Sequitur:

" Et quicumque non receperint vos. "

Tangit hic de non recipientibus Praedicatores, et verba praedicationis. Illi autem sunt obstinati, sicut dicitur, Ezechiel. iii, 7: Domus Israel nolunt audire te, quia nolunt audire me. Et dicitur, Ezechiel. II, 5 : Quia domus exasperans est. Hi sunt etiam de quibus dicitur, Joan. VIII, 37 : Sermo meus non capit in vobis. Tales igitur significantur per viros Iericho, qui ejecerunt a se exploratores: recipientes autem significantur per Rahab quae recepit eosdem, et a persecutoribus abscondit . Non recipientes igitur indigni sunt, quod sibi gratia exibeatur hospitalitatis. Et illi sunt digni omnibus plagis aegyptiorum, qui bonis hospitibus male usi sunt. Sapient. XIX, 13 et seq.: Alii quidem ignotos non recipiebant advenas, alii autem bonos hospites in servitutem redigebant. Et non solum haec, sed et alius quidam respectus illorum erat: quoniam inviti reci-piebant extraneos. Qui autem cum laetitia receperunt hos, qui eisdem usi erant justitiis, saevissimis afflixerunt doloribus. Et ideo praecedit, ibidem, v. 12: Juste enim patiebantur secundum suas nequitias.

" Quicumque igitur non receperint vos. " Tertia Canonica Joannis, f, 10 : Diotrephes non suscipit fratres, et eos qui suscipiunt prohibet, et de ecclesia ejicit.

A talibus igitur " exeuntes de civitate illa, " quae est habitatio profanorum illorum qui non audiunt Dominum dicentem : Beatus qui intelligit super egenum et pauperem: tra ''die mala liberabit eum Dominus . Isti sunt enim imitatores Diotrephis, quem de malo suo convicit Joannes Evangelista. Isti sunt imitatores illius servi nequam, qui bona domini sui non dedit ad infensam familiae domini, sed subtrahit filiis Dei bona patris eorum . Et non imitantur servum fidelem et prudentem, qui quia in pauca fidelis fuit, et ideo intrans in gaudium domini sui, supra multa est constitutus.

Et ideo,

" Etiam pulverem pedum vestrorum excutite. "

Tripliciter. Pulvis enim in pedibus signum est laboris itineris. Et hic excutitur in eos, quando labor suscepti pro eis itineris, in eos proponitur, ut testis contra eos in judicio Dei habeatur.

Et hoc est quod dicit : " In testimonium supra illos " Ezechiel. III, 19 : Si tu annuntiaveris impio, et ille non fuerit conversus ab impietate sua, et a via sua impia, ipse quidem in iniquitate sua morietur: tu autem animam tuam liberasti. Et sic pulvis laboris in non recipientem verbum excutitur, quando labor in testimonium condemnationis ejus retorquetur. Act. xx, 26 et 27 : Mundus sum asanguine omnium. Non enim subterfugi, quominus annuntiarem omne consilium Dei vobis.

Secundo, pulvis excutitur, quia temporalia (quae pulvis sunt exiguus) non recipiuntur ab his qui veritatis Praedicatores non recipiunt. Apocal. xviii, 4 et 5 : Exite de illa, populus meus, ut ne participes sitis delictorum ejus, et de plagis ejus non accipiatis : quoniam pervenerunt peccata ejus usque ad caelum. In signum hujus, Josue, VI, 17, dicitur de civitate quae nuntios Dei non recepit: Sit civitas haec anathema, et omnia quae in ea sunt, Domino: sola Rahab meretrix vivat, cum universis qui cum ea in domo sunt: abscondit enim nuntios quos direximus, Sic, Numer. XVI, 15, non audientibus et non recipientibus verbum Domini dixit: Ne respicias sacrificia eorum: tu scis quod ne asellum quidem umquam acceperim ab eis, nec afflixerim quempiam eorum.

