Acta Pii PP. XI 85

exemplis, floruerunt; in iis enim non desunt eum agrieolae sim-

plices ac rudes tum viri disciplinis litterisque exculti, cum tenuior

opifex tum exercitus dux, cum privatus paterfamilias tum rex popu-

lorum gubernator, cum ingenuae puellae deditaeque rei familiari

mulieres tum regiae uxores atque impératrices. Verum, quibusnam

praedicemus laudibus illos evangelii praecones, qui in missionibus,

opera propemodum infinita, bonorum quoque huius vitae feraci,

una cum fidei lumine barbaris gentibus humani civilisque cultus

commoda tulerunt ac ferunt: quibusnam eos omnes, qui tot ac tam

varia opera hominibus christiana caritate sublevandis condiderunt:

quibusnam denique sanctos illos ex utroque sexu institutores, sane

frequentissimos, qui suam christianae educationis operam per alios

propagandam perpetuaiidamque, singulari sane cum familiarum

ac nationum utilitate, curarunt?

Haec, haec quidem sunt quae ex christiana educatione profi-

ciscuntur beneficia, idcirco quia ea ipsa hominem evehit atque

effingit ad vitam virtutemque supernaturalem in Christo; quando-

quidem Iesus Christus Dominus noster, divinus Magister, cum sit

eius vitae ac virtutis auctor et largitor,tum universis hominibus, in

quacumque ii conditione versantur, iuvenibus praesertim, exem-

plum se praebet, in eo potissimum aetatis suae decursu intuendum

atque imitandum, cum, obediens omnibusque virtutibus, quae

singulos, familiam, societatem respiciunt, coram Deo et hominibus,

exornatus, vitam obscure et laboriose traduxit.

Itaque omnes eiusmodi thesauri, quos, nunquam satis aesti-

mandos, hucusque vix ex parte memoravimus, tam arcte ad Eccle-

siam pertinent, ut eius veluti naturam constituant, cum mysticum

Christi corpus, immaculata Christi Sponsa, ideoque fecundissima

Mater, itemque suprema ac perfecta educatrix Ecclesia sit. Quam-

obrem magnus ille atque ingeniosus Augustinus - cuius beato

ab obitu saeculum quintum ac decimum acturi mox s u m u s -

sancta erga talem Matrem caritate abreptus, has voces edebat:

« Merito Ecclesia catholica, Mater christianorum verissima, non

solum ipsum Deum, cuius adeptio vita est beatissima, purissime

atque castissime colendum praedicas; sed etiam proximi dilectio-