Caput VIII.

19. «Post aliquanta iterum dicit Scriptura divina,» inquit: «Cognovit Adam Evam uxorem suam, et concepit, et peperit filium, et vocavit nomen ejus Seth, dicens: Suscitavit mihi Dominus semen aliud pro Abel, quem occidit Cain» (Gen. IV, 25) . Deinde addit, et dicit: «Ad documentum instituti coitus, ipsum semen divinitas dicitur excitasse.» Non intellexit homo iste quod scriptum est: putavit enim ad hoc esse dictum, Suscitavit mihi Dominus semen aliud pro Abel, ut crederetur Deus illi excitasse libidinem coeundi, cujus motu excitaretur semen, ut gremio feminae posset infundi. Nescit non esse dictum , Excitavit mihi semen; nisi, Dedit mihi filium. Denique hoc Adam non dixit post coitum suum, quo semen emisit, sed post conjugis partum, quo filium Deo donante suscepit. Nam quae gratulatio est, nisi forte libidinosorum et suum vas in morbo concupiscentiae, quod vetat Apostolus, possidentium (I Thess. IV, 5) , si semen extrema coeundi voluptate fundatur , nec sequatur conceptus aut partus, ubi nuptiarum verus est fructus?

20. Neque hoc ideo dixerim, quod alius putandus sit praeter summum et verum Deum, vel humani seminis, vel ipsius hominis creator ex semine : sed hoc tranquilla de homine obedientia membrorum ad nutum voluntatis exisset, si peccatum non praecessisset. Neque nunc agitur de natura seminis , sed de vitio. Illa quippe habet auctorem Deum; ex isto autem trahitur originale peccatum. Nam si semen ipsum nullum habet vitium, quid est quod scriptum est in libro Sapientiae: Non ignorans quoniam nequam est natio illorum, et naturalis malitia ipsorum, et quoniam non poterat mutari cogitatio illorum in perpetuum; semen enim erat maledictum ab initio (Sap. XII, 10, 11) ? Nempe de quibuscumque dicat ista, de hominibus dicit. Quomodo est ergo cujuslibet hominis malitia naturalis et semen maledictum ab initio, nisi ad illud respiciatur, quod per unum hominem peccatum intravit in mundum, et per peccatum mors; et ita in omnes homines pertransiit, in quo omnes peccaverunt (Rom. V, 12) ? Cujus autem hominis mala cogitatio non potest in perpetuum mutari, nisi quia per se ipsam non potest, sed si gratia divina subveniat; 0448A qua non subveniente quid sunt homines, nisi quod ait apostolus Petrus, Velut muta animalia procreata naturaliter in captivitatem et interitum (II Petr. II, 12) ? Unde uno loco Paulus apostolus utrumque commemorans, et iram Dei cum qua nascimur, et gratiam qua liberamur: Et nos omnes, inquit, aliquando conversati sumus in desideriis carnis nostrae, facientes voluntatem carnis et affectionum; et eramus natura filii irae, sicut et caeteri. Deus autem qui dives est in misericordia, propter multam dilectionem qua dilexit nos, et cum essemus mortui peccatis, convivificavit nos Christo, cujus gratia sumus salvi facti (Ephes. II, 3) . Quid est ergo malitia naturalis hominis, et semen maledictum ab initio, et procreati naturaliter in captivitatem et interitum, et natura filii irae? Numquid in Adam natura ista sic condita est? Absit: sed quia in illo vitiata, sic per omnes jam naturaliter cucurrit et currit, ut ab hac perditione non liberet, nisi gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum.