Articulus 3

Utrum Angelus malus, idest diabolus, inhabitet substantialiter hominem in quolibet peccato mortali.

Ad tertium sic proceditur: videtur quod diabolus semper substantialiter inhabitet hominem quandocumque peccat mortaliter.

Argumentum

Culpa enim mortalis opponitur gratiae. Sed spiritus sanctus semper inhabitat hominem cum gratia, secundum illud I ad corinth., III, V. 16: templum dei estis; et spiritus dei habitat in vobis. Ergo etiam spiritus immundus semper inhabitat hominem cum culpa mortali.

Sed Contra

Sed contra est quod diabolus per peccatum inhabitat hominem sicut per suum effectum.

Sed non omne peccatum mortale est a diabolo, sed quandoque a carne et mundo.

Ergo diabolus non semper inhabitat hominem cum culpa mortali.

Corpus

Respondeo. Dicendum, quod diabolum inhabitare hominem, potest intelligi dupliciter: uno modo quantum ad animam, alio modo quantum ad corpus.

Quantum ad animam quidem non potest diabolus inhabitare hominem substantialiter, quia solus deus illabitur menti; nec ita diabolus causat culpam sicut spiritus sanctus gratiam. Spiritus enim sanctus interius operatur; sed diabolus exterius suggerit, vel quantum ad sensum, vel quantum ad imaginationem.

Dicitur tamen inhabitare affectum hominis per effectum malitiae, non solum quando ex eius suggestione peccatum perpetratur; sed etiam per quodcumque peccatum mortale, quia ex quocumque peccato mortali homo servituti diaboli addicitur.

Sed quantum ad corpus diabolus potest hominem substantialiter inhabitare, sicut patet in arreptitiis; sed hoc magis pertinet ad rationem poenae quam ad rationem culpae.

Poenae autem corporales huius vitae non semper consequuntur culpam, sed quandoque peccantibus non inferuntur, et quandoque non peccantibus inferuntur, ut dicitur Ioan. IX, de caeco nato; et hoc est secundum altitudinem incomprehensibilium iudiciorum dei.

Unde non cum qualibet culpa mortali diabolus inhabitat hominem substantialiter etiam quantum ad corpus.

Ad

Et per hoc patet responsio ad obiecta.