VLADISL AVIEN. 99

eramus. Neque vidi, neque animadverti aliquem esse potuisse rei huius testem ».

Et rogata an copula diu perduraverit, et an fuerit per- fecta , respondit : « Non possum accurate definire quamdiu perduraverit... Subito me vi reclinavit, superata evidenter, reluctabam atque omni modo me defendebam, sed frustra: denique plane evanui, postquam sensi dolorem, exclamavi: stuprator tamen basia figens, os compressit et obturavit atque impedivit quominus clamarem ». Deinde pergens mulier enar- rat persensisse vehementem dolorem et effectus passae co- pulae, quam perfectam apertissime annunciai, et post dictam copulam versatam esse in eo statu quo solent reperiri mu- lieres gravidae ; hinc obstetricem ipsam prout praegnantem eam agnovisse. Interea post lapsum cum Ignatio, matrimo- nium inivit cum filio infra mensem, ne dubitans quidem de impedimento dirimente.

Haec, pergit orator, egregia mulier confirmat usque ad evidentiam. Praeterea testatur post primum coitum, mari- tum intellexisse non esse virginem : hinc iniuriae, hinc con- vicia, et exprobrationes quae, iuxta patronum, demonstrant matrimonium fuisse contractum cum impedimento dirimente.

Nec satis ; actricis depositionem mirifice confirmari ple- neque probari, asserit, a primo teste septimae manus, con- sobrino Boleslai. Hic enim fatetur, statim post nuptias ob- servavisse in suo consobrino Boleslao odium et indignatio- nem erga uxorem, provenientem profecto ex eo quod illam non repererit in statu virginali, et addit : « Observavi in- solitum affectum avunculi mei Ignatii, patris Boleslai, erga Philippinam... adeo ut vice quadam ad me dixerit, si non fuissem coniugatus, Philippina futura fuisset, non nurus, sed uxor mea ». Huiusmodi vero depositionem, Philippinae nar- rationem evincere, putat advocatus ; talis est enim natura hominis corrupti, ut, qualibet erubescenza remota, cuncta ponit pro satisfactione assequenda suae pravae cupiditatis.

Insuper impedimenti existentiam deducit ex unanimi con- sensu testium septimae manus. Omnes enim renunciant stan-