EPISTOLA ENCYCLICA 101

matura ad iudicandum aetate, ut cooptentur, petant. Quamobrem si animarum curatores alterutrum malle cogantur, necesse est eos humanarum legum severitatem potius subire , quam vindicis Dei iram lacessere.

Ad societatem coniugalem quod attinet, date operam, Venera- biles Fratres, ut alte descendat in animos doctrina catholica de sanctitate, unitate, perpetuitate matrimonii: ut saepe in memo- riam populi revocetur, coniugia christianorum soli potestati eccle- siasticae, suapte natura, subesse : quid Ecclesia sentiat et doceat de eo quod matrimonium civile vocant: qua mente, quo animo catholi- cos homines istiusmodi parere legi oporteat : non licere catholicis, idque maximis de caussis, nuptias cum christianis coniungere a professione catholica alienis; quique id facere, non ex auctoritate indulgentiaque Ecclesiae ausi sint, eos in Deum, in Ecclesiam ipsam peccare. Cumque haec res tanti sit, quanti videtis esse , universi, ad quos ea cura spectat, quantum possunt , diligentissime provi- deant ut ab eiusmodi praeceptis nemo ulla ratione discedat. Eo vel magis quod, si alia in re, certe in hac, de qua dicimus, obtempe- ratio Ecclesiae cum salute reipublicae necessariis quibusdam est nexa et iugata vinclis. Etenim principia, ac velut elementa optima vitae civilis societas domestica nutricatur et continet: proptereaque hinc pendet magnam partem pacatus et prosperus civitatis status. Atqui talis domestica societas est , qualis exitu matrimoniorum efficitur: nec bene evenire matrimonia queunt, nisi Deo moderante et Ecclesia. His demotum conditionibus maritale coniugium, in ser- vitutem redactum variarum libidinum, contra Dei voluntatem ini- tum, itaque adiumentis despoliatum caelestibus iisque pernecessa- riis, sublata etiam communione vitae in eo, quod hominum inte- rest maxime, id est in religione, fructus acerbissimos gignat ne- cesse est, ad extremam familiarum civitatumque perniciem. Quam- obrem bene, nec solum de religione, sed etiam de patria meruisse iudicandi sunt catholici viri, qui abhinc duobus annis cum Coetus legumlatorum Hungariae rogarentur , vellent iuberent rata esse christianorum cum hebraeis matrimonia, eam rogationem concordi- bus animis et libera voce repudiarunt, et ut antiqua lex de coniu- giis probaretur, pervicerunt. Quorum suffragiis ex omnibus Hun- gariae partibus comitata est assentiens voluntas plurimorum, idem se et sentire et probare luculentis testimoniis confirmantium. Si- milis consensus et par animi constantia adhibeatur, quotiescumque pro re catholica dimicatio sit : iam erit consecutura victoria : mi-