Patrologiae Cursus Completus

 Patrologiae Cursus Completus

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Elenchus Operum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Praefatio.

 Praefatio.

 S. Eusebii Hieronymi, Stridonensis Presbyteri, Operum Mantissa Continens Scripta Supposititia.

 Pars Prima.-Epistolae.

 Pars Prima.-Epistolae.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola I. Pelagii Ad Demetriadem.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola II. Ad Geruntii Filias. De contemnenda haereditate.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola III. Ad Marcellam. Exhortatur ut adversa toleret.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola IV, Seu Consolatio Ad Virginem In Exsilium Missam.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola V. Ad Amicum Aegrotum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola VI. Ad Amicum Aegrotum. De viro Perfecto.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola VII. Instituit amicum in scientia divinae legis.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola VIII. De tribus virtutibus.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola IX. Ad Paulam Et Eustochium De assumptione beatae Mariae Virginis.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola X. De Assumptione B. Virginis Mariae.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XI. De honorandis parentibus.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XII. Seu Opusculum De Septem Ordinibus Ecclesiae.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XIII. Virginitatis laus.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XIV. De his quae Deo in Scripturis sanctis attribuuntur.

 Epistola XV. Seu Damasi Symbolum.

 Epistola XVI. Seu Explanatio Symboli Ad Damasum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XVII, Seu Explanatio Fidei Ad Cyrillum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XVIII. Ad Praesidium. De Cereo paschali.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XIX. De vera circumcisione.

 Epistola XX, Seu In Susannam Lapsam Objurgatio.

 Epistola XXI, Seu Explanatio In Psalmum XLI.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXII, Seu Explanatio In Psalmum CXVII.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXIII. Ad Dardanum. De diversis Generibus Musicorum.

 Monitum In Sequentem Epistolam.

 Epistola XXIV, Seu Sermo De Resurrectione Domini.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXV, Seu Sermo De Nativitate Domini.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXVI, Seu Sermo De Epiphania Domini.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXVII, Seu Sermo De Quadragesima.

 Epistola XXVIII, Seu Sermo In Vigilia Paschae. De Esu Agni.

 Monitum In Sequentem Epistolam.

 Epistola XXIX, Seu Sermo De Resurrectione Domini.

 Monitum In Sequentem Epistolam.

 Epistola XXX. Ad Eustochium. De Vinculis beati Petri.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXI, Seu Tractatus De Observatione Vigiliarum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXII. Ad Pammachium Et Oceanum Exhortatoria.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXIII. Ad Quemdam Qui In Saeculo Poenitebat.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXIV. De diversis generibus leprarum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXV. Seu Homilia De Duobus Filiis, Frugi Et Luxurioso.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXVI. Valerius Rufino Ne Ducat Uxorem.

 Epistola XXXVII. Seu Dialogus Sub Nomine Hieronymi Et Augustini. De origine animarum.

 Monitum In Sequentem Epistolam.

 Epistola XXXVIII. Seu Homilia De Corpore Et Sanguine Christi.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XXXIX. Seu Homilia Super Evangelium Matthaei.

 Monitum In Sequentem Epistolam.

 Epistola XL. Ad Tyrasium Super Morte Filiae Suae Consolatoria. Benedicto et dilectissimo Tyrasio Hieronymus.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XLI. Ad Oceanum De Ferendis Opprobriis Hortatoria.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XLII. Ad Oceanum. De Vita Clericorum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XLIII. Ad Damasum. De Oblationibus altaris

 Monitum In Epistolas Sequentes.

 Epistola XLIV. Beatissimo papae Damaso Hieronymus.

 Epistola XLV. Damasi Episc. Urbis Romae Ad Hieronymum Presbyterum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XLVI. Damasi Ad Hieronymum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XLVII. Hieronymi Ad Damasum.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola XLVIII. Chromatii Et Heliodori Episcoporum Ad Hieronymum.

