ILLERDEN. 431

mutuae gratuitae assistentiae erant adscripti, hos quidem gratis intervenisse; alios vero percipiendo quamdam statu- tam distributionem. Et de hoc beneficiatorum interventu, ceteris omissis, fidem abunde facere tabularium capituli. Unde cum aliquando anno 1878 hoc adsistentiae servitium praestare detrectarent, admoaiti ab Episcopo, errorem-suum confiteri debuerunt, sicut Episcopus scribit.

Iamvero consuetudo centenaria, et fortius bicentenaria, imo forsan immemorabilis qualis habetur in themate, exhi- bet titulum de mundo• meliorem; De Luca De benefic. di- scept. 32 num. 2; Rota coram Motines decis. 962" n. 31 et alibi sexcenties, ac S. C. O. in Lucana Praeeminen- tiarum 25 Iunii 1823 §. Consuetudinem atque passim DD. Qui titulus valet ad acquirenda privilegia ipsa a iure communi magis abnormia; et proinde a fortiori valere de- bere pro asserendo Capitularibus ius, de quo agitur in the- mate, quod ad tradita per Lancellot. De attent. part. 2 cap. 4 non solum non est contra ius, sed valde imo ei consen- taneum et in se commendabile.

Contra praefatae consuetudinis vim duo tantummodo oggeri posse patronus praevidet, et primum quod hic de actibus f acuitati vis agatur.

At vero animadvertit, quod si quis cogi possit actus eius facultativos amplius dici nequire ; praesertim si talis cogatur in vim statutorum. Insuper actus expleti favore divini cultus et in executionem pii operis, ut est ad amus- sim veneratio erga SS. Viaticum et pietas in defunctos numquam praesumi voluntarios, sed necessarios; Rota de- cis. 701 n, 5 pag. 43; decis, 54 n. 9 part 4 tom. 2; et decis. 107 n. 26 part. 7 Recent. Atque ulterius in dubio an actus processerint ex mera voluntate vel potius ex obligatione, ea est interpretatio sumenda quae favet ec- clesiae; Scarfantonius Lucubr. canon. tom. I, tit. 15 n. 24. Praeterea interventus toties repetitos atque istam actorum multiplicitatem excludere prorsus naturam acti facultativi, inspecta praesertim personarum conditione , et natura ser-