Tertio, excutitur pulvis spiritualiter, pulvis videlicet terrenae conversationis, qui in peccatis venialibus (quae pulvis dicuntur) adhaeret Praedicatoribus veritatis ex contagione societatis, et sollicitudinis talium contumacium. Hic autem in eosdem excutitur, quando cura pro eisdem non suscipitur, et ad statum contemplationis et puritatem casso labore actionis Praedicator revertitur. Ideo enim dicit Dominus, Joan. XIII, 10 : Qui lotus est, non indiget nisi ut pedes lavet, sed est mundus totus. Rediens enim ad se, postposito actionis labore, propter improbitatem verbum Dei non suscipientium excutit pulverem venialium, quando pro improbis talibus deliberat ulterius non inquinari, dicens illud Canticorum, v, 3: Lavi pedes meos, quomodo inquinabo illos ?

Sic ergo pulvis in testimonium reproborum a pedibus Sanctorum excutitur.

Dicit autem : " Supra illos, " quia noe est onus premens illos in judicio.

Psal. xxxvii, 5: Sicut onus grave gravatae sunt super me. Unde, Matth. x, 15, dicit: Amen dico vobis, tolerabilius erit terrae Sodomorum et Gomorrhaeorum in die judicii, quam illi civitati.

" Egressi autem circuibant per castella, evangelizantes et curantes ubique. "

Hic tangitur obedientialis collatae potestatis exsecutio.

Tanguntur autem duo : obedientia discipulorum, et fama audientium eos. Statim enim mirabilis de Christo fama facta est inter Judaeos qui Apostolos audierunt.

De primo autem tanguntur tria : egressus scilicet, circuitus, et fructus.

Egressus quidem cum dicit: " Egressi autem, " a se scilicet, a suis, et a scholis, et ab intimo contemplationis.

A se quidem se negligentes in quiete propria, propter ea quae sunt proximorum. Sic egressus est Paulus, Act. xx, 23 et 24 : Spiritus sanctus per omnes civitates mihi protestatur, dicens quoniam vincula et tribulationes Ierosolymis me manent. Sed nihil horum vereor, nec facio animam meam pretiosiorem quam me, dummodo consummem cursum meum, et ministerium verbi quod accepi a Domino Jesu, testificari evangelium gratiae Dei. Cantic. I, 7 : Si ignoras te, o pulcherrima inter mulieres, egredere, et abi post vestigia gregum, et pasce haedos tuos. Se ignorat qui propria negligit, ad hoc ut de se egrediatur, et haedos, hoc est, peccatores convertendo pascat. Cantic. vii, 11: Egrediamur in agrum, commoremur in . villis. Sicut Isaac egressus est de se ad meditandum in agro, et Rebeccam invenit . Isaac, Praedicator missus, de suis commodis egressus in agrum ad verbum Dei seminandum, invenit credentium Ecclesiam sibi spirituali matrimonio copulandam.

Egressi etiam sunt a suis familiaribus, familiis, et amicis. Genes. XII, 1 : Egredere de terra tua, et de cognatione tua. Psal. xliv, 11 : Obliviscere populum tuum, et domum patris tui. Deuter. xxxiii, 9 : Qui dixit patri suo, et matri suae : Nescio vos: et fratribus suis : Ignoro vos : et nescierunt filios suos. Hi custodierunt eloquium tuum, et pactum tuum servaverunt.

Egressi etiam sunt a scholis Domini, studia sapientiae intermittentes. Omnia enim tempus habent, sicut dicitur, Eccle. III, 5. Tempus est colligendi lapides, hoc est, solidas veritates in studio : et tempus spargendi eosdem, in doctrina et praedicatione aliis proponendi. Unde Iuvenalis :

Semper ego auditor tantum, numquamne reponam ?

Eccli. XXIX, 33 : Transi, hospes, et orna mensam, et quae in manu habes ciba caeteros. Proverb. v, 16 : Deriventur fontes tui foras, et in plateis aquas tuas divide.

De quiete etiam contemplationis veritatis egressi sunt ad laborem actionis. Non enim semper sedendum est cum Maria ad pedes Domini in contemplatione , sed aliquando egrediendum ad considerationem domus in cura exteriori. Proverb. XXXI, 27 : Consideravit semitas domus suae,et panem otiosa non comedit. In figura hujus Abraham patriarcha postquam in spiritu cum filio adoraverat in monte, et in igne Spiritus sancti arietem, hoc est, carnis impetum concremaverat, reversus est ad asinum et ad familiam, et curam commissorum . Puer etiam Samuel non semper auscultavit Dominum in templo, sed etiam aliquando providit necessaria populo . Sic igitur egressi,

" Circuibant. "

Ecce circuitus.

