PROOEMIUM BEATI LUCAE IN EVANGELIUM SUUM.
Ecce opportunitas ex opere. Et sequitur, ponens opportunitatem ex tempore dicens :
Sequitur de loci opportunitate, cum dicit :
Sequitur congratulationis modus, cum dicit :
Sequitur de sanctitatis istius Praecursoris progressu.
Sequitur de effectu cum dicit:
Et ideo sequitur signum duplex, naturae, et gratiae.
Sequitur de missi obedientia :
His igitur de causis baptizari voluit Dominus. Sequitur :
Sequitur de auctoritate, cum dicit : Evangelizare, etc.
Dicit igitur tangendo tria : discubitum, ordinem discumbentium, et numerum satiatorum.
Dicit igitur de primo : Sint lumbi vestri praecincti.
Et hoc est quod sequitur tertium :
Dicit igitur : Et ait illi dominus ejus, benigne suscipiens eum :
Dicit igitur : Ducebantur autem, cum amara necessitate tracti. Thren. v,
Dicit igitur de primo : Jesus autem, omnia haec mala et vituperia perpessus, dicebat,
Discipulos spicas sabbato vellentes excusat, alioque sabbato manum curat aridam : electos duodecim nominat apostolos, et cum illis ac multitudine copiosa stans in loco campestri docet beatitudines aliaque consilia ac praecepta evangelica : de festuca in oculo fratris, et arbore bona ac mala ex fructu dignoscenda : audiens Christi verba cui comparetur si ea opere compleat, et cui si non compleat.
1. Factum est autem in sabbato secundo primo, cum transiret per sata, vellebant discipuli ejus spicas, et manducabant confricantes manibus .
2. Quidam autem Pharisaeorum dicebant illis : Quid facitis quod non licet in sabbatis ?
3. Et respondens Jesus ad eos, dixit : Nec hoc legistis quod fecit David, cum esurisset ipse et qui cum illo erant :
4. Quomodo intravit in domum Dei , et panes propositionis sumpsit, et manducavit, et dedit his qui cum ipso erant quos non licet manducare nisi tantum sacerdotibus ?
5. Et dicebat illis : Quia dominus est Filius hominis etiam sabbati.
6. Factum est autem et in alio sabbato, ut intraret in synagogam, et doceret. Et erat ibi homo, et manus ejus dextra erat arida .
7. Observabant autem Scribae et Pharisaei si in sabbato curaret, ut invenirent unde accusarent eum.
8. Ipse vero sciebat cogitationes eorum, et ait homini qui habebat manum aridam : Surge, et sta in medium. Et surgens stetit. 9. Ait autem ad illos Jesus : Interrogo vos, si licet sabbatis benefacere, an male ? animam salvam facere, an perdere ?
10. Et circumspectis omnibus, dixit homini: Extende manum tuam. Et extendit : et restituta est manus ejus.
11. Ipsi autem repleti sunt insipientia, et colloquebantur ad invicem quidnam facerent Jesu.
12. Factum est autem in illis diebus, exiit in montem orare, et erat pernoctans in oratione Dei.
13. Et cum dies factus esset vocavit discipulos suos : et elegit duodecim ex ipsis, quos et apostolos nominavit :
14. Simonem, quem cognominavit Petrum, et Andream, fratrem ejus, Jacobum et Joannem, Philippum et Bartholomaeum.
15. Matthaeum et Thomam, Jacobum Alphaei et Simonem, qui vocatur Zelotes.
16. Et Judam Jacobi, et Judam Iscariotem, qui fuit proditor. 17. Et descendens cum illis, stetit in loco campestri, et turba discipulorum ejus, et multitudo copiosa plebis ab omni Judaea, et Jerusalem, et maritima, et Tyri, et Sidonis.
