Caput III.

4. Calumnia de effectu Baptismi. «Baptisma quoque,» inquiunt, «non vere homines novos facere asserunt, id est, non plenam dare remissionem peccatorum; sed ex parte filios Dei fieri, ex parte autem filios saeculi, id est, diaboli, remanere contendunt.» Mentiuntur, insidiantur, tergiversantur: non hoc dicimus. Omnes enim homines qui sunt filii diaboli, etiam filios saeculi; non autem omnes filios saeculi etiam filios diaboli dicimus. Absit enim ut filios diaboli dicamus fuisse sanctos patres, Abraham, Isaac, et Jacob, et alios hujusmodi, quando per nuptias generabant, et eos fideles qui usque nunc et deinceps adhuc generant. Nec tamen possumus Domino contradicere dicenti, Filii saeculi hujus nubunt, et tradunt ad nuptias (Luc. XX, 34) . Quidam ergo filii saeculi hujus sunt, et tamen filii diaboli non sunt. Quamvis enim diabolus sit auctor et princeps omnium peccatorum; non tamen filios diaboli faciunt quaecumque peccata. Peccant enim et filii Dei, quoniam si dixerint se non habere peccatum, se ipsos seducunt, et veritas in eis non est (I Joan. I, 8) . Sed ea conditione peccant, qua sunt filii adhuc hujus saeculi: qua vero gratia sunt filii Dei, non utique peccant; quia omnis qui natus est ex Deo, non peccat (Id. III, 9) . Filios autem diaboli infidelitas facit, quod peccatum proprie vocatur, quasi solum sit, si non exprimatur quale peccatum sit. Sicut Apostolus cum dicitur, si non exprimatur quis apostolus, non intelligitur nisi Paulus: quia pluribus est Epistolis 0590A notior, et plus omnibus illis laboravit (I Cor. XV, 10) . Unde quod ait Dominus de Spiritu sancto, Ipse arguet mundum de peccato; infidelitatem intelligi voluit. Hoc enim cum exponeret, ait, De peccato quidem, quod non crediderunt in me (Joan. XVI, 8, 9) . Et ubi ait, Si non venissem, et locutus eis fuissem, peccatum non haberent (Id. XV, 22) . Non enim peccatum antea non habebant: sed ipsam voluit intelligi diffidentiam, qua nec praesenti et loquenti crediderunt, pertinentes ad eum de quo dicit Apostolus, Secundum principem potestatis aeris, qui nunc operatur in filiis diffidentiae (Ephes. II, 2) . Ergo in quibus non est fides, filii sunt diaboli; quia non habent in interiore homine cur eis dimittatur quidquid hominis vel infirmitate, vel ignorantia , vel omnino aliqua mala voluntate committitur. Illi autem filii Dei, qui utique si dixerint se non habere peccatum, se ipsos decipiunt, et veritas in eis non est, profecto, quod sequitur, cum confitentur peccata sua (quod filii diaboli non faciunt, vel non secundum fidem quae filiorum Dei propria est faciunt), fidelis est et justus qui dimittat eis peccata, et mundet eos ab omni iniquitate (I Joan. I, 8, 9) . Ut autem plenius intelligatur quod dicimus, audiatur ipse Jesus, qui filiis Dei utique loquebatur, dicens: Si autem vos cum sitis mali, nostis bona data dare filiis vestris, quanto magis Pater vester, qui in coelis est, dabit bona petentibus se (Matth. VII, 11) ? Si enim filii Dei non essent, non eis diceret, Pater vester qui in coelis est. Et tamen eos malos esse dicit, et nosse bona dare filiis suis. Numquid inde mali, unde filii Dei? Absit: sed inde mali, unde adhuc filii saeculi, jam tamen filii Dei facti pignore Spiritus sancti.

5. Baptismus igitur abluit quidem peccata omnia, prorsus omnia, factorum, dictorum, cogitatorum, sive originalia, sive addita, sive quae ignoranter, sive quae scienter admissa sunt: sed non aufert infirmitatem, cui regeneratus resistit, quando bonum agonem luctatur; consentit autem, quando sicut homo in aliquo delicto praeoccupatur (Galat. VI, 1) ; propter illud gaudens in actione gratiarum, propter hoc autem gemens in allegatione orationum. Ibi dicens, Quid retribuam Domino pro omnibus quae retribuit mihi (Psal. CXV, 3) ? hic dicens, Dimitte nobis debita nostra (Matth. VI, 12) . Propter illud dicens, Diligam te, Domine, virtus mea (Psal. XVII, 2) : propter hoc dicens, Miserere mei, Domine, quia infirmus sum (Psal. VI, 3) . Propter illud dicens, Oculi mei semper ad Dominum, quoniam ipse evellet de laqueo pedes meos (Psal. XXIV, 15) : propter hoc dicens, Turbatus est prae ira oculus meus (Psal. XXX, 10) . Et innumerabilia, quibus divinae Litterae plenae sunt, quae alternis vicibus , vel exsultando de Dei bonis, vel moerendo de nostris malis, a filiis Dei dicuntur ex fide, quamdiu adhuc filii sunt etiam saeculi hujus pro vitae hujus 0591A infirmitate: quos tamen Deus a filiis diaboli non solum lavacro regenerationis, sed ipsius etiam quae per dilectionem operatur (Galat. V, 6) , fidei probitate discernit; quia justus ex fide vivit (Rom. I, 17) . Haec autem infirmitas , cum qua usque ad corporis mortem defectu et profectu alternante contendimus, magnique interest quid vincat in nobis, regeneratione alia consumetur; de qua Dominus dicit, In regeneratione, cum sederit Filius hominis in sede majestatis suae, sedebitis et vos super sedes duodecim (Matth. XIX, 28) , etc. Regenerationem quippe hoc loco, ambigente nullo, novissimam resurrectionem vocat: quam Paulus quoque apostolus et adoptionem et redemptionem nuncupat, dicens, Sed etiam nos ipsi primitias spiritus habentes, et ipsi in nobismetipsis ingemiscimus, adoptionem exspectantes, redemptionem corporis nostri (Rom. VIII, 23) . Numquid non per lavacrum sanctum regenerati, adoptati et redempti sumus? Et tamen restat regeneratio, adoptio, redemptio, quam in fine venturam nunc patienter exspectare debemus, ut tunc filii hujus saeculi ex nulla parte jam simus. Quisquis igitur Baptismati derogat, quod modo per illud percipimus, corrumpit fidem: quisquis autem jam nunc ei tribuit, quod quidem per ipsum, sed tamen postea percepturi sumus, amputat spem. Nam si a me quisquam quaesierit, utrum per Baptismum salvi facti fuerimus; negare non potero, dicente Apostolo, Salvos nos fecit per lavacrum regenerationis et renovationis Spiritus sancti (Tit. III, V) . Sed si quaesierit, utrum per idem lavacrum omni prorsus modo jam nos fecerit salvos; respondebo, Non ita est. Idem quippe item dicit apostolus: Spe enim salvi facti sumus. Spes autem quae videtur, non est spes; quod enim videt quis, quid sperat? Si autem quod non videmus speramus, per patientiam exspectamus (Rom. VIII, 24 et 25) . Salus ergo hominis in Baptismate facta est, quia dimissum est quod peccati a parentibus traxit, vel quidquid etiam proprie ante Baptismum ipse peccavit: salus vero ejus tanta post erit , ut peccare omnino non possit.