S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI Id episcopos Eutropium et Paulum EPISTOLA, SIVE LIBER DE PERFECTIONE JUSTITIAE HOMINIS.

 0291 Sanctis fratribus et coepiscopis et

 CAPUT II.

 Ratiocinatio 2. Iterum quaerendum est, inquit, peccatum voluntatis, an necessitatis est. Si necessitatis est, peccatum non est: si voluntatis est, vit

 Ratiocinatio 3. Iterum, inquit, quaerendum est, quid est peccatum, naturale, an accidens. Si naturale, peccatum non est: si autem accidens est, et rec

 Ratiocinatio 4. Iterum, ait, quaerendum est, quid est peccatum actus, an res. Si res est, auctorem habeat necesse est et si auctorem habere dicitur,

 CAPUT III.

 Ratiocinatio 6. Iterum, ait, quaerendum est, utrumne praeceptum sit homini sine peccato esse. Aut enim non potest, et praeceptum non est: aut quia pra

 Ratiocinatio 7. Iterum, ait, quaerendum est, an velit Deus hominem sine peccato esse. Procul dubio vult, et procul dubio potest. Quis enim tam demens

 Ratiocinatio 8. Iterum, ait, quaerendum est, quomodo vult Deus hominem esse, cum peccato, an sine peccato. Procul dubio non vult esse cum peccato. Qua

 CAPUT IV.

 Ratiocinatio. 10. «Proinde,» inquit, «Deus bonum hominem fecit, et praeterquam illum bonum fecit, bonum ei insuper ut faceret imperavit. Quam impium,

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 Ratiocinatio 13. «Iterum,» ait, «quaerendum est, si non potest homo sine peccato esse, cujus culpa est ipsiusne hominis, an cujuslibet alterius: si i

 Ratiocinatio 14. «Iterum,» ait, «quaerendum est, si natura hominis bona est, quod nullus negare nisi Marcion aut Manichaeus audebit, quomodo igitur bo

 Ratiocinatio 15. «Et hoc,» inquit, «dicendum est: Certe justus est Deus negari enim non potest. Imputat autem Deus homini omne peccatum. Et hoc quoqu

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 18. Quamdiu ergo peregrinantes a Domino per fidem ambulamus, non per speciem (II Cor. V, 6, 7), unde dictum est, Justus ex fide vivit (Habac. II, 4)

 19. In qua oratione, si contentiosi esse nolumus, satis nobis propositum speculum est, ubi inspiciatur vita justorum, qui ex fide vivunt, et perfecte

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 22. Audiamus ergo et in his testimoniis quae deinde posuit, Deum sua praecepta non gravia commendantem. «Quod Dei mandata,» inquit, «non modo impossib

 CAPUT XI.

 24. Hoc et illo testimonio confirmatur, quod iste consequenter adjunxit ab eodem Job dictum: Ecce ego proximus sum judicio meo, et scio quia justus in

 25. Inde est quod dicit, Nihil iniquum erat in manibus meis, sed munda oratio mea (Job. XVI, 18). Hinc enim erat munda oratio, quia veniam non injuste

 0305 26. Et quod dicit de Domino, Multas enim contritiones meas fecit sine causa (Job. IX, 17): non ait, Nullas fecit cum causa sed, multas sine caus

 27. Item quod dicit, Vias enim ejus custodivi, et non declinavi a mandatis ejus, neque discedam (Id. XXIII, 11): custodivit vias Dei, qui non sic exor

 28. Quod autem iterum ait idem sanctus Job, Non enim reprehendit me cor meum in omni vita mea (Id. XXVII, 6): tunc nos in ista vita, in qua ex fide vi

 CAPUT XII.

 30. «Item,» inquit, «apud ipsum Job: Et miraculum tenuit veracis hominis. Item apud Salomonem de Sapientia: Viri mendaces non erunt illius memores vi

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 34. Tamen etiam illa vera sunt, quae respondendo subjecit, quod «Salvator ait in Evangelio, Beati mundicordes, quoniam ipsi Deum videbunt (Matth. V, 8

 35. Tunc plene atque perfecte erit Ecclesia non habens maculam aut rugam aut aliquid hujusmodi, quia tunc etiam erit vere gloriosa. Cum enim non tantu

 0311 36. Puto autem interesse inter rectum corde, et mundum corde. Nam et rectus corde in ea quae ante sunt extenditur, ea quae retro sunt obliviscens

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 41. Videte tamen, obsecro, quale sit, ideo volenti et currenti misericordiam Dei non esse necessariam, quae illum etiam praevenit, ut curreret, quia d

 42. Magnum autem aliquid pro sua causa se invenisse arbitratus est apud Isaiam prophetam, quia Deus dixit, Si volueritis et audieritis me, quae bona s

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

(30.) “Every Man is a Liar,” Owing to Himself Alone; But “Every Man is True,” By Help Only of the Grace of God.

