TRANEN. 85

advertit. Ante omnia aedem reficere oportet. At aedes de ea pecunia refici solet, veluti inter omnes constat, ex vi illius auri quod fidelium pietas Virgini Patronae donare con- suevit. Secundo cera pro sacro celebrando comparanda est. At pietas fidelium hanc satis superque ministrat. Tertio mer- ces aedi tuo solvenda est : vinum ac hostiae suppetendae. At Municipium hos sumptus de sua pecunia compensât. Nam aedituus municipalis agri usu fruitur et municipali venia sti- pem colligere potest tum in templo, tum extra. Denique sa- cerdotales vestes adhibendae sunt. At huic necessitati Christi fideles consulunt, qui aulaea insignia saepe dono dederunt. Etiamsi igitur reapse misere Lauretana sodalitas sese ha- beret, hoc nullo impedimento esset quominus supellectilem sacro celebrando praestaret. Atque etiam maius in se da- mnum Sodalitas derivaret si in renuenda supellectile persi- sterei. Quia magis in dies sacra in templo deficerent item- que fidelium concursus magis in dies deflueret, quorum lar- gitione mensa nummularia templi augetur.

Pariter iniusta sententia tollenda est, urget patronus in altera parte, qua Sodalitiorum Rectoribus vel, uti vocant, patribus spiritualibus, ius tribuitur publicas vel privatas supplicationes, etsi Sodalitia ipsa non respiciant, celebrandi, invito cleri collegio vel nulla eius invitatione facta. Re qui- dem vera haec sententiae pars consuetudini prorsus repu- gnat, mutuis pactionibus inter clerum et sodalitia sancitis, nec non legibus, quibus varia Sodalitia reguntur.

De consuetudine Syndici Trinitapolensis testimonium ex- hibetur : quae consuetudo roboratur etiam Archiepiscopi de- creto diei 18 Feb. 1897.

Quia adversa sententia advertit hanc consuetudinem esse ex tolerantia Rectorum repetendam, ait patronus, in casu nostro tria saecula tolerantiae extare. Si ergo tolerarunt Rectores, consuetudinem praescriptione induxerunt, nec non consuetudinem simplicem, sed privilegiatam induxerunt, quia trium saeculorum lapsu confirmatam. Neque, instat, haec consuetudo irrationabilis dici potest : nam « consuetudo est