 Epistola XLIX. Hieronymi Ad Chromatium Et Heliodorum.

 Epistola L. De Nativitate sanctae Mariae.

 Monitum In Epistolam Sequentem.

 Epistola LI. Ad Paulam Et Eustochium. De virtute psalmorum.

 Epistola LII. Ad Augustinum.

 Epistola LIII. Guigonis De supposititiis B. Hieronymi epistolis.

 Pars Secunda, Scripta Varii Generis.

 De Formis Hebraicarum Litterarum.

 De Formis Hebraicarum Litterarum.

 Catalogus Quorumdam Operum Quae veteres nonnulli vel auctores vel mss. codd. laudant (falso tamen) Tamquam S. Hieronymi.

 Catalogus Quorumdam Operum Quae veteres nonnulli vel auctores vel mss. codd. laudant (falso tamen) Tamquam S. Hieronymi.

 Admonitio De Subsequente Homilia.

 Admonitio De Subsequente Homilia.

 Ad Monachos.

 Ad Monachos.

 Admonitio De Subsequente Regula.

 Admonitio De Subsequente Regula.

 Regula Monachorum Ex Scriptis Hieronymi Per Lupum De Olmeto Collecta.

 Regula Monachorum Ex Scriptis Hieronymi Per Lupum De Olmeto Collecta.

 Prologus.

 Caput Primum. De Obedientia.

 Caput II. De tribus generibus monachorum in Aegypto commorantium.

 Caput III. De Castitate.

 Caput IV. De Paupertate.

 Caput V. De utilitate Paupertatis.

 Caput VI. De Correctione et Doctrina Praesidentis.

 Caput VII. De Solitudine.

 Caput VIII. De Laudibus, et Utilitate Eremi.

 Caput IX. De periculo Vitae solitariae.

 Caput X. De Periculo habitandi in urbibus.

 Caput XI. De Abstinentia, et praecipue a carnibus.

 Caput XII. De Abstinentia Philosophorum, antiquorum Sacerdotum, aliorumque Sanctorum.

 Caput XIII. De temperatis Jejuniis.

 Caput XIV. De Contemplatione, Oratione, et Lectione.

 Caput XV. De Vigiliis.

 Caput XVI. De vestibus.

 Caput XVII. De laboribus manuum.

 Caput XVIII. De laude Religionis, et de inductione ad eam.

 Caput XIX. De laude et detractione vitanda, et periculis hujus vitae.

 Caput XX. De juramento, vindicta, mendacio, stultiloquio prohibendo.

 Caput XXI. De patientia, reconciliatione et mortuis non lugendis.

 Caput XXII. De tribulationibus et opprobriis perferendis.

 Caput XXIII. De timore ultimi judicii, et defectu hujus vitae.

 Caput XXIV. De virtute humilitatis et simplicitatis, ac tumenti animo vitando.

 Caput XXV. De humilitate Christi, quem imitari debemus.

 Caput XXVI. De justitia et vitae rectitudine.

 Caput XXVII. De fide, spe, et timore.

 Caput XXVIII. De charitate, et pace.

 Caput XXIX. De infirmis et pauperibus recreandis.

 Caput XXX. De poenitentia et misericordia Dei.

 Caput XXXI. Finis concludens regulam.

 Appendix Ad Regulam Praecedentem.

 Appendix Ad Regulam Praecedentem.

 Martini V P. M. Approbatio.

 Ejusdem Martini V P. M. Bulla Altera.

 Regula Monacharum. Indigna prorsus, quae Hieronymo affigeretur, doctis probisque hominibus visa est. Sane neque est, in quo consarcinatoris diligentia

 Regula Monacharum. Indigna prorsus, quae Hieronymo affigeretur, doctis probisque hominibus visa est. Sane neque est, in quo consarcinatoris diligentia

 Prooemium.

 Caput Primum. De Charitate et Unitate servanda.

 Caput II. De non habendo aliquid proprium.

