S. AURELII AUGUSTINI HIPPONENSIS EPISCOPI DE GESTIS PELAGII Ad Aurelium episcopum. LIBER UNUS .

 0319 1. Posteaquam in manus nostras , sancte papa Aureli, ecclesiastica gesta venerunt, ubi Pelagius ab episcopis quatuordecim provinciae Palaestinae

 CAPUT PRIMUM.

 3. Aliud est autem, hominem per scientiam legis ad non peccandum adjuvari et aliud est, non posse esse sine peccato, nisi qui scientiam legis habueri

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 6. Denique in illo libro, ubi illa capitula Pelagius scripsit, huic positioni , qua dixit, «Omnes voluntate propria regi, et suo desiderio unumquemque

 7. Nam et illud quod posuit de Psalmo in eodem Capitulorum libro, ut quasi probaret, «Omnes voluntate propria regi,» Dilexit maledictum, et veniet ei

 8. Quae cum ita sint, filii Dei qui hoc noverunt, et se Dei Spiritu regi et agi gratulantur, quomodo moveri potuerunt, cum audirent vel legerent a Pel

 9. Item recitatum est quod in libro suo Pelagius 0325 posuit, «In die judicii iniquis et peccatoribus non esse parcendum, sed aeternis eos ignibus exu

 10. Quod autem addidit Pelagius, «Et si quis aliter credit, Origenista est:» hoc acceperunt judices, quod revera in Origene dignissime detestatur Eccl

 11. Quomodo autem fiet hoc judicium, difficile in Scripturis sanctis comprehendi potest: modis enim multis significatur, quod uno modo futurum est. Na

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 14. Numquidnam ergo fratres nostros, ut etiam hoc inter caetera objicerent, sine causa verba ista moverunt? Non utique: sed Veteris Testamenti nomen m

 15. Quomodo ergo non merito commoverentur filii promissionis, filii liberae Jerusalem in coelis aeternae, cum ista discretio apostolica atque catholic

 CAPUT VI.

 17. Numquid hic poterant judices, vel debebant, incognita et incerta damnare, quando nemo contra aderat, qui ea quae ad viduam reprehensibilia scripta

 18. An et illud fortasse tractandum est, utrum recte dictum sit «non tanquam haereticos, sed tanquam stultos anathematizandos qui ita sentirent, quoni

 19. Nos sane cum hanc Pelagii defensionem in illa, quam prius accepimus, chartula legeremus , aderant quidam sancti fratres, qui se Pelagii libros exh

 20. Illud sane quod Pelagius suum esse confessus est, adhuc latebrosum est: sed puto quod in istorum gestorum consequentibus partibus elucebit. Ait en

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 24. Ad haec sibi objecta, sicut gesta testantur. Pelagius ita respondit: «De posse quidem hominem sine peccato esse, dictum est,» inquit, «superius: d

 25. His autem quaestionibus, et istarum sententiarum contentiosissimis assertionibus jam usquequaque ferventibus, multorum fratrum perturbabatur infir

 26. Unde nunc duo illa videamus, quae noluit anathematizare Pelagius, qui etiam sua esse cognovit sed ut illud, quod in eis offendebat, auferret, quo

 CAPUT XII.

 28. Sed ad hoc objectum vigilanti circumspectione respondit, quam sine dubio catholici judices approbaverunt. «Dictum est,» inquit, «a nobis, sed ita,

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 31. Dicam etiam aliquid laetius . Superius metuebam (Supra, n. 20), cum diceret Pelagius, adjuvante gratia Dei posse esse hominem sine peccato, ne for

 32. Sed quod ista sequitur, me rursum sollicitat. Cum enim de quinto capitulo libri Coelestii huic fuisset objectum, quod «affirment unumquemque homin

 33. Quid est ergo, unde me de hoc capitulo sollicitum factum esse praedixi? Hoc videlicet, quod ait Pelagius, «Donare Deum ei, qui fuerit dignus accip

 34. Hoc forte dicet: Ego non ex operibus, sed ex fide dixi Apostolum dignum fuisse, cui tantae illae gratiae donarentur non enim opera, quae bona ant

 35. Quid est ergo quod idem dicit apostolus, Bonum certamen certavi, cursum consummavi, fidem servavi de caetero superest mihi corona justitiae, quam

 36. Redditur ergo debitum praemium Apostolo digno: sed ipsum apostolatum indebitum gratia donavit 0342 indigno. An hoc me dixisse poenitebit? Absit: e

 37. Merito, quod gesta indicant, etiam hoc usus est testimonio sanctus Joannes Jerosolymitanae antistes Ecclesiae, sicut interrogatus quae apud illum

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 41. Cur ergo, ait aliquis, hoc judices approbaverunt? Fateor, ideo jam ipse ambigo: sed nimirum, aut breve dictum eorum audientiam et intentionem faci

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV.

 CAPUT XXV.

 50. At nunc si Pelagius Deum cogitat, si non est ingratus ejus misericordiae, qui eum ad episcoporum judicium propterea perduxit, ut haec anathemata d

 CAPUT XXVI.

