OPUSCULUM IV.

COLLATIO DE CONTEMPTU SAECULI

1. Nota. Septem sunt in mando, quae si homo bene perpenderet et attente consideraret, facile mundam contemneret, vinceret et fugeret et ad serviendum Deo se conferret. " Deo enim servire regnare est ", sed mundo servire est servitium perdere.

2. Primum est labor amatores mundi fatigans. " Quis enim in honore sine dolore, in praelationo sine tribulatione , in sublimitate sine vanitate esse poterit " ? Unde damnati in fine dicent: Lassati sumus in via iniquitatis et perditionis, ambulavimus vias difficiles. " Reprobi hic fatigantur in desideriis, postea cruciantur in tormentis ". " Magna est proinde securitas cordis nihil habere concupiscentiae saccularis. Nam si ad terrena adipiscenda inhiat, securum tranquillumque nullatenus esse potest, quia aut non habita concupiscit, ut habeat, aut adepta metuit, ne perdat ". Nolite ergo, carissimi, diligere mundum neque ea quae in mundo sunt , scilicet delicias et divitias. " Beatus homo, qui scit Christum Iesum, etiam si alia nescit ; infelix, qui scit omnia alia, illum autem nescit ". Unde versus:

Hoc est nescire sine Christo plurima scire ;

Si Christum bene scis, satis est, si cetera nescis.

3. Secundum est negligentia melioris boni ex amore mundi. Amatores enim mundi adeo intenti et diligentes sunt circa bona terrena acquirenda, quod omnes negligunt aeterna. Amator enim mundi huius jraanto amplius Dei obliviscitur, tanto plus a Deo derelinquitur, et mens ipsius obdurescit. " Quanto quis malis adimeret, tanto minus intelligit bona, quae perdit ". Contemnentes etiam Deum minime sentiunt, quantum sit mali, quod ipsi agunt.

"Sancti etenim viri, quia nihil huius mundi diligunt,

sed caelestem patriam appetunt, magna tranquillitate vivunt "; huius autem mundi felicitas magna est infelicitas. O quam felix est cui datum est mundum contemnere et Christo servire 1 Omni libertate melior est servitus Christi .

4. Tertium, quod nos excitare debet ad contemptum mundi et rerum temporalium, est vanitas ipsarum. " Laetitia saeculi vanitas est: cum magna exspectatione speratur, ut veniat, et non potest teneri, cum venerit, et transeunt omnia et evolant omnia et sicut fumus evanescunt, et vae qui amant talia " ! Unde quidam:

Praelerit ista dies, nescitur origo secundi, An labor, an requies; sic transii gloria mundi.

Ecce, mundus transit et concupiscentia eius . " Quid ergo vis? An amare temporalia et transire cum tempore, an Christum amare et in aeternum vivere " ? " Unde perfecti viri indesinenter brevitatem praesentis vitae respiciunt, quasi quotidie morientes vivunt, et tanto sollicitius ad ventura se praeparant, quanto et nulla esse transitoria semper ex fine pensant. Immensum est quod sine termino sequitur, et parum est quidquid finitur ". " Et quo verius summa cognoscunt, eo subtilius terrena despiciunt, quia illnminatae mentis oculos considerationis in aeterna figunt ". Et ideo " gaudia praesentis vitae, quae iniusti aestimant magna, ipsi deputant ut stercora ", et ea quae sacculi amatoribus cara sunt, ipsi velut adversam rem fugiunt. Alienos enim sciunt esse a Deo, quibus hoc saecuum ad omne commodum prosperatur. O gens sine consilio et sine prudentia ! Utinam saperent et intelligerent

ac novissima providerent ! Saperent, scilicet damnatorum multitudinem, salvandorum paucitatem et temporalium rerum vanitatem; intelligerent, scilicet peccatorum multitudinem , bonorum dimissionem et temporis amissionem ; providerent , scilicet mortis periculum, extremum iudicium et aeternum supplicium.