 Caput III. De eligendo sorores ad recipiendum et administrandum bona monasterii.

 Caput IV. De Communitate et Humanitate servanda.

 Caput V. De Simonia vitanda in recipiendo sorores.

 Caput VI. De Obedientia exhibenda praelatis.

 Caput VII. De regimine Abbatissae.

 Caput VIII. De reverentia et subjectione erga abbatissam.

 Caput IX. De correctione facienda et generali accusatione criminum in sexta feria.

 Caput X. De vita mirifica sanctorum Patrum, quos in eremo reperit.

 Caput XI. De vanitate scientiae mundialis.

 Caput XII. De promptitudine adimplendi mandata.

 Caput XIII. De sororum operibus faciendis.

 Caput XIV. De officio et potestate Abbatissae.

 Caput XV. De periculo praeeminentiae et dignitatis.

 Caput XVI. De ordine in operibus Abbatissae.

 Caput XVII. De jurisdictione Episcopi in sorores.

 Caput XVIII. De ordine servando inter Episcopum et sorores.

 Caput XIX. De praeposito presbytero post Episcopum sororibus adhibendo.

 Caput XX. De ordine servando per sorores erga mares, et specialiter in loquendo.

 Caput XXI. De fictitiis et nocivis sermonibus evitandis.

 Caput XXII. De silentio, et diebus et horis debitis observandis.

 Caput XXIII. De refrenatione linguae in loquendo.

 Caput XXIV. De consortio marium fugiendo.

 Caput XXV. De obsequiis servitricum quaerentium victum et necessaria sororibus.

 Caput XXVI. De dulcedine contemplationis erga divina.

 Caput XXVII. De clausura domus

 Caput XXVIII. De detestatione pretiosarum vestium.

 Caput XXIX. De periculo ambitionis vestium.

 Caput XXX. De consideratione extremi diei judicii.

 Caput XXXI. De abjectione exquirenda in vestibus.

 Caput XXXII. De austeritate exquirenda in stratu.

 Caput XXXIII. De matutino et modo dicendi divinum officium.

 Caput XXXIV. De ordine dicendarum horarum primae, tertiae, extae et nonae.

 Caput XXXV. De cibis et ordine comedendi.

 Caput XXXVI. De sobrietate et jejunio.

 Caput XXXVII. De lectionibus ad mensam.

 Caput XXXVIII. De operibus sororum post prandium.

 Caput XXXIX. De horis vespertinis, et Completorio.

 Caput XL. De charitate servanda erga infirmas sorores.

 Caput XLI. De auctoritate Episcopi et praepositi, circa observationes ordinis.

 Admonitio De Sequenti Opusculo.

 Admonitio De Sequenti Opusculo.

 Canones Poenitentiales.

 Canones Poenitentiales.

 Admonitio De Subsequente Martyrologio.

 Admonitio De Subsequente Martyrologio.

 Epistola Chromatii Et Heliodori Episcoporum Ad Beatum Hieronymum, De Opere Martyrologii Colligendo.

 Epistola Chromatii Et Heliodori Episcoporum Ad Beatum Hieronymum, De Opere Martyrologii Colligendo.

 Beati Hieronymi Super Eo Ipso Ad Eosdem Responsio.

 Beati Hieronymi Super Eo Ipso Ad Eosdem Responsio.

 Martyrologium Vetustissimum S. Hieronymi Presbyteri Nomine Insignitum.

 Martyrologium Vetustissimum S. Hieronymi Presbyteri Nomine Insignitum.

 Festa Apostolorum. In vicem Prooemii.

 Incipit Martyrologium.

 Mensis Januarius: Habet dies triginta. Littera Indictionis.

 Mensis Februarius. Habet dies XXVIII.

 Mensis Martius. Habet dies XXXI.

 Mensis Aprilis. Habet dies XXX. Litania indicenda.

 Mensis Maius. Habet dies XXXI.

 Mensis Junius. Habet dies XXX.

