u Codex Iuris Canonici

obscura manserit, ad locos Codicis parallelos, si qui sint, ad legis finem ac circumstantias et ad mentem legislatoris est recurrendum.

CAN . 19.

Leges quae poenam statuunt, aut liberum iurium exercitium coar- ctant, aut exceptionem a lege continent, strictae subsunt interpretationi.

CAN . 20.

Si certa de re desit expressum praescriptum legis sive generalis sive particularis, norma sumenda est, nisi agatur de poenis applicandis, a legibus latis in similibus; a generalibus iuris principiis cum aequitate canonica servatis; a stylo et praxi Curiae Romanae; a communi constan- tique sententia doctorum.

CAN . 21.

Leges latae ad praecavendum periculum generale, urgent, etiamsi in casu peculiari periculum non adsit.

CAN . 22.

Lex posterior, a competenti auctoritate lata, obrogat priori, si id expresse edicat, aut sit illi directe contraria, aut totam de integro ordi- net legis prioris materiam; sed firmo praescripto can. 6, n. 1, lex gene- ralis nullatenus derogat locorum specialium et personarum singularium statutis, nisi aliud in ipsa expresse caveatur.

CAN . 23.

In dubio revocatio legis praeexsistentis non praesumitur, sed leges posteriores ad priores trahendae sunt et his, quantum fieri possit, con- ciliandae.

CAN . 24.

Praecepta, singulis data, eos quibus dantur, ubique urgent, sed iudi- cialiter urgeri nequeunt et cessant resoluto iure praecipientis, nisi per legitimum documentum aut coram duobus testibus imposita fuerint.

TITULUS II .

De consuetudine.

CAN . 25.

Consuetudo in Ecclesia vim legis a consensu competentis Superioris ecclesiastici unice obtinet.

CAN . 26.

Communitas quae legis ecclesiasticae saltem recipiendae capax est, potest consuetudinem inducere quae vim legis obtineat.

CAN . 27.

§ 1. Iuri divino sive naturali sive positivo nulla consuetudo potest

aliquatenus derogare; sed neque iuri ecclesiastico praeiudicium affert,