Et tangit duo : modum, et loca.

Modum quia " circuibant, " hoc est, in circuitu ibant. Circuit autem qui in idem a quo incipit gressum et motum convertit, et tamen extrema omnia percurrit. In tali autem praedicationis legatione a Deo auctore missionis incipitur, et per omnes differentias hominum a Deo longe distantes discurritur, et in Deum reditur. Et haec expositio a verbis Dionysii trahitur. Psal. XXVI, 6 : Circuivi et immolavi in tabernaculo ejus hostiam vociferationis : cantabo et psalmum dicam Domino. Circuit, qui a Domino sicut dictum est, exit. Immolat autem, qui sacrificium de conversione peccatorum adducit in tabernaculum Ecclesiae.Hostiam autem vociferationis exsolvit, qui voce plena devictis hostibus Deo laudes exsolvit : quod non facit nisi quando post fructum ad Deum redii, et sic circuit, cantans psalmum. Dicit Matthaeus, IV, 23: Circuibat Jesus totam Galilaeam, docens in synagogis eorum, et praedicans evangelium regni.

" Per castella. "

Locus est circuitus Apostolorum. Castella autem sunt munitiones. Quia in locis in quibus diabolus magis munitus est, magis praedicationi est insistendum. Ad Hebr. XI, 33 : Sancti per fidem vicerunt regna. Et, ibidem, v. 34 : Fortes facti sunt in bello, castra verterunt exterorum. Judicum, v, 8 : Nova bella elegit Dominus, et portas hostium ipse subvertit. Genes. xxxii, 2 : Castra Dei sunt hec. Idcirco dicitur in Canticis, VI, 3 : Terribilis ut castrorum acies ordinata.

" Evangelizantes. "

Ecce fructus sive finis. Est autem finis praedicatoris in ipso, et finis ejusdem in altero. Fructum in ipso semper consequitur, quando eorum quae sui sunt officii nihil penitus omittit de contingentibus ad finem. Et hoc est evangelizare. 1 ad Corinth. I, 17 : Non misit me Christus baptizare, sed evangelizare : non in sapientia verbi, ut non evacuetur crux Christi. Isa. xli, 27 : Primus ad Sion dicet: Ecce adsunt, et Jerusalem evangelistam dabo.

Finis autem, et fructus in altero tangitur, cum dicitur :

"Et curantes ubique. "

Non poterat esse nisi divina virtus, quae ubique curabat: quia virtus humana non sufficeret. De cura autem ista jam dictum est, quod est sanatio integra in anima semper, et frequenter in corpore. Marc. XVI, 17 et 18 : In nomine meo daemonia ejicient :... super aegros manus imponent, et bene habebunt. Et ideo dicitur, Psal. lxvii, 24 : Lingua canum tuorum ex inimicis, ab ipso. Lingua enim canum Dei latratum praedicationis emittens, vulnera lingit et sanat. Et ideo ex inimicis ad Deum convertit, et sic curat ubique. Matth. x, 7 et 8 : Euntes praedicate, dicentes quia appropinquavit regnum caelorum. Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosos mundate, daemones ejicite : gratis accepistis, graiis date.

Iste ergo est finis et fructus in altero, quem non semper consequitur qui a Domino missus praedicat. Sed tamen non propter hoc laborem emittit, quia etiamsi nullum curet, quando praedicando de contingentibus nihil omittit, mercede digna non fraudatur. II ad Timoth. I, 12 : Scio cui credidi, et certus sum quia potens est depositum meum servare in illum diem, scilicet justus judex. Unde, III Reg. XIX, 20, cum Elias Eliseum in prophetam unxisset, et ille non statim sequi voluisset, dixit Elias : Quod meum erat feci tibi. Ac si diceret : Finem optatum quoad me consecutus sum, tu de caetero vide quid agere debeas.