 Mensis Julius Habet dies XXXI.

 Mensis Augustus Habet dies XXXI.

 Mensis September. Habet dies XXX.

 Mensis Octobris. Habet Dies XXXI.

 Mensis November. Habet dies XXX.

 Mensis December. Habet dies XXXI.

 Admonitio De Subsequente Libro.

 Admonitio De Subsequente Libro.

 Incipit Liber Comitis, Sive Lectionarius Per Circulum Anni.

 Incipit Liber Comitis, Sive Lectionarius Per Circulum Anni.

 Lectiones Defunctorum.

 Pars Tertia, Commentarii In Novum Testamentum.

 Pars Tertia, Commentarii In Novum Testamentum.

 Admonitio In Expositionem Sequentem.

 Admonitio In Expositionem Sequentem.

 Expositio Quatuor Evangeliorum De brevi Proverbio edita.

 Expositio Quatuor Evangeliorum De brevi Proverbio edita.

 Prologus.

 In Evangelium Secundum Matthaeum.

 In Evangelium Secundum Matthaeum.

 In Evangelium Secundum Marcum.

 In Evangelium Secundum Marcum.

 In Evangelium Secundum Lucam.

 In Evangelium Secundum Lucam.

 In Evangelium Secundum Joannem.

 In Evangelium Secundum Joannem.

 Commentarius In Evangelium Secundum Marcum.

 Commentarius In Evangelium Secundum Marcum.

 Praefatio.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 Praefatio Falso ascripta beato Hieronymo presbytero in Evangelium secundum Lucam.

 Praefatio Falso ascripta beato Hieronymo presbytero in Evangelium secundum Lucam.

 Admonitio In Subsequentes Commentarios.

 Admonitio In Subsequentes Commentarios.

 Commentarii In Epistolas Sancti Pauli. Praefatio.

 Commentarii In Epistolas Sancti Pauli. Praefatio.

 In Epistolam Ad Romanos.

 In Epistolam Ad Romanos.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 In Primam Epistolam Ad Corinthios.

 In Primam Epistolam Ad Corinthios.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 Caput XIV.

 Caput XV.

 Caput XVI.

 In Secundam Epistolam Ad Corinthios.

 In Secundam Epistolam Ad Corinthios.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 Caput VII.

 Caput VIII.

 Caput IX.

 Caput X.

 Caput XI.

 Caput XII.

 Caput XIII.

 In Epistolam Ad Galatas.

 In Epistolam Ad Galatas.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 In Epistolam Ad Ephesios.

 In Epistolam Ad Ephesios.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 In Epistolam Ad Philippenses.

 In Epistolam Ad Philippenses.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 In Epistolam Ad Colossenses.

 In Epistolam Ad Colossenses.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 In Primam Epistolam Ad Thessalonicenses.

 In Primam Epistolam Ad Thessalonicenses.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 In Secundam Epistolam Ad Thessalonicenses.

 In Secundam Epistolam Ad Thessalonicenses.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 In Primam Epistolam Ad Timotheum.

 In Primam Epistolam Ad Timotheum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 Caput V.

 Caput VI.

 In Secundam Epistolam Ad Timotheum.

 In Secundam Epistolam Ad Timotheum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 Caput IV.

 In Epistolam Ad Titum.

 In Epistolam Ad Titum.

 Caput Primum.

 Caput II.

 Caput III.

 In Epistolam Ad Philemonem.

 In Epistolam Ad Philemonem.

 Caput Unicum.

 Omnium Operum S. Hieronymi Distributio In Decem Tomos Comparata Cum Distributione Editionum Antiquarum Et Benedictina.

 Omnium Operum S. Hieronymi Distributio In Decem Tomos Comparata Cum Distributione Editionum Antiquarum Et Benedictina.

 Index Generalis In Omnia Opera S. Hieronymi Illis, qui singulis tomis subjuncti sunt, Multo Locupletior.

