Sequitur :

" Et dabit illi Dominus Deus sedem. "

Praeconium est annuntiati quantum ad potostatem honoris regalis.

Et dicit tria : collationem scilicet sedis regalis, actum regiminis, et durationem aeternitatis.

De sede dicit quatuor : quis videlicet conferet, quia Dominus Deus : qualiter videlicet conferet, quia gratis dando : quid conferet, quia sedem : et quo jure, quia haereditario ex David patre suo.

Dicitur igitur quod " Dominus, " qui potest, et " Deus, " qui scit idonee conferre, et vult omnibus per eum providere. Confert enim Dominus : quia (sicut jam ante habitum est) et praesidentem nominat, et divitem, et non nutantem: et ex hoc quod praesidet, jus habet praevidendi: ex copia autem divitiarum habet unde provideat: et ex robore multi- tudines regendas continente, suum est vocare eos qui secum regendo multitudines contineant. Deus autem, sicut dicit Damascenus, dicitur, vel quia providet et videt omnia : vel quia curat de omnibus : vel quia circuit omnia : AdminBookmark enim graece, vel videre vel ardere sonat. Theaste autem sonat circumire. Videt enim omnia : et ideo scit quis sit idoneus ad regendum. Ad Hebr. IV, 13 : Omnia nuda et aperta sunt oculis ejus, ad quem nobis sermo. Eccli. xxiii, 28 : Oculi Domini multo plus lucidiores sunt super solem, circumspiciemtes omnes vias hominum. Quod autem cura sit sibi de omnibus, et ideo nobis in tali providere velit, Sapient. VI, 8 : Pusillum et magnum ipse fecit: et aequaliter cura est illi de omnibus. Quod autem circumeat, et consideret, et diligentiam ponat ut utilem inveniat. Eccli. XXIV, 8 : Gyrum caeli circuivi sola. Sic ergo scit quis sit utilis : et talem vult et ostendit, ut utiliter circumeat cum Jesu per vicos et castella et civitates, praedicans Evangelium regni . Cantic. iii, 2 : Circuibo civitatem :... quaeram quem diligit anima mea.

Quid autem dabit, subjungit, quia " sedem. " Est autem omnis cathedra sedes, sed non convertitur : et omnis thronus cathedra et sedes, sed non convertitur. Thronus enim regum: et cathedra, sedes cathezizantium, hoc est, docentium. Thronus autem sedes regum: et ille tenetur docere jus, et in quiete promulgare : propter quod praecipitur judicibus, ut sedendo pronuntient sententiam. Quies ergo judicandis accipitur per sedem : doctrina autem justitiae per cathedram: et thronus dicit dignitatem regiam. De sede, Apocal. IV, 2: Sedes posita erat in caelo. De cathedra, Psal. CVI, 32 : Exaltent eum in ecclesia plebis : et in cathedra seniorum laudent eum. De throno, Psal. IX, 3: Sedisti super thronum qui judicas justitiam. Christus autem Dominus qui de se dicit, Joan.

XIII, 13 : Vos vocatis me Magister et Domine, et bene dicitis : sum etenim: habet et thronum, et cathedram. Et cum dicat de eo Isaias, xlii, 2, quod non clamabit, neque accipiet personam, nec audietur foris vox ejus, sed quietus requiescet super humilem et quietum : habet etiam sedem. Vel forte omnia tria haec comprehendens, dicit: " Sedem. "

Haec sedes significatur, III Reg. x, 18-20, ubi dicitur, quod fecit rex Salomon thronum de ebore grandem, et vestivit eum auro fulvo nimis. Qui habebat sex gradus: et summitas throni rotunda erat in parte posteriori: et duae manus hinc atque inde tenentes sedile, et duo leones stabant juxta manus singulas: et duodecim leunculi stantes super sex gradus hinc atque inde. Ebur enim candens innocentiam significat regis, qui talis est, de quo nullus umquam conquestus est. Aurum autem fulvum nimis, est sapientia Dei in rege nostro ad faciendum judicia.

