Sermo XXVII .

Qui mane vigilant ad me invenient me, Proverbiorum octavo .

In verbis istis proponitur nobis a Verbo incarnato dulcis promissio, quae quidem tollit antiquae exspectationis dilationem; exigit humanae considerationis attentionem; offert et proponit propheticae promissionis exhibitionem sive impletionem. Primum facit, cum dicit: mane; secundum, cum subiungit: Qui vigilant ad me; tertium, cum subinfert: invenient me.

I. Primum ergo tollit ista promissio antiquae exspectationis dilationem, cum dicit: mane . Sicut enim in isto mane materiali afer illustratur et serenatur, terra irroratur et fecundatur, ager vigoratur et quietatur; sic in isto mane spirituali, cum Verbum caro factum est , totus mundus est illustr atus et serenatus splendore aeternae Sapientiae, irroratus et fecundatus rore caelestis gratiae, sed vigoratus et quietatus vigore summae potentiae . Nam istud Verbum natum est caro factum, quod est Verbum sapientissimum, clementissimum et potentissimum; et ideo emisit radium splendidissimum, mundum illustrantem et serenantem; destinavit rorem fecundissimum, mundum irrorantem et fecundantem; manifestavit vigorem sublimissimum, mundum vigorantem et quietantem.

In isto ergo mane est mundus illustr atus et serenatus ex praesentia Verbi nati. Nam de pastoribus dicitur Lucae secundo , quod, Christo nato claritas Dei circumfulsit illos, et timuerunt timore magno. De isto mane dicitur Isaiae quinquagesimo octavo: Tunc erumpet quasi mane lumen tuum, et sanitas tua citius orietur; Exodi decimo nono: Iam mane inclaruerat, et ecce, coeperunt audiri tonitrua, id est comminationes tormentorum, ac micare fulgura, id est promissiones praemiorum; secundi Regum vigesimo tertio : Iustus dominator in timore Dei, sicut lux aurorae, oriente sole, mane absque nubibus rutilat.

Huius splendor mentem tangebat Virginis decantantis: Magnificat anima mea Dominum etc. Huius mane claritas mentem tangebat pueri nondum nati, cum exsultaret adhuc cubans in utero materno. Huius splendor mentem tetigit prophetissae, cum dicit : Et unde hoc mihi, ut veniat Mater Domini mei ad me? Huius splendor mentem illuminabat illius qui dicebat: Abscissus est lapis de monte sine manibus et replevit universam tetram; et illius qui dulci carmine depromiebat : Hic est Deus noster, et. non aestimabitur alius adversus eum. Post haec in terris visus est et eum hominibus conversatus est; nec non illorum quorum alter dulci modulo decantabat: Creavit Dominus novum super terram: Femina circumdabit virum; alter vero: Ecce, virgo concipiet et pariet filium, et vocabitur nomen eius Emmanuel. Huius splendor irradiabat illi qui dicebat: In sole posuit tabernaculum suum, et ipse tanquam sponsus procedens de thalamo suo; et illi qui populum subiectum confortans aiebat: Prophetam de gente tua et de fratribus tuis sicut me suscitabit tibi Dominus Deus tuus, ipsum audies; et illi qui prophetabat, dicens : Non auferetur sceptrum de Juda, et dux de femore eius, donec veniat qui mittendus est, et ipse erit exspectatio gentium. Hoc illustratus Abraham promptus erat filium immolare, et Abel optima quaecumque sacrificare Deo altissimo. Huius suavitas immisit soporem in Adam , ut videret altissima. Huius splendor penetrabat profunda tenebrarum, cum Balaam dicebat: Orietur stella ex Iacob, et consurget virga de Israel; et profundum abyssi subintrabat, quando populus, qui ambulabat in tenebris, vidit lucem magnam; habitantibus in regione umbrae mortis lux orta est eis .

Cum igitur istius mane splendor tetigit mentes supra dictorum de longinquo istud mane considerantium, timebit omnis anima, quae isto mane se vero lumine non noverit illustratam, quia secundum illud Sapientiae decimo septimo: Omnis enim orbis terrarum limpido illuminabatur lumine; solum autem illud dicitur de reprobis: Superposita erat gravis nox, imago tenebrarum, quae superventura illis erat. Unde lux clarissima, ab omni tenebra separata, quae illuminabat oculos Tobiae, cum nihil videret exterius, adhuc exsistens in nubilo, quam (tepidissime iste mane illuminabit mentes fidelium, et ideo apparens et irradians in aperto, quam postmodum Tobias desiderans aiebat: Beatus ero, si fuerint reliquiae seminis mei ad videndam claritatem Ierusalem.