 Index Generalis In Omnia Opera S. Hieronymi Illis, qui singulis tomis subjuncti sunt, Multo Locupletior.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

 Ordo Rerum Quae In Hoc Tomo Continentur.

Caput II.

Deinde post annos quatuordecim. Quando de oneribus legis quaestio movebatur.

0809A Iterum ascendi Jerosolymam cum Barnaba, assumpto et Tito. Non voluntate mea, sed imperii divini necessitate.

Ascendi autem secundum revelationem. Hoc ait Apostolus. Cum venirem, inquit, Jerosolymam secundum revelationem Dei, congregationi fratrum per aedificationem meam reddidi rationem, seorsum et apostolis: non ut ab illis in aliquo instruerer, qui plenam fueram gratiam consecutus: sed ut manifestarem eis recto ordine, me Christi Evangelium praedicare.

Et contuli cum illis Evangelium, quod praedico in gentibus. Non didici, sed contuli Evangelium, per quod gentes sola fide salvantur.

Seorsum autem his qui videbantur aliquid esse. Ne 0809B illos discipuli de Evangelio dubitare putarent.

Ne forte in vacuum currerem, aut cucurrissem. Hoc non est dubitantis, sed potius confirmantis.

Sed neque Titus, qui mecum erat, cum esset gentilis, compulsus est circumcidi. In vacuum cucurrit.

Sed propter subintroductos falsos fratres. Reddit causas cur circumcidit Titum: non quia illi circumcisio prodesset, sed ut scandalum imminens vitaretur.

Qui subintroierunt explorare libertatem nostram, quam habemus in Christo Jesu: ut nos in servitutem redigerent. Qua absoluti sumus a jugo legis.

Quibus neque ad horam cessimus subjectioni, ut veritas Evangelii permaneat apud vos. Ut periculum vitaremus: et essent in nobis qui veritatem Evangelii 0809C confirmarent.

Ab his autem qui videbantur esse aliquid. Hic eos significat, qui Galatas judaizare compulerant: qui aliquando insignes inter discipulos apostolorum fuerant: quique praesenti tempore a fide Christiana, ad observationem Judaicam convertebant.

Quales aliquando fuerint, nihil mea interest. Deus enim personam hominis non accipit. Non mihi cura est, quia cum Domino ambulaverunt: quia nec tempus praejudicat fidei, nec persona labori.

Mihi autem qui videbantur esse aliquid, nihil contulerunt: sed e contra cum vidissent, quod creditum est mihi Evangelium praeputii. Ut praedicem in gentibus, sicut illis Judaeis.

Sicut et Petro circumcisionis. Qui enim operatus est 0809D Petro in apostolatum circumcisionis, operatus est et mihi inter gentes. Et cum cognovissent gratiam, quae data est mihi. In nullo sum illo inferior; quia ab uno Deo sumus in ministerio ordinati.

Jacobus, et Cephas, et Joannes, qui videbantur columnae esse. Super quas erat Ecclesia confirmata.

Dextras dederunt. Ita nos docere debere.

Mihi et Barnabae, societatis: ut nos in gentes, ipsi autem in circumcisionem. Ambo enim missi erant simul, ut gentibus praedicarent.

Tantum ut pauperum memores essemus. Qui omnia sua distribuentes, ad apostolorum pedes pretia deponebant. Vel quorum bona fuerant a Judaeis invasa: sicut legimus ad Hebraeos.

0810A Quod etiam sollicitus fui hoc ipsum facere. Hoc est, quod in omni pene scribit Epistola.

Cum autem venisset Cephas Antiochiam, in faciem ei restiti: quia reprehensibilis erat. Galatarum infirmitas compellit eum narrare, quod nec ipsi apostolorum principi Petro pepercerit, veritatem Evangelii non libere defendenti: sicut etiam ad profectum Corinthiorum manifestat visionem, quam annis quatuordecim celaverat. Hoc autem totum ait, ut ostendat numquam circumcisionis fuisse factorem, quod de illo falsi apostoli confingebant. Unde et alibi dicit: Ego autem, fratres, si circumcisionem praedico, quid adhuc persecutionem patior?

