EPISTOLA ENCYCLICA 131

Nobis infirmitatis Nostrae, negotium, quod nihil simul haberet morae et difficultatis plurimum, suscipere verebamur.

Attamen, quoniam numini divino placuit humilitatem No- stram ad hanc amplitudinem potestatis provehere ; erigimus ani- mum in eo qui Nos confortât, Deique virtute freti manum operi admoventes, in gerendo pontificatu hoc unum declaramus pro- positum esse Nobis instaurare omnia in Christo (1), ut videli- cet sit omnia et in omnibus Christus (2). - Erunt profecto qui, divina humanis metientes, quae Nostra sit animi mens rimari nitantur atque ad terrenos usus partiumque studia detorqueri His ut inanem spem praecidamus, omni asseveratione affirma- mus nihil velle Nos esse, nihil, opitulante Deo, apud consocia- tionem hominum futuros, nisi Dei, cuius utimur auctoritate, ad- ministros. Rationes Dei rationes Nostrae sunt; pro quibus vires omnes vitamque ipsam devovere decretum est. Unde si qui symbolum a Nobis expetant, quod voluntatem animi patefaciat; hoc unum dabimus semper: Instaurare omnia in Chris toi

Quo quidem in praeclaro opere suscipiendo urgendoque il- lud Nobis, Venerabiles Fratres, alacritatem affert summam, quod certum habemus fore vos omnes strenuos ad perficiendam rem adiutores. Id enim si dubitemus, ignaros vos, non sane iure, aut negligentes putaverimus nefarii illius belli, quod nunc, fer- me ubique, commotum est atque alitur adversus Deum. Vere namque in Auctorem suum fremuerunt gentes et populi me- ditati sunt inania (3) ; ut communis fere ea vox sit adversan- tium Deo: Recede a nobis (4). Hinc extincta omnino in pleris- que aeterni Dei reverentia, nullaque habita in consuetudine vitae, publice ac privatim, supremi eius numinis ratio: quin totis nervis contenditur omnique artificio, ut vel ipsa recorda- tio Dei atque notio intereat penitus.

Haec profecto qui reputet, is plane metuat necesse est ne maiorum, quae supremo tempore sunt expectanda, sit perver- sitas haec animorum libamentum quoddam ac veluti exordium; neve filius perditionis, de quo Apostolus loquitur (5), iam in hisce terris versetur. Tanta scilicet audacia, eo furore religionis

(1) Ephes, i, 10.

(2) Coloss, tu, i l .

(3) Ps. II, 1. (4) Iob XXI, 14. (5) II Thess, n, 5.