV. De Palladio cap. 44. dicitur Nullam hujus memoriam invenio in Ecclesiasticis tabulis. De eo Sozomenus lib. VI, cap. hic paucula superioribus

 Caput V. De Oxyryncho Civitate. (Deest hoc caput in Palladio).

 Caput VI. De De hoc Sozomenus l. VI. c. 28. Cassiodor. lib. VIII. c. 1. Niceph. lib. XI. c.

 Caput VII. De Apollonio.

 157 Caput VIII. De Ammone.

 Caput IX. De Coprete Presbytero Et Patermutio.

 167 Caput X. De Syro Abbate, Isaia, Paulo, Et Anuph.

 Caput XI. De Heleno.

 Caput XII. De De hoc Sozomenus libro VI. cap. 28. Nicephorus lib. II. cap. 34. Cassiodorus Hist. Trip. lib. VIII, cap.

 Caput XIII. De Pithyrione.

 Caput XIV. De Patre De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. II. cap. 34. Cassiodorus lib. VIII. Trip. Hist. cap.

 Caput XV. De De hoc Sozomenus lib. VI. cap. 28. Niceph. lib. XI. cap.

 176 Caput XVI. De De hoc Maurolycus in Martyrologio suo, nomine, 29. Novembris: Florarium Sanctorum manuscriptum 8. Martii: Habes haec posteriora de t

 181 Caput XVII. De Monasterio Abbatis Isidori.

 182 Caput XVIII. De Serapione Presbytero. (Deest hic Palladio.)

 Caput XIX. De Apollonio Monacho Et Martyre.

 185 Caput XX. De Dioscoro Presbytero.

 Caput XXI. De Monachis In Nitria Commorantibus.

 Caput XXII. De Loco Qui Dicitur Eadem habes apud Palladium cap. 69. Ex quo sua desumpsit, ut credo, Sozomenus lib. VI. cap. 31. qui poene verbo tenus

 Caput XXIII. De Sozomenus libro VI, cap. 30. Nicephorus lib. XI, cap. 37. Cassiodorus lib. X: Histor. Tripart. cap. 7. Hos Origenis fulmine infectos f

 Caput XXIV. De Didymo. (Deest hic Palladio de Didymo caeco.)

 191 Caput XXV. De Cronio. (Pallad. cap. 25 et 89 de Croniis qui noti fuere Antonio.)

 Caput XXVI. De Origene.

 Caput XXVII. De Qui res Evagrii parum perspectas habuere, ipsum quandoque laudant, ut Socrates Novatianus, lib. IV. Histor. Eccles. cap. 18, et Sozome

 Caput XXVIII. De Duobus Macariis, Et Primo, De

 Caput XXIX. De Martyrologium Romanum 2. Januarii: Menologium de utroque Macario 19. Januarii: Palladius cap. 19. dicit hunc aliquanto funiorem Aegypti

 Caput XXX. De Ammone, Primo Nitriae Monacho.

 Caput XXXI. De Hujus Memoria 7 Martii in Martyrolog. Romano: Menologium Graecorum: Menaea eodem die fuse satis ejus Vitam referunt. In Triodio pag. vo

 Caput XXXII. De Piammone Presbytero. (Pallad., cap. 72 de Ammona presbytero qui hic Piammon.)

 Caput XXXIII. De Joanne.

 Epilogus. De periculis itineris ad eremos.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae

 Rufini Aquileiensis Presbyteri In Suam Et Eusebii Caesariensis Latinam Ab Eo Factam Historiam Ad Chromatium Episcopum Aquileiae

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Historiae Ecclesiasticae Libri Duo.

 Elenchus Capitum Primi Libri.

 Liber Primus.

 Caput Primum. De Arii haeresi.

 Caput II. De Concilio apud Nicaeam congregato.

 Caput III. De conversione Philosophi Dialectici.

 Caput IV. De Paphnutio Confessore.

 Caput V. De Spiridione Episcopo, et mirabilibus ejus.

 Caput VI. Exemplum fidei Nicaenae

 Caput VII. De Helena Constantini matre.

 Caput VIII. De Cruce Salvatoris in Jerosolymis ab Helena reperta.

 Caput IX. De captivitate Frumentii et Edesii, et de conversione Indorum per ipsos gesta.

 Caput X. De conversione gentis Iberorum per captivam facta.

 Caput XI. De Constantia sorore Constantini, et Presbytero per eam fratri insinuato.

 Caput XII. De Alexandri, et Eusebii, atque Arii, conflictu.

 Caput XIII. De probroso Arii interitu.

 Caput XIV. De Athanasii Episcopi principiis.

 Caput XV. De Constantini Imperatoris errore.

 Caput XVI. De concilio haereticorum apud Tyrum contra Athanasium congregato.

 Caput XVII. De exciso brachio Arsenii, caeterisque dolis haereticorum in concilio retectis.

 Caput XVIII. De fuga et latebris Athanasii.

 Caput XIX. Ut Constans Imperator, pro Athanasio, fratri Constantio scripserit, eumque Ecclesiae suae reddi jusserit.

 Caput XX. De Concilio apud Mediolanum habito, et exiliis Eusebii, Luciferi, caeterorumque Episcoporum catholicorum.

 Caput XXI. De Ariminensi concilio.

 Caput XXII. De Liberio Episcopo urbis Romae.

 Caput XXIII. De Jerosolymorum et Alexandriae Episcopis.

 Caput XXIV. De permixtione Episcoporum apud Antiochiam.

 Caput XXV. De schismate Arianorum, quod in tres partes divisum est: et quidam eorum Eunomiani, alii Macedoniani, alii vero permanserunt Ariani.

 Caput XXVI. De fine Constantii Imperatoris, et ortu Juliani.

 Caput XXVII. De Episcopis ab exilio relaxatis.

 Caput XXVIII. De Concilio apud Alexandriam sanctorum Episcoporum, et Luciferi ab his dissidio.

 Caput XXIX. De his quae in eodem Concilio statuta sunt.

 Caput XXX. De Eusebio et Hilario, atque Ecclesiarum per eos restitutione.

 Caput XXXI. De scriptis Hilarii.

 Caput XXXII. De persecutionibus Juliani blandis et callidis.