Prius enim, quam venirent quidam a Jacobo, cum gentibus edebat. Sciens sibi ostensum, ut nullius generis 0810B hominem vocaret immundum.

Cum autem venissent, subtrahebat et segregabat se, timens eos qui ex circumcisione erant: et simulationi ejus consenserunt caeteri Judaei. Non ideo reprehensibilis erat, quia cum illis edebat: sed quia postea propter homines se subtrahebat.

Ita ut et Barnabas duceretur ab eis in illam simulationem. Qui mecum ad gentes missus, nihil inter eos docuerat esse discriminis.

Sed cum vidissem, quod non recte ambularent ad veritatem Evangelii. Quamvis hoc propter scandalum faceret Judaeorum: tamen publice illum conveni, ut Judaeis superbia, et gentibus desperatio tolleretur.

Dixi Cephae coram omnibus. Publicum scandalum non poterat private curari.

0810C Si tu cum Judaeus sis. Si tu non tenes, quod natus es: quomodo illos facis tenere quod nati non sunt? Rationem reddit, non injuriam facit.

Gentiliter vivis, et non Judaice. Non ex operibus legis, sed sola fide sicut gentes, vitam in Christo invenisse te nosti.

Quomodo gentes cogis judaizare? Cur subtrahis te, tamquam a peccatoribus?

Nos natura Judaei, et non ex gentibus peccatores. Peccatores tamen eramus: quia conclusit Scriptura omnia sub peccato.

Scientes autem quod non justificatur homo ex operibus legis, nisi per fidem Jesu Christi: et nos in Christo Jesu credimus, ut justificemur ex fide Christi, et non ex operibus legis. Propter quod ex operibus legis, non 0810D justificabitur omnis caro. Opera legis: circumcisio et sabbatum, dies festi, et caetera, quae non propter justitiam, sed ad edomandam populi duritiam sunt mandata.

Quod si quaerentes justificari in Christo, inventi sumus et ipsi peccatores: numquid Christus peccati minister est? Absit. Si enim gentes fides sola non salvat, nec nos: quia ex operibus nemo justificatur. Ergo adhuc peccatores sumus, et Christus peccatorum minister est, tamquam non valens peccata indulgere.

Si enim quae destruxi, iterum haec reaedifico, praevaricatorem me constituo. Si destruxi Judaeos, et nunc (ut illi dicunt) ipsos reaedifico, meae sententiae praevaricator invenior.

0811A Ego enim per legem legi mortuus sum. Hoc est, quod dicit, per legem Christi, legi Moysi mortuus sum. Aut certe per ipsam Moysi legem, legis ejusdem sum observationibus liberatus: quoniam scriptum est in eadem lege: Quia Abraham ex fide justificatus est, et non ex operibus legis. Item per legem Christi, legi litterae, et Moysi legi veteri sum mortuus: quia ipsa se cessaturam esse praedixit.

Ut Deo vivam. Quia legem suam innovavit.

Christo crucifixus sum cruci. Omnibus peccatis, quibus lex est data, sum mortuus: ergo lex minime est necessaria.

Vivo autem non ego. Vetus homo.

Vivit vero in me Christus. In illo vivit Christus, in quo Christus vegetat actus et vitam.

0811B Quod autem nunc vivo in carne, in fide vivo filii Dei. In sola fide: quia nihil debeo legi antiquae.

Qui dilexit me, et tradidit seipsum pro me. Non pecuniam, non aliquod aliud pretium, sed se.

Non abjicio gratiam Dei. Non debeo esse illi ingratus: qui me tantum dilexit, ut pro me etiam moreretur. Abjecta enim est gratia, si mihi sola non sufficit.

Si enim per legem justitia, ergo gratis Christus mortuus est. Si lex poterat justificare, superflue mortuus est Christus.