Quod autem dicit: " Curantes ubique, " notat quod curae sacramentorum nullus morbus obsistit, nisi forte aliquis obicem Spiritui sancto posuerit. Quia sicut dicitur, Sapient. I, 4 et 5 : In malevolam animam non introibit sapientia, nec habitabit in corpore subdito peccatis. Spiritus enim sanctus disciplinae effugiet fictam.

" Audivit autem Herodes tetrarcha omnia quae fiebant ab eo, et haesitabat, eo quod diceretur

A quibusdam : Quia Joannes surrexit a mortuis: a quibusdam vero: Quia Elias apparuit: ab aliis autem : Quia Propheta unus de antiquis surrexit. "

Hic tangitur de fama verbi praedicati. Tanguntur autem tria. Primo enim tangitur famae solemnitas, quae usque ad solemnes personas personuit. Secundo, tangitur famae diversitas : et tertio, Christi, cujus fama praedicabatur, ad videndum desiderabilitas.

Circa primum tanguntur duo : famae solemnitas, et audientium captio a fama illa. Intra se enim capiebantur, haesitantes quae esset persona tam grandis, de qua talis fama sonaret.

Adhuc in primo horum dicuntur tria : solemnitas famae, generalitas in bonis laudibus famae, et de quo tam laudabilis Fama personuit.

Solemnitas notatur in hoc quod ad regum jam devenit palatia.

Et hoc est:

" Audivit autem Herodes. "

Hic est Herodes Antipas, filius Herodis Ascalonitae, sub quo passus est Dominus, quem sprevit indutum veste alba, et qui decollavit Joannem, imitatus paternam malitiam, qua pater pueros occidit, quaerens Christum puerum.

" Tetrarcha, " Tetrarcha autem dicitur, quia mortuo Herode Ascalonita patre hujus, a Romanis divisum est regnum in quatuor tetrarchias, quarum duas habuit Archelaus, tertiam Philippus, et iste Herodes quartam. Et haec omnia jam in ante habitis exposita sunt .

Haec autem famae solemnitas (quae apud omnes bonorum memoria digna fuit) odor fuit divinorum bonorum in Christo, qui diffusus est in mundum, aperta per praedicationem Apostolorum apotheca virtutum suarum, et comminutis et contritis aromatibus per explanationem Scripturarum. II ad Corinth. ii, 15 : Christi bonus odor sumus Deo, in iis qui salvi fiunt et in iis qui pereunt. Venenata enim ad odoris fragrantiam moriuntur, et munda confortantur. Cantic. IV, 10 : Odor vestimentorum tuorum super omnia aromata. Vestimentum autem contextum est ex lanis agni, sive virtutibus Christi. Psal. xliv, 9 : Myrrha, et gutta, et casia a vestimentis tuis, supple, spirant. Eccli. xlix, 1 et 2 : Memoria Josiae in compositionem odoris facta est opus pigmentarii : in omni ore quasi mel indulcat itur ejus memoria. Josias, in quo est incensum Domini vel in quo est sacrificium, interpretatur. Et significat Christum, qui incensum boni odoris fuit pro nobis in devotione orationis, et sacrificium pro nobis in oblatione passionis. Et hujus odor coram Deo in fama, et laude coram hominibus et mirabilis. Genes. VIII, 21 : Odoratus est Dominus odorem suavitatis. Et ideo per eum cunctis benedixit. Hoc autem ad aedificationem fecit Episcoporum, vices suas tenentium. I ad Timoth. iii, 7 : Oportet Episcopum et testimonium habere bonum ab iis qui foris sunt.

" Omnia quae fiebant ab eo. "

Ecce famae generalitas. Omnia enim erant in bona fama : et non sicut quidam qui maculosam habent famam, quae sicut pellis leprosorum varietate respersa est. Sed ista universaliter erat pulchra et bona. Cantic. IV, 7 : Tota pulchra es, amica mea, et macula non est in te. Ideo dicitur agnus immaculatus, Exod. XII, 5 : Erit agnus absque macula, masculus, anniculus. I Petr. I, 19 : Pretioso sanguine redempti estis, quasi agni immaculati Christi. Marc. vii, 37, redditur causa cum dicitur : Bene omnia fecit. Si enim bene omnia fecit, tunc fama bona erat de omnibus quae fiebant. Sicut autem Christus omnia fecit bene : sic dicit Beda, quod diabolus omnia facit male.

