10. Denique, ut periculis, q\v\e ex trasportatione pecuniarum fre- quenter in dicto Regno eveniunt, occui ra lur , permittimus ut si in creatione Census pecunia ad manum commode haberi nequiverit , illius loco Emptor apocam, seu schedu- lam bancariam idoneam integri pre- tii in ipso emptionis actu debeat exhibere.

11. Constitutione nostra praedi- cta tam in casu Dotium, quam cae- teris omnibus in ea contentis, in suo robore permanentibus.

12. Volumus autem etc. Datum Romae apud S. Petrum

sub annulo Piscatoris. Die 10 iu- nii 1570. Pontificatus nostri anno quinto.

Quum ob avaritiae praesumptio- nem Constitutio eiusmodi lata fue- rit, quaeri etiam posset an ista Con- stitutio obliget in coscientia , qua- tenus constet quod contractus cen- sualitius immunis ab avaritia fuerit. Quamvis Navar. de usuris num. 69 et 70 affirmativam sententiam re- tineat; tenendum tamen est quod Constitutio absolute obliget, in con- scientia ubi usu recepta fuerit aut per legitimam contrariam consue- tudinem non fuerit abrogata. Nam ex ipsa Rota part. 19. tom. 1. de- cis. 338. num. 2. nullus absque distinctione declaratur census crea- tus contra formam Constitutionis S. Pii V. Verum si eadem Consti- tutio primitus recepta , per legiti-

»ix i . 47

mam contrariam consuetudinem a- orogata fuerit; vel si non usu re- cepta fuerit, uti in Gallia Belgio, Germania, Hispania et S'cilia, in locis eisdem non obligat, ibique licite fiunt contractus censuales, non attentis conditionibus ab eadem praescriptis. Quomodo autem id fieri queat optime innuitur ab He- ri ncx. part. 2. Summae Theologicae disp. 3. de legibus n. 117. Ex his patet quomodo multae Leges seu Bullae Pontificiae in variis regio- nibus non obligant; videlicet, quia vel in iis neque divulgatae seu pu- blicatae, neque acceptatae fuerunt, consentiente, seu tacite connivente Pontifice; vel quia defectu publica- tionis et acceptationis, esto in prin • cipio culpabili, tandem in perfectam desuetudinem desierunt. illud autem plerumque oritur ex eo, quod Or- dinarii frequenter advertunt, aut existiment, ac saepe non infundate, Leges varias non congruere publicae utilitati suarum Dioecesium ob in- veterai as, et rationabiles earumdem consuetudines, genium plebis, defe- ctum finis legis v. g. quia lata fuit ob pericula, et defectus, qui ibidem generatim non grassantur, imo vix noscuntur. Interdum, etiam Ordi- narii ob potestatem laicam non pos- sunt exequi pro libitu suo mandata Apostolica. Interea vero tempore fluente in desuetudinem, leges ab- eunt, antequam usu recipiantur.