Sermo XIII .

Dominus prope est, ad Philippenses quarto . Verbum istud est verbum mirae consolationis, inenarrabilis fortitudinis continentivus, cum divus Apostolus dicit: Dominus prope est. Sumus enim constituti in fluctuatione praesentis miseriae, in colluctatione hostilis inimicitiae et in exspectatione supernae gloriae; et Dominus prope est ad liberandum ab afflictione praesentis miseriae, ad auxilian dum respectu hostilis inimicitiae et ad remunerandum per exhibitionem supernae gloriae; et ideo optime dictum est: Dominus prope est. In isto autem verbo confortativo nec minus consolatorio insinuatur nobis Dei benignissimi sive humillimi sublimitas sive nobilitas, cum dicitur: Dominus; secundo sublimissima seu nobilissima dignativa benignitas sive humilitas, cum subiungitur: prope est. Et re vera nihil amabilius quam benignitas in sublimitate, humilitas in nobilitate, et nihil gratiosius quam sublimitas in benignitate, nobilitas in humilitate.

I. Primo ergo tangitur Dei benignissima potestativa sublimitas sive nobilitas, cum dicitur: Dominus. Iste autem Dominus sublimissimus seu nobilissimus secundum veritatem est peccatoribus formidabilis, poenitentibus placabilis, pervenientibus suavis et delectabilis, sed respectu omnium est insuperabilis.

Est ergo peccantibus nimium formidabilis; primi Regum secundo : Dominum formidabunt adversarii eius, et super ipsos in caelis tonabit. Re vera Dominum formidabunt adversarii eius in die ultionis proferentem tonitruum sententiae damnationis contra parvipendentes imperium suae dominationis, quando scilicet pugnabit cum illo orbis terrarum contra eos; quando dicet et terribiliter proclamabit: Terra, terra, terra, ne operias sanguinem meum ; quando universa creatura, quae consistit in machina mundiali, exiget sanguinem Creatoris de manu creaturae iniquae; quando ignis ferocitatis, electos purgans, projiciet eos in profundum inferni, ut conteratur cum. delinquente delicium , id est ferocitas introducta occasione delicti; quando dicetur reprobis: Ite, maledicti, in ignem aeternum, qui praeparatus est diabolo et angelis eius ; quando videbunt superius iustum iudicem, inferius ignem aeternum, interius conscientiam remordentem et exterius hostem constantissime accusantem: tunc procul dubio in tantum Dominum formidabunt adversarii eius, quod dicent montibus: Cadite super nos, et collibus: Operite nos .

Est etiam poenitentibus placabilis; Isaiae decimo nono : Revertentur Aegyptii ad Dominum, et placabitur eis et sanabit eos.

Aegyptii tenebrosi sunt peccatores quondam peccatorum tenebris involuti, qui, cum revertuntur ad Dominum, invenerunt eum placabilem adeo, ut nullo modo sustineat, quod contra eos pugnet orbis terrarum, quod ab eis exigatur sanguis Christi Dei et hominis innocentis, quod conterantur aeternaliter cum deliciis, quod audiant illud verbum durissimum: Discedite a me, maledicti; sed potius illud dulcissimum : Venite, be nedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum etc

Sed, pro dolori cum Deus voluerit placari et reconciliari hominibus universis, aliqui tamen tanquam ingratissimi impugnant eum gula, alii ventre, alii lingua, alii capite, cum tamen scriptum sit: Revertentur Aegyptii ad Dominum, et placabitur eis.

Est nihilominus pervenientibus suavis et delectabilis ; Psalmus : Quam magna multitudo dulcedinis tuae, Domine, quam pervenientibus dabit, quando inebriabuntur ab ubertate domus eius, et torrente voluptatis suae potabit eos; quoniam apud eum est fons vitae, qui distillabit in quamlibet partem corporis et in quamlibet potentiam animae suavitatem et delectationem perpetuam excedentem omnes suavitates et delicias temporales, quas habuerunt reges et principes et ceterae creaturae insimul congregatae, quae non possent comparari suavitati minoris digiti corporis gloriosi. Et tunc in lumine eius videbunt lumen , quando videbunt Patrem in Filio et Filium in Patre per comparabilitatem naturae.

Est etiam respectu omnium insuperabilis; Esther decimo tertio : Domine, Domine, rex omnipotens; in ditione enim tua cuncta sunt posita, et non est qui possit tuae resistere voluntati, si decreveris saluare Israel. Hic notatur omnipotentia ipsius ad resistendum reprobis et ad liberandum electos. Cum enim veniet ad iudicium grex reproborum cum satellitibus suis, videlicet lucifer cum peccantibus angelis, Cain cum homicidis, Lamech cum bigamis, Esau cum venditoribus benedictionis aeternae, Pharao cum persecutoribus electorum, Balaam cum prophetis iniquis, Ieroboam cum idololatris, Giezi cum simoniacis, Iudas cum proditoribus, Simon Magus cum hominibus simulatoribus, Arius cum haereticis, Mahumetus cum infidelibus, antichristus cum pseudoapostolis et prophetis; Iesus nutu voluntatis suae eos projiciet in profundum inferni, quia non est qui ipsius possit resistere voluntati; et tunc plangent se super se omnes, uti familiae seorsum et familiae seorsum. Electos vero aeternaliter sublimabit ab omni miseria liberando, quia, si decreverit Salvator, Israel continuo liberabitur.

II. Et tangitur Dei sublimissimi dignativa benignitas sive humilitas, cum dicit: prope est. Est autem prope in carne ad miserandum sive ad salvandum, in mente ad medendum sive ad curandum, in Sacramenti altaris specie ad reficiendum, sed in iudicio sive in iudiciali nube ad discernendum et ad remunerandum.

Est ergo in carne prope ad miserandum sive ad salvandum tanquam propinquus frater, sicut legitur Ruth tertio sub figura: Expande pallium tuum super famulam tuam, quia propinquus es . Potest dicere Ecclesia Verbo incarnato sive Christo Domino respectu humanae naturae, quia propinquus es. Propter hoc dicitur Isaiae decimo quarto : Prope est, ut veniat tempus eius, et dies eius non elongabuntur ; item, Psalmus : Prope est Dominus omnibus invocantibus eum, omnibus invocantibus eum in veritate.

Est etiam prope in mente ad medendum sive ad curandum vulnera peccatorum, iuxta illud Lucae decimo : Samaritanus alligavit vulnera eius etc. Ecce, mira Dei dignatio curantis et sanantis per se ipsum foetida et immundissima vulnera delictorum ! cum tamen vix inveniatur adeo carus et fidelis amicus, qui non abhorreat curare vulnera foetentia corporis. Unde ergo tanta ingratitudo, tanta incurialitas, qua homo huiusmodi vulnera renovare vix cesset?

Est nihilominus prope in Sacramento altaris ad reficiendum sive ad cibandum Unde quantum ad propinquitatem mentalem et sacramentalem dicitur ad Romanos decimo : Prope est verbum in ore tuo et in corde tuo; in corde ad medendum, in ore ad reficiendum. Hoc est illud Verbum, de quo scribitur Ioannis primo : Verbum caro factum est et habitavit in nobis.

Ultimo prope est in iudicio ad discernendum et remunerandum secundum merita singulorum; Apocalypsis primo : Beatus, qui legit et audit verba prophetiae Auius et servat ea quae in ea scripta sunt; tempus enim prope est.