Albert the Great, Summa Theologiae

Extrahi potest a Dionysio in libro do Divinis nominibus, ubi sic dicit Dionysius: " Proprietas aevi est antiquum et invariabile, et totum secundum totum metiri. " Alia translatio sic habet: " Proprietas aevi est antiquum et immutabile et universale metiendo . " Unde secundum communem usum aevi, aevum est mensura eorum quae facta sunt, sed finem non habent. Et hoc modo quaeritur de aevo.

Videtur autem, quod talis mensura esse non sit, sed talia participative sint aeterna:

i. Quod autem participative est aliquid, non secundum rationem propriae mensurae convenit illi: videtur ergo, quod aevum propria mensura non sit alicujus.

2. Adhuc, Dionysius distinguit aevum, dicens quod multipliciter dicitur. " Etenim non omnino et absolute ingenita et vere aeterna, ubique Scriptura dicit, sed et incorruptibilia et immortalia et invariabilia et eodem modo existentia, sicut quando dicit: Elevamini, portae aeternales : et similia. " Ex hoc accipitur, quod increata aeterna sunt, et facta finem non habentia..

Item, Dionysius: " Multoties autem et antiquissima aevi nominatione figurat. "

Tertio, Dicit Dionysius: " Et totam rursus temporis dispositionem secundum nos quandoque aevum Scriptura appellat, secundum quod aetates mundi distinguuntur. "

3. Adhuc, Dionysius dicit, quod aevum dicitur uniuscujusque vita, maxime si longa, secundum quod dicitur, Job, xxxii, 9: Non sunt longaevi sapientes. Aliquando dicitur, quod participabimus post hanc vitam, ut dicit Dionysius. Et haec sunt verba ejus: " Et nos hic secundum tempus terminatos, aevo participaturos theologia dicit, quando incorruptibile et semper eodem modo habens aevum consequemur. " Ex hoc relinquitur, quod aevum est mensurans esse beatorum: quod quidem factum est, finem tamen non habens.

4. Hoc idem accipitur ex alio verbo Dionysii, ubi dicit sic: " Et quandoque in eloquiis et temporale aevum glorificatur et aeternum tempus: quamvis scimus ipsis (hoc est, ex ipsis eloquiis) magis et magis proprie existentia aevo (supple, participare), et ea quae sunt in generatione et tempore. " Ex hoc accipitur, quod aevum proprie est incommutabiliter existentium: tempus autem mutabilium generatorum et corruptorum. Et ex hoc relinquitur idem quod prius, scilicet quod aevum non sit mensura, sed participatio quaedam proprietatis aeterni.

5. Adhuc, Idem accipitur ex alio verbo Dionysii ubi sic dicit: " aeterna quidem et sine tempore secundum cognitos sibi subaudire modos: media autem existentium et factorum quaecumque secundum aliquid quidem aevo, secundum aliquid vero tempore participant. " Ex hoc accipitur, quod aevum non est nisi quaedam participatio proprietatis aeterni, quantum ad illam proprietatem scilicet, quod incommutabile secundum esse.

6. Hoc idem videtur esse per beatum Augustinum in libro LXXXIII Quaestionum, ubi dicit sic: " In hoc distat tempus ab aevo, quod illud stabile, istud autem mutabile est. " Videtur ego, quod aevum non sit nisi participatio proprietatis aeterni.

7. Hoc etiam videtur per rationem. Nunc enim non potest intelligi nisi stans, vel non stans: quia inter contradictoria non est medium: nunc autem stans aeternitatem facit, ut dicit Boetius: non stans autem facit tempus: et sic nullum est quod faciat aevum: sed videtur relinqui, quod aevum sit quaedam participatio proprietatis aeterni.

8. Hoc idem videtur ex libro de Causis, propositione tertia, ubi sic dicit: " Inter rem cujus substantia et actio sunt in momento aeternitatis, et inter rem cujus substantia et actio sunt in momento temporis, est medium: et est illud cujus substantia est in momento aeternitatis et operatio in momento temporis. " Ex hoc accipitur, quod nullum est momentum aevi vel aeviternitatis constitutivum.

In contrarium hujus est quod dicit

1. Dionysius in libro de Divinis nominibus, sic: " Deum et sicut aevum et sicut tempus laudare convenit, sicut temporis omnis et aevi causam , " Si ergo Deus est et temporis et aevi causa, et causatum differt a causa secundum essentiam et esse, sequitur, quod aevum sit essentia quaedam causata, differens ab aeternitate et tempore.

2. Adhuc, Eccli. i, 1: Omnis sapientia a Domino Deo est: et cum illo fuit semper, et est ante aevum. Ex hoc relinquitur, quod Deus et quae in Deo sunt, ante aevum sunt. Relinquitur ergo, quod sit duratio inter aeternitatem et tempus media existens.

3. Adhuc, Per rationem probatur idem. Mensurae enim differunt secundum mensurara. Differt autem esse quod nec incipit nec desinit, ab esse quod incipit sed non desinit, et ab esse quod incipit et desinit. Ergo sicut esse differunt, ita mensurae differunt. Sicut ergo propriam mensuram habet esse quod nec incipit et desinit, et propriam esse quod incipit et desinit: ita propriam habebit esse quod incipit, sed non desinit: et hanc dicimus esse aevum vel aeviternitatem.

Solutio. Hoc videtur esse concedendum.

Ad ea quae objiciuntur, quod non sit nisi quaedam participatio proprietatis aeterni, unica est responsio, quod scilicet quia aevum est media duratio inter aeternitatem et tempus, oportet quod in aliquo conveniat cum aeternitate, et in aliquo cum tempore. Non enim est medium per abnegationem, sed per participationem. Participatio autem duobus modis est. Aliquando enim extrema per essentiam constituunt medium, ut in mixtis. EA de illis aliquo modo potest dici, quod non omnino separantur essentialiter ab extremis. Aliquando extrema constituunt medium, non per essentiam, sed proprietatis alicujus participatione, sicut anima dicitur media inter intelligentiam et naturam, et intelligentia media inter primam causam et animam. Et tunc medium secundum totam essentiam diversum est ab extremis.

Ad id quod objicitur de nunc, dicen-

dum quod inter contradictoria quando negatio est extra genus non est medium: sed quando negatio est in genere, tunc relinquit aliquid, et negat aliquid, et sic dicitur in divisione nunc, quod est nunc stans, et nunc non stans: et tale est nunc aevi quod est stans secundum esse substantiae, non autem stans secundum esse virtutis et operationis, sicut satis in praecedentibus determinatum est.