Cap. X.

De passione Christi quantum ad exitum passionis.

De exitu autem passionis Christi et fructu haec indubitanter tenenda sunt, quod anima Christi post passionem descendit ad infernum sive ad limbum, ad liberationem non omnium, sed eorum qui inter membra Christi decesserunt per iidem vivam, vel per fidei Sacramenta.

Post haec tertia die resurrexit a mortuis resumendo corpus, quod prius vivificaverat, sed non tale, quale prius fuerat: quia prius fuit passibile et mortale, postquam autem resurrexit, impassibile et immortale, vivens perpetuo. - Deinde post quadraginta dies ascendit ad caelos, ubi, super omnem creaturam exaltatus, sedet ad dexteram Patris . Quod dictum intelligitur non quantum ad situm, qui non competit Deo Patri, sed quantum ad excellentiam bonorum, quia residet in potioribus bonis Patris. - Postremo, interiectis decem diebus, misit in Apostolos promissum Spiritum sanctum, per quem congregata est Ecclesia gentium et ordinata secundum diversas distributiones officiorum et gratiarum.

Ratio autem ad intelligentiam praedictorum haec est: quia, sicut Christus in quantum Verbum increatum perfectissime omnia formavit, sic in quantum incarnatum omnia perfectissime reformare debuit. Decet enim perfectissimum principium opus non dimittere citra perfectum, debuit ergo reparatorium principium redemptionis humanae remedium perducere ad perfectum. Ad hoc autem, quod esset perfectissimum, oportuit, quod esset sufficientissimum et efficacissimum.

Quia ergo sufficientissimum, ideo se extendit ad caelestia, terrestria et infernalia. Quia ergo per Christum sunt infernalia recuperata, terrestria remediata, caelestia redintegrata: ita quod primum horam fecit per veniant, secundum per gratiam et tertium per gloriam: ideo post passionem anima descendit ad inferos ad liberandum in inferno detentos: deinde resurrexit a mortuis ad vivificandum in peccatis mortuos: ascendit ad caelos reducendo captivitatem ad redintegrandum Ierusalem caelestem ; misit Spiritum sanctum ad aedificandum Ierusalem terrestrem. Quae omnia necessario consequuntur et exiguntur ad sufficientiam reparationis humanae.

Rursus, quia remedium illud fuit efficacissimum tam in eos qui Christi adventum praecesserant, quam in eos qui sequuntur, qui tamen ad ipsum Christum accesserunt et accedunt et eius membra fuerunt et sunt: tales autem sunt qui adhaerent ei per fidem, spem et caritatem: ideo remedium illud efficaciam habere debuit primo in eos qui in Christum crediderunt credendo speraverant et sperando amaverunt: ac per hoc statim debuit ad inferos descendere ad ipsorum liberationem. Unde aperta ianua caeli per Christi passionem, qui satisfaciendo amoveret rhomphaeam mutando sententiam divinam eripuit de inferno omnia membra sua.

Debuit etiam habere efficaciam praecipuam in eos qui Christi adventum sequuntur, ut attrahendo ad fidem, spem et caritatem tandem ad gloriam perduceret caelestem. Ut igitur aedificaret ad fidem, qua credimus Christum verum hominem et veram Deum, qua etiam credimus, eum voluisse nos redimere per mortem et ad vitam nos reducere posse per resurrectionem: ideo voluit resurgere ad vitam immortalem, interiecto tamen spatio temporis debito, scilicet triginta sex horarum: in quo ostenditur, quod vere mortuus fuit: nec magis accelerare debuit, ne, si citius resurgeret, crederetur, quod non vere mortuus fuisset, sed se mortuum finxisset: nec amplius differre, ne, si semper iaceret in morte, crederetur impotens, et quod nullos posset ad vitam revocare: ideoque resurrexit tertia die .

Amplius, ut erigeret ad spem, ad caelestem ascendit gloriam, quam speramus. Sed quia spes non oritur nisi ex fide immortalitatis futurae; ideo non statim ascendit, sed spatio quadraginta dierum interiecto, in quo per multa signa et argumenta veram astrueret resurrectionem, per quam animus solidaretur in fide et sublevaretur ad sperandam gloriam caelestem .

Postremo, ut inflammaret ad caritatem, misit ignem Spiritus sancti in die Pentecostes. Et quia nullus hoc igne impletur, nisi qui petit, quaerit et pulsat cum instanti et importuno spei desiderio: ideo non statim post ascensionem misit, sed decem dierum spatio interiecto, in quo discipuli ieiunantes, orantes et gementes disposuerunt se ad Spiritus sancti susceptionem. - Ac per hoc, sicut debitam servavit horam in patiendo , sic in resurgendo, sic in ascendendo in caetum, sic in mittendo Spiritum sanctum, et propter fundationem trium virtutum praedictarum et propter multa mysteria, quae in his temporibus implicantur.

Et quoniam Spiritus sanctus, qui caritas est et per caritatem habetur, est omnium origo charismatum: ideo, cum descendit Spiritus sanctus, effusa est plenitudo charismatum ad corpus Christi mysticum consummandum. Et quia diversa membra debent esse in corpore perfecto et diversorum membrorum diversa officia et exercitia et diversorum officiorum diversa charismata: hinc est, quod uni datur per Spiritum sermo sapientiae, alii sermo scientiae, alii fides, alii gratia sanitatum, alii operatio virtutum, alii prophetia, atii discretio spirituum, alii genera linguarum, alii interpretatio sermonum; quas omnia operatur unus atque idem Spiritus, dividens singulis, prout vult , secundum suam liberalissimam providentiam et providentissimam largitatem.

PARS QUINTA.

De gratia Spiritus sancti.