VENERABILIS CONFRATERNITATIS 129

gregationis generalis die 13 Ianuarii 1878 opportuna et iuxta legem videretur, eoquod dum observantiam statutorum revocet, contrariam delet consuetudinem.

Ordinarius ipse, qui in sua informatione ait, consuetudinem hanc etsi statutis contrariam, manutenendam esse, quia adhuc omnia tranquille processerunt, haud probabilitatem futuri ali- cuius inconvenientis exclusit. Ait enim tertia praesentium pars saepe saepius impar esse potest, pro implendo gravi negotio electionis maiorum officialium. Contingere siquidem posset casus quo resolutiones capiendae, a minori numero inirentur in Con- gregatione generali, quam in .Congregatione secreta, quod esset absurdum. Praeterea ratio extrahendi tertiam praesentium par- tem, ita statutis essentialiter adversatur, ut consuetudo ulla admitti nequeat. Et re quidem vera iuxta de Luca De Regul. Disc. 68. n. S. nulla molitur consuetudo, quum lex ita clara sit, ut nullam admittat observantiam in linea interpretativa, praesuntiva aut praescriptiva; nam « ubi in verbis nulla am- » biguitas est, nulla debet admitti nec voluntatis nec cuius- » cumque observantiae interpretatio, quae non datur in rebus » claris. » Statuta de quibus agitur haud admittunt interpre- tationem, quia abscisse et clare iubent fieri sortitionem sexa- ginta fratrum, tunc solum cum fratres sint hoc numero frequen- tiores; sed nil innuunt de tertia parte eorumdem sortienda. Quae consuetudo etiamsi admitti uti legitime inolita velit, tamen quum ab eisdem ipsa revocetur a quibus introducta fuerat, nemo inficias iverit huius revocationis legalitatem.

EA QUAE CONSUETUDINI FAVENT. Praetereundum tamen haud est, quod consuetudo haec habeat in sui favorem tum lapsum centumquinquaginta annorum, tum iudicium Emi Ordinarii, qui censuit eamdem manuteneri posse. Nam ex ipso s. Augu- stino ad Ianuar, lib. 4. cap. S. « ipsa mutatio consuetudinis, » quae adiuvat utilitate, novitate perturbat. Quapropter quae » utilis non est, perturbatione infructuosa, consequenter noxia » est. » Quinimo ita longaeva consuetudo huiusmodi est, ut de- rogare aut reformare valeat Statutum ipsum. « Centenaria est

» ille melior titulus de mundo, quo mediante omnia praescri- p t a , Tom. XIII. fase, OXLVII. 9