" Et haesitabat, "

Haerendo intra se captus, quaenam esset tam digna persona, de qua ista referrentur tam universaliter laudalilia. Differenter autem haesitabant Nathanael, et Herodes : Nathanael enim ex dictis Philippi probabilibus haesitans, hoc est, haerere incipiens, ductus est ad Jesum . Et haesitationem promovit in adhaesionem, et a Christo meruit laudem. Herodes autem paterni doli imitator, qui haesitaverat in dictis Magorum , sicut et iste haesitavit in dictis Apostolorum, et haesitatipnem convertit in dolum vulpinum, quaerens Christum, et Christi nomen exstinguere : et ideo a Christo vulpes vocatus est .

" Eo quod diceretur. "

Ecce famae diversitas, quae causa fuit haesitationis. Omnis autem diversitas ista famae magna est et solemnis : sed tamen penitus insufficiens magnitudini et laudibus Christi.

Est autem triplex diversitas ipsius, sicut patet in littera.

Et hoc est quod dicit :

" Eo quod diceretur a quibusdam : Quia Joannes surrexit a mortis. "

Et notantur in hoc duo, scilicet, quid rationis isti habuerint pro sua opinione, et per quid fidem habuerint resurrectionis mortuorum ?

Ad primum autem dicendum secundum Glossam, quod omnia quae de nativitate Joannis dicta sunt, supra hominem fuerunt : quae autem in vita apparuerunt, stupenda et supra vires humanas : et quae de auctoritate suae missionis erant, penitus erant caelestia. Et ideo tantae opinionis erat, quod Christus putaretur. Et ideo nullum eo majorem reputantes, hoc Joanni attribuerunt: praecipue cum omnes fere imbuti essent doctrinis et baptismo Joannis.

Fides autem resurrectionis ejus a mortuis orta est : quia putabant quod sterili ab utero et emortuo corpore patris natura, impossibile esset morte detineri, sed occultatum esse ad tempus, a Deo, et iterum surrexisse. Haec igitur causa fuit famae istius. Insufficiens autem fuit, quia ipse Joannes dixit, Joan. I, 27 : Cujus ego non sum dignus ut solvam ejus corrigiam calceamenti. Joan. iii, 28 : Non sum ego Christus. Joan. I, 8 : Non erat ille lux, sed ut testimonium perhiberet de lumine.

" A quibusdam vero : Quia Elias. "

Secunda est diversitas, rationem suae opinionis accipiens in duobus, ut dicunt Sancti : a prophetia videlicet, et a factis.

A prophetia, Malach. IV, 5 et 6 :

Mittam vobis Eliam prophetam, antequam veniat dies Domini magnus et horribilis. Et convertet cor patrum ad filios, et cor filiorum ad patres eornm : ne forte veniam, et percutiam terram anathemate. Putabant igitur hanc prophetiam jam impletam.

In factis autem sciebant rationem a duobus : a magnitudine videlicet miraculorum, quia Elias mortuum suscitavit : et a figura baptismi quam exhibuit Elias, quando Jordanem divisit . Discipuli autem Christi baptizabant, et potestatem acceperunt mortuos suscitandi, sicut jam habitum est.

Isti autem de Elia dicunt quod a apparuit, " quia sciverunt Eliam non esse mortuum, sed per turbinem ascendisse in caelum .

" Ab aliis autem : Quia propheta unus de antiquis surrexit. "

Tertia est diversitas. Et dicunt Sancti, quod isti maxime putabant Eliseum surrexisse a mortuis, rationem suae opinionis accipientes a tribus : ab uno quidem dicto legis, Deuter. xviii, 15 : Prophetam de gente tua et de fratribus tuis sicut me, suscitabit tibi Dominus Deus : ipsum audies. Unde, Luc. VII, 16, dicebant : Propheta magnus surrexit in nobis, et quia Deus visitavit plebem suam. Secundum autem fuit a magnalibus quae fecit Eliseus mortuos suscitando, panes multiplicando, leprosum mundando, et hujusmodi: quae late de Christo praedicabantur.

