94 LEGATI PII

D i s c e p t a t i o s y n o p t i c a .

RATIONES PRO COLLEGIO ET SEMINARIO. Qui opinati sunt, quar- tam archiepiscopalem deberi his locis piis, innitebantur prae- sumptae testatoris voluntati, qui profecto utrique collegio favere intendit: nec non verbo residui hispanice rezagos, cuius sensu protendi quoque posset ad eam portionem, quae quartae archie- piscopalis nomine venit, quamvis testator nominavisset tantum decimas: ac denique ius accrescendi invocabant.

Eiusmodi rationes ex officio ita confirmabantur : quaestiones, quae moventur de legatis, plerumque esse facti «t non iuris, quum reducantur tandem ad cognoscendum accuratius volun- tatem defuncti: idque locum praesertim habere in legatis piis, et testamentis ad pias causas: namque canonicas leges, secus ac civiles, considerare non solemnitates et formas, sed testatoris voluntatem, ita ut testes, scripturae et alia id genus non perti- neant ad testamenti substantiam, sed constituant tantum modum, quo de voluntate testantis constare possit: quare voluntatem testantis ad causas pias, sive ea significetur scriptis, sive verbis et aliis quibusvis signis, eundem semper vigorem habere. Abbas in cap. 1 succ. ab intest. Reiffenst. de testam, n. 22, aliique.

Atqui constare ex multis gravibusque indiciis, Archiepisco- pum defunctum praeordinasse firma voluntate omnes redditus ad eas sibi praedilectas institutiones collegii et seminarii: quod adeo certum esset, ut ipsum Capitulum, ceteroquin adversum, fateretur, si standum esset praesumptioni tantum voluntatis testa- toris, se victas manus esse daturum.

Quod si testator nominaverit tantum decimas, id non taxa- tive intellexisse, sed demonstrative ; idque apparere ex voce resi- duum, quo significare voluit quidquid residui ex redditibus sibi pertinentibus esset obventurum ; residuorum enim nomine omnis pecunia continetur, ut perpendit Cuiacius in Legem Iuliam pecu- latus, I. 4. § leg.

Facta hypothesi in pio legato comprehensam facto ipso non fuisse quartam archiepiscopalem ; eam nihilominus ex legis dispo- sitione comprehendendam esse : namque, quum testator haeredem instituerit animam propriam, quod significat « ut eius bona in operibus piis consumentur, iuxta Barbosam Repert. pract. conclus.