114 Dispensationis matrimonii

Aliquando expedit relaxare legis vinculum, ait Tridenti-* num Sess. 23, cap. 18, de Ref. ; quae doctrina aptari potest matrimonio rato et non consummato, a quo SSmus Pater ex causa etiam privatae utilitatis dispensare solet. In casu graves ad dispensationem obtinendam adesse causas liquidum est: qnarum prima est matrimonium hoc, suo privari praecipuo fine nempe prolis procreatione et individua vitae consuetudine ob irrationabilem Aemiliae obstinationem. Ad hunc finem con- sequendum uterque coniux ius habet ; cui fini Michael nun- cium mittere nolit, et Aemilia individuam vitae consuetudinem obstinate recusat ; ergo ad pontificiam dispensationem recurren- dum est.

Alteram videt causam defensor in animorum aversionem; tertiam demum reperit in salute animarum. In themate causa eiusmodi urget tum ob Michaelis incontinentiam, tum ob peri- culum apostasiae, in qua timendum est ne infelix iuvenis quae- rat suae calamitati remedium, cum degat iis in regionibus in quibus haereses debacchantur. 1

MATRIMONII D E F E N S O R . Autumat hanc controversiam defi- niri non posse, quia mulier renuendo inspectioni corporali gravem ingerit suspicionem sui mali iuris ; Gelasius Papa in can. christianis caus. u, quaest, i < qui iudicium refugit appa-

ret eum de iustitia dijfisum ». In iure autem facile praesumitur coniuges contra matrimonium colludere ; cap. 3, de eo qui cognovit: « Fraternitati tuae respondemus quod propter eorum

confessiones tantum, vel rumorem viciniae separari non debent,

quum et quandoque nonnulli inter se contra matrimonium velint

colludere; et ad confessionem incestus facile prosiliant, si sua

iudicio crederetur per iudicium ecclesiae concurrendum. Rumor

autem viciniae non adeo est iudicandus validus, quod nisi ratio-

nabiles et fide dignae probationes accedant, possint bene contra-

1 Aemilia ipsa, forsan ex animi levitate, aut ex improbo institutricis consilio, Michaeli suasit fidem deserere quatenus cuperet a se liberari. Mul- tum intererat Institutricis, ut saltem a laioa potestate matrimonium dissol- veretur, ut Aemiliae divitiis facilius uti posset.