Mors quasi ad oculum demonstrat, esse contemnenda quaecumque in hoc mundo ab impiis quaeruntur, scilicet divitias, delicias et honores. Labor quaerentium divitias vanus ostenditur, cum homo nudus in terram revertitur ; et labor deliciarum inutilis probatur, quia corpus nutritum deliciis vermibus esca paratur ; ambitio honoris infructuosa cognoscitur, quia homo sub terra conditur, et homines et iumenta vadunt super eum. Augustinus : Nolite ergo, carissimi, diligere mundum neque ea quae in mundo sunt: " Dimittamus haec vana et inania. Conferamus nos ad solam inquisitionem eorum quae finem non habent. Vita haec misera est, mors incerta, subito obrepit, et post haec negligenti supplicia luenda sunt ". " Redite ergo, praevaricatores, ad cor, et adhaerete illi qui vos fecit. State cum illo et stabitis " ; " fallax et vanus est mundus, finis dubius, exitus horribilis, iudex terribilis et poena infinibilis ".

5. Quartum nos ad mundi contemptum sollicitans est fugacitas gloriae mundanae. " Dum enim libenter ac iucundissime moratur homo in mundo diuque victurum se arbitratur, subito rapitur a morte, et anima segregatur a corpore pergitque miseriis plena, tremens ac dolens in regionem penitus ignotam, occursantibns sibi daemonibus ". " Ubi sunt amatores huius sacculi, qui ante paucos dies nobiscnm fuerunt? Nihil ex eis remansit nisi cineres et vermes. Attende diligenter, qui sunt vel fuerunt: homines fuerunt, sicut et tu, comederunt et biberunt, duxerunt in bonis dies suos et in puncto descenderunt ad infernum. Hic caro vermibus, illic anima sempiternis deputatur incendiis ", Nolite ergo, fratres, diligere mundum , sed sequimini Christum, qui dixit: Regnum meum non : est de hoc mundo. Ad caelestem patriam toto mentis desiderio suspirate, ut ipsam finaliter consequamini. " Non sunt hic vera solatia, sed ibi potius est vera vita ", ubi nunquam mors timebitur.

6. Quintum, quod nos ab amore mundi retrahere debet, est periculum, in quo sunt homines existentes in mundo. Quid enim faciunt homines saecnlares, secundum mundum viventes, quam quod implicant se peccatis et confodiunt animas suas magnis vulneribus suorum peccatorum in tantum, quod non possunt ea sentire . Adulteria, fraudes, furta, mendacia et cuncta mala diffusa sunt.

A maximo usque ad minimum omnes sequuntur avaritiam . Unusquisque ad uxorem proximi sui hinniebat. Quilibet, quomodo substantiam suam faciat ampliorem, excogitati nullus vel pauci, qualiter animam suam salvent. O quantum nunc exsultat diabolus ! Omnos in proclivo vitiorum sunt ; nullus vel pauci convertuntur, cuncta nobis superflua sunt expensa, terrenis inhiamus, terrena sapimus, Deum et eius mandata contemnimus, terribilia iudicia Dei audientes, non obstapescimus. Nolite ergo, carissimi , diligere mundum neque ea quae in mundo sunt , quia iacula diaboli sunt, sed serviamus Christo; nihil est melius et utilius bona vita.

7. Sextum nos sollicitans ad fugiendum de mundo est mutabilitas rerum temporalium. Unde legitur, quendam Philosophum dixisse: " Quando cogito de pace et quiete, quae est in corde puro, et de delectatione, quae est in intellectu Deum contemplante, de securitate et de spe, quae est in corde Deum diligente; tunc indico, quod talibus intendere nihil aliud est quam deiformiter vivere. Caecus est qui aliis deditus est, quia deificum est omne, quod creatum est ". " Quae est ista vita nostra nisi cursus ad mortem, et quid est vivere nisi diu torqueri "? " Si enim subtiliter pensetur, omne, quod agitur, poena est, miseria est ". O amatores mundi, ad quem laboratis finem ? Cur vosmetipsos affligitis circa nihil, cum Creatorem omnium possidere valeatis? Quid amplius quaeritis? Quid homini sufficit, cui Conditor ipse non sufficit ? O filii hominum, usquequo gravi corde ! ut quid diligitis vanitatem et quaeritis mendacium 9 Nolite diligere mundum neque ea quae in mundo sunt. Quicumque ergo vult ad terram promissionis pervenire, id est gloriam supernas patrias obtinere, necesse est, ut per virgam crucis transeat mare rubrum, ab Aegypto intrans desertum, vitam deliciosam et tenebras peccatorum deserens, assumat vitam laboriosam et moriatur cum Christo in cruce poenitentiae, ut sic in hora mortis suae mereatur audire illud dulce verbum, quod dictum est latroni: Amen, dico tibi, hodie mecum eris in paradiso .

