SO ALLOCUTIO

lica Vaticana corpus aveheretur silentio noctis, eoque tempore quod esse solet maxime quietum. Item ducendum funus esse placuit non eo apparatu qui pontificiae dignitati Ecclesiaeque institutis conve- niret , sed quem praesens romanae urbis conditio sineret. Verum eius rei vulgatur repente fama Urbe tota: quare populus romanus beneficiorum ac virtutum tanti Pontificis memor, sponte demonstrat velle se parenti publico obsequium pietatemque supremam testifi- cari. Quod quidem grati et amantis animi testimonium plane futu- rum erat populi romani gravitate et religione dignum, cum nihil aliud esset propositum quam aut funus decenter prosequi, aut, qua incederet, frequentes ac venerabundos adesse.

Ad constitutam diem horamque pompa funebris e templo Vati- cano processit, ingenti multitudine ex omni civium ordine per com- pita perque vias circumfusa. Magnus piorum hominum numerus circa feretrum , maior pone comitabatur, incessu pacatu et gravi. Ab his quidem aptas tempori preces fundentibus nec vox nec signi- ficatio ulla ext i t i t , quae lacessere quemquam , aut turbas quoquo modo ciere posse videretur. Sed ecce vel a principio non ignota fla- gitiosorum manus incompositis clamoribus lugubre officium pertur- bare. Mox aucto numero et audacia, ingeminare terrores ac tumul- tus, rebus sanctissimis maledicere, spectatissimos viros sibilis con- viciisque accipere : vultuque et voce et ira minaces circumvenire hostiliter lugubrem comitatum, et verberibus saxisque certatim pe- tere. Immo , quod nulla barbaria tentavisset , ne reliquiis quidem Pontificis sanctissimi pepercerunt. Non modo enim nomen Pii IX contumeliose appellatum, sed in currum quadrigarum, quo reliquiae verebantur, coniecti lapides , pluriesque inclamatum, proiiciendos inhumatos cineres. Continuatumque longo viarum t rac tu , duarum horarum spatio, turpe spectaculum. Quod si non ad extrema ven- tum est, moderationi eorum t r ibuatur , qui quamvis omni vi pe- tulantiaque lacessiti iniurias patienter ferre maluerunt, quam ullo modo sinere ut inter illud pietatis officium funestiora con- t i nge re t .

Haec facta nota omnibus et publicis confirmata monumentis dis- simulare aut denegare i i , quorum interest, nequicquam conantur: eadem, quocumque fama nuntiavit, non modo catholicarum gentium animos moerore compleverunt, sed Uberrimam indignationem cun- ctorum hominum moverunt i apud quos valet humanitatis nomen. Undique commeant ad Nos quotidie litterae labem dedecoris et im- manitatera sceleris exsecrantium.