“Moreover,” says he, “in Job himself it is said: ‘And he maintained the miracle of a true man.’124    Job xvii. 8. Again we read in Solomon, touching wisdom: ‘Men that are liars cannot remember her, but men of truth shall be found in her.’125    Ecclus. xv. 8. Again in the Apocalypse: ‘And in their mouth was found no guile, for they are without fault.’”126    Rev. xiv. 5. To all these statements we reply with a reminder to our opponents, of how a man may be called true, through the grace and truth of God, who is in himself without doubt a liar. Whence it is said: “Every man is a liar.”127    Ps. cxv. 2. As for the passage also which he has quoted in reference to Wisdom, when it is said, “Men of truth shall be found in her,” we must observe that it is undoubtedly not “in her,” but in themselves that men shall be found liars. Just as in another passage: “Ye were sometimes darkness, but now are ye light in the Lord,”128    Eph. v. 8.—when he said, “Ye were darkness,” he did not add, “in the Lord;” but after saying, “Ye are now light,” he expressly added the phrase, “in the Lord,” for they could not possibly be “light” in themselves; in order that “he who glorieth may glory in the Lord.”129    1 Cor. i. 31. The “faultless” ones, indeed, in the Apocalypse, are so called because “no guile was found in their mouth.”130    Rev. xiv. 5. They did not say they had no sin: if they had said this, they would deceive themselves, and the truth would not be in them;131    1 John i. 8. and if the truth were not in them, guile and untruth would be found in their mouth. If, however, to avoid envy, they said they were not without sin, although they were sinless, then this very insincerity would be a lie, and the character given of them would be untrue: “In their mouth was found no guile.” Hence indeed “they are without fault;” for as they have forgiven those who have done them wrong, so are they purified by God’s forgiveness of themselves. Observe now how we have to the best of our power explained in what sense the quotations he has in his own behalf advanced ought to be understood. But how the passage, “Every man is a liar,” is to be interpreted, he on his part has altogether omitted to explain; nor is an explanation within his power, without a correction of the error which makes him believe that man can be true without the help of God’s grace, and merely by virtue of his own free will.

30. «Item,» inquit, «apud ipsum Job: Et miraculum tenuit veracis hominis. Item apud Salomonem de Sapientia: Viri mendaces non erunt illius memores; viri autem veraces invenientur in illa (Eccli. XV, 8). Item in Apocalypsi: Et in ore ipsorum non est inventum mendacium; sine macula sunt» (Apoc. XIV, 5). Ad haec et nos respondemus, admonentes quomodo dicendus sit homo verax per Dei gratiam atque veritatem, qui per se ipsum sine dubio mendax est. Unde dictum est, Omnis homo mendax. Hoc et testimonium sonat de Sapientia, quod ipse posuit: Viri autem veraces invenientur in illa: qui procul dubio non in illa, sed in se ipsis invenientur esse mendaces. Sicuti est, Fuistis aliquando tenebrae, nunc autem lux in Domino (Ephes. V, 8). Cum diceret, tenebrae, non addidit in Domino: cum autem dixit, lux, addidit utique, in Domino: quia in se ipsis lux esse non possent; ut qui gloriatur, in Domino glorietur (I Cor. I, 31). Illi vero in Apocalypsi propterea tales dicti sunt, quod non sit inventum in ore eorum mendacium: quia non dixerunt se non habere peccatum; quod si dicerent, se ipsos deciperent, et veritas in eis non esset (I Joan. I, 8): porro si veritas in eis non esset, inveniretur in ore eorum mendacium. Quod si propter invidiam, cum essent sine peccato, dicerent se non esse sine peccato; hoc ipsum esset mendacium, falsumque esset quod dictum est, Non est inventum in ore ipsorum mendacium. Ideo ergo sine macula sunt, quia sicut ipsi dimiserunt debitoribus suis, sic illis Deo dimittente mundati sunt. Ecce nos, ut valuimus, exposuimus quomodo accipienda essent testimonia, quae pro sua causa commemoravit. Ipse autem quomodo sit accipiendum quod scriptum est, Omnis homo mendax, omnino non solvit; nec solvere poterit, nisi correcto errore, quo credit hominem sine adjutorio gratiae Dei, per solam propriam voluntatem posse esse veracem.