8. Septimum et ultimum, quod nos debet compescere ab amore rerum mundialium, est occultum vulnus peccati, quod bona mundi suis amatoribus infligunt. Difficile enim est, ut inter vanitates saeculi quis positus a vitiis maneat illibatas ; proximus periculo diu tutus non eris .

9. Felix est ergo illa anima, quae hujusmodi delectationibus oblectatur, ubi turpitudine nulla inquinatur, sed veritatis securitate purgatur, quam ita delectat lex Dei,

ut omnes delectationes lasciviae vincat. Cui ergo sapit Christos, amaras est illi mundas, quia, "gustato spiritu Christi, desipit omnis caro ". Unde beatus Augustinus ad Dominum: " Peto, ut omnia mihi amarescant, ut tu solus dulcis animae meae appareas, qui es dulcedo ineffabilis, per quam cuncta amara dulcorantur. Tua enim dulcedo Laurentio craticulam dulcem fecit. Pro tua dulcedine ibant Apostoli gaudentes a conspectu concilii, quoniam digni habiti sunt pro nomine Iesu contumeliam pati ; ibat Andreas securus et gaudens, quoniam ad tuam dulcedinem properabat: pro hac emenda pellem propriam Bartholomaeus dedit; pro hac gustanda veneni poculum intrepidus Ioannes potavit ; hanc ut gustavit Petrus, omnium inferiorum oblitus, clamavit quasi ebrius, dicens : Domine, bonum est, nos hic esse: faciamus hic tria tabernacula. Hic moremur et contemplemur, quia nullo alio indigemus. Unam scintillam dulcedinis iste gustavit et omnem aliam dulcedinem fastidivit. Quid, putas, dixisset, si magnam illam dulcedinis multitudinem Divinitatis gustasset, quam abscondisti timentibus te ? Hanc dulcedinem tuam ineffabilem et illa gustaverat virgo Agatha, de qua legimus, quod ,laetissima et gratulanter ibat ad carcerem, quasi ad epulas inritata . Hanc, ut reor, et ipse gustaverat, qui dicebat : Quam magna multitudo dulcedinis tuae, Domine, quam abscondisti timentibus te ! et iterum: Gustate et videte, quoniam suavis est Dominus ". Haec Augustinus.

10. Qui ergo nihil de ista dulcedine Dei gustat sordidari terrenis desideriis non evitat. Magnum donum Dei est vitia et delicias linius mundi abdicasse. Ululate ergo,

miseri dilectores huins mundi, qui corpus ante tempus destruitis et animam interficitis. Unde infirmitates multae et mors tam repentina nisi ex ciborum nimia copia et frequenti mulierum usu ? Dum dulciter vivere creditis, certe deluditis vosmetipsos ; pro corpore obliviscimini animam, et ecce, corpus simul cum anima ante tempus destruitis: epulamini et inebriamini, non enim post mortem amplius facietis ; seminate corruptionem , et de corruptione colligetis divinam sententiam, quam iustus ille iudex dabit in magno iudicio Dei, dicens: Ite, maledicti, in ignem aeternum. Heu, cor lapideum I si, cum talem tibi cogitas ob huins mundi parva solatia imminere sententiam, non formidas. 11. Sed forte quis dicat, quod vir, qui in peccatis vixit toto tempore vitae suae, in mortis articulo, accepta poenitentia, a Deo veniam obtinebit. Heu, quam vana suspicatio et falsa meditatio ! Raro accidit, ut in morte mereatur divinam obtinere indulgentiam qui, dum sanus est et validus, Deum offendere non formidat. Hoc teneo, hoc verum puto, quod ei non bonus est finis, cui semper fuit mala vita. Pretiosa est in conspectu Domini mors Sanctorum eius, ait Psalmista ; mors vero peccatorum pessima: nolite ergo, carissimi, diligere mundum neque ea quae in mundo sunt, sed " fugite de medio Babylonis . Exite de Ur Chaldaeorum, incendio scilicet vitiorum. Fugite et salvate animas vestras. Convolate ad urbes refugii, ad loca videlicet religiosa, ubi possitis de praeteritis agere poenitcntiam, in praesenti obtinere gratiam et fiducialiter futuram gloriam praestolari " .

Explicit collatio de contemptu saeculi.