 Caput XXXIII. De saevitia ejus erga Athanasium.

 Caput XXXIV. De fuga rursum et latebris Athanasii.

 Caput XXXV. De sepulcro martyris Babylae.

 Caput XXXVI. De Theodoro Confessore apud Antiochiam.

 Caput XXXVII. De Judaeorum conatibus, qui a Juliano decepti, templum in Jerosolymis reaedificant.

 Caput XXXVIII. Ut terraemotu inibi, et igni divinitus accenso, Judaei ab illicitis disturbabantur inceptis.

 Caput XXXIX. De signis et virtutibus terrificis, quae in exitium conversa sunt Judaeorum.

 Liber Secundus.

 Caput I. De ortu et religiosa mente Principis Joviniani. et de fine ejus.

 Caput II. De ortu Valentiniani et Valentis.

 Caput III. De dormitione Athanasii, et persecutionibus Lucii haeretici.

 Caput IV. De virtutibus et mirabilibus sanctorum qui fuerunt in Aegypto.

 Caput V. De persecutione quae fuit apud Edessam.

 Caput VI. De Moyse, quem Regina Sarracenorum gentis suae poposcit Episcopum.

 Caput VII. De Didymo Alexandrino vidente.

 Caput VIII. Quot ex discipulis Antonii etiam tunc in eremo habitantibus, virtutes et signa fecerint.

 Caput IX. De Gregorio et Basilio Cappadociae Episcopis.

 Caput X. De Damaso Episcopo, et Ursini subreptione.

 Caput XI. De Ambrosio Episcopo.

 Caput XII. De Valentiniani fine.

 Caput XIII. De Gothorum per Thracias irruptione, et Valentis nece.

 Caput XIV. Ut Gratianus Imperator Theodosium regni participem adsciverit, et post multa religiose et fortiter gesta Maximi tyranni insidiis succubueri

 Caput XV. De Valentiniano puero. Utque mater ejus Justina Arianam haeresim defendens, Ecclesias perturbare conata sit.

 Caput XVI. De Benevoli Magistri memoriae fideli constantia.

 Caput XVII. Ut Theodosius necem Gratiani ultus, de Maximo triumphaverit.

 Caput XVIII. De Theodosii commisso in Thessalonicenses, et poenitentia ejus publice apud sacerdotes gesta.

 Caput XIX. De restitutione Ecclesiarum, quae per ipsum jam catholicum in Oriente restitutae sunt.

 Caput XX. De Apollinare, et haeresi ejus.

 Caput XXI. De Episcoporum successionibus per Orientem.

 Caput XXII. De seditione Paganorum contra Fideles.

 Caput XXIII. De situ templi Serapis, et subversione ejus.

 Caput XXIV. De fraudibus, quae in templis Paganorum detectae sunt.

 Caput XXV. De Saturni sacerdote Tyranno, totius pene Alexandriae adultero.

 Caput XXVI. De Canopi initio et interitu.

 Caput XXVII. De Ecclesiis et Martyriis quae in idolorum locis constructa sunt.

 Caput XXVIII. De Joannis sepulcro violato et reliquiis apud Alexandriam conservatis.

 Caput XXIX. De Thoracibus Serapis apud Alexandriam abrasis, et signo Christi in loco eorum reddito.

 Caput XXX. Ut mensura aquae Nili fluminis, quam πῆχυν vocant, ad Ecclesiam deferatur.

 Caput XXXI. De Valentiniani junioris interitu, et ortu Eugenii.

 Caput XXXII. De responsis Joannis monachi.

 Caput XXXIII. De apparatu belli adversus Eugenium Theodosii, et de victoria ejus orationibus magis, quam virtute peracta.

 Caput XXXIV. De fine Theodosii post victoriam, et Arcadio atque Honorio liberis ejus et haeredibus regni.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.

 Rufini Aquileiensis Presbyteri Apologiae In Sanctum Hieronymum Libri Duo.

 Liber Primus.

 Liber Secundus

 Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.

 Apologia Quam Pro Se Misit Rufinus Presbyter Ad Anastasium Romanae Urbis Episcopum.

 Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini

 Epistola Anastasii Romanae Urbis Episcopi Ad Joannem Episcopum Jerosolymorum Super nomine Rufini

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Monitum Ad Lectorem.

 Monitum Ad Lectorem.

 Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae

 Veteris Editoris Antonii De Albone Archiepiscopi Lugdunensis, Etc., In Commentarium In Psalmos LXXV, Ab se repertum ac primo editum, Dedicatio et prae

 Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.

 Item De Commentariis In Prophetas Oseam, Joelem Et Amos, Ex Epistola Dedicatoria Renati Laurentii De La Barre Ad D. Joannem A Sancto Andrea.

 In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.

 In LXXV Davidis Psalmos Commentarius Rufino Aquileiensi Olim Attributus.

 Titulorum Omnium Qui Psalmis Praefiguntur Argumentum.

 Commentarius In LXXV Psalmos.

 Commentarius In LXXV Psalmos.

 Psalmus Primus.

 Titulus Psalmi II.

 Psalmus II.

 15 Titulus Psalmi III.

 Psalmus III.

 Titulus Psalmi IV.

 19 Psalmus IV.

 Titulus Psalmi V.

 Psalmus V.

 27 Titulus Psalmi VI.

 Psalmus VI.

 Titulus Psalmi VII.

 Psalmus VII.

 Titulus Psalmi VIII.

 Psalmus VIII.

 Titulus Psalmi IX.

 Psalmus IX.

 Titulus Psalmi X.

 Psalmus X.

 Titulus Psalmi XI.

 Psalmus XI.

 Titulus Psalmi XII.

 Psalmus XII.

 Titulus Psalmi XIII.

 Psalmus XIII.

 Titulus Psalmi XIV.

 Psalmus XIV.

 Titulus Psalmi XV.

 66 Psalmus XV.

 Titulus Psalmi XVI.

 Psalmus XVI.

 Titulus Psalmi XVII.

 Psalmus XVII.

 Titulus Psalmi XVIII.

 Psalmus XVIII.

 Titulus Psalmi XIX

 Psalmus XIX.

 91 Titulus Psalmi XX.

 Psalmus XX.

