EPISTOLA. ENCYCLICA 139

ac locupletes aequitate simul et caritate tenuioribus aderunt, hi vero afflictions fortunae angustias sedate ac patienter ferent; ci- ves non cupiditati sed legibus parebunt; principes et quotquot rempublicam gerunt, quorum non est potestas nisi a Deo (1), vereri ac diligere sanctum erit Quid plura? Tunc demum omni- bus persuasum fuerit debere Ecclesiam, prouti ab auctore Chri- sto est condita, plena integraque libertate frui nec alienae do- minationi subiici; Nosque, in hac ipsa libertate vindicanda, non religionis modo sanctissima tueri iura, verum etiam communi populorum bono ac securitati prospicere. Scilicet pietas ad o- mnia utilis est (2) : eaque incolumi ac vigente, sedebit reapse populus in plenitudine pacis (3).

Deus, qui dives est in misericordia (4), hanc humanarum gentium in Christo Iesu instaurationem benignus festinet; non enim volentis opus neque currentis3 sed miserentis est Dei (5). Nos vero, Venerabiles Fratres, in spiritu humilitatis (6), quoti- diana et instanti prece id ab Eo contendamus ob Iesu Christi merita. Utamur praeterea praesentissima Deiparae impetratione: cui conciliandae Nobis, quoniam has litteras die ipsa damus, quae recolendo Mariali Rosario est instituta; quidquid Decessor Noster de octobri mense Virgini augustae dicando edixit, publica per templa omnia eiusdem Rosarii recitatione, Nos pariter edici- mus et confirmamus; monentes insuper ut deprecatores etiam adhibeantur castissimus Dei Matris Sponsus catholicae Eccle- siae patronus sanctique Petrus et Paulus apostolorum principes.

Quae omnia ut rite eveniant et cuncta vobis pro desiderio fortunentur, divinarum gratiarum subsidia uberrime exoramus. Testem vero suavissimae caritatis, qua vos et universos fide- les, quos Dei providentia Nobis commendatos voluit, comple- ctimur, vobis, Venerabiles Fratres, clero populoque vestro apo- stolicam benedictionem amantissime in Domino impertimus.

Datum Romae apud S. Petrum, die iv octobris MCMIII , Pon- tificatus Nostri anno primo.

PIUS PP. X (1) Rom. XIII, 1. (2) I Tim. iv, 8. (5) Is. XXXII, 18. (4) Ephes, n, 4. (5) Rom. ix, 16. (6) Dan. m, 39.