CANTICUM TERTIUM.

Iacobo Lampugnano soc. Iesu Italo interprete.
1 Quid vulneratum perdis o amans amor?
Mihi cor revulsum facibus aeternis flagrat,
Facibus amoris: nuspiam tutum male
Reperit quietem, vincla praecidunt fugam.
Uritur et ardet, qualiter cerae solet
Populante flamma mollis absumi globus.
Et vita mors est: moritur et vivens perit,
Languetque moriens: dumque meditatur fugam,
Fornace media conditum sese videt.
Quo rapior, eheu ! qui dolores me manenti
Tanti est amoris ignis I o amor, o amori
2 Nescius amorem, nempe inexpertum mihi
Olim expetebam, melleum credens bonum
Dulcedinisque pace poscebam frui
At poena quae me torquet insontem, inscium.
Tantos dolores egone speravi miser?
Dirae perusta corda discindunt faces:
Aperire nequeo voce, quod patior malum
Amore morior, cordis et viduus gemo.
3 Mihi corda vulsa nuper
Abiere, passa vulnus
Manibus superni amoris.
Et vivo mentis expers
Expersque sentiendi.
Iam forma sordet omnis.
Et pulchritudo sordet.
Dites valete campi,
Lautae valete mensae
Luxusque delicati.
Posthac valete gemmae
Aurique fulgurantis
Et fulminantis orbes.
Me sola amoris arbor
Plantata corde summo
Fructu beat beato.
Hic me repente totum
In alterum novavit,
Reiecit et priorem
Mentem, vigorem, amorem.
4 Mercarer ut tenellum
Nihil mihi reliqui.
Quin et creata cuncta,
Gazas, opes et aurum,
Si gazam, opes et aurum,
Et quidquid est bonorum,
Rex ipse possiderem,
Darem volens libensque,
Mercarer ut tenellum.
Sed me fefellit ille
Amore sauciatum.
Quid, stulte, quid querelas,
Quid vana verba fundis?
Emancipatum amori
Divenditumque iam me
Pretium reliquit omne.
Ah gressum revoca, infelix, quo pergis amice ?
Nescia turba Dei est, turbaque amoris inops
Parcite clamosi me divexare sodales;
Nam quid ego domini servus amoris agam?
Montani ante rigor poterit mollescere saxi,
Quam rex e nostro corde recedat amor.
Urit amor, me torquet amor, sum factus amori
Alter amor: nostri est victor amoris amor.
6 Hunc mihi non undae, non flamma nec auferet ensis,
Non dolor hunc nexum dissolvisse queat.
Quo rapior? via nulla patet mortique dolorique,
Et subtus celso e vertice cuncta iacent.
O anime, ad culmen qui te vexere bonorum?
Christus amor: Christi pectora dulce tene.
7 Omnia sordent, quidquid et aether
Magno circumligat amplexu,
Et quidquid humus foecunda parit
Divite vena. Dulcis Iesu
Propter amorem nil dulce mihi est.
Aurea Phoebi lampas, amoenae
Regia lucis, iubare exuta
Paene videtur: facit hoc Christi
Nitidus multo lumine vultus.
8 Arguat ergo nullus amantem,
Si videt inopem mentis amantem:
Iam nulla valent vulnus amoris,
Nulla catenas pellere corda.
Quin age, quisquis miserum incusas,
Reputa tecum, quid cor possit
Divina pati tela vel ignes.
O si quisquam conscius esset
Vulneris huius ! sique doleret
Miserans nostros pectoris aestus I
9 Clamat aeternum polus atque tellus,
Omnia et clamant: amor, o amorem,
Quisquis es, pleno bibe cordis haustu.
10 Plura donarem, modo plura possem,
Omnium nudus, tibi blandienti,
O vetus semper nova pulchritudo,
Pulcher Iesu.
11 Tu rapis mentem mihi: cor liquescit,
Instar et cerae fluit innocenter.
Mercium quale est genus hoc? Iesu,
Induant ut se mea corda, semet
Exuunt? nosco genus: est amoris
Aurea merces.
12 Dulcedo mentem colligat,
Et mens in amplexus ruit.
Quantoque pulchritudinem
Magis intuetur, uritur,
Christoque semet induit,
Oblita semet: omnia
Exuta, sed non indiga.
13 Induta Christum, numini
Coniuncta, paene numen est,
Omnemque supra verticem
Ditata Christi gratiis
Regina sceptra possidet,
Nunc ergo moeror diffuge:
Sentina namque est criminum
Exhausta, priscus occidit
Homo, recessit pestilens
Foetor, medela constitit.
14 Christo innovatus exui
Antiqua vitae nomina;
Sed nempe tanti flammeus
Amoris ignis est mihi:
Cor paene cultro finditur,
Dum mens calore absumitur.
Me Christe pulcher attrahis:
Amplector illum et clamito:
Amore da da ut occidam !
15 Amore victus langueo
Et semivivus ardeo.
Tu si recedis, o amor,
Non lacrimis, non fletibus,
Suspiriis, singultibus
Cor inquietum temperat,
Donec redibis, O amor.
16 Quid ergo, quid moraberis?
Ah, vulneratum respicet
Tantos dolores perpeti
Mens sauciata pernegat.
Qui sim vel ubi, vel quid loquar
Mediterque agamque, nescio:
Ut mentis expers compita
Pererro, saepe spiritum
Languore fractus vix traho.
