SERMO XXIII.

IN COMMEMORATIONE

BEATI PAULI APOST.

Bonum certamen certavi, cursum consummavi, fidem servavi. In reliquo reposita est mihi corona justitioe, quam reddet mihi Dominus in illa die justus judex. II ad Tim. IV, 7 et 8.

Haec sunt verba, quae Beatus Paulus, qui est gloriosum lumen omnium Ecclesiarum, de seipso scribit. Unde in prsemissis verbis quatuor sunt notanda ! I. Quod sit bonum certamen quod certavit ? II. Quis sit cursus quem consummavit ?

III. Quae sit fides quam servavit ?IV. Quae sit corona, quam Dominus sibiprasparavit ?

I.

De primo nota, quod Beatus Paulus bonum certamen certavit, quia in certamine triumphavit. Triplex autem certamen habuit : videlicet

1. Contra inquietam carnem. 2. Contra malum hominem, et 3. Contra pervicacem daemonem. Inquietudinem carnis vicit per disciplinatam continentiam.

Malitiam hominum superavit per patientiam. Pervicaciam doemonum conculcavit per suiipsius displicentiam.

1. De victoria primi hostis, idest, carnis, scribit Apostolus I ad Corinth. IX, 26 et 27 : Sic pugno, non quasi aerem verberans : sed castigo corpus meum, et in servitutem redigo : ne forte cum aliis proedicaverim, ipse reprobus efficiar.

2. Quod etiam per patientiam superavit omnes tribulationes ab hominibus sibi illatas, testatur ad Rom. VIII, 37 : Quis separabit nos a charitate Christi ? tribulatio ? an angustia ? an fames ? an nuditas ? an periculum ? an persecutio ? an gladius ? (Sicut scriptum est : Quia propter te mortificamur tota die : oestimali sumus sicut oves occisionis). Sed in his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos.

3. Pervicaciam etiam daemonis, eum per superbiam et inanem gloriam iufestantem, vicit per humilitatem et suiipsius displicentiam. Unde dicitur 1 ad Corinth. xv, 8 et 9 : Novissime omnium tamquam abortivo, visus est et mihi Christus. Ego enim sum minimus Apostolorum, qui non sum dignus vocari Apostolus, quoniam persecutus sum Ecclesiam Dei. Humiliat autem se ita scribens, I ad Timoth, I, 15 : Fidelis sermo, et omni acceptione dignus : quod Christus Jesus venit in hunc mundum peccatores salvos facere, quorum primus ego sam. Glossa, id est, " pejor.'"

Debemus igitur Apostolum imitari, ut videlicet carnis luxuriam vincamus per illustrem continentiam. Item ut hominum malitiam superemus per fortem patientiam, et ut tertio daemoniacam superbiam conculcemus per veram nostri displicentiam. Unde et ipse scribit I, ad Tim VI, 12 : Certa bonum certamen.

II.

De secundo nota, videlicet de cursu quod ipse Apostolus scribit.I ad Corinth. IX, 26, 24 : Ego sic curro, non quasi in incertum. Ipse etiam ibidem invitat nos ad currendum, ita dicens : Nescitis quod ii, qui in stadio currunt, omnes quidem currunt, sed unus accipit bravium ? Sic currite ut comprehendatis. Nota vero, quod currenti ad hoc ut bravium comprehendat, tria sunt necessaria. Primum est oneris et fasciculorum depositio. Secundum est omnium obstaculorum admonitio. Tertium est rei propter quam et ad quam curritur, dilectio. De his tribus dicit Apostolus ad Hebr. XII, 1 et 2 : Deponentes omne pondus, et circumstans nos peccatum, per patientiam curramus ad propositum nobis certamen : adspicientes in auctorem fidei, et consummatorem Jesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, confusione contempta, atque in dextera sedis Dei sedet.

