Cap. II.

De natura corporali quantum ad fieri.

Natura vero corporea nobis consideranda est quantum ad fieri, quantum ad esse et quantum ad operari .

De natura vero corporea quantum ad fieri haec specialiter tenenda sunt, quod sex diebus sit in esse producta, ita quod in principio, ante omnem diem ''creavit Deus caelum et terram .

Prima vero die formata est lux: secunda firmamentum factum est in medio aquarum: tertia die separatae sunt aquae a terra et congregatae in locum unum; quarta vero die caelum ornatum est luminaribus: quinta, aer et aqua volatilibus et piscibus: sexta die, terra animalibus et hominibus; septima die requievit Deus, ''non a labore nec ab opere, cum usque nunc operetur,

sed a novarum specierum conditione: quia omnia fererat vel in simili, sicut illa quae propagantur, vel in seminali ratione, sicut illa quae aliis modis introducuntur in esse.

Ratio autem ad intelligentiam praedictorum haec est. Quia enim res manant a primo principio et perfectissimo; tale autem est omnipotentissimum, sapientissimum et. bencvolentissimum: ideo oportuit, quod sic producerentur in esse, ut in earum productione reluceret triplex nobilitas praedicta et excellentia. Et ideo triformis fuit operatio divina ad mundanam machinam producendam, scilicet creatio, quae appropriate respondet omnipotentiae; distinctio, quae respondet sapientiae, et ornatus, qui respondet bonitati largissimae.

Et quoniam creatio est de nihilo, ideo fuit in principio, ante omnem diem , tanquam omnium rerum et temporum fundamentum.

Rursus, quia distinctio corporum mundi attenditur secundum triplicem modum, ideo facta fuit per triduum. Est enim distinctio naturae luminosae a perspicua et opaca, et haec facta est in prima die in divisione lucis a tenebris; et est distinctio naturae perspicuae a perspicua, et haec facta est secunda die in divisione aquarum ab aquis: et est distinctio naturae perspicuae ab opaca, et haec facta est tertia die in divisione aquarum a terris. In his autem implicite datur intelligi distinctio caelestium et elementarium, secundum quod post declarabitur. Sic igitur distinctio fieri debuit per triduum.

Et quia ornatus correspondet distinctioni, ideo similiter tribus diebus debuit consummari. Est enim ornatus naturae luminosae, et hic factus est quarta die in formatione stellarum, solis et lunae: et est ornatus naturae perspicuae, et hic factus est quinta die, in qua ex aquis facti sunt pisces et aves ad ornatum aquae et aeris: est et ornatus naturae opacae, scilicet terrae, et hic factus est sexta die, in qua factae sunt bestiae, facta sunt et reptilia, facta est etiam ad consummationem omnium natura humana.

Haec autem omnia, licet potuerit Deus facere in instanti, maluit tamen per successionem temporum, tum propter distinctam et claram repraesentationem potentiae., sapientiae et bonitatis: tum propter convenientem correspondentium dierum sive temporum et operationum: tum etiam, ut sicut in prima mundi conditione fieri debebant seminaria operum fiendorum, sic flerent et praefigurationes temporum futurorum. - Unde in illis septem diebus quasi seminaliter praecessit distinctio omnium temporum quae explicantur per decursum septem aetatum . Et hinc est, quod sex diebus operum additur septimus quietis, qui dies non scribitur habere vesperam, non quia non habuerit dies illa noctem succedentem: sed ad praefigurandam animarum quietem, quae nunquam habebit finem.

Si autem diceretur alio modo, quod omnia essent simul facta ; tunc omnes hi septem dies referuntur ad angelicam considerationem. Verumtamen primus modus dicendi est magis Scripturae consonans et auctoritatibus Sanctorum, et qui praecesserunt, et etiam qui secuti sunt beatam Augustinum.