10 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

ex qua constabat praeter duos libellos, tertium fuisse interea typis

editum, at nondum plene divulgatum, quartum vero prelo iam para tum ;

item praeter quinque sacerdotes ab episcopo denunciatos, qua tuor alios

eidem incriminationi esse subiiciendos. Attamen, quum archiepiscopus

non verum processum, sed solam inquisitionem peregisset, reosque tan-

tummodo ut testes audivisset , praevio etiam iuramento de veri tate

dicenda; auctoritate SSmi, qui causam cognosci mandavera t in hac

S. Congregatione, acta i terum remissa sunt eidem archiepiscopo, qui

singula capita accusat ionum rite descripta et definita unicuique ex reis

t amquam iudex notificare!, ac defensiones omne genus quas adducerent

sedulo colligeret, quin tamen eisdem reis iu ramentum deferret.

Hisce igitur expletis omnibusque ad iudicium ferendum rite paratis ,

proposita causa in plenariis Emorum Pa t rum comitiis, dubio An et quo-

modo animadvertendum sit in singulos [novem] sacerdotes incrimina tos

in casu, responsum est : « Interim suspendantur a divinis et a beneficio,

« si quod habent, ad nu tum S. Sedis sacerdotes AA, BB, CC.». Quam

Emorum Pat rum sententiam SSmus Dnus Noster in audientia postmo-

d u m infrascripto Secretario concessa, adprobavit .

% In facto certum prorsus erat commissum crimen ea certitudine

qua maior concipi nequit, nempe quae procedit ex notorio facti perma-

nentis, prout a DD. (v. g. Schmalzgr., in tit. I, 1. V, Decr., num. 1 ss.)

describi tur: « Notorium facti permanent is est, quod notorie se exhibet

« oculis et facti continuationem habet ut videre omnes possint ». Si-

quidem in actis habeba tur omnino corpus ipsum delicti, videlicet ade-

rant alligata exemplaria plurima, h inc inde per dioecesim collecta, libel-

lorum de quibus accusatio facta fuerat. Por ro satis fuit ea fidelibus oculis

subiicere, ut statim constaret de notorio, non t an tum in ratione facti,

sed etiam in ratione delicti (cfr. Schmalzgr., 1. c, n. 14) et quidem adeo

ut « huiusmodi crimen nulla posset tergiversatione celari » (cap. Tua, 8,

tit. II, lib. III Decretal).

In primis manifestum ex illis erat delictum iniuriarum, quin etiam

atrocis calumniationis in episcopum, qui passim in libellis vocabatur

« flagellum Dei », « iustitiae trucidator », « lupus mit ra tus », etc. Gravius

apparebat delictum diffamationis, et iam prout in hodiernis codicibus

iuris poenalis describitur: non deerant enim specificae - ut a iunt - male-

factorum at tr ibutiones eaeque calumniosae : ut ecce, in altero libello -

« quod episcopus consuetos oeconomiae administratores officio deiecisset,

« ut absque ullo teste pro arbitrio de redit ibus disponere posset > et

alia id genus facta nàr rabantur , unde, si vera fuissent, episcopo gra-

vissima labes inureretur avaritiae, iniustitiae, simoniae, etc. Prae terea