17 Imparque iam doloribus
Mihi cor meum furantibus
Quae sint agenda, nescio.
Quin et rogatus audio,
Num Christe amorem comprobes
Non actuosum? si improbas,
Esse actuosus non queo.
18 Iam facundus eram, nunc taciturnitas
Vocem surripuit: quin vigiles modo
Connivent oculi: dum taceo, loquor:
Evinctus fugio; desilio simul
Atque una salio: deprimor, opprimo.
Proli rerum facies monstraque maxima
Nullis visa locis! Quid patior miser?
Divinis pereunt corda caloribus.
CHRISTUS.
19 Pone modum tu quisquis amas male sanus amoris !
Ordine gaudet amor, nam gaudet et ordine virtus.
Quaesitum invenias qua me ratione, docebo.
Carpe viam virtutis amans: comes addita virtus
Dux erit una viae: veterem obliviscere cultum
Virtutisque sacram generosior indue vestem.
Me mulcet moderatus amor: compesce furentem.
Sic decus arboribus praebent sua pendula poma,
Et pretium sobolis frondosae est gloria matris.
20 Aspice cuncta manu et verbo fabricata potenti,
Ponderibus dimensa suis, numeroque modoque,
Et finem sortita suum: sic vertitur ordo
Legibus his, atque hunc servat natura tenorem
Hunc mage servat amor. Nimiis cur ignibus ei
Desipis? aut quae te dementia cepit amantem?
Comprime vesanos male sani pectoris aestus
ANIMA.
21-23 Cor mihi furatus cogis habere modum?
In te mutato quid superesse potest?
Sic igne in medio ferrea massa calet,
Aera sic vestit sole micante iubar,
Sic perit ipse aer, sic perit ipse chalybs.
Haud aliter mentem Christe resolvis amor.
Quid mens, quid faciat non potis ipsa sui?
Si te, Christe, refert mens mea, facta tua
Culpa tua est, quidquid victus amore gero
Desipio? per te sum rationis egens.
Mentis inops? amor est, qui facit esse inopem
24 In igne cur locabas,
Si temperantem amabas ?
Tenelle me coquebas,
Quid grandior patrabis?
Hanc semitam parasti
Amor mihi: quod errem
Tua omnis ergo culpa.
Tu vulneratus ipse
Amoris es sagittis:
Te devocavit aethra
Terrisque collocavit
Nudumque pauperemque:
Non tecta, non agelli
Novere possidentem,
Ut divites egestas
Tua Christe nos bearet.
Ardes amore vivens
Et occidens amore.
26 Ibas amore victus
Ceu ebrius per orbem,
Praedaque te triumphans
Amor superbiebat.
Amore nil vacabat,
Tuque ipse te vacabas.
Et templa cum subisses,
Sic voce personabas:
O qui sitis, adesto,
Ades huc, sitim levabo.
Mercede qua bibendi?
Amore, amore, amore.
27-28 Non sempiternae vis sapientiae
Celavit ignes pectoris aureos,
Quin saepe versares amoris
Largus opes gravidumque cornu.
Te lapsum olympo virginis in sinum
Amor puellum non caro vestiit:
Amore captus tu subisti
Quadrifidae mala signa quercus.
Haesere voces verbaque faucibus
Amoris ergo, cum taciturnior
Causam tueri denegasti
Judicio expositam profano.
Tu nempe amoris victima nobilis
Esse expetebas: insuperabilis
Sic robur immortale dextrae
Vinxit amor latebrisque clausit.
29 - 30 Ergo si facit ebrium,
Si mentis facit impotem,
Si vires amor eripit,
Amor te quoque perdidit:
Injecit tibi vincula
Ademitque potentiam.
Contra queis ego viribus
Nitar? quid mihi roboris,
Has ut sustineam faces?
Qui me desipere impulit,
Hic mentem eripuit tibi:
Qui me languidulum facit,
Te imbellem quoque reddidit.
Nolo nec queo perpeti
Amoris fera proelia:
Vicisti, pater optime,
Do manus amor, accipe.
Jam sententia constitit,
Amore ut peream brevi:
Jam solamina respuo,
Amore at cupio mori.
34 Amoris unum nomen os et cor sonat
Amore cor liquescit: o amor, mori
Amore me permitte, Jesu, amor, o amor!
Iam teneo portus, aequoris vici minas.
O amor Jesus, o amor, quantas faces!
O amor Jesus, o amor, vita aufugit!
Da, da beatos dulcis amplexus amor:
Muter in amorem, deseram memet, mihi
Mortuus, amori vivus, atque amor novus.
Amor, amor, amor, omnia exclamant, amor
Magis expetitus, quo magis amantem reples.
O circulus
Tu cordis es,
Tu vestis es,
Et dulcis es,
O amor, amor,
O amor, amori
Moriar amore, moriar: o languor meus!
Beata mors aequorque dulcitudinis!
Immerge memet, ingrue, profundo obrue.
Cor dissipatur, o amor, amor, o amori
36 Tu vita cordis huius, o amori animae
Sponsus es Jesu dulcis: amplexu in tuo
Moriar amor mi. Si pius, si dulcis es,
Fac muter in te. Moriar: o felix dolori
Ubi sum? quid hoc est? spes mea, o Jesus amor:
Quiesce amor,
Et dormi amor.