 Titulus Psalmi XXI.

 Psalmus XXI.

 Titulus Psalmi XXII.

 Psalmus XXII.

 Titulus Psalmi XXIII.

 Psalmus XXIII.

 Titulus Psalmi XXIV.

 Psalmus XXIV.

 Titulus Psalmi XXV.

 Psalmus XXV.

 Titulus Psalmi XXVI.

 Psalmus XXVI.

 Titulus Psalmi XXVII.

 Psalmus XXVII.

 Titulus Psalmi XXVIII.

 Psalmus XXVIII.

 Titulus Psalmi XXIX.

 Psalmus XXIX.

 Titulus Psalmi XXX.

 Psalmus XXX.

 Titulus Psalmi XXXI.

 Psalmus XXXI.

 Titulus Psalmi XXXII.

 Psalmus XXXII.

 Titulus Psalmi XXXIII.

 Psalmus XXXIII.

 Titulus Psalmi XXXIV.

 Psalmus XXXIV.

 159 Titulus Psalmi XXXV.

 Psalmus XXXV.

 Titulus Psalmi XXXVI.

 Psalmus XXXVI.

 Titulus Psalmi XXXVII.

 Psalmus XXXVII.

 Titulus Psalmi XXXVIII.

 Psalmus XXXVIII.

 Titulus Psalmi XXXIX.

 Psalmus XXXIX.

 Titulus Psalmi XL.

 Psalmus XL.

 Titulus Psalmi XLI.

 Psalmus XLI.

 Titulus Psalmi XLII.

 Psalmus XLII.

 208 Titulus Psalmi XLIII.

 Psalmus XLIII.

 Titulus Psalmi XLIV.

 Psalmus XLIV.

 Titulus Psalmi XLV.

 Psalmus XLV.

 232 Titulus Psalmi XLVI.

 Psalmus XLVI.

 Titulus Psalmi XLVII.

 Psalmus XLVII.

 Titulus Psalmi XLVIII.

 Psalmus XLVIII.

 Titulus Psalmi XLIX.

 Psalmus XLIX.

 Titulus Psalmi L.

 Psalmus L.

 Titulus Psalmi LI.

 Psalmus LI.

 Titulus Psalmi LII.

 Psalmus LII.

 Titulus Psalmi LIII.

 Psalmus LIII.

 Titulus Psalmi LIV.

 Psalmus LIV.

 Titulus Psalmi LV.

 Psalmus LV.

 278 Titulus Psalmi LVI.

 Psalmus LVI.

 Titulus Psalmi LVII.

 Psalmus LVII.

 Titulus Psalmi LVIII.

 Psalmus LVIII.

 Titulus Psalmi LIX.

 Psalmus LIX.

 Titulus Psalmi LX.

 Psalmus LX.

 Titulus Psalmi LXI.

 Psalmus LXI.

 Titulus Psalmi LXII.

 Psalmus LXII.

 Titulus Psalmi LXIII.

 Psalmus LXIII.

 Titulus Psalmi LXIV.

 Psalmus LXIV.

 Titulus Psalmi LXV.

 Psalmus LXV.

 326 Titulus Psalmi LXVI.

 Psalmus LXVI.

 Titulus Psalmi LXVII.

 Psalmus LXVII.

 Titulus Psalmi LXVIII.

 Psalmus LXVIII.

 Titulus Psalmi LXIX.

 Psalmus LXIX.

 Titulus Psalmi LXX.

 Psalmus LXX.

 Titulus Psalmi LXXI.

 Psalmus LXXI.

 Titulus Psalmi LXXII.

 Psalmus LXXII.

 Titulus Psalmi LXXIII.

 Psalmus LXXIII.

 Titulus Psalmi LXXIV.

 Psalmus LXXIV.

 Titulus Psalmi LXXV.

 Psalmus LXXV.

 Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.

 Commentarius In Prophetas Minores Tres Osee, Joel Et Amos, Rufino Aquileiensi Presbytero Olim Ascriptus.

 Praefatio.

 Praefatio.

 Commentarius In Oseam.

 Commentarius In Oseam.

 Liber Primus.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Liber Secundus.

 Caput IV ( sequitur ).

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Liber Tertius.

 Caput X ( sequitur ).

 Caput XI

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Commentarius In Joel Prophetam .

 Commentarius In Joel Prophetam .

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Commentarius In Amos Prophetam.

 Commentarius In Amos Prophetam.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Liber Secundus

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Monitum Ad Lectorem.

 Monitum Ad Lectorem.

 Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore

 Vita Sanctae Eugeniae Virginis Ac Martyris Auctore

 Caput Primum. Eugeniae parentes. Philippus Magos Aegypto pellit.

 Caput II. Docetur Eugenia philosophiam. Respuit Aquilii consulis filii conjugium. Maritus moribus, non majoribus eligendus.

 Caput III. Christiani Alexandria jussi discedere. Philosophorum sectas aversatur. Monasterium S. Heleni. Theodorus praefectus monasterii S. Heleni. Cu

 Caput IV. S. Helenus Heliopolis episcopus.

 Caput V, S. Helenus ardentes prunas illaesa veste defert. Sancti Heleni cum Zarea mago congressus. Signo crucis munitus S. Helenus, in igne illaesus p

 Caput VI. Eugeniae postulatio.

 Caput VII. Matutinae laudes. Sexta mysteria celebrantur. Nona refectio. Visio S. Heleni. Eugenia, etiam mutato habitu, divinitus a S. Heleno agnoscitu

 Caput VIII. Plangunt Alexandrini Eugeniam quasi perditam. Fit Eugeniae simulacrum tamquam deae.

 Caput IX. Catalogus virtutum S. Eugeniae.

 Caput X. Cogitur praeesse monasterio. Vilissima quaeque munia obit. Precum horariarum studiosissima.

 Caput XI. Melanthiam a quartana oleo sacro curat.

 Caput XII. Melanthia incesto Eugeniae ardet amore. Fortiter resistit Eugenia.

 Caput XIII. Falso accusatur attentati stupri. Praefectus Alexandrinus Eugeniam comprehendi jubet. Catenis vincta sistitur praefecto.

