NEAPOLITANA 139

habuerint, dicant unde sumpserint, aut quam illis con- ferendis, conscribendis rationem adhibuerint. Et deinde quaerendum adiungit. - An in eo genere aliquid ex tempore possint? et tunc extemporaneo, brevique sermone pericu- lum fiat quanto in concionando valeant. At, quaeso, quis unquam ignorare poterit, aliud esse probare utrum - concur- rens aliquid extempore possit; et aliud exigere ut aliquid extempore faciat ; ita ut nisi recte fecerit per hoc solum sit omnino reprobandus?

Equidem certo scio distinguendum esse paroeciam inter et paroeciam, praesertim quia concurrentium idoneitas non absolute probanda sit, sed relate ad vacantem Ecclesiam. Hinc etsi approbationem mereri possit pro plebana Ecclesia ille, qui aliorum scriptis indiget ad gregem instruendum; is certe approbandus non esset pro Ecclesia urbana, et multo minus pro Ecclesia cathedrali. At non sequitur ex hoc quod conciuncula sit medium unicum et absolutum ad probandam concurrentium in dicendo facultatem.

Haec enim, ut iam dixi, probari potest vel examinato- rum experientia, vel cordatorum hominum testimonio, vel facto aliquo ab ipsa Ordinarii Curia proveniente. Quorum singula vel nonnulla si erui possint ex actis concursus, con- currentis idoneitas iuridice probata manebit, etsi vel momen- tanea mentis aberratione, vel involuntaria distractione , vel alia quacumque speciali causa, minus recte et minus adae- quate conciuncula exarata fuerit. Hoc postremum si accidat, ad summum minuendus erit favorabilium suffragiorum nu- merus; ast ex hoc tantum concurrentem reiicere, praesertim si cetera omnia rite peracta fuerint, omnium esset, ni fal- lor, vel maxima iniustitia.

Hinc ad propositum dubium, meo quidem, sed meliori salvo aliorum iudicio, respondendum putarem : « Negative et ad mentem. Mens est quod etsi conciuncula pertineat ad formam concursus, et ab omnibus exaranda sit iuxta sensum literarum encyclicarum diei 10 Ianuarii 1721 ; tamen ad substantiam quod attinet, et attenta diversitate parochiarum,