In iste mane mundus est etiam irroratus et fecundatus, quando, consperso vellere uteri virginalis, impleta est concha rore caelesti, Iudicum sexto . Quid enim per vellus de caelo roridam et conspersum nisi Virginis uterus virtute caelesti concipiens et pariens designatur? Quid per concham rore plenam intelligitur nisi mundus caelesti gratia in ortu Salvatoris repletus ? Istum rorem desiderans, Isaias dicebat Isaiae quadragesimo quinto: Rorate, caeli, desuper, et nubes pluant iustum. Aperiatur tetra et germinet Salvatorem. Quia in rore caeli et in pinguedine terrae est benedictio omnium; in rore, inquam, caeli, id est in rore Verbi nascentis, et in pinguedine terrae, id est Virginis parientis. De iste dicitur Osee sexto : Misericordia vestra quasi nubes matutina et quasi ros mane pertransiens; et Exodi decimo sexto: Mane, inquit, iacuit ros per circuitum castrorum. Iste est ros refrigerans animam contra aestum concupiscentiae et fecundans (fetu) iustitiae, fructu bonae operationis, qui, destillans in fornacem ignis ardentis, fecit medium fornacis quasi ventum roris flantem. Ex isto rore generatur in mente fidelis animae pretiosissima margarita.

In isto mane nihilominus est mundus vigoratus et quietatus. Ideo dicebat Isaias Isaiae trigesimo tertio : Domine, miserere nostri, te enim exspectavimus; esto brachium nostrum in mane et salus nostra in tempore tribulationis; et Osee sexto: Intribulati one sua mane consurgent ad me. Venite et revertamur ad Dominum, quia ipse cepit et sanabit nos, percutiet et curabit nos.

II Secundo, exigit humanae considerationis attenti onem , cum subiungit: Qui vigilant ad me. Debet autem homo fidelis vigilare ad recipiendum attente et devote Puerum nasciturum, secundum repraesentationem fidelem, viscerose, lacrymose et virtuose, ut sit viscerose illustratus, lacrymose irroratus et fructuose vigoratus.

Debet ergo fidelis quilibet ad recipiendum devote Puerum vigilare viscerose; Canticorum quinto ": Ego, inquit sponsa, dormio , et cor meum vigilat; et apertius Isaiae vigesimo sexto: Anima mea desideravit te in nocte, sed et spiritu meo i n ''praecordiis meis de mane vigilabo ad te.

Debet secundo vigilare lacrymose; Threnorum secundo : Deduc quasi torrentem lacrymas per diem et noctem. Consurge, lauda in nocte, in princi pio vigiliarum effunde sicut aquam cor tuum ante conspectum Domini ''etc.

Debet tertio vigilare fructuose; Proverbiorum octavo: Beatus homo, qui audit me et qui vigilat ad fores meas quotidie et observat ad postes ostii mei; qui me invenerit inveniet vitam et hauriet salutem a Domino; Lucae secundo: Et pastores erant in regione eadem vigilantes et custodientes vigilias noctis super gregem suum, et ecce, Angelus Domini stetit iuxta illos. Ecce, fructus: Iam, inquit Moyses Exodi decimo quarto , advenerat vigilia matutina, et ecce, respiciens Dominus super castra Aegyptiorum per columnam ignis et nubis, interfecit exercitus eorum et subvertit rotas curruum, ferebanturque in profundum.

III. Tertio proponit et offert propheticae promissionis exhibitionem sive impletionem, cum dicit: invenie nt me. Invenit autem illum Puerum suavissimum qui quaerit eum cum cordis simplicitate, cum cordis tranquillitate et cum cordis iucunditate. Inveniunt ergo eum qui quaerunt ipsum cum cordis simplicitate, quia cum simplicibus sermocinatio eius . In huius rei signum a pastoribus simplicibus est inventus; Lucae secundo: Invenietis infantem pannis involutum et positum in praesepio; Sapientiae primo: In simplicitate cordis quaerite illum, quoniam invenitur ab his qui non tentant illum.

Invenitur etiam ab his qui quaerunt eum cum cordis tranquillitate; Canticorum tertio : Per vicos et plateas quaeram quem diligit anima mea; quaesivi illum et non inveni. Paululum cum pertransissent eos, ecce, tranquillitas, inveni quem diligit anima mea.

Invenitur nihilominus ab his qui quaerunt eum cum cordis iucunditate; Matthaei secundo: Gavisi sunt gaudio magno valde, et intrantes . domum invenerunt Puerum, cum Maria Matre eius.

Invenitur autem Iesus in mentis solitudine, in mentis sollicitudine, in mentis amaritudine.

Invenitur in mentis solitudine; Deuteronomii trigesimo secundo : Invenit eum in terra deserta, in loco horroris et vastae solitudinis; Canticorum octavo : Quis mihi det te, fratrem meum, ut inveniam te feris et deosculer te, et iam me nemo despiciat?

In mentis sollicitudine; Canticorum tertio: Invenerunt me vigiles, qui custodiunt civitatem; possunt esse Filii Dei verba

In mentis amaritudine; Lucae secundo : Invenerunt ill um in templo sedentem in medio doctorum, audientem illos et interrogantem eos; et dixit Mater eius ad illum : Fili , quid fe cisti n obis sic ? Ecce, pater tuus et ego dolentes quaerebamus te. Primum horum ponit hominem in via paupertatis, secundum in via obedientiae sive humilitatis, sed tertium in via paenitentiae sive austeritatis .