BERGOMEN. 45

nancti archipresbyterum competit, sed etiam illum insti- tuendi. Nam capitulum bergomense ius semper exercuit omnes canonicos tum eligendi tum instituendi ; idque ius etiam quoad archipresbyterum , cui cura animarum semper com- missa fuit, perpetuo possedit. Quod si ad episcopum spectet electum archipresbyterum approbare, ille confert archipre- sbytero institutionem auctorizabilem, non eam collativam, quam capitulo vindicat orator. « Concurrunt siquidem in hoc casu duae diversae et ad diversa institutiones ; vide- licet collatoria tituli, cuius subiectum est beneficium ipsum, et quae manat non ab episcopo sed a superiori regulari ; et altera, quae ad differentiam huius dicitur institutio aucto- rizabilis, cuius subiectum est simplex cura, nec procedit a superiore regulari sed ab ipso episcopo tantum, in quo ra- dicatur ipsa cura; Lotterius (De re beneficiaria, lib. I, q. 33, n. 99). Ita institutio archipresbyteri facta est a ca- pitulo a. 1805 et 1829 ; anno autem 1842 ab episcopo sed consentiente capitulo et salvis eius iuribus; item a. 1872, sed potestate S. Cong. Concilii, pro ea vice tantum ac sal- vis iuribus capituli. Primum igitur a. 1900 episcopus ber- gomensis iura capituli aperte invasit, conqueritur advoca- tus, cum nulla obtenta S. C. venia suaque ordinaria pote- state archipresbyterum instituit.

Ad dubium IV, orator sustinet, hanc capellanorum ele- ctionem ad capitulum perpetuo spedasse, uti colligit ex pluribus documentis ; ita ut, quando capitulo videbatur, eos dimitteret, quum capellaniae essent beneficia manualia , et mos vigebat, quo capitulum statutis temporibus huiusmodi capellanos confirmaret. Deinde ob rerum publicarum ever- siones et consequentes vices, numerus capellaniarum earum- que constitutio multimodis subiecerunt .mutationibus et ci- vilis potestatis usurpationibus, usque dum vi legis diei 13 Maii 1871 rebus fere in pristinum restitutis, capitulum qui- dem aliquando capellanos elegit, at episcopus contendit, ius eligendi capellanos iam suum esse factum.

Pauca addit orator de officiis magistrorum caeremonia-