36 COMPOSTELLANA

negative, 2° an publicam scripturam supplere queat instru- mentum in curia conflatum pro dispensatione super aliquo impedimento. Quibus S. C. C. respondit : Ad I et II nega- tive. Unde opinio probata est eorum qui retinebant publicam scripturam ad validitatem sponsalium factam esse penes Hi- spanos substantialem ac necessariam (1).

Age vero nuperrime contigit ut novus civilis codex in Hispania conficeretur, et in eo novae, quoad sponsalia, dispo- sitiones darentur, siquidem in art. 43 ita statuebatur : « spon- salia de futuro, onus ineundi matrimonium non inducunt. Nullum tribunal petitionem excipiet, pro eorumdem comple- mento. Et in art. 44: Si promissio facta fuerit per actum publicum, aut scripturam privatam ab eo qui sit aetate maior, aut minor, auctoritate suffultus personarum, quarum con- cursus necessarius est pro matrimonii celebratione ; aut vero factae fuerint publicationes, ille qui nuptias inire renuet abs- que iusta causa, tenetur compensare expensas, quas alter fe- cerit, matrimonii gratia. Verumtamen actio directa ad obti- nendam damnorum instaurationem, promoveri poterit tantum infra annum, computandum a die qua celebratio matrimonii denegata fuit.

Quibus stantibus , compostellanus Archiepiscopus scribe- bat : quoniam declaratio S. C. G. in Piacentina vim obli- gandi contulit legi civili, quae nunc amplius non viget; quaeritur, vim obligandi adhuc inest ne citatae declarationi, vel redit dispositio iuris canonici pro locis illis quibus obligat cap. Tametsi? Impedimentum constituunt ne sponsalia absque scripto peracta ?

Disceptatio Synoptica

IMPEDIMENTUM AMPLIUS NON VIGET. E X officio animad- versum fuit punctum quaestionis in re praesenti hoc unum esse, utrum nempe propter civilis legis mutationem, muta- tum quoque sit in Hispania ecclesiasticum ius relate ad sponsalia.

(1) Relata fuit quaestio haec Vol. XIII, 186.