Tertium autem fuit de divisione Jordanis in figura baptismi : quoniam sicut Elias ante, ita Eliseus post exhibuit. Et quia praecessit in virtute et spiritu Eliae , putabant sequi Christum in perfectione Elisei, qui duplicatum in se spiritum Eliae populis exhibuit. Hunc autem surrexisse fatentur, quia mortuum esse scie- bant : sed impossibile putabant eum vinculis mortis detineri, qui postquam mortuus fuit et sepultus, alium a morte suscitavit.

" Et ait Herodes : Joannem ego decollavi. Quis est autem iste, de quo ego talia audio ? Et quaerebat videre eum. "

Hic tangitur Christi ad videndum desiderabilitas, etiam ab iniquis.

Et tanguntur duo. Primum quidem popularis famae reprobatio. Secundo autem, veritatis inquisitio et desiderium.

Reprobatio famae popularis tangitur cum dicit: " Joannem ego decollavi. " Et quia nulla fides apud Herodem fuit resurrectionis, ideo Joannem non esse istum supposuit. Alia autem quae de Elia et Eliseo dicebant, tamquam fabulosa subticuit.

Attende autem quod efficienter malum suum iste jactando protulit. Isa. iii, 9 : Peccatum suum quasi Sodoma praedicaverunt, nec absconderunt. Jerem. III, 3 : Frons mulieris meretricis facta est tibi, noluisti erubescere. Facinus enim magnum fuit decollare Joannem, sacrilegas manus injicere Prophetae, pro turpitudine adulterii occidere castitatis et justitiae praeconem : et tamen publice dicit : " Joannem ego decollavi. " Proverb. II, 14 : Laetantur cum male fecerint, et exsultant in rebus pessimis. Non enim jam contristatus est propter jusjurandum, sed laetatus propter homicidium. Psal. v, 7 : Virum sanguinum et dolosum abominabitur Dominus." Quis est autem iste "

Tam magnus, " de quo ego talia audio ? " Quaerit philosophari, et esse bonus. Non est enim quaerendum quis erat, sed cum Nathanaele accedendum et experiendum, ut sic sequeretur vestigia ipsius. Psal. xxxiii, 6 : Accedite ad eum, et illuminamini : et facies vestrae non confundentur. Sed iste in sola ratione inquisitionis stare voluit, et non exercere opera, simile quid faciens istis, de quibus dicit Aristoteles in libro IV Ethicorum : " Ad rationem confugientes, quaerunt philosophari et esse boni. " Simile aliquid faciens infirmis, qui medicos quidem audiunt studiose, faciunt autem operandorum nihil. Et quemadmodum isti numquam bene habebunt corpus sic curati, ita nec illi bene habebunt animam sic philosophantes. Quid enim valet bona audire, et non facere? Jacob. I, 23 et 24 : Qui auditor est verbi et non factor, comparabitur viro consideranti vultum nativitatis suae in speculo: consideravit enim se, et abiit, et statim oblitus est qualis fuerit.

" Et quaerebat videre eum, "

Non propter devotionem, sed propter curiositatem. Luc. xxiii, 8 : Herodes, viso Jesu, gavisus est valde : erat enim cupiens ex multo tempore videre eum, eo quod audierat multa de eo, et sperabat signum aliquod videre ab eo fieri. Curiosis autem semper se subtraxit Dominus, et exhibuit se humilibus et devotis.

Est autem notandum quam desiderabilis est justus, qui etiam ab iniquis videri desideratur. Cantic. v, 16 : Guttur illius suavissimum, et totus desiderabilis. III Reg. x, 24 : Universa terra desiderabat vultum Salomonis, ut audiret sapientiam ejus quam dederat Deus in corde ejus. Joan. xii, 21 : Domine, volumus Jesum videre.

" Et reversi Apostoli, narraverunt illi quaecumque fecerunt. "

Hic tangitur revertentium Apostolorum ad Christum legationis relatio.

Et tanguntur duo. Primum est reversio. Secundum autem, relatio.