Monet igitur nos Apostolus, ut per patientiam adversitatum praesentium curramus ad regnum Dei, ubi est vera quies. Monet etiam nos, ut omne mortale peccatum deponamus, et abjiciamus. Mortale quippe peccatum, sicut grave pondus, hominem onerat ac premit. Viam etiam ejus, qua ad Deum curritur, impedit ac praecludit. Monet nos praeterea Apostolus, ut propter adversitates et fatigationes, quae nobis in via Dei occurrerint, a cursu non desislamus: sed semper in dulcem Jesum, propter quem, et ad quem currimus, inspiciamus. Sic et ipse Jesus olim, cum passurus esset, gaudium Resurrectionis a Patre sibi propositum providens, et inspiciens, sustinuit crucem contemptibilem et amaram, confusione contempta.

III.

De tertio nota, quod Beatus Paulus se fidem servasse testatur. Quadrupliciter autem Apostolus Deo fidem servavit. I. Ipse enim, quod in baptismo sub manu Ananiae Deo promisit, non violavit. 2. Ipse Evangelium Christi infatigabiliter ac intrepide nuntiavit. 3. Ipse res Dei, id est, animas sibi commissas fideliter conservavit. 4. Ipsum quoque nullum incommodum a Dei amicitia separavit.

Sic etiam nos hanc quadruplicem fidem Deo servare debemus.

1. Promissionem enim in baptismo factam, et omne votum quod emisimus, non debemus aliquatenus violare. Unde Eccle. v, 3 : Si quid vovisti Deo, ne moreris reddere : displicet enim ei infidelis et stulta promissio.

2. Debemus etiam proximis nostris animabus eorum utilia nuntiare. Mandavit enim Dominus unicuique de proximo suo, sicut dicit Eccli. xvii, 12. Unde dicitur in Apoc. xxii, 17 : Spiritus, et sponsa dicunt: Veni. Et qui audit, dicat : Veni. Sponsus est Jesu Christus, sponsa est triumphans Ecclesia. Hi unicuique existenti in Ecclesia militanti dicunt, ut veniat. Et quicumque sponsi ac sponsae verba per inspirationem audivit, dicat proximo suo: Veni.

3. Debemus etiam rem Deo charissimam, hoc est, animam nostram Deo fideliter reservare. Unde dicit Psal. CXVIII, 109 : Anima mea in manibus meis semper. Item, Job, XIII, 14 : Animam meam porto in manibus meis. Praeterea non debemus nos a Christo propter aliquod incommodum disgregare. Unde Paulus ad Rom. viii, 38 et 39 : Certus sum quia neque mors, neque vita..., neque, subaudi bona vel mala instantia, vel futura...,neque creatura alia poterit nos separare a charitate Dei.

IV.

De quarto nota, quod in corona, quae data est Beato Paulo, et qua? dabitur omni homini bene certanti, cursum consummanti, ac fidem servanti, quatuor sunt lapides principales, videlicet Topazius, Smaragdus, Carbunculus, et Sapphirus.

1. Per Topazium, qui inter omnes gemmas dicitur esse maximus, et qui omni colore resplendet, cujus tamen color principalior auro est vicinior : intelligitur Pater, per quem datur omnipotentia.

2. Per Smaragdum, qui omnium gemmarum nitentium principatum tenet, et qui bene positus, ad modum speculi reddit imagines : exprimitur Filius, per quem datur omnis scientia.

3. Per Carbunculum, qui omnes ardentes gemmas in virtute superat, et qui emittit radios ad modum igniti carbonis : figuratur Spiritus sanctus, per quem datur ferventissima charitas.

4. Per Sapphirum, in quo stella rutilat, et qui colorem habet coelo similem, et qui multum valet ad reformandam pacem : designatur Virgo Maria, de qua resultat inaeslimabilis claritas. Alias plures gemmas erunt in corona, per quas intelliguntur specialia gaudia, quas electa anima de universis Angelorum ordinibus accipiet, et de singulis choris ac sedibus electorum.

Rogate ergo Dominum, ut cum Beato Paulo sic bonum certamen certemus, et sic cursum nostrum consummemus, sic etiam Domino fidem servemus, ut tandem coronam gloriae de manu Domini accipientes exsultemus. Quod nobis, etc.