136 A P P E N D I X I.

quenda scandalum t imendum esse, quod sane pharisaicum foret, sed potius in eadem negl igenda, neque bonum quodvis (pro quo obtinendo facienda mala non sunt) ex eius violatione esse quaerendum, neque denique ob desperationem fructus, quem divinae Bonitati committere decet, deseri i l lum debere. Quicumque enim speculatores domui Israel dati sunt, ret inere non sine metu in auribus debent quae Dominus per Ezechie lem monui t , n i m i r u m : Si loquuti ipsi non fuerint, ut se cu- stodiat impius a via sua, fore ut impius in iniquitate sua mor ia tur : a simul sanguis eius de manu eorum requiratur; quod si , curantibus illis impi i salutem, nullus ex eorum labore fructus succédât, imp ium qui - dem in iniquitate sua p e r i t u r u m , sed illos animam suam omnino l ibe- rasse.

Itaque praedicto d u b i o : « A n liceat Sacerdoti in praedictis scholis fidei Christianae documenta tradere aut Capellani munere fungi »: re- spondendum censuerunt; « affirmative, et ad m e n t e m : mens est ut non modo f idei christianae tradendae, v e r u m etiam al iarum disciplinarum scholis quotquot fieri potest praefici sacerdotes, aut honestos perspe- ctaeque religionis laicos curandum sit ; quo vero omnis cesset scandali formido, m o v e n d u m esse p o p u l u m id fieri ut mala quae ex huiusmodi scholis dimanant, quantum fieri potest avertantur; idque pro inde ne- mini excusationi esse debere , quominus liberos suos mittant ad scholas mere catholicas, in quibus eorum fides ac mores nul lo modo pericl i - tentur ».

Restat tert ium d u b i u m quod pertinet ad incolas Montis Iurae ßer- nensi reipublicae addictos, quodque ita propositum fuit : « Etiamsi illae {scholae mixtae) utcumque possint tolerari , an catholicis Iurassensibus liceat nunt ium remittere iuri suo pactis publicis i n n i x o , vi cuius ne- fas est quemquam in publicis eorum scholis docendi munus obire, qui rel igionem catholicam non profiteatur » : Cui dubio absque ulla haesi- tatione E m i Patres respondendum esse censuerunt : «negat ive , sive aga- tur de expressa, sive etiam de tacita cessione ex silentio, ac toleran- tia culpabili ». Itaque licet cavendum sit, ne quid imprudenter agatur quo ad graviora mala inferenda adversariorum excitetur ferocitas, ni- hi l tamen de industria deque constantia remit tendum est, quo minus media legit ima, quae in catholicorum potestate sint , adhibeantur, ad praedictum ius una cum foederis sanctitate et Catholicae Religionis in- demnitate recuperandum. Qua in re cum de zelo sive Antistitis, cu- ius iurisdictioni regio illa subiecta est, sive utriusque ordinis, clericalis scilicet et laicalis, E m i Patres minime dubitent, quippe qui praeclara de eodem monumenta habent, tum i l lud commendare non desinunt ut