74 BERGOMEN.

comm. ad Cap. Relatum, dispositionem testatoris ad causas pias servandam esse ait, dummodo « de voluntate testatoris ultima, certitudine morali constiterit, sive per testes sive per scriptum sive alio modo ».

Neque in casu obiici posset, causam quoque piam conti- neri in testamento per Notarium legitime rogatum, quare privilegiatus adversus aeque privilegiatum suo privilegio uti non deberet; namque advertatur sufficienter constare, veram testatoris ultimam voluntatem fuisse relinquendi domum non benefìcio parochiali, sed Ecclesiae Fabricae. Quapropter quia in his causis veritas attenditur, testamento scripto testa- mentum nuncupativum, quippe vere privilegiatum, praeva- lebit.

Exinde Fabricae fructus iam percepti ex domo locata re- stituendi erunt, nisi forte iuxta communes iuris regulas sal- tem in aliqua parte praescripti sint, et praeterea domus in Fabricae administrationem et possessionem constituenda erit sub ea tamen testatoris expressa lege di servire esclusiva- mente per abitazione del vice-Parroco.

Quocirca videtur non esse locum quaestioni, an legatae domus pars locari possit, vel potius an tota Coadiutoris ha- bitationi destinanda sit : expressa enim et clara est testatoris voluntas.

Verum ex adverso Parochi intentioni videtur favere haec potissima ratio. Nimirum non hic agitur quodnam ex duobus testamentis praevalere debeat; nam unum tantum habetur testamentum; alterum omnino desideratur. Esset enim omnia susdeque vertere in materia testamentaria si testandi pro- positum cum ipso testamento seu suprema voluntate confun- datur. Ut alios praeteream, concordes in hoc omnes Cano- nistas, referam verba Cl. Santi loc. cit. subsequentia his iam citatis in aliam partem ; nempe : « Dixi de voluntate ultima, nam Io non teneretur heres legitimus ad aliquid prae- standum ad causas pias, si constaret solummodo de defuncti proposito seu de consilio vel desiderio condendi testamentum, aut relinquendi aliquid causae piae, sed constare debet de