 Caput XIV. Praefectus Eugeniae pater agit in filiam incognitam. Eugeniae prudentissima responsio.

 Caput XV. Ancillae falsum testimonium contra Eugeniam.

 Caput XVI Egregie se purgat Eugenia. Sexu suo omnes criminatores confundit.

 Caput XVI. Agnoscitur a parentibus. Baptizatur tota familia. Pax datur Christianis.

 Caput XVII. Excitatur persecutio. Imperatorum literae ad Philippum.

 Caput XVIII Philippus bona sua ecclesiis et pauperibus erogat. Dignus habetur episcopatus honore.

 Caput XIX. Perennius praefectus Alexandriae. Philippus gladio percutitur. Eugenia monasterium virginum struxit. Claudia xenodochium erigit super sepul

 Caput XX. Basilla Eugeniae societatem expetit. Cornelius Papa baptizat Basillam.

 Caput XXI. Claudia viduas, Eugenia virgines congregat. Nocte Dominica hymni et sacra mysteria.

 Caput XXII. Persecutio Christianorum. Revelat Dominus Eugeniae et Basillae coronas proximas. Oratio Eugeniae ad Christum.

 Caput XXIII. Eugeniae adhortatio ad virginitatem et martyrium. Mundi blandimenta fallacia.

 Caput XXIV. Basilla ab ancilla proditur. Helenus patruelis Basillae. Basilla pedes Proti et Hyacinthi osculatur.

 Caput XXV. Basilla aversatur colloquium sponsi Pompeii. Calumnia Pompeii in Christianos.

 Caput XXVI. Sententia Gallieni Imp. contra Basillam. Basilla ob amorem castitatis gladio transfoditur. Protus et Hyacinthus decollantur.

 Caput XXVII. Praeclarum Eugeniae de castitate Ecclesiae testimonium.

 Caput XXVIII. Ducitur ad templum Dianae Eugenia. Eugeniae oratio. Ad preces Eugeniae templum Dianae corruit. Sententia Imp. contra Eugeniam. Eugenia i

 Caput XXIX. Illaesa manet ab igne thermarum. A Christo in carcere pascitur. Gladio percutitur.

 Caput XXX. Matri apparet, et mortem praedicit.

 Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.

 Libellus De Fide Seu Duodecim Anathematismi Sub Rufini Nomine.

 Incipit Propter Fidem.

 Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.

 Rufini Presbyteri Provinciae Palaestinae Liber De Fide.

 Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.

 Anno Domini CDXV. Pelagius Britannus.

 De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore

 De Vita Et Scriptis Pelagii Dissertatio, Auctore Garnerio, Marii Mercatoris Operum Editore

 Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Operum Editionumque Pelagii Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 I. Quae etiamnunc supersunt integra Pelagii scripta.

 II. Deperdita, quorum fragmenta exstant.

 III. Plane deperdita.

 I. Expositionum in Epistolas Pauli libri XIV.

 II. Epistola ad Demetriadem virginem.

 III. Libellus fidei ad Innocentium.

 Saec. XV.

 Saec. XVI.

 Saec. XVII.

 Saec. XXIII.

 Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.

 Expositiones In Epistolas Sancti Pauli.

 Libellus Fidei Ad Innocentium 1.

 Libellus Fidei Ad Innocentium 1.

 Epistola Ad Demetriadem.

 Epistola Ad Demetriadem.

 Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.

 Opus Dubium. Epistola Ad Celantiam Viduam.

 Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.

 Opera Quorum Fragmenta Tantum Supersunt. Eucologiae Ex Scriptura.

 Liber De Natura.

 Liber De Natura.

 Liber De Viduam.

 Liber De Viduam.

 Epistola Ad Amicum.

 Epistola Ad Amicum.

 Epistola Ad Innocentium I.

 Epistola Ad Innocentium I.

 Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.

 Epistola, Seu Chartula Purgationis, Ad Sanctum Augustinum.

 Liber De Libero Arbitrio.

 Liber De Libero Arbitrio.

 Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.

 Opera Omnino Deperdita. Libri Tres De Trinitate.

 Epistola Ad Paulinum.

 Epistola Ad Paulinum.

 Epistola Ad Constantium Episcopum.

 Epistola Ad Constantium Episcopum.

 Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.

 Epistola Ad Sanctum Augustinum, Post Adventum Pelagii In Palaestinam Scripta.

 Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.

 Eodem Tempore. Julianus Eclanensis Episcopus Pelagianus.

 De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 De Vita Et Scriptis Juliani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Operum Editionumque Juliani Recensio, Auctore Schoenemanno (Bibliotheca Patrum Latinorum historico-litteraria)

 Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.

 Libellus Fidei, Quem Huliano Tribuit Garnerius, Abjudicante Schoenemanno.

 Epistola Ad Zosimum.

 Epistola Ad Zosimum.

 Epistola Ad Rufum.

 Epistola Ad Rufum.

 Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.

 Ad Turbantium Episcopum, Adversus Librum Primum Sancti Augustini De Concupiscentia, Libri Quatuor.

 Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.

 Ad Florum Adversus Librum II Sancti Augustini De Nuptiis Libri Octo.

 Liber De Amore.

 Liber De Amore.

 Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.

 Liber De Constantiae Bono, Contra Perfidiam Manichaei.

 Rufiniani Libelli Interpretatio.

 Rufiniani Libelli Interpretatio.

 Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.

 Eodem Tempore. Coelestius Pelagii Discipulus.

 De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.

 De Vita Et Scriptis Coelestii Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Libellus Fidei Zosimo Oblatus.

 Libellus Fidei Zosimo Oblatus.

 Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.

 Breviarium Epistolae Ad Clericos Romanos.

 Liber Adversus Peccatum Originale.

 Liber Adversus Peccatum Originale.

 Sententiae Coelestii.

 Sententiae Coelestii.

 Definitiones De Impeccantia.

 Definitiones De Impeccantia.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Eodem Tempore. Anianus Diaconus Celedensis. De Vita Et Scriptis Aniani Dissertatio, Auctore Garnerio.

 Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.

 Interpretatio XXVI Homiliarum Sancti Chrysostomi In Sanctum Matthaeum, Praecedente Aniani Prologo Ad Orontium.

 Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.