Redeundum enim est semper ad principium, quia aliter egredi apostatare est. Figura istius reditus est revolatio columbae ad Noe . Et relationis figura est reportatio rami virentis olivae. Non redeuntes autem apostatae, per corvum significantur, cadaveribus delectabilium hujus mundi detenti ne redirent. Et sicut egrediuntur actione, ita revertuntur amore contemplationis faciei Domini. Job, xxxviii, 35 : Numquid mittes fulgura, et ibunt, et revertentia dicent tibi: Adsumus. Fulgura sonum significant Praedicatorum, coruscationes miraculorum et bonorum exemplorum.

" Narraverunt illi quaecumque fecerunt. "

Hic tangitur relatio factorum, et fructus legationis injunctae. Nuntiaverunt enim, ut audirent quid approbaret, vel reprobaret in factis eorum : et ut bona illi attribuerunt, cujus virtute facta sunt: mala autem ad arbitrium suum corrigerent. Genes. xxxvii, 14 : Vade, et vide si cuncta prospera sint erga fratres tuos, et pecora : et renuntia mihi quid agatur. Sicut autem apostatae ad Christum non revertuntur, ita quaerentes latibula in se vel in commissis, ea quae inveniunt non renuntiant : quinimo legationes verbi Dei, et visitationem in lucrum suum deputant, et furtim sibi usurpant bona Domini sui, sicut infideles servi a Domino missi. Zachar. XI, 4 et 5 : Pasce pecora occisionis, quae qui possederant occidebant, et non dolebant, et vendebant ea, dicentes : Benedictus Dominus ! divites facti sumus.lsta directe est forma Legatorum nostri temporis, qui non veniunt nisi ut occidant corpus et animam, et auferant substantiam, et vendunt quidquid justitiae et spiritualium, et revertentes dicunt : Benedictus Dominus ! divites enim facti sumus.

" Et assumptis illis, secessit seorsum in locum desertum, qui est Bethsaidae. "

Hic agitur de conformitate et instructione Apostolorum in principatu constitutorum, secundum vitae formam sibi traditam, et secundum potestatem sibi concessam.

Et ideo dividitur haec pars in partes duas : ita quod primo ponit confirmationem et instructionem ad vitae formam quam tradidit pertinentem. Secundo autem dat instructionem debitam potestati quam dedit Apostolis.

De vita autem sunt duo, quorum unum est confirmatio formae traditae in hoc, quod non sollicitentur de temporalium provisione. Quia autem omnis forma vitae ad exemplar Christi referenda est,sicut dicitur, I ad Corinth. XI, 1 : Imitatores mei estote, sicut et ego Christi: ideo in secunda ponit instructionem, qualiter in omni forma vitae semper Christus sequendus est.

In prima ergo ostendit nihil tollendum esse in via : per hoc quod potenti ex paucis vel nullis panibus pascere servitur, qui in provisione necessariorum numquam deserit sperantes in se. Unde etiam alibi cum diceret, quod attendere deberent a fermento Pharisaeorum, etdiscipuli intelligerent errantes, quod reprehenderet eos quia panes secum non accepissent, redarguti sunt a Domino de sollicitudine per exemplum septem panum multiplicatorum in quatuor millia, et per exemplum quinque panum multiplicatorum in quinque millia. Psal. lxxvii, 19 et 20 : Male locuti sunt de Deo : dixerunt: Numquid poterit Deus parare mensam i n deserto?... Numquid et panem poterit dare, aut parare mensam populo suo ? Luc. XI, 13 : Si vos cum sitis mali, nostis bona data dare filiis vestris : quanto magis Pater vester de cae-lo dabit spiritum bonum petentibus se ? Matth. XVI, 8 et seq.: Quid cogitatis intra vos, modicae fidei, quia panes non habetis ? Nondum intelligitis, neque recordamini quinque panum in quinque millia hominum, et quot cophinos sumpsistis ? Neque septem panum in quatuor millia hominum, et quot sportas sumpsistis ?

Sic igitur haec hic inducitur historia.

Dividitur autem in partes duas : in quarum prima seorsum ducit Apostolos tamquam ex miraculo specialiter in forma vitae confirmandos. In secunda autem ponit id per quod confirmatur.