EPISTOLA ENCYCLICA 141

ve ntus , c o n g r e s s u u m causa ini tos: quaedam Instituta, ex iis praesert im, quorum unicus scopus est pietatis incrementum inter Fideles, vel s ive publica, s ive abdita benéficentia, omnibus pene subsidiis expoliata, ne civium inopiae opitulari possent ; quaedam vero minis perterrita: plurimas omnino innocuas ac de Patria b e n e meritas Societates dissolutas; atque ita patien- t e m ac m o d e s t u m plurium annorum laborem, christianae cha- ritatis ergo a plerisque praeclarissimis scientia et magnanimi- tate praeditis viris susceptum, paucul is horis procel losis misere deperditum atque consumptum.

Qua immani et hostili sanctione, rei publicae Rectores iis, quae ante edixerant, manifeste contradixerunt. Diu en im Italicum popu lum in rebellione contra r o m a n u m Pontificatum peragenda conniventem compl icemque enunciaverant : n u n c vero vi ac violentia adhibita, ut innumeras Societates, late in Italia spar- sas , eliminarent, haud al iam ob causam, q u a m quod illae s e s e Ecclesiae ac S. Sedi addictas atque obsequentes exhibuerint, ipsi se mendacii reos ostenderunt.

At vero haec ipsa sancita l e x , iustitiae dictata pot iss i - m u m ac vigentium L e g u m normas laedebat. Ob haec dictata e n i m , atque ob illas n o r m a s , Catholicis, sicut et ceteris civibus, libertate frui licet; concivi um suorum b o n u m sive spi- rituale, s ive materiale collatis studiis, sponte curandi , atque una sepe in pietatis ac religionis officiis exercendi . Arbitraria itaque fuit ista tot cathol icarum institutionum (quae tamen pe- n e s alias nationes pacifice obtinent, atque in honore sunt) disso- lut io , praesertim sine ullius admissae culpae test imonio, s ine ullo documento , soc iorum participationem in iis, qui evenerant, tumultibus, serio comprobante. Sed praeterea fuit etiam pecu- liaris iniuria Nobis illata, qui eas perutiles ac pacificas institu- t iones mandavimus , atque illis fausta quaeque adprecati fuimus : i m m o et v o b i s , venerabiles Fratres, qui his augendis curam adhibuistis, atque his regendis sedulo invigilastis. Profecto no- stra tutela ac vestra vigilantia e a s d e m maiori reverentia dignas, atque ab omni suspic ione i m m u n e s efficere debuisset.

Praeterire hic non p o s s u m u s quantum isthaec sanctio civili populorum prosperitati, nat ionum incolumitati, veroque Italiae bono perniciosa sit. His en im Societatibus abolitis, miseria p o - puli augetur, tum ea quae pertinet ad subsidia pietatis, tum quae ad subsidia egestatis, q u a m illae omni, quo poterant, m o d o