Sex autem gradus quibus ascenditur, sunt sex modi judiciorum, quibus regnum regitur et continetur: quorum unus gradus est justitia directiva operum in communibus : secundus est justitia solutiva et custodiliva legum in casibus emergentibus: tertius est praeceptivus legum in communibus : quartus est ordinatius potestatum majorum et minorum : quintus praeparativus acierum et tyronum ad contritionem insurgentium : sextus et ultimus est regitivus praesidentium in regnantibus, penes quos summa consistit negotiorum et regiminis. Primus fit per justitiam duplicem, commutativam videlicet, et distributivam : secundus fit per eam quam Graeci vocant AdminBookmark I hoc est, superjustitiam ; tertius per legislativam : quartus, per potestativam : quintus, per eam quae de re militari pertractat: sextus autem, per eam quae est dominativa vocata justitia. Numquam enim regnum est integrum, nisi sex ista contineat. Et de prima quidem dicitur, Isa. XXXII,

1: Ecce in justitia regnabit rex, et principes in judicio praeerunt, reddendo videlicet in causis unicuique quod suum est, distributive, vel commutative.

De secunda justitia expresse habetur, I Machab. II, 32-38, ubi populus legem tenens sabbati occisus est: Mathathias autem solvendam aliquando sabbati legem judicans populum salvavit.

De tertia justitia, Isa. xxxiii, 22, dicitur : Dominus judex noster, Dominus legifer noster, Dominus rex noster, ipse salvabit nos.

De quarta dicitur, ad Roman. xiii, 1 et 2 : Non est potestas nisi a Deo. Quae autem sunt, a Deo ordinata sunt: itaque qui resistit potestati, Dei ordinationi resistit.

De quinta, Jerem. XI, 20, dicitur Dominus Sabaoth, hoc est, exercituum, per quos potestates aereae debellantur. Psal. XXIII, 10 : Dominus virtutum ipse est rex gloriae, hoc est, exercituum in virtute contrarias potestates conterentium.

De sexta dicitur, Jerem. xxiii, 6 : Hoc , est nomen quod vocabunt eum, Dominus justus noster. Et qui haec sex non habet, ascendere ad regendum non debet. Non enim rex est, qui in se rectus, ut Dominus, non est. Nec rex est, qui Virtutem exercitus non habet. Nec item rex est, qui non habet ordinem potestatum in ducibus et comitibus et praesidibus, et aliis hujusmodi potestatibus. Nec iterum rex est, qui leges non condit. Rex etiam non est, qui ubi tenenda et solvenda est lex, ignorat. Nec iterum rex est, qui nec secundum aequale distributivum, nec secundum aequale commutativum justitiam conquerentibus reddit.

In his sex gradibus duodecim sunt leunculi hinc et inde : leo enim est animal terribile. Et sunt duodecim injuriae, quae contrariantur hujusmodi justitiis, deterrentes.

Primae justitiae quae redditur in communibus, duae injuriae opponuntur : magis videlicet accipere, quam dedit in commutatione: vel magis quam dignitati congruit in distributione. Et has injurias deterrent duo leones, hoc est, duae aequalitates, a quibus inflexibilis est animus judicis.

Contra secundam justitiam duae sunt injuriae: dum aut indiscreta lex omnino judicatur esse tenenda: aut ex incuria de observantia legis nihil curatur. De prima dicitur, Eccle. VII, 17 : Noli esse justus multum, sed justitiae tuae pone modum. De secunda, Osee, VIII, 12 : Scribam multiplices leges meas, quae velut alienae reputatae sunt.

Contra tertiam justitiam duae sunt injuriae : impias videlicet leges scribere, aut calumniosas : de quibus dicitur, Isa. x, 1 et 2 : Vae qui condunt leges iniquas, et scribentes, injustitiam scripserunt, ut opprimerent in judicio pauperes, et vim facerent causae humilium populi mei. In utroque gradu sunt duo leones : dum justus rex facit teneri legem, et solvi pro loco et tempore, et justas et aequas absque calumnia condit leges.

Contra quartam sunt duae injuriae: dum potestates imperant in acceptione personarum, aut in cupiditate munerum. Leones ista viia deterrentes sunt: ita parvum ut magnum audire,et sine muneribus velociter exhibere quod justum est.

