Sermo IV .

Item, sermo fratris Bonaventurae editus in Vigilia Nativitatis Domini coram Fratribus apud Assisium, in Capitulo, de mane post Missam.

Dominus dabit benignitatem, et terra nostra dabit fructum suum, Psalmus .

In verbis istis circa Christi imminentem Nativitatem tria notantur, scilicet maxima liberalitas Dei condescendentis, gloriosa fecunditas Virginis parientis, opulenta gratiositas natae Prolis. Primum, ibi: Dominus dabit benignitatem; secundum, ibi: et terra nostr a dabit; tertium, ibi: fructum suum.

Notandum igitur, quod beatam Virginem appellavit terram, quae quidem est media libratione; est enim librata et appensa inter orbes elementares et caelestes illius sapientia et potentia et bonitate, qui appendit eam tribus digitis, I saiae quadragesimo.

Infima locatione; in omni enim sphaerico quod est centro propinquius est infirmus, et quod a centro remotius est altius; Proverbiorum vigesimo quinto : Caelum sursum et terra deorsum.

Firma stabilitione; non enim movetur a centro nec ad centrum nec contra centrum, cum sit centrum, immo, cum omnia moveantur, ipsa in aeternum stat, Ecclesiastae primo.

Arida conditione; hoc enim inest ei per naturam suam; Genesis primo: Vocavit Deus aridam terram.

Secundum ergo has quatuor proprietates terrae beata Mater Christi fuit terra, quia fuit media libratione per iustitiam et aequitatem, nunquam recedens a medio decore virtutis in affectione, a medio veritatis in locutione et a medio honestatis in conversatione; et hoc est appendi tribus digitis molem terrae, I saiae quadragesimo . Nam digito potentiae appendit eam Deus in medio virtutis, digito sapientiae in medio veritatis, digito sanctimoniae in medio honestatis. Non igitur sine causa Deus, qui " est sphaera intelligibilis ", se centrificavit in medio eius; Psalmus : Deus autem Rex noster ante saecula operatus est salutem in medio terrae.

Infima locatione per clementiam et humilitatem. Hac enim virtute ita se infimavit, ut nec virginitate insolesceret nec fecunditate superbiret nec utroque simul iuncto se extolleret. Et ideo secundum illud Ecclesiastici decimo sexto : Deus in terram respexit et implevit illam bonis suis; Lucae primo: Respexit humilitatem ancillae suae.

Firma stabilitione per fortitudinem et constantiam. Hac enim virtute nullius cedebat tentationi, nulli unquam succubuit tribulationi; Psalmus : Qui fundasti terram super stabilitatem suam; non inclinabitur in sacculum saeculi.

Arida conditione per virtutem abstinentiae et paupertatis et continentiae. His enim donis sicca fuit et arida ab omni humore carnalitatis et favore mundanae proprietatis; Genesis primo: Terra autem erat inanis et vacua; et ideo dixit Deus de ea: Germinet terra herbam virentem.

Et non mirum, si talis terra dedit fructum suum. Dedit autem beata Maria fructum pariendo mundo Filium fructuosum. Fuit enim fructus iste benedictus in ingressu nascendo; Lucae primo : Benedictus fructus ventris tui.

Speciosus in progressu conversando; Deuteronomii trigesimo tertio: De benedictione Domini terra eius, de pomis caeli et rore atque abysso subiacente, de pomis fructuum solis ac lunae.

Odoriferus in egressu moriendo; Ezechielis quadragesimo septimo: Erunt fructus eius in cibum et folia eius ad medicinam.

Virtuosus in regressu resurgendo et ascendendo et Spiritum sanctum mittendo; Apocalypsis ultimo: Ex utraque parte fluminis lignum vitae, afferens fructus duodecim, per menses singulos reddens fructum suum.