S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE GRATIA CHRISTI ET DE PECCATO ORIGINALI CONTRA PELAGIUM ET COELESTIUM Libri duo .

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 4. Nam cum tria constituat atque distinguat, quibus divina mandata dicit impleri, possibilitatem, 0362 voluntatem, actionem possibilitatem scilicet,

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 8. Hanc autem naturalem possibilitatem quod adjuvari Dei gratia confitetur, non est hic apertum vel quam dicat gratiam, vel quatenus ea naturam sentia

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 24. Sed ne forte respondeat, ita se hic dixisse, «Dei faciendo voluntatem, divinam mereamur gratiam,» sicut fidelibus et pie viventibus additur gratia

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 32. Nam ut de Coelestii opusculis interim taceam, vel libellis ejus, quos judiciis ecclesiasticis allegavit , quae vobis omnia, cum aliis quas necessa

 CAPUT XXXI.

 34. Deinde quamlibet sentiat gratiam, ipsis Christianis secundum merita dari dicit: cum eos qui hoc dicunt, jam in Palaestina, sicut supra commemoravi

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 CAPUT XXXVI.

 CAPUT XXXVII.

 41. Item in eodem opere alio loco: «Quod si etiam sine Deo,» inquit, «homines ostendunt, quales a Deo facti sunt vide quid Christiani facere possint,

 CAPUT XXXVIII.

 CAPUT XXXIX.

 CAPUT XL.

 CAPUT XLI.

 CAPUT XLII.

 CAPUT XLIII.

 CAPUT XLIV.

 CAPUT XLV.

 50. Item in eodem libro idem sanctus Ambrosius: «Nam si Petrus,» inquit (Lib. 10, n. 91, ad Luc. XXII), «lapsus est, qui dixit, Etsi alii scandalizati

 CAPUT XLVI.

 CAPUT XLVII.

 CAPUT XLVIII.

 CAPUT XLIX.

 CAPUT L.

 LIBER SECUNDUS. DE PECCATO ORIGINALI.

 CAPUT PRIMUM.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 4. Nempe cernitis sic Coelestium concessisse parvulis Baptismum, ut in eos transire primi hominis peccatum, quod lavacro regenerationis abluitur, nolu

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 7. Sed multum misericors memoratae Sedis antistes, ubi eum vidit ferri tanta praesumptione praecipitem, tanquam furentem, donec si posset fieri resipi

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 19. Quomodo autem Pelagius obrepere tentaverit ad fallendum etiam Apostolicae Sedis episcopale judicium in hac ipsa quaestione de Baptismate parvuloru

 CAPUT XVIII.

 20. Denique quomodo respondeat advertite, et videte latebras ambiguitatis falsitati praeparare refugia. offundendo caliginem veritati ita ut etiam no

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 24. Jam vero in libro Fidei suae , quem Romam cum ipsis litteris misit ad eumdem papam Innocentium, ad quem etiam epistolam scripserat, multo evidenti

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 27. Sed multum eum ista fallit opinio. Longe aliter se habent quaestiones istae, quas esse praeter fidem 0398 arbitratur, quam sunt illae in quibus sa

 CAPUT XXIV.

 29. Quamvis ergo mors regnaverit ab Adam usque ad Moysen (Rom. V, 14), quia non eam potuit vincere nec lex data per Moysen non enim data est quae pos

 CAPUT XXV.

 CAPUT XXVI.

 31. Haec disputantes, a gratia mediatoris justos excludere conantur antiquos, tanquam Dei et illorum hominum non fuerit mediator homo Christus Jesus

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 CAPUT XXXVI.

 CAPUT XXXVII.

 CAPUT XXXVIII.

 CAPUT XXXIX.

 CAPUT XL.

 45. Reatus itaque vitii ejus de quo loquimur, in regeneratorum prole carnali tamdiu manebit, donec et illic lavacro regenerationis abluatur. Regenerat

 46. Nec quisquam miretur, et dicat, «Cur hoc creat bonitas Dei, quod possideat malignitas diaboli?» Hoc enim suae creaturae seminibus ex illa bonitate

 CAPUT XLI.

 48. His tamen verbis hominis Dei, quem tanto praeconio ipse laudavit Pelagius, contradicit, et dicit, «sicut sine virtute, ita nos sine vitio procrear

42. [XXXVII.]—The Evil of Lust Ought Not to Be Ascribed to Marriage. The Three Good Results of the Nuptial Ordinance: Offspring, Chastity, and the Sacramental Union.

It is then manifest that that must not be laid to the account of marriage, even in the absence of which, marriage would still have existed. The good of marriage is not taken away by the evil, although the evil is by marriage turned to a good use. Such, however, is the present condition of mortal men, that the connubial intercourse and lust are at the same time in action; and on this account it happens, that as the lust is blamed, so also the nuptial commerce, however lawful and honourable, is thought to be reprehensible by those persons who either are unwilling or unable to draw the distinction between them. They are, moreover, inattentive to that good of the nuptial state which is the glory of matrimony; I mean offspring, chastity, and the pledge.245    Sacramentum; see above, ch. 39. The evil, however, at which even marriage blushes for shame is not the fault of marriage, but of the lust of the flesh. Yet because without this evil it is impossible to effect the good purpose of marriage, even the procreation of children, whenever this process is approached, secrecy is sought, witnesses removed, and even the presence of the very children which happen to be born of the process is avoided as soon as they reach the age of observation. Thus it comes to pass that marriage is permitted to effect all that is lawful in its state, only it must not forget to conceal all that is improper. Hence it follows that infants, although incapable of sinning, are yet not born without the contagion of sin,—not, indeed, because of what is lawful, but on account of that which is unseemly: for from what is lawful nature is born; from what is unseemly, sin. Of the nature so born, God is the Author, who created man, and who united male and female under the nuptial law; but of the sin the author is the subtlety of the devil who deceives, and the will of the man who consents.

CAPUT XXXVII.

42. Clarum est igitur, hoc non esse nuptiis imputandum, quod etsi non esset, nuptiae tamen essent: quarum bonum non aufertur isto malo, sed ab eis et hoc malum in usum vertitur bonum. Verum quia jam ista conditione mortalium, nunc simul aguntur concubitus et libido; eo fit ut cum libido reprehenditur, etiam nuptialis concubitus licitus et honestus reprehendi putetur ab eis, qui nolunt discernere ista vel nesciunt. Nec attendunt illud esse nuptiarum bonum, unde gloriantur nuptiae, id est, proles, pudicitia, sacramentum; illud autem non esse nuptiarum, sed carnalis concupiscentiae malum, de quo erubescunt et nuptiae. Sed quia sine illo malo fieri non potest nuptiarum bonum, hoc est, propagatio filiorum; ubi ad hujusmodi opus venitur, secreta quaeruntur, arbitri removentur, filiorum quoque ipsorum, si jam inde aliqui nati sunt, cum per aetatem sentire ista jam coeperint, praesentia devitatur: atque ita nuptiae sinuntur exercere quod licet, ut non negligant occultare quod dedecet. Hinc est quod infantes etiam qui peccare non possunt, non tamen sine peccati contagione nascuntur; non ex hoc quod licet, sed ex eo quod dedecet. Nam ex hoc quod licet, natura nascitur; ex illo quod dedecet, vitium. Naturae nascentis est auctor Deus, qui hominem condidit, et qui virum ac feminam nuptiali jure conjunxit: vitii vero auctor est diaboli decipientis calliditas, et hominis consentientis voluntas.