18. Qui venerant ut audirent eum, et sanarentur a languoribus suis. Et qui vexabantur a spiritibus immundis, curabantur.
19. Et omnis turba quaerebat eum tangere, quia virtus de illo exibat, et sanabat omnes.
20. Et ipse, elevatis oculis in discipulos suos, dicebat : Beati pauperes, quia vestrum est regnum Dei .
21. Beati qui nunc esuritis, quia saturabimini. Beati qui nunc fletis, quia ridebitis.
22. Beati eritis cum vos oderint homines , et cum separaverint vos, et exprobraverint, et eiecerint nomen vestrum tamquam malum propter Filium hominis.
23. Gaudete in illa die, et exsultate, ecce enim merces vestra multa est in coelo : secundum haec enim faciebant prophetis patres eorum.
24. Verumtamen vae vobis divitibus , quia habetis consolationem vestram.
25. Vae vobis qui saturati estis , quia esurietis. Vae vobis qui ridetis nunc, quia lugebitis et flebitis.
26. Vae cum benedixerint vobis homines : secundum haec enim faciebant pseudoprophetis patres corum.
27. Sed vobis dico, qui auditis : Diligite inimicos vestros , benefacite his qui oderunt vos.
28. Benedicite maledicentibus vobis, et orate pro calumniantibus vos.
29. Et qui te percutit in maxillam, praebe et alteram . Et ab eo qui aufert tibi vestimentum, etiam tunicam noli prohibere.
3o. Omni autem petenti te, tribue : et qui aufert quae tua sunt, ne repetas.
31. Et prout vultis ut faciant vobis homines, et vos facite illis similiter .
32. Et si diligitis eos qui vos diligunt, quae vobis est gratia ? nam et peccatores diligentes se diligunt.
33. Et si benefeceritis qui vobis benefaciunt, quae vobis est gratia? siquidem et peccatores hoc faciunt.
34. Et si mutuum dederitis his a quibus speratis recipere, quae gratia est vobis ? Nam et peccatores peccatoribus fenerantur, ut recipiant aequalia.
35. Verumtamen diligite inimicos vestros : benefacite, et mutuum date, nihil inde sperantes : et erit merces vestra multa, et eritis filii Altissimi, quia ipse benignus est super ingratos et malos.
36. Estote ergo misericordes, sicut et Pater vester misericors est.
37. Nolite judicare, et non judicabimini : nolite condemnare, et non condemnabimini. Dimitte, et dimittemini.
38. Date, et dabitur vobis : mensuram bonam, et confertam, et coagitatam, et supereffluentem, dabunt in sinum vestrum. Eadem quippe mensura, qua mensi fueritis, remetietur vobis ?
39. Dicebat autem illis et similitudinem : Numquid potest caecus caecum ducere? nonne ambo in foveam cadunt ?
40. Non est discipulus super magistrum : perfectus autem omnis erit, si sit sicut magister ejus.
41. Quid autem vides festucam in oculo fratris tui, trabem autem quae in oculo tuo est, non consideras ?
42. Aut quomodo potes dicere fratri tuo : Frater, sine ejiciam festucam de oculo tuo, ipse in oculo tuo trabem non videns ? Hypocrita, ejice primum trabem de oculo tuo, et tunc perspicies ut educas festucam de oculo fratris tui.
43. Non est enim arbor bona quae facit fructus malos : neque arbor mala faciens fructum bonum.
44. Unaquaeque enim arbor de fructu
suo cognoscitur. Neque enim de spinis colligunt ficus, neque de rubo vindemiant uvam.
45. Bonus homo de bono thesauro cordis sui profert bonum, et malus homo de malo thesauro profert malum. Ex abundantia enim cordis os loquitur. .
46. Quid autem vocatis me Domine, Domine , et non facitis quae dico ?
47. Omnis qui venit ad me, et audit sermones meos, et facit eos, ostendam vobis cui similis sit.
48. Similis est homini aedificanti domum, qui fodit in altum, et posuit fundamentum super petram: inundatione autem facta, illisum est flumen domui illi, et non potuit eam movere : fundata enim erat super petram.
49. Qui autem audit, et non facit, similis est homini aedificanti domum suam super terram sine fundamento : in quam illisus est fluvius, et continuo cecidit, et facta est ruina domus illius magna.