 Interpretatio Homiliarum Sancti Chrysostomi De Laudibus Sancti Pauli, Praecedente Aniani Prologo Ad Evangelum.

 Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.

 Sermonis Sancti Chrysostomi Ad Neophytos Interpretatio.

 Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.

 Libri Ad Versus Epistolam Sancti Hieronymi Ad Ctesiphontem.

 Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .

 Selectae Variantes Lectiones In Rufini Ecclesiasticam Historiam, Ex Ms. Tabularii Capitularis Forojuliensis .

 Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi

 Index Locorum Ex Sacra Scriptura Qui In Rufini Operibus Sparsim Laudantur, Aut Explicantur. (In hoc Indice revocatur lector ad numeros in Rufini Operi

 Genesis.

 Exodus.

 Deuteronomium.

 Esaias.

 Jeremias.

 Ezechiel

 Osee.

 Amos.

 Zacharias.

 Malachias.

 Psalterium

 Job.

 Canticum Canticorum.

 Daniel.

 Baruch.

 Matthaeus.

 Marcus.

 Lucas.

 Joannes.

 Acta.

 Ad Romanos.

 Corinthios.

 Galatas.

 Ephesios.

 Philippenses.

 Colossenses.

 Thessalonicenses.

 Timotheum II.

 Hebraeos.

 I. Petri.

 II. Petri.

 Apoc.

 Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte

 Index Verborum, Sententiarum Ac Rerum Memorabilium Quae In Rufini Operibus Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros crassiori characte

 Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri

 Index Verborum Et Sententiarum Quae In Operibus Rufino Ascriptis Continentur. ( In hoc Indice revocatur lector ad numeros in textu Operum Rufino ascri

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Appendix Ad Opera Rufini.

 Finis Tomi XXI.

Psalmus XXXIV.

1. Judica, Domine, nocentes me: expugna impugnantes me. Nocentes et expugnantes sunt nostri visibiles et invisibiles inimici (Colos. 1.) . Judica, inquit, et expugna. Ac si aperte dicat, discerne et destrue. Quomodo?

0768A 2. Apprehende arma et scutum, et exsurge in adjutorium mihi. Magnum (Ex Augustino, ibid.) spectaculum est, videre Deum armatum pro te. Arma autem ejus, quibus percutiat inimicos, si bene profecerimus, nos erimus. Sicut enim nos, ut armemur ab illo habemus: sic ipse armatur de nobis. Scutum est bona voluntas ejus; sicut alibi dicitur, Domine, ut scuto bonae voluntatis tuae coronasti nos. Vel scutum est fides nostra, qua protegimur ne igneis inimici jaculis feriamur. Sed quid sumus nos jam arma Dei, quamvis splendida, quamvis acuta, quamvis luce sapientiae coruscantia, quid possumus nisi nos apprehendat Deus, et pugnet de nobis? Quaelibet optima arma jacent, si bellatorem non habent. Apprehendat ergo nos Deus: et cum in manu ejus fuerimus, utatur nobis quomodo vult. Exsurge, inquit, in adjutorium mihi, id est 153 innotesce, appare, sentire, adjuva ad pugnandum.

3. Effunde frameam, et conclude adversus eos qui persequuntur me. Ac si diceret, Multiplica vindictam 0768B et concludatur aditus illis, qui volunt delere nomen meum. Vel per frameam quamlibet fidelem designat animam. Abundent justi, et effunditur framea. Conclusum est autem adversus eum, qui non habet adversus sanctos quid dicat pravum. Et quia vox illorum est, non est salus ipsi in Deo ejus (Psal. 3.) : Dic animae meae, Salus tua ego sum. Dic, et factum erit. Aliam salutem non requiram, praeter Deum meum. Et si homo subvenit mihi, si angelus, si alia creatura: per illam mihi subvenit Deus. Omnia enim illi subjecta sunt: et ideo non illa, sed ille est mea salus. Deinde incipit orare pro inimicis: sed hic prophetia est. Et quae figura optandi dicuntur, animo prophetandi explicantur. Illud fiat, et illud fiat, nihil est aliud, quam hoc et futurum est. Sic ergo audite prophetiam:

4. Confundantur et revereantur quaerentes animam meam. Ac si diceret, Confundentur et reverebuntur: factum est enim. Multi (Ex Augustino, ibid.) salubriter 0768C confusi sunt, multi reveriti a persecutione Christi, et ad societatem membrorum ejus devota pietate transierunt: et non fieret hoc, nisi confunderentur et revererentur. Avertantur retrorsum et confundantur cogitantes mihi mala. Non praecedant, sed sequantur. Non dent consilium, sed accipiant. Nam Petrus praecedere voluit Dominum, cum ait, Absit a te, Domine, propitius tibi esto, non fiat istud. Sed quid ait Dominus? Redi retro, sathana (Matth. 16.) . Praecedendo sathanas es, et sequendo discipulus eris. Hoc ergo et istis. Avertantur retrorsum et confundantur de peccatis: erubescant ad poenitentiam: et cum ceperint retrorsum sequi, jam non cogitabunt mihi mala, sed desiderabunt bona. Haec bene illis optavit. Sed quia sunt duo genera eorum qui confunduntur: aut enim ad hoc confunduntur, ut convertantur ad Christum: aut confunduntur, ad hoc, ut damnentur a Christo: quod de conversis dixit, de reprobis subjungit:

5. Fiant tamquam pulvis ante faciem venti, et angelus 0768D Domini coarctans eos. Ventus tentatio est, pulvis iniquus. Quando venerit tentatio, tollitur pulvis, nec stat, nec resistit. Tales coarctat angelus, quando eos sub potestate sua invisibilis redigit inimicus: De quibus adhuc subdit:

6. Fiat via illorum tenebrae et lubricum: et angelus Domini persequens eos. Tenebrosum solum quis non horreat, lubricum solum quis non caveat? In tenebris et lubrico ubi pedem figis? Sunt ista duo mala magnae poenae humani generis, qui procedunt de tentatione angeli coarctantis. Per viam designatur actio. Per tenebras, caecitas cordis. Per lubricum praecipitatio operis. Quando reprobi tentati et confusi ab angelo malo coarctantur: primum est ut mentis caecitate tenebrentur, deinde in lubricum malorum dilabuntur. Nec jam possunt converti, quia 0769A tentator angelus eos persequitur, ut impingat (( Ant. impinguat)) de malo in pejus, donec incidant in foveam iniquitatis, et mergantur in profundum desperationis et mortis. Unde autem tanta mala? Quo merito? Sequitur et dicit:

