80 EX S. C. CONCILII

quae erui posset ex verbis nonnullorum testium deponen- ti um : « quod resistentia puellae perduravit ad mensem..*? postea cessavit...; quod tandem Margarita se submisit... ». Et imprimis notat quod ipsa verba sumpta, prout sonant, non indicant consensum praestitum sed cessationem defen- sionis ; etenim cum ille, qui vim vi repellit, dicitur cedere seu a resistendo desistere, intelligitur vi cedere, non con- sentire. Insuper praesumptio est quod qui testatur, de eo intelligatur velle testari, quod ei constat. Iamvero quod constat ex facto cessationis a resistentia, est quod a resi- stendo puella destiterit, non quod consenserit ; nam utrum cesserit quia consenserit, est alia quaestio, circa quam non admittitur iudicium testium, nisi afferant facta quibus in- nituntur. Facta autem quae afferuntur a testibus nihil pro- bant ; etenim postquam narraverint, puellam semper et con- stanter consensum negasse, quia alium virum in corde ha- bebat, addunt tandem cessisse quum Comes de L. . . , amicus patri puellae, dixerit non solum ad consentiendum eam te- neri, sed hanc ipsius patris, si in vivis esset, voluntatem fore. Unde, pergit advocatus, ipsa cessit non consensit; qui enim consentit non desperat, et vix cogitari potest ut ad id quod cum totius vitae tranquillitate et ordine com- poni nullo modo posse quis noverit, et in propriam verti ruinam, consentire possit.

Insuper, ait orator, qualis puellae animus fuerit cum a resistendo destitit, ex factis clare apparet. Sane postquam viribus fracta et febri oppressa a resistendo destiterit, actrix suam voluntatem patefecit vel ipso viro, protestans se aliam in animo affectionem habuisse.

Ceterum testes, qui illa verba protulerunt, ea explica- runt iuxta sensum superius traditum, nempe de cessatione a resistentia exteriori non autem ab interna repugnantia.

Deinde refert advocatus hanc Praesidis Tribunalis Pari- siensis adnotationem : « Unum tantum addendum , omnes scilicet testes a Curia auditos omni exceptione maiores esse, et plures, praesertim Marchionem de B, . . , sincera voce ac