10 EPISTOLA ENCYCLICA

sed omnino edocere gentes viva voce u n i v e r s a s , et ad cogni- t ionem profess ionemque doctrinae caelest is , al loquendo, perdu- cere : Euntes in mundum universum PRAEDICATE Evangelium omni creaturae (1). - Principatum autem docendi contulit uni, quo tamquam fundamento univers i tatem Eccles iae docentis niti oportere t Christus en im c u m c laves regni cae lorum Petro tra- deret , una s imul ei dedit ceteros regere, qui ministerio verbi fungerentur : Confirma fratres tuos (2). Hoc itaque magisterio c u m discere f ideles debeant q u a e c u m q u e ad sa lutem pertinent, ipsam petant d iv inorum librorum intelligentiam n e c e s s e est.

Facile autem apparet q u a m incerta sit et m a n c a et inepta proposito eorum ratio, qui Scripturarum s e n s u m unice ipsarum Scripturarum ope vestigari pos se exist imant. N a m eo dato, su- prema l ex interpretandi in iudicio denique consistet s ingulorum. Iamvero, quod supra attigimus, prout quisque comparatus ani- m o , ingenio, studiis, moribus ad l e g e n d u m accesserit , ita divi- n o r u m sentent iam eloquiorum i i sdem de rebus interpretantur. Hinc discrepantia interpretandi dissimilitudinem sentiendi conten- t ionesque gignat neces se est, converso in materiam mali, quod unitati concordiaeque bono datum erat.

Quae quidem q u a m vere d icamus , res loquitur ipsa. N a m o m n e s catholicae f idei expertes atque inter se dissentientes de religione sectae, id sibi s ingulae s u m u n t ut o m n i n o placitis in- stitutisque su i s suffragari sacras litteras contendant. Adeo nul- lum est tam sanctum Dei donum, quo non abuti ad perniciem s u a m h o m o queat, quandoquidem divinas ipsas Litteras, quod gravi sententia monuit beatus Petrus, indocti et instabiles dé- pravant ad suam ipsorum perclitionem (3). His d e caus i s Irenaeus, recens ab aetate Apos to lorum idemque f idus e o r u m interpres, inculcare h o m i n u m mentibus n u m q u a m destitit, non al iunde accipi notitiam veritatis, q u a m ex viva ecclesiae insti- tutione oportere : « Ubi enim Ecclesia, ibi et Spiritus Dei, et « ubi Spiritus Dei illic Ecclesia et omni s gratia ; Spiritus autem « v e r i t a s (4) Ubi igitur charismata Domini posita sunt, ibi di-

« scere oportet veritatem apud quos est ea quae est ab Apo-

tl) Marc. XVI, lo.

(2) Luc. XXII, 32. (3) II Petr. III, 10. (4) Adv. Haer. lib. III.