154 7. Quoniam gratis absconderunt mihi interitum laquei sui. Idest, occultos dolos ad interitum meum paraverunt. Et hoc gratis, quia nihil mali feci, nec eis nocui. Supervacue exprobraverunt animam meam. Multa enim opprobria adversus Dominum dixerunt. Sed hoc supervacue: quia falsum dicentes et nihil probantes. Sed quomodo absconderunt ei laqueum, qui videbat corda abscondentium? Sed tantum erat inter illos ignoranti similis quasi falleretur, cum illi in eo deciperentur, in quo eum falli arbitrabantur. Hoc autem ad exemplum patientiae nostrae factum est, quibus necesse erat, ut inter malos viveremus: et malos, sive scientes, sive nescientes toleraremus. Sed quid contigit huic populo reproborum? Sequitur et dicit:

0769B 8. Veniat illi laqueus quem ignorat. Magnifica (Ex Aug., ibid.) retributio. Nihil justius. Illi laqueum absconderunt, et inde decipiuntur nescientes, unde decipere voluerunt. Inde illis nocetur, unde illi nocere conati sunt. Sequitur enim: Et captio quam abscondit, apprehendat eum. Tamquam si quisquam veneni calicem praepararet alicui, et oblitus bibat. Et tamquam si foveam fodiat, ut inimicus ejus in eam incidat: et ille oblitus quod foderat, ambulans ea via prior illuc cadat. Sic omnis qui nocet alteri, prius sibi nocet quam alteri: recte ergo subjungitur, Et in laqueo cadat in ipso. Non in alio, sed in ipso. Unde enim alium decipere appetit, inde seipsum primum decipit. Et fieri potest, ut malitia sua non noceat alteri: fieri autem non potest ut non noceat sibi. Mihi autem quid?

9. Anima mea exultabit in Domino. Tamquam (Ex Aug., ibid.) in eo, a quo audivit, Salus tua ego sum: tamquam non quaerens alias extrinsecus divitias. 0769C Tamquam non quaerens circumfluere voluptatibus bonisque terrenis: verum gratis amans. Non ab illo volens accipere quod delectet, sed ipsum solum sibi proponens, in quo delectetur. Quid enim melius Deo? Et delectabitur super salutari suo. Idest, filio suo, per quem salvati sumus (Luc. 2.) : per quem accessum habemus ad Deum (Ephes. 2.) , ut exultantes in eo, corde credamus ad justitiam, ore autem confiteamur ad salutem (Rom. 10.) . Unde et subditur:

10. Omnia ossa mea dicent, Domine, quis similis tibi? Ossa (Ex Aug., ibid.) dicuntur in corpore Domini, omnes justi, firmi, corde fortes, nullis persecutionibus et tentationibus cedentes ad consentiendum malo. Et unde possunt nullis tentationibus cedere, nisi quando credunt Deum omnipotentem, inaestimabilem, valentem eos liberare de omni tribulatione? Unde et dicunt, Domine, quis similis tibi? Eripiens inopem de manu fortiorum ejus: egenum et pauperem a diripientibus eum. Fortior enim erat diabolus ad tenendum 0769D te, quia ipse te vicit et diripuit, cui consensisti. Sed quid fecit manu fortis? Alligavit fortem, effundendo frameam et ad concludendum eum: et de manu, idest, de potestate ejus eruit inopem, sine viribus, pauperem spiritu, egenum cui non erat adjutorium. Quis enim adjutor tibi, nisi ille, cui dicis, Dominus adjutor meus et redemptor meus (Psal. 18.) ? Si de tuis viribus praesumere volueris, inde cades, unde praesumseris: si de alterius, dominari vult, non subvenire. Ille ergo 155 quaerendus est, qui et redemit et liberos facit. Quid autem in persona sua subjungat, audiamus:

11. Surgentes testes iniqui, quae ignorabam interrogabant me. Testes iniqui surrexerunt, quando iniquo animo adversus eum falsum testimonium dixerunt (Matth. 26.) . Sed quid (Ex Aug., serm. 2.) est quod 0770A ignorabat, qui iniquorum corda et dolos videbat? Ignorabat peccatum, non quasi non judicando, sed non committendo. Sunt hujusmodi locutiones etiam quotidianae. Cum dicis de aliquo, Non novit malefacere, quia non malefacit. Quod alienum est ab opere, alienum est a conscientia. Quod alienum est a conscientia, alienum est a scientia: et dicitur, Nescivit. Ignorabat Christus blasphemare, hinc interrogabatur a persecutoribus (Matth. 22. 26. et 27.) : de quibus sequitur,

12. Retribuebant mihi mala pro bonis: sterilitatem animae meae. Ego (Ex Aug., ibid.) attuli foecunditatem, ipsi retribuebant sterilitatem. Ego vitam, ipsi mortem. Ego honorem, ipsi contumelias. Ego medicinam, ipsi vulnera. Et in his omnibus quae retribuebant, utique sterilitas erat.

13. Ego autem cum mihi molesti essent, induebar cilicio. Non invenimus juxta literam Dominum Jesum portasse cilicium. Intelligendum est ergo Dominum per similitudinem appellasse cilicium, carnis 0770B suae mortalitatem. Quare cilicium? Propter similitudinem carnis peccati. Apostolus enim (Ex Aug. ibid.) dicit, Misit Deus Filium suum in similitudinem carnis peccati, ut de peccato damnaret peccatum in carne (Rom. 8.) : hoc est, Filium suum induit cilicio, ut de cilicio damnaret haedos: non quia peccatum erat in Domino, sed similitudo carnis peccati: quia mors non est nisi de peccato, et utique caro illa erat mortalis. Cum ergo ei molesti essent, induebatur cilicio, idest, abscondebatur in carne. Non se vindicabat, non se demonstrabat. Hinc nos admonet Apostolus dicens, Non vosmetipsos defendentes, carissimi: sed date locum irae (Rom. 12.) . Ideo subjungit, Humiliabam in jejunio animam meam. Non legimus secundum literam, in passione Dominum jejunasse: sed spiritualiter esurit Christus bona opera nostra. Et quia in illis crucifigentibus nihil boni inveniebat, ideo jejunabat. Retribuebant enim sterilitatem animae ejus. Nam quale jejunium ipsius fuit, qui vix unum latronem invenit, quem in cruce gustaret? 0770C Et Apostoli eum fugerunt (Luc. 23. Matth. 26.) . Nullum autem majus aut melius negocium est in tribulatione, quam recedere ab eo strepitu, qui foris est: et in interiora secreta mentis ire, ibique orare Dominum, ne in tentatione vincamur. Deinde ut etiam illi qui nos persequuntur, ad sanitatem justitiae convertantur. Ideo subjunctum est;

