S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE CONTINENTIA LIBER UNUS .

 CAPUT PRIMUM.

 2. Et ne in sola inferiorum partium carnis libidine continentia necessaria videretur a Domino speranda, etiam in Psalmo canitur, Pone, Domine, custodi

 CAPUT II.

 4. Propter quod etiam ipse ore proprio Dominus ait: Mundate quae intus sunt, et quae foris sunt munda erunt (Matth. XXIII, 26). Itemque alio loco cum

 5. Ac per hoc illa quae genitalibus membris pudicitia refrenatis, solet maxime ac proprie continentia nominari, nulla transgressione violatur, si supe

 CAPUT III.

 7. Hanc pugnam non experiuntur in semetipsis nisi bellatores virtutum debellatoresque vitiorum: nec expugnat concupiscentiae malum, nisi continentiae

 8. Tales milites apostolica tuba isto sonitu accendit in praelium: Non ergo regnet, inquit, peccatum in vestro mortali corpore ad obediendum desiderii

 9. Itemque cum hortatur ut non secundum carnem vivamus, ne moriamur, sed spiritu facta carnis mortificemus, ut vivamus tuba utique quae canit, bellum

 CAPUT IV.

 11. Sed quispiam dicturus est mihi aliud esse secundum hominem, aliud secundum carnem vivere: quia homo videlicet rationalis creatura est, et in eo ra

 CAPUT V.

 13. In hoc tam magno praelio, in quo vivit homo sub gratia, et cum bene pugnat adjutus, exsultat in Domino cum tremore, non desunt tamen etiam strenui

 14. Et alii quidem qui sua consueverunt excusare peccata, fato se ad peccandum queruntur impelli, tanquam hoc decreverint sidera, et coelum prius tali

 CAPUT VI.

 16. Non autem potestas Deo defuit, talem facere hominem qui peccare non posset: sed maluit eum talem facere, cui adjaceret peccare, si vellet non pec

 CAPUT VII.

 18. Omnes ergo qui credimus in Deum vivum et verum, cujus summe bona immutabilisque natura nec mali aliquid facit, nec mali aliquid patitur, a quo est

 CAPUT VIII.

 20. Sunt ergo in nobis desideria mala, quibus non consentiendo non vivimus male: sunt in nobis concupiscentiae peccatorum, quibus non obediendo non pe

 21. Quod ergo caro concupiscit adversus spiritum, quod non habitat in carne nostra bonum, quod lex in membris nostris repugnat legi mentis, non est du

 CAPUT IX.

 23. Tres quasdam copulas nobis insinuavit Apostolus, Christum et Ecclesiam, virum et uxorem, spiritum et carnem. Horum priora posterioribus consulunt,

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 27. Sunt etiam qui aperte malignis serviendo daemonibus, a corporis voluptatibus continent, ut per eos expleant nefarias voluptates, quarum impetum ar

 CAPUT XIII.

 29. Spiritus itaque hominis adhaerens Spiritui Dei, concupiscit adversus carnem, id est, adversus se ipsum sed pro se ipso, ut motus illi sive in car

 CAPUT XIV.

 31. Nunc autem deponite, inquit, et vos universa Deponite vos universa et vos? Deponite, 0372 Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit

 32. Sive autem ne vincamur acriter confligentes, sive aliquoties vel etiam insperata vel inopinata facilitate vincentes, ei qui nobis dat continentiam

6. But it is one thing to fight well, which now is, when the strife13    (Reading νεῖκος.) of death is resisted; another thing not to have an adversary, which will then be, when death, “the last enemy,”14    1 Cor. xv. 55; ib. 26 shall be destroyed. For Continence also itself, when it curbs and restrains lusts, at once both seeks the good unto the immortality of which we aim, and rejects the evil with which in this mortality we contend. Of the one it is forsooth the lover and beholder, but of the other both the enemy and witness: both seeking what becomes, and fleeing what misbecomes. Assuredly Continence would not labor in curbing lusts, if we had no wishes contrary to what is becoming, if there were no opposition on the part of evil lust unto our good will. The Apostle cries aloud, “I know,” saith he, “that there dwelleth not in me, that is in my flesh, good. For to will lieth near to me, but to accomplish good I find not.”15    Rom. vii. 18 For now good can be done, so far as that there be no assent given unto evil lust: but good will be accomplished, when the evil lust itself shall come to an end. And also the same teacher of the Gentiles cries aloud, “I take pleasure together with the law of God after the inner man: but I see another law in my members, warring against the law of my mind.”16    Rom. vii. 22, 23

CAPUT III.

6. Continentiae pugna contra libidines quamdiu sumus in hac vita. Pugna interna concupiscentiarum non experta nisi bellatoribus virtutum. Concupiscentia per legem cognoscitur, nonnisi per gratiam vincitur. Pugnandum ne peccati concupiscentia regnet. Opera carnis mortificanda. Sed aliud est bene pugnare, quod nunc est, quando mortis contentioni resistitur ; aliud adversarium non habere, quod tunc erit, 0353 quando mors novissima inimica destruetur (I Cor. XV, 55, 26). Nam et ipsa continentia cum frenat cohibetque libidines, simul et appetit bonum ad cujus immortalitatem tendimus, et respuit malum cum quo in hac mortalitate contendimus. Illius quippe amatrix et spectatrix , hujus vero et hostis et testis est; et decus appetens, et dedecus fugiens. Non utique in cupiditatibus frenandis continentia laboraret, si nihil nos contra quod decet liberet , si nihil nostrae bonae voluntati ex mala concupiscentia repugnaret. Clamat Apostolus: Scio, inquit, quia non habitat in me, hoc est in carne mea, bonum. Velle enim adjacet mihi, perficere autem bonum non invenio. Nunc enim fieri bonum potest, ut malae concupiscentiae non consentiatur; perficietur autem bonum, quando ipsa mala concupiscentia finietur. Itemque idem doctor Gentium clamat: Condelector legi Dei secundum interiorem hominem; video autem aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis meae (Rom. VII, 18, 22, 23).