Contra quintam sunt duae injuriae : dum miles, aut violentiam infert, aut re. missus miles fugit ab acie. Leones vero deterrentes sunt, strenuitas in hostes, et humanitas in cives.

Contra sextam sunt duae injuriae : ut dum dominatus aut vilipenditur propter perditionem auctoritatis, aut propter efferationem elationis. Leones autem haec vitia deterrentes sunt, auctoritatis firmitas, et odium in malos subjectos, et mansuetudo in bonos. Quia et dominatus non nisi propter inferiores accipitur : et tamen Dominus per naturam illi cui praesidet similis invenitur. Et ideo dicit Petrus in I Canon. V, 3: Non ut dominantes in cleris, sed forma facti gregis ex animo.

Iste ergo est thronus in quo sedet per istos gradus ascendens: habens adhuc duos leones habentes brachia, et manus appodiatas ex latere. Quorum unus est dignitas regia, significata in leonis regali proprietate : et alter est majestas terribilis malis, significata in leonis majestate. Proverb. XX, 8 : Rex, qui sedet in solio judicii, dissipat omne malum intuitu suo. Manus autem hominis retro recipientes, humanitatem lenitatis et rationabilitatis in occulto in corde significant in rege. Rotunditas vero throni similitudinem significat aeterni regni, cui se bonus rex quantum potest conformat. Iste est ergo thronus sibi collatus, Jerem. XVII, 12 et 13 : Solium gloriae altitudinis a principio, locus sanctificationis nostrae, exspectatio Israel.

Quo jure autem devolvitur ad ipsum thronus iste, sive sedes, subjungit, dicens:

" David patris ejus. "

Et hoc propter quatuor virtutes in rege David, (in quantum ipse rex est) existentes : una quarum est misericordia pauperum defendendorum, secunda est amor justitiae regendorum, tertia est odium inquitatis conterendorum, et quarta est clementia inimicorum pro injuria personali, non publica persequentium.

De prima dicitur, I Reg. XXII, 2: Convenerunt ad David omnes qui erant in angustia constituti, et oppressi aere alieno, et amaro animo: et factus est eorum princeps. Isa. XVI, 5 : Praeparabitur in misericordia solium, et sedebit super illud in veritate in tabernaculo David, judicans et quaerens judicium, et velociter reddens quod justum est. Misericordia enim pauperum defendendorum debet movere regem ad suscipiendum re. gnum, ut dicat in corde suo illud Psalmi x secund. Hebraeos, 14 : Tibi derelictus est pauper, orphano tu eris adjutor.

De secunda dicitur, I Reg. XXX,22-25, cum dicerent viri procedentes ad bellum, quod viri remanentes ad sarcinas non deberent accipere portionem in spoliis, sed deberet eis sufficere quod quilibet acciperet sua : dixit David, quod aequa deberet esse portio remanentis ad sarcinas, et procedentium ad bella, et similiter divident. Et factum est hoc ex die illa, et deinceps constitutum et praefinitum quasi lex in Israel, usque in diem hanc. Deuter. XVI, 20, semper in corde debet dicere rex : Juste quod justum est persequeris : et nulla erit personarum distantia.

De tertia habetur, III Reg. II\, 32, ubi ex odio iniquitatis fecit interfici Joab filium amitae suae, qui occiderat proditiose duos viros justos et meliores se. Et de his duobus simile dicitur in Psalmo xliv, 8: Dilexisti justitiam, et odisti iniquitatem, etc.

De quarta habetur, I Reg. XXIV et XXVI per decursum, ubi bis traditus est Saul in manus ejus: et semper clementer pepercit eidem. Psal. CXIX, 7 : Cum his qui oderunt pacem eram pacificus, etc. Iste autem David pater Jesu dicitur, eo quod ab ipso descendit secundum corpulentam substantiam : et quia haeres suus erat secundum illud Matthaei, xv, 22 : Miserere mei, Domine, fili David. Matth. XXI, 9 : Hosanna filio David, etc.