14. Et oratio mea in sinu meo convertetur. Per signum agnoscimus secretum. In secreto cordis debemus orare, ubi Deus videt, ubi Deus audit. Unde in Evangelio dicitur, Tu autem cum oraveris, intra in cubiculum tuum, et caetera (Matth. 6.) . Et hoc bene admonemur. Sed in Christo Domino aliquid amplius intelligere debemus. Ego intelligo, quia in sinu suo habebat Patrem. Deus enim erat in Christo, mundum reconcilians sibi (1. Cor. 5.) . In se ergo habebat, quem deprecaretur: quia ipse dixerat, Ego in Patre, et Pater in me est (Joan. 10. et 14.) . Quanto autem affectu eos diligebat, pro quibus orabat 0770D (Joan. 17.) : ostendit, cum subjungit:

156 15. Quasi proximum, quasi fratrem nostrum, sic complacebam: quasi lugens et contristatus sic humiliabar. Haec dicunt quidam, quia ponitur casus pro casu: ac si diceret, quasi de proximo et de fratre. Complacebat ergo Christus Deo Patri de persecutoribus suis, quasi de fratribus et proximis suis: diligebat enim eos, tamquam proximos et fratres suos (Joan. 15.) . Majorem autem hac dilectionem nemo habet, quam ut animam suam ponat quis pro amicis suis (Ibid.) . Et quia ei nolebant acquiescere, humiliabatur tamquam lugens in corpore, et contristatus in anima. Exemplo ergo Dominico admonemur, ut non solum quos toleramus, amemus: sed etiam prava eorum opera contristati delleamus. Ego sic pro eis humiliabar: illi autem quid? Sequitur et dicit:

0771A 16. Et adversum me laetati sunt. De his quae mihi adversa et contraria fuerunt. Et convenerunt in unum consilium et eamdem voluntatem, ut me dolo traderent et caperent (Matth. 26.) . Congregata, idest, multiplicata et coadunata sunt super me flagella, et ignoravi. Nesciebam enim in me culpam, qua debuissem flagellari. Dissipati sunt nec compuncti. Secundum enim interiorem hominem sunt destructi, atque a caritatis vinculo divisi. Vel dissipati sunt, quando terraemotus et signa viderunt (Matth. 28.) . Non in hoc compuncti sunt, ad poenitentiam. Inde magnam designat eorum cordis duritiam et nequitiam.

17. Tentaverunt me. Dixerunt enim, Si Filius Dei est, descendat nunc de cruce, et credimus ei (Matth. 28.) . Subsannaverunt me subsannatione. Quia postquam dixit, Subsannaverunt, etiam, Subsannatione addidit, aperte insinuat, quia illa subsannatio non ex verbi praecipitatione, sed ex studio, et ex animi deliberatione fuit. Frenduerunt bestiali ferocitate, super me dentibus, Idest, corrosionibus suis. Ex his ergo verbis 0771B nobis ostendit, quantam humilitatem, quantam caritatem, quantam patientiam, erga tam pravos, tam perversos, tam perfidos, pius Redemtor noster habuerit. Quia in re sciendum nobis est, quia haec caussa fuit, qua pateretur caput nostrum: ut videlicet corpori suo patientiae praeberet exemplum (1. Petr. 2.) . Dominus enim voluntate passus est, non necessitate. Voluntaria ejus passio, nostra est necessaria consolatio: ut quando forte talia patimur, caput nostrum intueamur: atque ejus exemplo commoniti, discamns et nos cum eo pati. Si enim compatimur, congloriabimur (Rom. 8.) . Ipsi ita contra me fecerunt; sed tu,

18. Domine, quando respicies? Quando misericorditer attendendo facies, ut de eorum me esuas potestate? Restitue animam meam a malignitate eorum, a leonibus unicam meam. Ac si diceret, Animam meam, quae unica est, immunis a peccato. Nulla enim alia anima sine peccato. Hanc, inquam, animam ereptam a malignante populo, et a leonibus, 0771C scilicet principibus et sacerdotibus liberatam, restitue a passione: ut facias eam redditam corpori, cum ipso corpore immortalem et incorruptibilem. Quid factura es, o sancta anima, postquam resurrexeris?

19. Confitebor tibi in ecclesia magna, in populo gravi laudabo te. Fit quidem (Ex Aug. serm. 2.) confessio in omni multitudine, sed in omnibus laudatur 157 Deus. In ista enim magna Ecclesia toto terrarum orbe diffusa, palea est, et frumentum. Palea volat, frumentum manet (Matth. 3.) . Igitur in gravi populo, quem ventus tentationis non aufert, in his Deus laudatur. Nam in palea semper blasphematur. Et quia laudabo te:

20. Non supergaudeant mihi qui adversantur mihi inique, qui oderunt me gratis, et annuunt oculis. Supergauderent quidem, si Christus non resurgeret: sed quia resurrexit, gaudium eorum conversum est in luctum. Bene autem ait, quia inique adversabantur ei, scilicet non ex amore, sed ex odio: non studio 0771D corrigendi, sed voluntate nocendi. Gratis autem oderunt, id est, sine culpa, sine merito. Annuentes oculis sunt hypocritae simulati, qui vultu pronuntiant quod in corde non gestant. De quibus mox subditur:

21. Quoniam mihi, quidem pacifice loquebantur. Dicebant enim, Magister bone, scimus, quia verax es, et non respicis personam hominis (Matth. 19 et 22.) . Haec et his similia pacifica verba sunt sub adulationis figura. Et in iracundia terrae loquentes, dolos cogitabant. Irati loquebantur, timentes ne terram perderent et gentem (Joan. 11.) . Haec autem hac caussa iracundo animo pro terra sua loquebantur, ut Jesum dolo tenerent et occiderent. Talis erat eorum cogitatio.