 52. «Domino dilectissimo, et desideratissimo fratri Pelagio, Augustinus, in Domino salutem. Gratias ago plurimum, quod me litteris tuis exhilarare dig

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX.

 55. Quid sibi ergo vult, quod in hac epistola ita gloriari ausi sunt, ut non solum possibilitatem non peccandi, sed etiam facilitatem, sicut in libro

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII.

 CAPUT XXXIII.

 58. Postea etiam de libro Coelestii capitula sibi objecta in eadem chartula multa congessit neque his intervallis quae continent gesta, duas responsi

 CAPUT XXXIV.

 CAPUT XXXV.

 61. Quoniam necesse erat impleri quod praedixit apostolus Paulus, Oportet et haereses esse, ut probati manifesti fiant in vobis (I Cor. XI, 19): post

 62. Ista haeresis cum plurimos decepisset, et fratres, quos non deceperat, conturbaret Coelestius quidam talia sentiens, ad judicium Carthaginensis E

 63. Ex iis etiam, quae Coelestium dixisse vel scripsisse, tanquam dogmata discipuli ejus, sunt objecta Pelagio sua quaedam et ipse cognovit, sed alit

 64. Has ex nomine Coelestii quatuor sententias non sic approbaverunt episcopi judices, sicut eas Coelestius sensisse dicebatur: sed sicut de his respo

 65. Nunc similiter recapitulando illa paulo attentius videamus, quae illum contraria reprobare et anathematizare dixerunt. In hoc enim potius tota hae

 66. De his autem quae post hoc judicium ibi a nescio quo cuneo perditorum, qui valde in perversum perhibentur Pelagio suffragari, incredibili audacia

48. [XXIV.]—A Letter Written by Timasius and Jacobus to Augustin on Receiving His Treatise “On Nature and Grace.”

“To his lordship, the truly blessed and deservedly venerable father, Bishop Augustin, Timasius and Jacobus send greeting in the Lord. We have been so greatly refreshed and strengthened by the grace of God, which your word has ministered to us, my lord, our truly blessed and justly venerated father, that we may with the utmost sincerity and propriety say, ‘He sent His word and healed them.’137    Ps. cvii. 20. We have found, indeed, that your holiness has so thoroughly sifted the contents of his little book as to astonish us with the answers with which even the slightest points of his error have been confronted, whether it be on matters which every Christian ought to rebut, loathe, and avoid, or on those in which he is not with sufficient certainty found to have erred,—although even in these he has, with incredible subtlety, suggested his belief that God’s grace should be kept out of sight.138    Supprimendam. There is, however, one consideration which affects us under so great a benefit,—that this most illustrious gift of the grace of God has, however slowly, so fully shone out upon us. If, indeed, it has happened that some are removed from the influence of this clearest light of truth, whose blindness required its illumination, yet even to them, we doubt not, the same grace will find its steady way, however late, by the merciful favour of that God ‘who will have all men to be saved and to come unto the knowledge of the truth.’139    1 Tim. ii. 4. As for ourselves, indeed, thanks to that loving spirit which is in you, we have, in consequence of your instruction, some time since thrown off our subjection to his errors; but we still have even now cause for continued gratitude in the fact that, as we have been informed, the false opinions which we formerly believed are now becoming apparent to others—a way of escape opening out to them in the extremely precious discourse of your holiness.” Then, in another hand: “May the mercy of our God keep your blessedness in safety, and mindful of us, for His eternal glory.”140    See Augustin’s Epist. 168.

CAPUT XXIV.

48. «Domino vere beatissimo, et merito venerabili patri episcopo Augustino, Timasius et Jacobus, in Domino salutem. Ita nos refecit et recreavit gratia Dei ministrata per verbum tuum, ut prorsus germane dicamus, Misit verbum suum, et sanavit eos (Psal. CVI, 20), domine beatissime, et merito venerabilis pater. Sane ea diligentia ventilasse Sanctitatem tuam textum ejusdem libelli reperimus, ut ad singulos apices responsa reddita stupeamus, sive in his quae refutare, detestari, ac fugere deceat christianum; 0348 sive in illis, in quibus non satis invenitur errasse; quamvis, nescio qua calliditate, in ipsis quoque gratiam Dei credidit supprimendam. Sed unum est quod nos in tanto beneficio afficit, quia tarde hoc tam praeclarum gratiae Dei munus effulsit. Siquidem contigit absentes fieri quosdam, quorum caecitati ista tam perspicuae veritatis illustratio deberetur; ad quos, etsi tardius, non diffidimus propitio Deo eamdem gratiam pervenire, qui vult omnes homines salvos fieri, et ad agnitionem veritatis venire (I Tim. II, 4). Nos vero, etsi olim spiritu charitatis , qui in te est, docti, subjectionem ejus abjecerimus erroris, in hoc etiam nunc gratias agimus, quod haec quae ante credidimus, nunc aliis aperire didicimus, viam facilitatis uberiore Sanctitatis tuae sermone pandente. Et alia manu: Incolumem Beatitudinem tuam, nostrique memorem, misericordia Dei nostri glorificet in aeternum» (Epist. 168, inter Augustinianas).