BREVILOQUIUM

 IN BREVILOQUIUM

 PARS PRIMA. De Trinitate Dei.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV. De istius fidei expressione catholica.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 PARS SECUNDA. De creatura mundi.

 Cap. I. De productione mundi totalis.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI

 Cap. XII.

 PARS TERTIA. De corruptela peccati.

 Cap. I. De origine mali in communi.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV. De primorum parentum punitione.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII. De originalis peccati curatione.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 PARS QUARTA. De incarnatione Verbi.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV:

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. LX.

 Cap. X.

 PARS SEXTA. De medicina sacramentali.

 Cap. I. De Sacramentorum origine.

 Cap. II.

 Cap. III. De Sacramentorum numero et distinctione.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. LX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 PARS SEPTIMA. De statu finalis iudicii.

 Cap. I. De iudicio in communi.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

Cap. II.

De incarnatione quantum ad unionem naturarum.

Circa ipsum autem Verbum incarnatum tria nobis consideranda occurrunt, scilicet tomo naturarum, plenitudo charismatum et perpessio passionum propter redimendum genus humanum .

Circa naturarum unionem haec tria consideranda sunt ad intelligendum incarnationis mysterium, scilicet opus, modus et tempus.

De opere autem incarnationis haec tenenda sunt secundum fidem christianam, quod incarnatio est operatio Trinitatis, per quam fit assumtio carnis a Deitate et unio Deitatis cum carne: ita quod assumtio non tantum est carnis sensibilis, sed etiam spiritus rationalis secundum potentiam vegetandi, sentiendi et intelligendi ; ita etiam, quod unio non fit in unitate naturae, sed personae, non humanae, sed divinae, non assumtae, sed assumentis; non personae cuiuslibet, sed personae solius Verbi: in qua tanta fit unio, ut quidquid dicitur de Filio Dei dicatur de filio hominis, et e converso, his tamen exceptis in quibus exprimitur unio, vel clauditur negatio .

Ratio autem ad intelligentiam praedictorum haec est: quia incarnationis opus non solum est a primo principio, in quantum est effectivum in producendo veram etiam, in quantum est reparativum remediando, satisfaciendo et reconciliando. Quoniam ergo incarnatio, in quantum dicit aliquem effectum, est a primo principio, quod omnia facit ratione summae virtutis: et substantia, virtus et operatio unita est et indivisa omnimode in tribus personis: hinc est quod necesse est, incarnationis operationem a tota Trinitate manare.

Quia vero est a primo principio, in quantum est reparativum remediando; et totum genus humanum lapsum fuerat et vitiatum , non solum ratione animae, verum etiam carnis: hinc est, quod necesse fuit, quod lotum assumeretur, ut totum curaretur . - Et quoniam nobis magis nota est pars carnis et magis a Deo distat: ut expressior fiat nominatio,et maior exprimatur humiliatio, et profundior explicetur dignatio: hinc est, quod opus illud non inanimatio, sed incarnatio nominatur.

Rursus, quia est a primo principio, in quantum est reparativum satisfaciendo, et satisfactio non fit, nisi ab eo qui debet et potest: et non debet nisi homo, nec potest nisi Deus: oportuit, quod in satisfactione simul esset concursus utriusque naturae, divinae scilicet et humanae. Et quia impossibile est, quod divina natura concurrat cum alia sicut pars ad constitutionem tertii; nec quod ipsa transeat in aliam naturam, nec alia natura transeat in ipsam, propter simplicitatem et immutabilitatem ipsius perfectissimam: hinc est, quod Deitas et humanitas non uniuntur in unitate naturae nec accidentis, uniuntur ergo in unitate personae et hypostasis. Et quoniam divina natura in nullo supposito potest subsistere praeterquam in propria hypostasi; ideo unio illa non potest esse in hypostasi seu persona hominis, sed Deis ac per hoc per illam unionem primum principium in una suarum hypostasum fecit se ipsum suppositum humanae naturae: et ita una tantum est ibi personalitas et unitas personalis, ex parte scilicet assumentis.

Postremo, quia est a primo principio, ut est reparativum reconciliando: et reconcilians est mediator, mediatio autem proprie convenit Dei Filio: ideo et incarnatio. Mediatoris namque est esse medium inter hominem et Deum ad reducendum hominem ad divinam cognitionem, ad divinam conformitatem et ad divinam filiationem. Nullum autem magis decet esse medium quam personam, quae producit et producitur, quae est media trium personarum: nullumque magis decet reducere hominem ad divinam cognitionem quam Verbum, quo se Pater declarat, quod est unibile carni, sicut et verbum voci ; nullum etiam magis decet reducere ad divinam conformitatem, quam eum qui est imago Patris; nullum magis decet ad filiationem adoptivam reducere quam Filium naturalem: ac per hoc nullum magis decet fieri filium hominis quam ipsum Filium Dei .

Quoniam ergo omnino idem est Filius hominis et Dei ratione incarnationis: et " quaecumque uni et eidem sunt eadem, inter se sunt eadem ": hinc est, quod necessario fit communicatio idiomatum, nisi sit vocabulum, in quo aliqua repugnantia includatur: sicut sunt illa, in quibus includitur respectus unionis unius naturae ad alteram, sicut unire, incarnari, assumere et assumi; vel negatio alicuius, cuius oppositum alteri competit, sicut incipere esse, creari et consimilia, in quibus instantia fertur contra regulam praehabitam propter causam praedictam.