22. Et dilataverunt super me os suum. Palam blasphemantes. Et clamabant, Crucifige, crucifige. Dixerunt, Euge, euge. Id est. bene, bene (Matth. 26. 27.) . 0772A Insultatoria laus est. Viderunt oculi nostri. Vidimus qualis esset, et tandem eum cognovimus. Ubi sunt virtutes, quas faciebat? Cur, qui (Ex-Augustino, ibid.) salvavit alios, seipsum non salvat? Dominus autem patiens erat. In cruce non potentiam perdiderat, sed patientiam demonstrabat. Quid enim illi erat magnum de cruce descendere, qui potuit postea de sepulchro resurgere? Sed cessisse videretur insultantibus. Et hoc oportebat, ut resurgens suis se ostenderet, et non illis: quia resurrectio ipsius vitam novam significabat: vita autem nova amicis nota est, non inimicis.

23. Vidisti, Domine, Insultationes et opprobria illorum. Cognovisti eorum nequitiam, et meam innocentiam. Et ideo, Ne sileas. Sed profer sententiam. Qui non siles a praecepto, ne sileas a judicio. Domine, ne discedas a me. Quanvis sit securus, quod ab eo non discedat Deus (una enim persona in duabus naturis Homo et Verbum), tamen, quia scit se nihil habere ex humanitate, orat, ut det aliis exemplum 0772B orandi, qui nihil prorsus in humanitate sua debent confidere. Dico ne discedas, sed potius,

24 Exsurge, adjuvando me: et intende judicio meo. Id est, considera quale sit judicium de me factum. Et ne putaretur judicium attendi debere secundum poenam, ideo adjungit: Deus meus, et Dominus meus in caussam meam. Ac si diceret, Tu qui es creator meus et redemptor meus, intende non in poenam, sed in caussam meam. Non (Ex Aug., ibid.) in id, quod mecum habet latro commune, sed in illud quod beati, qui persecutionem patiuntur propter justitiam. Haec enim caussa discreta est. Nam poena similis est bonis et malis. Itaque martyrem non facit poena, sed caussa. Et ideo subdit:

25. Judica me secundum justitiam meam, Domine Deus meus. Quia justus es, discerne me 158 injuste judicatum: et fac quod justum est, hoc est, secundum justitiam, judicare secundum caussam, non secundum poenam judicii sententiam dare.

26. Et non supergaudeant mihi. Non dicant in cordibus 0772C suis, Euge, euge animae nostrae: nec dicant, Devoravimus eum (Thren. 2.) . Id est, omnino delevimus. Quod quidem nec facere potuerunt, quando eum resurrexisse audierunt. Haec quoque non dubius de se orat, sed ut nobis exemplum orandi proponat. De talibus etiam, ut convertantur, postulat: cum subditur:

27. Erubescant et revereantur simul, qui gratulantur malis meis. Ac si diceret, Poeniteant et honorent me, qui de mea gavisi sunt passione. Hinc est etiam, quod nos admonet pius Dominus in Evangelio suo dicens, Si diligitis eos, qui vos diligunt tantum, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt? Sed diligite inimicos vestros. Benefacite his qui oderunt vos. Et orate pro persequentibus et calumniantibus vos: ut sitis filii Patris vestri, qui in caelis est (Matth. 5.) . Unde capitis nostri voce adhuc subditur, Induantur confusione et reverentia, qui maligna loquuntur super me. Id est, et illi similiter convertantur, 0772D erubescentes mala sua, et mihi reverentiam exhibentes, qui si non facto, vel verbo peccaverunt super me. Ideo dixit, Induantur, ut per poenitentiam praeterita mala tegerentur. Quo contra,

28. Exultent et laetentur, qui volunt justitiam meam. Ad corpus simul et animam pertinet exultatio: laetitia tantum ad animum. Exultare itaque et laetari, est exterius et interius gaudio repleri. Qui volunt declinare a malo, et facere bonum (Psal. 33.) , hi sunt, qui volunt justitiam Dei. Et notandum, quod non ait, Qui faciunt, sed, qui volunt. Multi enim faciunt opera justitiae, non ex voluntate. Nemo autem invitus bene facit, etiam si bonum est, quod facit. Nam si actio videtur bona, voluntas tamen tenetur rea. Justitiae vero virtus non in actione est, sed in voluntate. Bene ergo hi, qui volunt justitiam, jubentur exultare: quia amor justitiae et novam vitam generat, et gaudium spirituale. Et ne inde velint in se gloriari, 0773A ideo mox adjunctum est. Et dicant semper, Magnificetur Dominus. Semper enim oportet illum magnificare, et laudare, qui operatur in nobis, et velle et operari pro bona voluntate (Philip. 2.) . Recte autem subdit: Qui volunt pacem servi ejus. Neque enim sufficit servis Dei velle justitiam, nisi studeant et velle pacem. Unde cum superius dixisset, Declina a malo et fac bonum (Psal. 33.) : protinus adjunxit, Inquire pacem et persequere eam. Pax est, quando caro et spiritus concordant in Deo. In hac pace completur justitia. Et nihil jam restat aliud, nisi perseverantia. Unde apte mox subditur:

29. Et lingua mea meditabitur justitiam tuam, tota die laudem tuam. Videtur magis ad cor pertinere meditatio, quam ad linguam. Sed quia sancti viri die ac nocte meditantur in lege Domini (Psal. 1.) , et quae meditantur, loquuntur: ideo lingua eorum Dei justitiam meditari dicitur. Hinc scriptum est, Os sapientium in corde ipsorum (Prov. 16.) . Sed cujus lingua durat meditari tota die laudem Dei? Sed opera bona, 0773B vita bona linguam suam habent apud Dominum. Si tota die bene vixeris, tota die laudabis Deum.