S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE CONTINENTIA LIBER UNUS .

 CAPUT PRIMUM.

 2. Et ne in sola inferiorum partium carnis libidine continentia necessaria videretur a Domino speranda, etiam in Psalmo canitur, Pone, Domine, custodi

 CAPUT II.

 4. Propter quod etiam ipse ore proprio Dominus ait: Mundate quae intus sunt, et quae foris sunt munda erunt (Matth. XXIII, 26). Itemque alio loco cum

 5. Ac per hoc illa quae genitalibus membris pudicitia refrenatis, solet maxime ac proprie continentia nominari, nulla transgressione violatur, si supe

 CAPUT III.

 7. Hanc pugnam non experiuntur in semetipsis nisi bellatores virtutum debellatoresque vitiorum: nec expugnat concupiscentiae malum, nisi continentiae

 8. Tales milites apostolica tuba isto sonitu accendit in praelium: Non ergo regnet, inquit, peccatum in vestro mortali corpore ad obediendum desiderii

 9. Itemque cum hortatur ut non secundum carnem vivamus, ne moriamur, sed spiritu facta carnis mortificemus, ut vivamus tuba utique quae canit, bellum

 CAPUT IV.

 11. Sed quispiam dicturus est mihi aliud esse secundum hominem, aliud secundum carnem vivere: quia homo videlicet rationalis creatura est, et in eo ra

 CAPUT V.

 13. In hoc tam magno praelio, in quo vivit homo sub gratia, et cum bene pugnat adjutus, exsultat in Domino cum tremore, non desunt tamen etiam strenui

 14. Et alii quidem qui sua consueverunt excusare peccata, fato se ad peccandum queruntur impelli, tanquam hoc decreverint sidera, et coelum prius tali

 CAPUT VI.

 16. Non autem potestas Deo defuit, talem facere hominem qui peccare non posset: sed maluit eum talem facere, cui adjaceret peccare, si vellet non pec

 CAPUT VII.

 18. Omnes ergo qui credimus in Deum vivum et verum, cujus summe bona immutabilisque natura nec mali aliquid facit, nec mali aliquid patitur, a quo est

 CAPUT VIII.

 20. Sunt ergo in nobis desideria mala, quibus non consentiendo non vivimus male: sunt in nobis concupiscentiae peccatorum, quibus non obediendo non pe

 21. Quod ergo caro concupiscit adversus spiritum, quod non habitat in carne nostra bonum, quod lex in membris nostris repugnat legi mentis, non est du

 CAPUT IX.

 23. Tres quasdam copulas nobis insinuavit Apostolus, Christum et Ecclesiam, virum et uxorem, spiritum et carnem. Horum priora posterioribus consulunt,

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 27. Sunt etiam qui aperte malignis serviendo daemonibus, a corporis voluptatibus continent, ut per eos expleant nefarias voluptates, quarum impetum ar

 CAPUT XIII.

 29. Spiritus itaque hominis adhaerens Spiritui Dei, concupiscit adversus carnem, id est, adversus se ipsum sed pro se ipso, ut motus illi sive in car

 CAPUT XIV.

 31. Nunc autem deponite, inquit, et vos universa Deponite vos universa et vos? Deponite, 0372 Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit

 32. Sive autem ne vincamur acriter confligentes, sive aliquoties vel etiam insperata vel inopinata facilitate vincentes, ei qui nobis dat continentiam

28. Far be it therefore that we say of continence, of which Scripture saith. “And this very thing was wisdom, to know whose gift it was,”106    Wisd. viii. 21 that even they possess it, who, by containing, either serve errors, or overcome any lesser desires for this purpose, that they may fulfill others, by the greatness of which they are overcome. But that continence which is true, coming from above, wills not to repress some evils by other evils, but to heal all evils by goods. And, briefly to comprehend its mode of action, it is the place of continence to keep watch to restrain and heal all delights whatsoever of lust, which are opposed to the delight of wisdom. Whence without doubt they set it within too narrow bounds, who limit it to restraining the lusts of the body alone: certainly they speak better, who say that it pertains to Continence to rule in general lust or desire. Which desire is set down as a fault, nor is it only of the body, but also of the soul. For, if the desire of the body be in fornications and drunkennesses; hard enmities, strifes, emulations, lastly, hatreds, their exercise in the pleasure of the body, and not rather in the motion and troubled states of the soul? Yet the Apostle called all these “works of the flesh,” whether what pertained to the soul, or what pertained properly to the flesh, calling forsooth the man himself by the name of the flesh.107    Gal. v. 19, 20, 21 Forsooth they are the works of man, whatsoever are not called works of God; forasmuch as man, who does these, lives after himself, not after God, so far as he does these. But there are other works of man, which are rather to be called works of God. “For it is God,”108    Phil. ii. 13 saith the Apostle, “Who worketh in you both to will and to do, according to His good pleasure.” Whence also is that, “For as many as are led by the spirit of God, these are sons of God.”109    Rom. viii. 14

CAPUT XIII.

28. Continentia non tantum libidines corporis, sed et animi cupiditates coercet et regit. Motus animae pravi continentia cohibendi, negato consensu et rejecta vel cogitationis delectatione. Absit ergo ut continentiam, de qua Scriptura dicit, Et hoc ipsum erat sapientiae, scire cujus esset hoc donum (Sap. VIII, 21), etiam eos habere dicamus, qui continendo, vel erroribus serviunt, vel aliquas minores cupiditates ideo vincunt, ut alias expleant, quarum granditate vincuntur. Ea vero quae vera est desuper veniens continentia, non aliis malis mala premere alia, sed bonis mala sanare vult omnia. Cujus ut breviter complectar actionem; omnibus prorsus delectationibus concupiscentiae, quae adversantur delectationi sapientiae, coercendis atque sanandis invigilat officium continentiae. Unde angustius eam sine dubitatione metiuntur, qui solas libidines corporis cohibere definiunt: melius profecto illi, qui non addunt corporis, sed generaliter libidinem sive cupiditatem regendam dicunt ad continentiam pertinere. Quae cupiditas in vitio ponitur, nec tantum est corporis, verum et animi. Etenim si cupiditas corporis est in fornicationibus et ebrietatibus, numquid inimicitiae, contentiones, aemulationes, postremo animositates, in corporis voluptatibus, ac non potius in animi motibus et perturbationibus exercentur? Carnis tamen opera haec omnia nuncupavit Apostolus, sive quae ad animum, sive quae ad carnem proprie pertinerent, ipsum scilicet hominem nomine carnis appellans (Galat. V, 19-21). Opera quippe hominis sunt quae non dicuntur Dei; quoniam homo qui haec agit, secundum se ipsum vivit, non secundum Deum, in quantum haec agit. Sunt autem alia opera hominis, quae magis dicenda sunt opera Dei. Deus est enim, inquit Apostolus, qui operatur in vobis et velle et operari, pro bona voluntate (Philipp. II, 13). Inde est et illud: Quotquot enim Spiritu Dei aguntur, hi filii sunt Dei (Rom. VIII, 14).